Transcript Slayt Başlığı Yok

MENOPOZ, HORMON REPLASMAN TEDAVİSİ VE MEME KANSERİ
Prof.Dr.Vahit Özmen
İstanbul Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi
Türkiye Meme Hastalıkları Dernekleri Federasyonu Başkanı
KADIKÖY ŞİFA KADIN SAĞLIĞI PANELİ-6
MENOPOZ VE ÜROJİNEKOLOJİDE GÜNCEL YAKLAŞIMLAR
18 Kasım 2009, Fenerbahçe Faruk Ilgaz Tesisleri, İstanbul
Dünyada ve Türkiye’de Meme Kanseri
Östrojen – Meme - Kanseri İlişkisi
Meme Kanseri “Endokrin” Risk Faktörleri
HRT ve Meme Kanseri İlişkisi
Menopoz Sendromu: Alternatif Tedaviler
Sonuçlar
Dünyada ve Türkiye’de Meme Kanseri
Östrojen – Meme - Kanseri İlişkisi
Meme Kanseri “Hormonal” Risk Faktörleri
HRT ve Meme Kanseri İlişkisi
Menopoz Sendromu: Alternatif Tedaviler
Sonuçlar - Öneriler
MEME KANSERİ
Mortalite / Sıklık oranı
0.38
0.35
0.39
0.25
0.27
0.37
0.32
0.37
0.33
Mortalite
Sıklık
0.39
0.45
0.45
.
0 32
Parkin DM et al. CA Cancer J Clin. 2005
Globocan 2002 (IARC)
0.42
0.48
0.27
DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE SIKLIK VE MORTALİTE
En sık görülen kadın kanseri
 2010: 1.500.000
yeni olgu, 500.000 ölüm
Yaygınlığı (Prevalans) en fazla olan kanser (4.4 milyon/ son
5 yıldır yaşayan)
 Tüm kadın kanserlerinin %23’ünü teşkil eder.
Ortalama sağkalım oranları
Gelişmiş ülkelerde
%89 / 5 yıl
Gelişmekte olan ülkelerde
%57 / 5 yıl
Parkin DM et al. CA Cancer J Clin. 2005
Punglia RS et al. N Eng J Med 2007
DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE SIKLIK VE MORTALİTE
MEME KANSERİ HASTALARININ
%55’i gelişmiş, %45’i gelişmekte olan ülkelerde
140/100.000 ABD, 85/100.000 Batı Avrupa
20/100.000 Asya, 24/100.000
Türkiye/1992
MEME KANSERİ ÖLÜMLERİNİN
%55’i gelişmekte; %45’i gelişmiş ülkelerde
NEDEN ?
İleri evrede tanı
Yetersiz, etkisiz ve yanlış tedaviler !
Porter P. New Eng J Surg 2008
Fidaner C et al. Eur J Cancer 1993
DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE SIKLIK VE MORTALİTE
Gelişmiş ülkeler için acil bir sağlık sorunu olan “Meme Kanseri”,
gelişmekte olan ülkeler için de acil bir sağlık sorunu olmaktadır
(%5/yıl artış!).
2020 yılına kadar tüm dünyada meme kanseri sıklığı ve mortalitesinin %50
artacağı; bu artışın gelişmekte olan ülkelerde daha fazla olacağı tahmin
edilmektedir.
Porter P. New Eng J Med 2008
Anderson BO, et al. Cancer 2008
Gelişmekte olan ülkelerde meme kanseri sıklığı artıyor !
Japonya, Güney Kore, Singapur’da 3 kat/ son 40 yıl, >%30/10 yıl/Çin
Doğu Anadolu 25/100.000, Batı Anadolu 50/100.000 /Türkiye
NEDEN ?
Yaşam süresinde artış
Batılılaşan yaşam (Westernizing Life)
-Geç doğurma, doğurmamak, Erken menarş, Geç menopoz
-Laktasyon
-Diyet
-Az egzersiz / stress / yaşamın güçleşmesi
Ozmen V. The Journal of Breast Health 2008
Porter P. New Eng J Surg 2008
Tuncer M. Cancer Control in Turkey 2008
Anderson BO, et al. Cancer 2008
DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE SIKLIK VE MORTALİTE
Türkiye’de de meme kanseri sıklığı artmaktadır:
(24/100.000 1992 ; 50/100.000 2006)
2007 yılında hesaplanan meme kanserli kadın sayısı
44.253’tür.
