Transcript Praca Magisterska - Sławomir Kaczmarek

Zakład Optoelektroniki IF PS
dr hab. inż. Prof. PS - Sławomir M. Kaczmarek
1. Scyntylatory (Czochralski)
Materiały scyntylacyjne wytwarzane w PSz: BGO – wzorcowy
materiał scyntylacyjny.
Metoda
Czochralskiego
„PSz K05002 pixel (2*2*10 mm):
poziomo LYhor = 828 phe/MeV
pionowo LYver = 404 phe/MeV
zdolność rozdzielcza własna R0 = 8.59 %
własna wydajność scyntylacji LY0 = 1084 phe/MeV
współczynnik strat absorpcyjnych m = 1.16 cm-1
PML BGO Photonic Materials N13363-8 pixel (2*2*10 mm):
poziomo LYhor = 847 phe/MeV
pionowo LYver = 471 phe/MeV
własna wydajność scyntylacji LY0 = 1057 phe/MeV !!! (brawo dla PSz!!!)
współczynnik strat absorpcyjnych mi = 0.90 cm-1 (tym oni górują)
W. Drozdowski, A. Wojtowicz, S.M. Kaczmarek, M. Berkowski, „Scintillation yield of Bi4Ge3O12 (BGO)
pixel crystals”, Physica B 405 (2010) 1647-1651
BGO
Krótko komentując, wynik kryształu ze Szczecina w geometrii pionowej (a
to nas najbardziej interesuje z punktu widzenia zastosowań takich jak PET)
jest bardzo dobry, lepszy niż BGO Photonic Materials” – dr Winicjusz
Drozdowski, Zakład Optoelektroniki, Uniwersytet im. M. Kopernika, Toruń”
Optoelektronika i fizyka
materiałowa
1
2. Monokryształy nieliniowe
Langesity: LGT, LGT:Yb, Ho, LGT:Co
Czochralski
Czteroboran litu: LBO, LBO:Co, LBO:Mn
Przetwornik na drugą harmoniczną lasera Nd:YVO4 (1.06 mm)
o sprawności >30% i o wymiarach: 3*3*18 mm wykonany z
nieliniowego monokryształu Li2B4O7
1.
2.
3.
4.
5.
6.
D. Piwowarska, S.M. Kaczmarek, W. Drozdowski, M. Berkowski, A. Worsztynowicz,
"Growth and optical properties of Li2B4O7 single crystals pure and doped with Yb, Co, Eu
and Mn ions for nonlinear applications", Acta Phys. Pol. A, 107 (2005) 507-516
D. Piwowarska, S.M. Kaczmarek, M. Berkowski, I. Stefaniuk, „Growth and EPR and optical
properties of Li2B4O7 single crystals doped with Co2+ ions”, J. Cryst. Growth, 296 (2006)
123-129
D. Piwowarska, S.M. Kaczmarek. M. Berkowski, "Growth and characterization of Li2B4O7
single crystals pure and doped with Co ions", Cryst. Res. Tech., 42 (12) (2007) 1329-1344
R. Wyrobek, „Przetwornik na wyższe harmoniczne lasera Nd:YAG na bazie Li 2B4O7”,
praca magisterska, promotor S.M.Kaczmarek
B. Felusiak, „Liniowe i nieliniowe właściwości dielektryczne monokryształów Li 2B4O7”,
praca magisterska, promotor S.M. Kaczmarek
D. Piwowarska, Rozprawa doktorska, Szczecin 2005, promotor S.M. Kaczmarek
Nieliniowy monokryształ
SrxBai1-x
Nb2O6: Cr – materiał fotorefrakcyjny, relaksor:
Optoelektronika
fizyka
zapis holograficzny, materiałowa
piezotechnika, optyka nieliniowa (mieszanie fal), solitony
2
Optoelektronika i fizyka
materiałowa
3
Family of hysteresis loops for SBN33 and SBN58:Cr (0.02mol.%, 0.5mol.%). Domain pattern evolution
