Transcript Tema 9
TEMA IX REGIONALIZACIJA I TIPOLOGIJA RECEPTIVNIH PROSTORA 04.12.2014. Regionalizacija i turističko-geografska regija Turističko-geografska regionalizacija Podela šireg geografskog prostora (na pr. nacionalna teritorija, pa i ceo svet) na uže, takođe celovite prostorne jedinice - regije, uz primenu određenih principa, kriterijuma i metoda Geografska regija Prostorna celina ispunjena različitim prirodnim i antropogenim elementima Turističko-geografska regija Prostorna calina u kojoj je turizam jedna od dominirajućih ili objedinjujućih funkcija, dok je fizionomija u mnogome posledica te funkcije (Vasović, 1982) Definicija koja uključuje i potencijalne turističkogeografske regije: Turistička regija je prostorna celina sa potencijalnim ili aktiviranim turističkim motivima (atraktivnim resursima) (Jovičić, 1988) Osnovni elementi turističko-geografske regije atraktivni elementi - privlačni objekti i delovi prostora sa osobinama da zadovljavaju turističku potrebu funkcionalni elementi - razvojne forme i oblici turističkog prometa materijalni elementi - materijalna baza prometa: izgrađeni objekti i prostori za prihvat turista i odvijanje turističkih aktivnosti organizacioni elementi - propaganda, kadrovi, informativna i vodička služba i td. Ova podela može važiti samo za razvijene regije, a ne i za potencijalne Struktura turističko-geografske regije Prostorno raščlanjivanje turističkih regija na manje teritorijalne jedinice, koje omogućuje bliže upoznavanje njihovih specifičnosti Turistički lokaliteti - osnovne prostorne jedinice turističko-geografske regije Turistički centri nastaju prostornim i poslovnim povezivanjem više turističkih lokaliteta u nekom naselju i teritorijalnom okviru nekog atraktivnog resursa Turistički pravci su prostorno-prometni elementi turističko-geografskih regija i predstavljaju tranzitno turističko kretanje između emitivnih i receptivnih turističkih mesta; mogu biti međunarodnog, nacionalnog, regionalnog ili lokalnog ranga Turističke zone obuhvataju više turističkih lokaliteta i turističkih centara koji su atraktivni i prostorno kompaktni delovi turističko-geografskih regija; nekad mogu obuhvatiti i povezivati više turističkih regija Osnove tipologije turističko-geografskih regija Ž. Jovičić polazi od sledećih kriterijuma: 1. Razlika u motivskoj fizionomiji (tipovi atraktivnih resursa): - prirodne: primorske (obalske i ostrvske) i kontinentalne (planinske, jezerske, banjske i kombinovane) - antropogene (dominiraju antropogeni turistički resursi) - kompleksne (zastupljeni i prirodni i antropogeni resursi) 2. Stepen turističkog razvoja: - potencijalne - afirmisane i - razvijene M. Vasović tipologiju zasniva na prirodnoj podeli, odnosno, geografskom sadržaju prostora: primorske, planinske i jezerske sa mogućnošću uobličavanja još i banjskih regija M. Radović - kriterijum teritorijalna funkcionalnost: - homogene (turizam kao glavni izvor dohotka i integriše sve druge delatnosti) - nehomogene (turizam se funkcionalno povezuje sa ostalim delatnostima) Turistička regionalizacija sveta - Savremeni turizam se sve manje zasniva na prirodnim obeležjima, a sve više na društveno-ekonomskim činiocima - To je glavni razlog velikih razlika između regionalizacije koju primenjuje WTO i regionalizacija koje sprovode geografi - WTO je jedna od retkih strukovnih agencija koja raspolaže sa sopstvenom statističkom službom Regionalizacija prema WTO - Evropa - Afrika - Bliski Istok - Južna Azija - Istočna Azija s Pacifikom i - Amerika Obuhvat turističkih regija prema WTO - Regija Evrope obuhvata i azijski deo bivšeg SSSR-a, Tursku, Kipar i Izrael - Regija Afrike ne uključuje države Libiju i Egipat - Kontinenti Severna i Južna Amerika čine jednu regiju - Australijski kontinent zajedno sa Okeanijom pridružen je kao subregija regiji Istočne Azija - Unutar Azijskog kontinenta izdvajaju se čak četiri velike regije, od kojih se samo Južna Azija odnosi isključivo na azijski kontinent - Regija Bliskog Istoka obuhvata i deo Afrike Obuhvat turističkih regija i subregija prema WTO Regija Države i teritorije 1. EVROPA 1.1. Južna Evropa Portugal, Španija, Andora, Italija, San Marino, Vatikan, Malta, Slovenija, Hrvatska, Bosna i Hercegovina, Srbija, Crna Gora, Makedonija, Albanija, Grčka 1.2. Istočno evropsko Turska, Kipar, Izrael Sredozemlje 1.3. Zapadna Evropa Holandija, Belgija, Luksemburg, Francuska, Monako, Nemačka, Švajcarska, Lihtenštajn, Austrija 