Batı Türkiye’de meme kanseri sıklığının (50/100.000),
doğuya göre (25/100.000) 2 kat daha fazla olduğu
tahmin edilmektedir.
Fidaner C, Parkin EJCancer 1993
Tuncer M. Cancer Control in Turkey 2008
Ozmen V, Anderson BO US Oncology 2008
Ozmen V, Breast cancer in the world and Turkey, J Breast Health,2008
TÜRKİYE’DE MEME KANSERİ
DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE SIKLIK VE MORTALİTE
TÜRK KADINLARINDA MEME KANSERİ RİSK FAKTÖRLERİ
BAHÇEŞEHİR MEME KANSERİ FARKINDALIK ANKET ÇALIŞMASI
"Survey on a pilot mammographic screening program in Bahcesehir, Istanbul, Turkey“
MEME HASTALIKLARI DERNEKLERİ FEDERASYONU KANSER KAYIT PROGRAMI
TÜRK KADINLARINDA MEME KANSERİ RİSK FAKTÖRLERİ
KLİNİK ÇALIŞMA
SÜRE:
2000 – 2006 YILLARI,
YER :
İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ KLİNİKLERİ
KONTROL GRUBU: KANSERLE İLGİSİ OLMAYAN- 2167 KADIN
ÇALIŞMA GRUBU:
MEME KANSERİ OLAN- 1492 KADIN
YÜZ YÜZE YAPILAN GÖRÜŞMEDE 100 SORU SORULDU.
SORULAR:
YAŞ, EĞİTİM, BMI, EVLİLİK, SİGARA-ALKOL KULLANIMI, HRT, AİLE ANAMNEZİ, DOĞUM,
LAKTASYON VS. KONULARINI KAPSAMAKTAYDI.
Ozmen V, et al. World J Surg Oncol 2009
TÜRK KADINLARINDA MEME KANSERİ RİSK FAKTÖRLERİ
Meme Kanseri Riskini
Artıran Faktörler
Kontrol
%
OR (%95 Confidence
interval)
P değeri
(n=2167)
Meme kanserli
hastalar %
(n=1492)
İlk Doğum Yaşı ≥35
75.0
94.5
5.75 (4.51-7.35)
<0.001
Kürtaj yapılmış olması
42.9
49.7
1.31 (1.13- 1.53)
<0.001
Yaş>50
28.3
34.9
1.36 (1.11-1.68)
0.002
Vücut kitle indeksi
(BMI>25)
44.8
64.2
1.46 (1.27- 1.68)
<0.001
Meme kanseri Aile
Anamnezi
5.0
7.2
1.46 (1.11-1.92)
0.002
Ozmen V, et al. World J Surg Oncol 2009
TÜRK KADINLARINDA MEME KANSERİ RİSK FAKTÖRLERİ
(Multivariable logistic regression analysis)
Meme Kanseri Riskini
Artıran Faktörler
(n=2167)
Yaş>50
Kontrol
Meme Kanseri
(n=1492)
OR (95% Confidence
interval)
P değeri
%
%
48.8
40.3
0.71 (0.62- 0.81)
<0.001
Doğum kontrol hapı
28.9
22.5
0.71(0.60-0.85)
<0.001
Kürtaj
30.0
23.5
0.72 (0.61-0.85)
<0.001
Ozmen V, et al. World J Surg Oncol 2009
TÜRKİYE’DE MEME KANSERİ
DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE SIKLIK VE MORTALİTE
TÜRK KADINLARINDA MEME KANSERİ RİSK FAKTÖRLERİ
BAHÇEŞEHİR MEME KANSERİ FARKINDALIK ANKET ÇALIŞMASI
"Survey on a pilot mammographic screening program in Bahcesehir, Istanbul, Turkey“
MEME HASTALIKLARI DERNEKLERİ FEDERASYONU KANSER KAYIT PROGRAMI
BHGI 2007 AWARDS PILOT RESEARCH AND DEMONSTRATION PROJECTS
SOUTHEAST ASIA
Health Care Systems Project
Project 1 PI
Kardinah, MD, Dharmais Hospital, National Cancer Center
Jakarta, Indonesia
Project 1 Title