HL for SBN52:Cr (0.02mol.%)
-8
Czochralski
-8
Stiepanov
-10
SBN61, f=10 kHz
Ce on heating, =1,25
pure on cooling, =1,40
pure on heating, =1,89
Cr on cooling, =1,88
Ni on heating, =1,73
Ni on cooling, =1,98
Ce on cooling, =1,27
-12
-14
ln(1/-1/m)
ln(1/-1/m)
-10
-12
f=10 kHz
SBN33 on heating, =1,34
SBN52:Cr on heating, =1,68
SBN52:Cr on cooling, =1,98
SBN58:Cr,Yb on cooling, =1,67
SBN58:Cr,Yb on heating, =1,53
-14
-16
0
1
2
ln(T-Tm)
3
4
-16
0
1
2
3
4
ln(T-Tm)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
S.M. Kaczmarek, M. Berkowski, K. Repow, M. Orłowski, A. Worsztynowicz, M. Włodarski, "EPR, optical and
dielectric properties of Sr0.33Ba0.67Nb2O6 and SBN33, SBN52:Cr and SBN58:Cr, Yb single crystals pure and doped
with chromium and ytterbium", Rev. Adv. Mat. Sci., 14(1) (2007) 49-56
K. Matyjasek, K. Repow, S.M. Kaczmarek, M. Berkowski, "Effect of electrical conductivity on the polarization
behavior in the relaxor-ferroelectric SBN33, J. Phys. Cond. Matter 19(46 (2007) 466207
K. Matyjasek, K. Wolska, S.M. Kaczmarek, R.Z. Rogowski, "Domain nucleation and growth in relaxor-ferroelectric
Sr0.58Ba0.42Nb2O6 doped with chromium and ytterbium", J. Phys. Cond. Matter, 20 (2008) 295218
R. Z. Rogowski, K. Matyjasek, K. Wolska and S. M. Kaczmarek, "Kinetics of polarization switching in relaxorferroelectric SBN33 crystal doped with chromium”, Phase Transitions, 81 (11/12) (2008) 1039-1047
S.M. Kaczmarek, D. Piwowarska, K. Matyjasek, M. Orłowski, L.I. Ivleva, „Optical and dielectric properties of SBN61
single crystals doped with Co, Cr, Ni and Ce”,
Opt. Mat., 31 (2009)
1794-1797
Optoelektronika
i fizyka
K. Repow, „Otrzymywanie, właściwości optycznemateriałowa
i EPR monokryształów SrxBa1-xNb2O6 domieszkowanych
4
chromem”, praca magisterska, promotor S.M. Kaczmarek
Monokryształy FeVO4 (CVD)
T=300 K
T=35 K
4100
4000
3900
3800
3700
3600
3500
3400
*
-20
Hres [Oe]
Rotation in b1c plane
b1 axis
3900
3800
3700
3600
3500
3400
3300
3200
3100
0
20
40
60
80 100 120 140 160 180 200
a axis
*
Rotation in ac plane
-20
3900
3800
3700
3600
3500
3400
3300
3200
3100
0
20
40
0
20
80 100 120 140 160 180 200
Rotation in ab1 plane
a axis
-20
60
40
60
80 100 120 140 160 180 200
 [degr.]
1.
2.
3.
B. Bojanowski, S.M. Kaczmarek, „EPR spectroscopy of FeVO4. Single crystal study”, RAMIS 2007, Będlewo
W. Paszkowicz, B. Bojanowski, „High preassure structural transitions in FeVO 4 single crystals”, in the print
M. Bosacka, A. Worsztynowicz, S.M. Kaczmarek, P. Jakubas, "Reactivity of FeVO 4 towards selected
Optoelektronika
i fizyka
molybdates(VI) of divalent transition metals”,
J. Phys. & Chem.
Sol., 68(5) (2007) 1184-1192
materiałowa
5
PbMoO4:Co 0.2% (Czochralski)
1.
2.