1.4. Severna Evropa Ujedinjeno Kraljevstvo, Irska, Island, Danska, Norveška, Švedska, Finska 1.5. Srednja i Istočna Evropa Mađarska, Slovačka, Češka, Poljska, Litvanija, Letonija, Estonija, Rumunija, Bugarska, Rusija, Belorusija, Ukrajina, Moldavija, Gruzija, Jerrmenija, Azerbejdžan,Turkmenistan, Uzbekistan, Kazahstan, Kirgistan,Tadžikistan 2. AFRIKA 2.1. Severna Afrika Maroko, Alžir, Tunis, Sudan 2.2. Zapadna Afrika Mauritanija, Mali, Burkina Faso, Niger, Senegal, Gambija, Kapverdski Otoci, Gvineja Bisao, Gvineja, Sijera Leone, Liberija, Obala Slonovače, Gana, Togo, Benin, Nigerija 2.3. Središnja Afrika Čad, Srednjoafrička Republika, Kamerun, Ekvatorijalna Gvineja, Sao Tome i Principe, Gabon, Angola, Sveta Jelena, Kongo, DR Kongo 2.4. Istočna Afrika Eritreja, Etiopija, Džibuti, Somalija, Kenija, Uganda, Ruanda, Burundi, Tanzanija, Zambija, Malavi, Zimbabve, Mozambik, Madagaskar, Komori, Sejšeli, Reunion, Mauricijus 2.5. Južna Afrika Južnoafrička Republika, Namibija, Bocvana, Lesoto, Svazi 3. BLISKI ISTOK Libija, Egipat, Sirija, Liban, Palestina i Gaza, Jordan, Saudijska Arabija, Jemen, Oman, Ujedinjeni Arapski Emirati, Katar, Bahrein, Kuvajt, Irak 4. JUŽNA AZIJA Iran, Avganistan, Pakistan, Indija, Bangladeš, Nepal, Butan, Šri Lanka, Maldivi 5. ISTOČNA AZIJA I PACIFIK 5.1. Severoistočna Azija Kina, Hong Kong, Makao, Tajvan, Mongolija, NDR Koreja, Južna Koreja, Japan 5.2. Jugoistočna Azija Mianmar, Tajland, Laos, Kambodža, Vijetnam, Malezija, Singapur, Brunei, Indonezija, Istočni Timor, Filipini 5.3. Okeanija Australija, Novi Zeland, Papua Nova Gvineja, Solomoni, Vanuatu, Nova Kaledonija, Fidži, Severni Marijani, Guam, Palau, Geografski pristup turističkoj regionalizaciji Udžbenik H. Robinsona iz 1976. godine: - Evropa, podeljena na Zapadnu, Srednju, Južnu i Istočnu - Angloamerika - Latinska Amerika - Afrika s Bliskim Istokom - Azija s Okeanijom U ovoj podeli Europi je priključen i tadašnji SSSR, ali ne i Turska i Izrael, koji su svrstani u Bliski Istok Meksiko je svrstan u Latinsku Ameriku Zapadna Evropa obuhvata i skandinavske zemlje Srednja Evropa obuhvata samo Nemačku i Alpske zemlje Tadašnja Jugoslavija se smatrala delom Južne Evrope, a ne Istočne Evrope kao ostale tada socijalističke države Zajednička obeležja pojedinih regiona kao osnova za regionalizaciju WTO Evropa kao prva turistička regija sveta - dominacija evropske kulture, civilizacije, pisma, a uglavnom i jezika i (hrišćanske) religije; područje u kom posebnu ulogu ima kopneni prevoz te kupališni, zimski i lečilišni turizam Regija Bliskog Istoka - specifične civilizacije i kulture, dominacija arapskog jezika i islama, specifična pozicija žena u društvu; drugačije poimanje turizma, naglašena uloga shopping i religijskog turizma, mali značaj kupališnog turizma, izrazita dominacija vazdušnog prevoza Južna Azija - dominiraju jedinstvena indijska kultura, hinduizam i islam kao religije, opšte siromaštvo i prenaseljenost; slab razvoj inostranog turizma uglavnom motivisanog kulturnim sadržajima Istočna Azija i Okeanija - mešavina različitih kultura i civilizacija, ali nema značajnijih kulturnih i civilizacijskih ograničenja koja sprečavaju razvoj turizma, velika dinamika razvoja, dominacija japanskog, koneskog i korejskog tržišta u turističkoj tražnji Regija Amerike - ceo američki kontinent čini civilizacijski i kulturno srazmerno jedinstvenu celinu kojom dominiraju evropski jezici, civilizacija, hršćanska vera i latinično pismo; sa stanovišta turizma karakteriše ga prilagođenost dominirajućem tržištu Angloamerike i apsolutna prevlast vazdušnog prevoza UNWTO Tourism Towards 2030: Actual trend and forecast 1950-2030 Pitanja 91. Pojam turističko-geografske regije 92. Osnovni elementi turističko-geografske regije 93. Strukturni elementi turističko-geografske regije 94. Vrste turističko geografskih regija prema tipovima atraktivnih resursa i prema stepenu turističkog razvoja 95. Turistička regionalizacija sveta prema WTO (6 makro regiona) 96. Koje teritorije van područja Evrope obuhvata evropski turistički region? 96. Koji sub-regioni sačinjavaju evropski turistički region? 97. Koji turistički regioni postoje u Aziji prema WTO klasifikaciji? 98. Obuhvat i osobenosti turističkog regiona Bliski Istok 99. Obuhvat i karakteristike turističkog regiona Amerike 100. Obuhvat i karakteristike turističkog regiona Istočna Azija i Okeanija HVALA NA PAŽNJI!