"Early breast cancer detection through clinical breast examination training
for midwives in rural Jakarta, Indonesia" Approved FUNDED
SOUTH AMERICA
Early Detection Projects
Project 2 PI
Raul Murillo, MD, Instituto Nacional de Cancerologia de Colombia (National
Cancer Institute of Colombia),
Bogota, Colombia
Project 2 Title
"Pilot introduction of breast cancer early detection programs in Colombia"
Approved FUNDED
EAST EUROPE
Early Detection Projects
Project 3 PI
Vahit Özmen, MD, FACS, Professor of Surgery, Istanbul University,
Department of Surgery,Istanbul, Turkey
Project 3 Title
"Survey on a pilot mammographic screening program in Bahcesehir, Istanbul,
Turkey" Approved FUNDED
Project 4 PI
Alexandru Eniu, MD, Cancer Institute "I. Chiricuta", Dept. of Breast Tumors
(oncology) Cluj-Napoca, Romania
Project 4 Title
"What do you need to participate in cancer clinical studies as a research center: A
Checklist - based recommendation" Approved FUNDING
EAST AFRICA
Health Care Systems Project
Project 5 PI
William Mbabazi, MD, National Program Officer (NPO), Epid-surveillance/
Integrated disease surveillance and response (EPI/IDSR) Officer, World Health
Organization, Uganda Country Office / (WHO Uganda/UNEPI) Kampala, Uganda
Project 5 Title
"Establishing a breast health initiative for Uganda" Approved FUNDING
BAHÇEŞEHİR MEME KANSERİ FARKINDALIK ANKET ÇALIŞMASI
“Survey on a pilot mammographic screening program in Bahcesehir, Istanbul,
Turkey“
Amaç
Bahçeşehir’de oturan 40-69 yaş grubundaki kadınların;
1. Meme sağlığı ve meme kanseri hakkındaki bilgi, tutum ve
davranışlarını ölçmek,
2. Bahçeşehir’de başlatılan “Toplum Tabanlı Organize Meme
Kanseri Tarama Projesi ile ilgili beklentileri öğrenmek.
16
Bilgi Formu
1.
Tanımlayıcı bilgiler
2.
Temel bilgiler: 17s
3.
Kadın sağlığı:
13s
4.
Kişisel öykü:
43s
5.
Bölüm B”tutum” 56s
(Toplam 129 soru,
500+ değişken)
Meme Kanseri İle İlgili Bilgileri
En Çok NEREDEN Öğrendiniz?
59,1
TV
45,2
Gazete
Doktor
37,2
Arkadaş/Akraba
31,4
İnternet
7,2
Kitap
5,7
Broşür/poster
5,1
Radyo
1,4
Hemşire
1,1
0
* Birden fazla yanıt alınmıştır.
% 98,5
Meme Kanserini
duydu!
20
40
60
80
%
Mamografi ile İlgili Herhangi Birşey Duydunuz mu?
En Çok NEREDEN Öğrendiniz?
58,4
Dr.
35,2
TV
Gazete
26,1
Arkadaş/Akraba
% 96,1
Mamografi duydu!
22,4
İnternet
4,4
Broşür/poster
3,3
Kitap
3
Hemşire
2,6
Radyo
1,2
0
* Birden fazla yanıt alınmıştır.
20
40
60
80
%
Günümüzde Meme Kanseri Erken Tanısı Nasıl Konulabilir?
* Birden fazla yanıt alınmıştır.
Hekim Tarafından Tanı Konulmuş
Herhangi Bir Kanser Var Mı?