D. Piwowarska, S.M. Kaczmarek, M. Berkowski, "Growth, optical and magnetic properties of PbMoO4 pure and
doped with Co2+ ions", J. Non-Cryst. Sol., 354 (2008) 4437-442
D. Piwowarska, S.M. Kaczmarek, P. Potera,
P. Sagan, „Structural,
Optoelektronika
i fizykadielectric, EPR and optical studies of PbMoO4
single crystals doped with Co2+ ions”, Opt. Mat.,
31
(2009)
1798-1801
materiałowa
6
3. Analiza centrów barwnych w monokryształach fluorków:
CaF2, LiLuF4, LiYF4, BaY2F8, KY3F10 domieszkowanych Yb3+
1. S.M. Kaczmarek, A. Bensalah, G. Boulon, "G-ray induced color centers in pure and Yb doped LiYF4 and LiLuF4 single
crystals”, Optical Materials, 28/1-2 (2006) 123-128 (1.339)
2. S.M. Kaczmarek, T. Tsuboi, M. Ito, G. Boulon, G. Leniec, "Optical study of Yb3+/Yb2+ conversion in CaF2 crystals",
Journal of Physics: Condensed Matter, 17 (2005) 3771-3786
3. S.M. Kaczmarek, G. Leniec, G. Boulon, "EPR results and Raman spectroscopy as a complementary characterization
of isolated Yb ions and Yb pairs in CaF2:Yb single crystals", J. All. Comp. 451 (1/2) (2008) 116-121
4. S.M. Kaczmarek, G. Leniec, J. Typek, G. Boulon, A. Bensalah, "Optical and EPR properties of BaY2F8 single crystals
doped with Yb", J. of Luminescence 129 (2009) 1568-1574
Monokryształy CaF2, LiLuF4, LiYF4, BaY2F8, KY3F10 domieszkowane Yb3+ wykonane zostały we Francji w celu zastosowania ich
jako matryce laserowe (i/lub materiały scyntylacyjne) generujące promieniowanie IR o dużej energii (koncentracja Yb aż do 30%).
Wykorzystując badania spektroskopowe (absorpcja, fotoluminescencja, termoluminescencja) oraz EPR przeprowadzono analizę
wpływu promieniowania gamma na właściwości optyczne monokryształów fluorków domieszkowanych iterbem. Pokazano, że
oprócz centrów barwnych typu F, Vk promieniowanie gamma wymusza zjawisko konwersji Yb 3+/Yb2+. W efekcie powstają dwa
rodzaje centrów Yb2+ (z uwagi na wysoką koncentracje Yb i występowanie par Yb3+-Yb3+ ): centra Yb2+ związane z Yb3+ (para) oraz
centra izolowane Yb3+. Wyższa koncentracja jonów iterbu obniża intensywność dodatkowej absorpcji centrum typu F co oznacza
współzawodnictwo tego centrum z jonami iterbu w wychwytywaniu elektronów comptonowskich (powstałych po naświetleniu kryształu kwantami gamma w efekcie zjawiska Comptona).
36
32
3+
1: as-grown, Yb 5at%
3+
2: as-grown, Yb 0.5at%
3+
3: H2-annealed, Yb 5at%
4: DK
K, DK [1/cm]
-1
absorption coefficient (cm )
DK [1/cm]
4
D
C
2
4
A
200
B
300
400
500
600
700
800
300
400
2
16
8
4
0
500
600
700
800
wavelength (nm)
900
1000
1100
H2-annealed CaF2:Yb
5
6.0x10
3+
Excitation
for 980 nm emission
5
4.0x10
Emission
by 261 nm excitation
5
2.0x10
1
x5
1
200
C
20
B
2
900 1000 1100
Wavelength [nm]
3
0
24
CaF2:Yb 5at.%
1-K
4
2 - DK  10 Gy
5
3 - DK  10 Gy
12
0
2
A
D
3
28
6
4
5
8.0x10
F
CaF2:Yb at 290K
emission intensity (arb. units)
G
F
6
200
250
300
350
Wavelength [nm]
400
450
0.0
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
1100
wavelength (nm)
Cooperation with: Physical Chemistry of Luminescent Materials, Claude Bernard/Lyon 1 University, UMR CNRS 5620,
Bat. A. Kastler, 10 rue Ampere, 69622 Villeurbanne, France
Optoelektronika i fizyka
materiałowa
7
4. Wzrost sprawności emisji monokryształów forsterytu
Mg2SiO4:Cr, po naświetleniu ich kwantami gamma
Cr (0.6wt.%): Mg2SiO4
1 - "annealed in O2"
Absorption coeffiicient [a.u.]
Absorption coefficient [1/cm]
16
5
12
2 -  10 Gy
3 - DK [1/cm]
1
8
2
8
4 - annealed in O2
Mg2SiO4 crystal
6
4
2
4
0
1000
2000
3000
4000
5000
Wavelength [nm]
4
Forsteryt – Mg2SiO4:Cr jest materiałem wykorzystywanym jako
matryca laserowa dla laserów przestrajalnych. Pokazano, że
kolejne procesy: wygrzanie w atmosferze utleniającej i
naświetlenie kwantami gamma dawką 1.2*105 Gy prowadzą do
wzrostu amplitudy wzbudzenia i emisji próbki forsterytu, a w
konsekwencji lasera. Przyczyną tego jest wzrost koncentracji
jonów Cr4+ oraz powstanie centrów barwnych, z których transfer
energii do poziomów wzbudzonych jonów Cr4+ podnosi inwersję
obsadzeń tych poziomów, w efekcie sprawność lasera.