-3 Rahim kanseri
11
Meme Ca
% 1.2
(WHO YSH: 480/yüzbin)
-2 Rahim ağzı kanseri
-1 Yumurtalık kanseri
-2 İdrar kesesi kanseri
-2 Akciğer kanseri
-1 Larinks kanseri
- 1 Karaciğer kanseri
= Toplam 23 kanser
n=905, çoklu yanıt, 460’ında hast var.
% 2.5
21
Ailede Meme Kanseri
22
Son 2 yıl içinde tetkik yaptırma
Mamografi
Meme Ultrasonografisi
Son 2 yıl içinde mamografi ÇEKTİRMEME nedenleri
n=454
Son 2 yılda MMG çekilmesini sağlayan faktörler
(Tek değişkenli (Univariate) analiz)
Yaş, 40-49,
MMG (+)
Yaş, 4049, MMG-
Ailede meme kanseri
p
Yaş, 5069,MMG+
Yaş, 5069,MMG-
0,044
0,694
(+)
21/39
(%54)
18/39
(%46)
15/31(%48)
16/31
(%52)
(-)
25/336 (%37)
221/336
(%63)
113/253
(%45)
140/253
(%55)
Düzenli jinekolojik muayene
0,0001
0,0001
(+)
111/212 (%52)
101/212
(%48)
96/136 (%71)
40/136
(%29)
(-)
34/162 (%21)
128/162
(%79)
115/147
(%78)
32/147
(%22)
Doktordan MMG hakkında bilgi
edinme
p
0,0001
0,0001
107/179 (%60)
72/179
(%40)
97/180 (%54)
83/180
(%46)
39/196 (%20)
157/196
(%80)
31/104 (%30)
73/104
(%70)
Son 2 yılda MMG çekilmesini sağlayan faktörler
(Tüm Kadınlar (40-69 yaş) çokdeğişkenli analiz)
Faktörler
Odds Ratio
95% CI
(min-max)
P değeri
Yaş : > 50 vs < 50
1.75
1.23-2.49
0.002
Eğitim: Lise/üniversite
mezunu (+) versus (-)
1.55
1.07-2.25
0.022
Düzenli jinekolojik muayene:
(+) versus (-)
5.53
3.88-7.89
0.0001
TÜRKİYE’DE MEME KANSERİ
DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE SIKLIK VE MORTALİTE
TÜRK KADINLARINDA MEME KANSERİ RİSK FAKTÖRLERİ
BAHÇEŞEHİR MEME KANSERİ FARKINDALIK ANKET ÇALIŞMASI
"Survey on a pilot mammographic screening program in Bahcesehir, Istanbul, Turkey“
MEME HASTALIKLARI DERNEKLERİ FEDERASYONU KANSER KAYIT PROGRAMI
TÜRKİYEDE MEME KANSERİ
MEME HASTALIKLARI DERNEKLERİ FEDERASYONU KANSER KAYIT PROGRAMI
2002-Temmuz 2009
MERKEZ
KAYITLI HASTA SAYISI
KULLANICI
İÜ İstanbul Tıp Fakültesi
4180
9
EÜ Tıp Fakültesi
4073
2
MAMER
1308
1
UÜ Tıp Fakültesi Meme Cerahi Ünitesi
1244
3
SB Ankara Dışkapı Hastanesi
525
1
Dr. Vahit Özmen
505
2
Meme Hastalıkları ve Endokrin Cerrahi
Merkezi
131
3
Aydın Meme Hastalıkları Derneği
95
2
KÜ Tıp Fakültesi Genel Cerrahi ABD
127
3
Güneydoğu Anadolu Meme Hastalıkları Derneği
24
1
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi
13
4
Marmara Üniv. Meme Merkezi
21
4
Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Has.
7
1
İÜ. Onkoloji Enstitüsü
3
2
Diğer
2
1
14.729
39
Toplam
KANSER KAYIT PROGRAMI
40 YAŞA GÖRE DAĞILIM
ve
üs
tü
69
70
51
-
50
41
-
12
-
35
40 yaş üstü
40
35
30
25
% 20
15
10
5
0
40
40 yaş ve altı
36
-
%20
%80
Yaş
≤40 yaş meme kanseri oranları
İtalya’da
%6.2 Sidoni A et al. The Breast 2003
ABD’de
%5.6 Ries LA, et al SEER Cancer Statistics Review 2006.
Hollanda’da %5.5. van der Leest M et al. Cancer 2007
Asyada %13-30 Agarwal G et al. W J Surg 2007
Değişken
İlk Adet Yaşı ≤12
Doğurmamak
Yaş
n
Ortalama
SS
Ortanca
≤40
856
13,2
1,3
13
>40
3159
13,3
1,4
13
≤40
880
2,03
1,26
2
>40
3412
2,96
2,17
2
0,52
1.030
0,29
0.64
0,77
1,14
0,92
1,41
≤40
Kürtaj yaptırmak
>40
≤40
Spontan düşük
>40
529
2279
618
2534
p
0,523
0,001
0,001
0,128
Tablo:Türkiye’de Meme Kanseri Risk Faktörleri 40 yaş
sınırına göre (“>40 vs ≤40 yaş” ) istatistiksel değerlendirme
Değişken
Erken
Gebelik
(Doğum+düşük)
Sonlanması
İlk Doğum Yaşı ≥35
Toplam Emzirme Süresi ≥12 ay
Aile hikayesi +
OK kullanma
Yaş
n
Ortalama
SS
Ortanca
≤40
897
2,69
1,89
2
>40
3467
3,93
2,90
3
≤40
687
25,8
4,1
22
>40
2694
22,1
4,8
21
≤40
593
15,8
16,1
12
>40
2397
23,7
23,2
18
≤40
114
13.8
14.1
>40
452
14.7
15.2
≤40
129/768
14,4
25,0
12
>40
343/2954
10.4
32,0
6
p
0,001
0,001
0,001
0.737
0,014
Tablo:Türkiye’de Meme Kanseri Risk Faktörleri 40 yaş
sınırına göre (“>40 vs ≤40 yaş” ) istatistiksel değerlendirme
HORMON REPLASMAN TEDAVİSİ ALANLAR
%10
Evet
%90
Hayır
OK KULLANANLAR
DOĞUM SAYISI
Doğum sayısı
%36
1400
1200
1000
%20
800
%12
600
400
%6
200
üs
tü
9
ve
10
8
7
6
5
4
3
2
1
yo
k
0
Kürtaj yaptırmış olanlar
Menarş yaşı
93%
<12
>=12
7%
n=3 640
MUAYENE BULGULARI
12%
Nonpalpabl
Palpabl
88%
TÜMÖR ÇAPI (Ortalama 2.7 cm)
%5
%10
Çap ≤ 10mm
10 < Çap ≤ 20 (mm)
20 < Çap ≤ 50mm
Çap>50mm
% 46
20-50mm
% 39 (10-20mm)
TANI SIRASINDA KLİNİK EVRE
DCIS
16%
EVRE I
5%
2%
52%
EVRE II
EVRE III
EVRE IV
25%
MENOPOZ DURUMU
Premenopozal
Perimenopozal
41%
Menopozal
55%
4%
Batı toplumunda premenopozal meme kanseri oranı %25
Fornier MN et al. Cancer 2005
UYGULANAN CERRAHİ TEDAVİ
RESEPTÖR DURUMU
TÜRKİYE’DE MEME KANSERİ
SIKLIK
Türkiye’de meme kanseri sıklığını ortalama 40 / 100.000 olarak kabul edersek, her yıl
Yaklaşık 15.000 yeni olgu ile karşılaşılaşılabileceği söylenebilir.