0
3
-4
200
400
600
800
Wavelength [nm]
1000
1200
S.M. Kaczmarek, W. Chen, G. Boulon, "Recharging processes of Cr
ions in Mg2SiO4 and Y3Al5O12 crystals under influence of annealing
and -irradiation", Cryst. Res. & Tech., 41 (1) (2006) 41-47
Cr(0.6%): Mg2SiO4
60000
5
1 - lem=1160 nm after  10 Gy
2 - lem=1200 nm
1
EXCITATION [a.u.]
70000
EXCITATION [a.u.]
80000
60000
50000
2
40000
30000
Mg2SiO4:Cr 0.6%
1
5
1 - lem=870 nm after  10 Gy
2 - lem=900 nm
50000
40000
30000
20000
2
20000
10000
10000
0
200
300
400
500
600
Wavelength [nm]
700
800
900
0
200
300
400
500
600
700
800
900
Wavelength [nm]
Cooperation with: Physical Chemistry of Luminescent Materials, Claude Bernard/Lyon 1 University, UMR CNRS 5620,
Bat. A. Kastler, 10 rue Ampere, 69622 Villeurbanne, France
Optoelektronika i fizyka
materiałowa
8
5. Niskosymetryczne centra domieszkowe C1 w monokryształach LiNbO3 domieszkowanych Yb oraz Yb+Pr
Stwierdzono występowanie jonów Yb3+ w LiNbO3 w postaci dwóch izotopów 170 i
173 w położeniach o dwóch rodzajach symetrii: C3 i C1, przy czym ilość jonów Yb
w położeniach o symetrii C1 jest znacznie większa. Do tej pory w literaturze dominował pogląd o przewadze w podobnych kryształach jonów Yb o symetrii C 3.
Przewaga położeń C1 związana jest, naszym zdaniem, z odchyleniem składu kryształu
LiNbO3 od składu stechiometrycznego, Li/Nb=0.94. Ponadto, przy koncentracji
ok. 1% jonów Yb, stwierdzono już występowanie par jonów Yb3+ - Yb3+ , których
obecność szczególnie uwidaczniają pomiary widma EPR. Pary jonów Yb widoczne
są również w widmie EPR kryształów LiNbO3 domieszkowanych Yb i kodomieszkowanych Pr.
1.
2.
3.
T. Bodziony, S. M. Kaczmarek, J. Hanuza, "EPR and optical studies of LiNbO3:Yb and LiNbO3:Yb, Pr single crystals", J.
All. & Comp., 451 (1/2) (2008) 240-247
T. Bodziony, S.M. Kaczmarek, „A new low symmetry centres of Yb3+ impurities in lithium niobate single crystal”, Opt.
Mat., 29 (2007) 1440-1446
T. Bodziony, S.M. Kaczmarek, C. Rudowicz, "EPR
and optical study
of magnetically coupled Yb3+ ion pairs in weakly
Optoelektronika
i fizyka
doped LiNbO3:Yb single crystal", Physica B, 403 (2008) 207-218
materiałowa
9
6. Niskosymetryczne centra domieszkowe C1 w monokryształach LiNbO3 domieszkowanych Er
1.
2.
3.
4.
T. Bodziony, S.M. Kaczmarek, "EPR and optical measurements of weakly doped LiNbO3:Er", Physica B,
400 (2007) 99-105
T. Bodziony, S.M. Kaczmarek, "EPR study of low symmetry Er centers in congruent lithium niobate",
Phys. Stat. Sol. B, 245 (5) (2008) 998-1002
T. Bodziony, „On possible existence of a new Er centres in LiNbO3:Er, Tm”, Opt. Mat, 31 (2008) 149-154
T. Bodziony, S.M. Kaczmarek, „Temperature dependence of the EPR spectra and optical measurements
of LiNbO3:Er, Tm single crystal”, J. All. Comp. , 468 (2009) 581-585
Optoelektronika i fizyka
materiałowa
10
7. Synteza i charakteryzacja nowych związków M2CrV3O11-x,
(M=Zn, Mg, Ni)
Metale przejściowe i ich układy wieloskładnikowe bywają bardzo dobrymi katalizatorami. Preparatykę związków M2CrV3O11
wykonano na Wydziale Chemii PS, zaś ich charakteryzacji dokonano w ramach pracy doktorskiej A. Worsztynowicza.