İstanbul
Trabzon
40-50/100.000
25/100.000
Ankara
Van
İzmir
Diyarbakır
Antalya
Ozmen V. The Journal of Breast Health 2008
Ozmen V, Anderson BO. US Oncology 2008
TÜRKİYE’DE MEME KANSERİ
BÖLGELERE GÖRE 5 YILLIK SAĞKALIM
İstanbul
%85/ 5 yıl
Trabzon
Bursa
%60 / 5 yıl
Ankara
%78 / 5 yıl
Sivas
Diyarbakır
İzmir
Erzurum
Kayseri
Antalya
Adana
Ozmen V. The Journal of Breast Health 2008
http://www.thejournalofbreasthealth.com
Van
Dünyada ve Türkiye’de Meme Kanseri
Östrojen – Meme - Kanseri İlişkisi
Meme Kanseri “Hormonal” Risk Faktörleri
Menopoz- Semptomlar
HRT ve Meme Kanseri İlişkisi
Sonuçlar - Öneriler
Östrojenin Değişik Organlardaki Etkileri
Clemons M and Goss P. N Engl J Med 2001;344:276-285
ÖSTROJEN VE PROGESTERON’UN MEME ÜZERİNE ETKİSİ
ÖSTROJEN
Meme duktuslarında hiperplazi
Hücre diferansiyasyonu
Mamografi dansitesinde artış
PROGESTERON
Meme lobülüslerinde hiperplazi
Hücre diferansiyasyonu
Östrojen-Reseptor-Meme Hücresi Uyarı Yolları
Yager J and Davidson N. N Engl J Med 2006;354:270-282
ANTİ-ÖSTROJEN CERRAHİ TEDAVİLER
Ooforektomi-Beatson GT : Lancet 1896
Lokal veya sistemik meme kanseri nüksü olan pre-menopozal 9
hastadan 3’ünde bilateral ooforektomi ile daha uzun sağkalım!
Adrenalektomi-Huggins C, Bergenstal DM: Cancer Research 1952
Menopozda ve metastatik meme kanseri olan 7 hastada bilateral adrenelektomi yapmış, ikisinde kısmi cevap, birinde stabil hastalık görülmüş!
Hipofizektomi-Luft R, Olivecrona H: Cancer 1955
Menopozda metastatik meme kanseri olan kadınlarda tedavi
ANTİ-ÖSTROJEN İLAÇLARLA TEDAVİLER
Cole MP, et al.: Br J Cancer 1971
Tamoksifenin meme kanserinde kullanımı
Griffiths CT et al. : Cancer 1973
Aminogluthetimide-Medikal Adrenalektomi
Harvey Ha, et al. : J Clin Oncol 1985
GnRH analogu – Medikal kastrasyon
The ATAC Tralist’s Group : Lancet 2002
Anastrozol vs Tamoksifen
MEME KANSERİNDE ANTİ-ÖSTROJEN TEDAVİ
Meme kanserlerinin 2/3 ‘ü reseptör (ER, PR) pozitiftir!
1. Pre-menopozal hastalarda:
-Ovariyan ablasyon (Cerrahi, Radyasyon, GnRh Analoğu)
-Tamoksifen
2. Menopozdaki hastalarda:
-Tamoksifen veya
-Aromataz İnhibitörleri
Dünyada ve Türkiye’de Meme Kanseri
Östrojen – Meme - Kanseri İlişkisi
Meme Kanseri “Hormonal” Risk Faktörleri
HRT ve Meme Kanseri İlişkisi
Menopoz Sendromu: Alternatif Tedaviler
Sonuçlar - Öneriler
MEME KANSERİNDE HORMONAL RİSK FAKTÖRLERİ
Kadın olmak
Yaş
Erken menarş (<12)
Geç menopoz (>55)
İlk gebelik yaşı (>30)
Hiç doğurmamak
Obezite (BMI>27)
Doğum kontrol hapı kullanılması
Hormon Replasman Tedavisi (>5 yıl)
Laktasyon (16 ay)
Mamografide dansite artışı
Aile anamnezi
MEME KANSERİNDE HORMONAL RİSK FAKTÖRLERİ
Clemons M and Goss P. N Engl J Med 2001 (Meta-analiz)
Dünyada ve Türkiye’de Meme Kanseri
Östrojen – Meme - Kanseri İlişkisi
Meme Kanseri “Hormonal” Risk Faktörleri
HRT ve Meme Kanseri İlişkisi
Menopoz Sendromu: Alternatif Tedaviler
Sonuçlar - Öneriler
MENOPOZ
Fizyolojik olay ? Hastalık ?
Menopoz sendromu ?
Medyan menopoz yaşı :
ABD : 51.3 , Türkiye : 47.8
Kadın yaşamının ≥1/3’ü menopoz’da
ABD
50 milyon kadın >50 yaş
Türkiye
6 milyon kadın >50 yaş
MENOPOZ SENDROMU
Sıcak basması
Depresyon
Seksüel uyumsuzluk
HRT’NİN RİSKLERİ
Meme Yoğunluğunda Artış
Meme Kanseri
Endometriyum kanseri
Taşlı kolesistit
Venöz tromboembolizm
Felç
MAMOGRAFİDE YOĞUNLUK VE MEME KANSERİ
Mamografide, epitel ve stromanın parlak
görünümü (Mamografik Dansite), memedeki
kanserin görünmesini engeller.
Özellikle HRT’ye bağlı mamografide yoğunluk
artışı, meme kanseri için önemli bir risk
faktörüdür.
Boyd NF, et al. N Engl J Med, 2007
Mamografik Yoğunluk ve Meme Kanseri Riski
HRT’NİN RİSKLERİ
MEME KANSERİ
51 Çalışmayı içeren bir meta-analizde:
<5 yıl HRT alanlarda anlamlı bir risk artışı yok.
>5 yıl HRT alanlarda %35 risk artışı var.
Nurses Health Study
WHI
E+P:%26 artış, E; artış yok
Colditz GA et al. New Eng J Med 1995
Colloborative group: Meta-analysis Lancet 1997
Schairer C et al: JAMA 2000
WOMEN HEALTH INITIATIVE (WHI) Çalışması
Özel Amaçlar
I.Östrojen ve Östrojen+Progesteron
•Koroner kalp hastalığı (CHD) riski,
•Meme kanseri riski,
•Kalça kırığı ve diğer osteoporoza bağlı kırık riskinde azalma
yönünden karşılaştırmak
II. Menopozal hormonların postmenopozal kadınların sağlığı
üzerindeki risk ve yararlarını araştırmak
Women Health Initiative (WHI) Çalışma Şeması
50-79 yaş arası kadınlar, Toplam sayı : 27.347, önerilen süre:8.5 yıl
Evet-10.739
Histerektomi
Östrojen
Plasebo
Ort.takip
6.8 yıl
Östrojen+Progesteron
Hayır-16.608
Plasebo
Primer sonuç: Koroner kalp hastalığına etkisi
Sekonder sonuçlar: Meme, kolon, endometrium kanseri, kalça kırığı, Felç,
Pulmoner emboli sıklığına etkisi
WHI hafıza çalışması (>65 yaş): Demans ve kavrama yeteneğine etki
Ort.takip
5.2 yıl
WHI Çalışması: Önemli tarihler ve olaylar
Nisan 2000- Katılımcılarda CVA olaylarında ilk 2 yıl içerisinde artış
gözlendi.
Temmuz 2002- Öst.+Prog. grubunda MEME KANSERİ riski arttığı için bu grup
sonlandırıldı. İlk sonuçlar JAMA 2002’de yayımlandı.
Östrojen grubu HRT’ye devam etti.
Şubat 2004-Östrojen grubunda, östrojen felç riskini artırdığı ve
koroner kalp hastalığına yararı olmadığı için çalışma sonlandırıldı. Sonuçlar
JAMA 2004’te yayımlandı.