Przeprowadzono pomiary EPR i podatności magnetycznej, z których jednoznacznie wynika, że jony Cr tworzą pary w związkach
Mg2CrV3O11 oraz Zn2CrV3O11, zaś pary Cr-Ni w związkach Ni2CrV3O11. Zbudowano i dopasowano odpowiednie modele teoretyczne pozwalające na porównanie z wynikami eksperymentalnymi. Uzyskana zgodność jest wystarczająca.
1.
2.
3.
4.
5.
A. Worsztynowicz, S.M. Kaczmarek, V. Mody, R.S. Czernuszewicz, "Vanadochromates with divalent metals; structural
and magnetic characterization", Rev. Adv. Mat. Sci. 14(1) (2007) 33-40
A. Worsztynowicz, S.M. Kaczmarek, M. Bosacka, V. Mody, R.S. Czernuszewicz, "Structural and magnetic characterization
of the Cr3+ and Ni2+ ion species in Ni2CrV3O11", Rev. Adv. Mat. Sci., 14(1) (2007) 24-32
A. Worsztynowicz, S.M. Kaczmarek, M. Kurzawa, M. Bosacka, "Magnetic study of Cr3+ ion in M2CrV3O11-x (M=Zn, Mg)
compunds", Journal of Solid State Chemistry, Ms. No.: JSSC-05-156R1, 178/7 (2005) 2231-2236
A. Worsztynowicz, S.M. Kaczmarek, W. Paszkowicz, R. Minikayev, „"Crystal structure of magnesium chromium vanadate
Mg2CrV3O11, a member of A2BV3O11 vanadate family", Powder Diff., 22(3) (2007) 246-252
A. Worsztynowicz, Rozprawa doktorska, obrona 22.06.2007, promotor S.M. Kaczmarek
Optoelektronika i fizyka
materiałowa
11
8. Synteza oraz spektralne i magnetyczne właściwości
związków makrobicyklicznych i makroacyklicznych –
potencjalnych enzymów i kontrastów MRJ
Ligand 33T
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Ligand 1T
33TGd
1TGd
G. Leniec, S.M. Kaczmarek, J. Typek, B. Kołodziej, E. Grech, W. Schilf, "Spectroscopic and magnetic properties
of Gadolinium macrobicyclic cryptate complex", J. Phys.: Cond. Matter, 18 (2006) 9871-9880
G. Leniec, S.M. Kaczmarek, J. Typek, B. Kołodziej, E. Grech, W. Schilf, "Spectroscopic and magnetic properties
of Gadolinium macroacyclic and macrobicyclic complexes", Solid State Phenomena, 128 (2007) 199-205
G. Leniec, S.M. Kaczmarek, J. Typek, B. Kołodziej, E. Grech, W. Schilf, "Magnetic and spectroscopic properties
of Gadolinium macroacyclic Schiff base complex", Sol. St. Sci., 9 (2007) 267-273
G. Leniec, J. Typek, S.M. Kaczmarek, "Magnetic properties of a new Er (III) macrobicyclic complex studied by
EPR", Applied Mag. Res., 35 (1) (2008) 197-203
P. Przybylski, B. Kołodziej, G. Leniec, S.M. Kaczmarek, E. Grech, J. Typek, B. Brzeziński, "ESI MS, spectroscopic
and semiempirical characterization of a new macrobicyclic complex with Er(III) cation", J. Mol. Structure, 878
(2008) 95-103
G. Leniec, S.M. Kaczmarek, J. Typek, B. Kołodziej, P. Przybylski, B. Brzeziński, E. Grech, „FIR, ESI and EPR
studies Of a Dy(III) Schiff base podand complex, J. Non-Cryst. Sol., 355 (2009) 1355-1359
G. Leniec, Rozprawa doktorska, obrona 26.09.2008,
promotor
S.M. Kaczmarek
Optoelektronika
i fizyka
materiałowa
12
9. Synteza i charakteryzacja nowych związków:
molibdenianów, wolframianów RE i TM – mat. laserowych
230 K
100 K
33 K
276K
100K
27K
19 K
EPR signal
EPR signal
EPR signal
100K
161K
260K
40K
35K
32K
52,4K
27,8K
13 K
9K
6,6 K
13,6K
7,4K
4,4 K
4,3K
Gd2WO6 (B)
CuWO4 (A)
0
100
200
300
400
500
Magnetic Field [mT]
1.