Rossouw JE, Anderson GL, et al. JAMA 2002
Anderson GL, et al. JAMA 2004
50-69 yaş arasındaki kadınlarda HRT için yazılan reçete sayısı (2000-2004)
Ravdin P et al. N Engl J Med 2007;356:1670-1674
ABD’de Meme Kanseri Sıklığı (1975-2004)
Ravdin P et al. N Engl J Med 2007;356:1670-1674
50-69 yaş arasındaki kadınlarda ER+ meme kanseri sıklığında %8.6 azalma (2000-2004)
Ravdin P et al. N Engl J Med 2007
Effects over Time of Estrogen plus Progestin on the Incidence of Breast Cancer in
the WHI Clinical Trial
Chlebowski RT et al. N Engl J Med 2009
Effects over Time of Estrogen plus Progestin on the Risk of Breast Cancer in the
WHI Observational Study
Chlebowski RT et al. N Engl J Med 2009
Adherence-Adjusted Effects over Time of Estrogen plus Progestin on the Risk of
Breast Cancer in the WHI Observational Study
Chlebowski RT et al. N Engl J Med 2009
Dünyada ve Türkiye’de Meme Kanseri
Östrojen – Meme - Kanseri İlişkisi
Meme Kanseri “Hormonal” Risk Faktörleri
HRT ve Meme Kanseri İlişkisi
Menopoz Sendromu: Alternatif Tedaviler
Sonuçlar - Öneriler
HRT YERİNE ALTERNATİFLER
EGZERSİZ
HRT YERİNE ALTERNATİFLER
DİYET
HRT YERİNE ALTERNATİFLER
OSTEOPOROZ
Menopoz sonrası, kemik mineral kaybı hızla artar.
>50 yaş; 200.000 kadındaki çalışmada:
%39.6’sı osteopenik,
%7.2’si osteoporotik bulunmuştur.
Östrojen tedavisi ile %25 daha az fraktür olduğu görülmektedir.
MEME KANSERLİ HASTADA MENOPOZ TEDAVİSİ
OSTEOPOROZ
SERMs
RALOKSİFEN*
TAMOKSİFEN
DİYET
EGZERSİZ
D VİTAMİNİ
KALSİYUM
BİFOSFONAT
HRT YERİNE ALTERNATİFLER
SELEKTİF ÖSTROJEN RESEPTÖR MODÜLATÖRLERİ (SERMS)
Raloksifen
Memede ER/PR reseptör blokeri
Total kolesterol ve LDL kolesterolü azaltıyor.
Osteoporoz için yararlı (FDA onaylı)
Yan etkiler
Hot flash
Venöz tromboembolik olaylarda artış
MEME KANSERLİ HASTADA MENOPOZ TEDAVİSİ
OSTEOPOROZ TEDAVİSİNDE RALOKSİFEN*
MORE (Multiple Outcomes of Raloxifene Evaluation) 4 yıllık
raloxifene tedavisi osteoporozu olan postmenopozal
kadınlarda invazif meme kanserini plaseboya göre %72
azaltmaktadır.
CORE (Continuing Outcomes Relevant to Evista) çalışması: 8
yıllık kullanımda bu oran %76 ‘ya ulaşmaktadır. JNCI 2004
STAR (Study of Tamoxifene And Raloxifene). SABCS 2006
MEME KANSERLİ HASTADA MENOPOZ TEDAVİSİ
SICAK BASMASI
CLONIDINE
E VİTAMİNİ
SOYA SÜTÜ
EFFEXOR
PROZAC
Dünyada ve Türkiye’de Meme Kanseri
Östrojen – Meme - Kanseri İlişkisi
Meme Kanseri “Hormonal” Risk Faktörleri
HRT ve Meme Kanseri İlişkisi
Menopoz Sendromu: Alternatif Tedaviler
Sonuçlar
SONUÇLAR-1
Östrojen ve HRT ile meme kanseri
arasında kesin bir doğru ilişki vardır.
HRT, erken menopoza girenlerde meme
kontrolü yapılmak koşulu ile verilebilir.
Yüksek risk grubunda olan kadınlarda
HRT uygulanmamalıdır.
SONUÇLAR -2
Düşük risk grubunda olanlarda, yakın
takip ve 5 yılı geçmemek koşulu ile HRT
uygulanabilir.
HRT, meme kanseri tanısı ile tedavi
edilen hastalarda uygulanmamalıdır.
SONUÇLAR -3
HRT; iskemik kalp hastalığı ve Alzheimer
hastalığının önlenmesinde, kavrama,
fonksiyonunun düzeltilmesinde yararlı değildir.
Menopoz tedavisi için HRT yerine alternatif
tedaviler uygulanmalıdır.