2.
3.
4.
5.
600
700
800
0
200
400
600
800
1000
1200
Magnetic Field [mT]
Cu3Gd2W4O18 (A)
1400
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
Magnetic Field [mT]
M. Bosacka, A. Worsztynowicz, S.M. Kaczmarek, P. Jakubas, "Reactivity of FeVO4 towards selected
molybdates(VI) of divalent transition metals”, J. Phys. & Chem. Sol., 68(5) (2007) 1184-1192
E. Tomaszewicz, A. Worsztynowicz, S.M. Kaczmarek, "Subsolidus phase relations in CuWO4-Gd2WO6 system",
Solid State Sciences, 9 (2007) 43-51
E. Tomaszewicz, S.M. Kaczmarek, H. Fuks, "New cadmium and rare-earth metal tungstates with the sheelite type
structure", Journal of Rare-Earths, 20 (2009) 131-135
E. Tomaszewicz, J. Typek, S.M. Kaczmarek, "Synthesis and some properties of new copper and rare-earth metal
tungstates", J. Therm. Anal. Cal, 98 (2009) 409-421
E. Tomaszewicz, A. Worsztynowicz, S.M. Kaczmarek, "Reactivity in the solid state between CuWO4 and Re2WO6
where RE=Nd, Sm, Eu, Dy. Ho, Er", Materiały IX Seminarium im. St. Bretsznajdera, pp. 319-323, Płock
27/28.09.2007
Optoelektronika i fizyka
materiałowa
13
10. Charakteryzacja nowych związków: YVO4:Yb, Tm
materiałów laserowych
x(zz)x Ad1ge m o
dem o
dem o
dem o
dem o
dem o
dem o
0,000
200
300
400
500
600
900
dem o
700
800
800
900
r
dem o
B (mT)
dem o
0,002
700
600
Raman Intensity [a.u.]
500
dem o
dem o
dem o
dem o
dem o
dem o
0,002
dem o
dem o
dem o
dem o
x(yy)x A1g+ B1g
400
300
200
0,000
200
300
400
500
600
700
800
100
900
0
20
40
dem o
dem o
dem o
dem o
dem o
dem o
dem o
dem o
dem o
0,2
60
80
100
120
140
160
180
Angle  in bc- plane (deg.)
z(xy)z B2g
dem o
1300
1200
1100
300
400
500
600
700
800
dem o
x(yz)x E
g
dem o
dem o
dem o
dem o
dem o
dem o
dem o
dem o
0,001
1000
900
900
r
200
B (mT)
0,0
800
700
dem o
600
500
0,000
200
300
400
500
600
700
800
900
400
-1
Wavenumber [cm ]
300
-40
-20
0
20
40
60
80
100
120
140
160
Angle  in ab- plane (deg.)
1.
H. Fuks, S.M. Kaczmarek, L. Macalik, B. Macalik, J. Hanuza, „EPR and vibrational studies of YVO 4:Yb, Tm single
crystal”, Opt. Mat., 31 (2009) 1883-1887
Optoelektronika i fizyka
materiałowa
11. Optical and EPR study of BaY2F8 single crystals
doped with Yb
4
25000
20
4 11/2
2
20000
2
15
PL [a.u.]
BaY2F8:Yb 10%
1 - "as-grown"
5
2 -  10 Gy
15000
F7/2
H
S3/2
4
F9/2
2
4
10
I9/2
4
2
I11/2
F5/2
10000
1
5
VIS
5000
IR
IR
1
0
0
500
600
700
800
4
I15/2
2
Er
3+
3+
Yb
Wavelength [nm]
1.
Optoelektronika i fizyka
S.M. Kaczmarek, G. Leniec, J. Typek,G. Boulon, A.materiałowa
Bensalah, „Optical and EPR study of BaY 2F8 single crystals 15
doped with Yb”, J. Lum., 2009, in the print
F7/2