Transcript Araştırma Yöntemleri 1. Slayt

ARAŞTIRMA TASARIMI
Prof. Dr. Zeynep Sözen
ARAŞTIRMA NEDİR?
• Araştırma, çözüm gerektiren spesifik bir
sorunun çözümü için harcanan sistematik bir
çalışmadır.
ARAŞTIRMA TÜRLERİ
• Uygulamalı araştırmalar
• Belirli bir iş alanında mevcut bir sorunun
çözülmesini amaçlıyorsa
• Temel (saf) araştırmalar
Belirli bir ilgi alanındaki genel bilgi
birikimine katkıda bulunmayı amaçlıyorsa:
Uygulamalı araştırmalar
•
•
•
•
Uygulamalı araştırmalar:
Kentsel ulaşım sorunlarının çözümü
Tıbbi araştırmalar (Alzheimer araştırmaları)
Binalarda enerji etkinliğini arttırmak…
Temel araştırma
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
«Temel araştırma, görünürde özel
herhangi bir uygulaması veya kullanımı
bulunmayan ve öncelikle olgu ve
gözlemlenebilir olayların temellerine ait
yeni bilgiler elde etmek için yürütülen
deneysel veya teorik çalışmalardır. Temel araştırma
sonuçları genellikle
satılmaz, bilimsel dergilerde yayımlanır
veya ilgilenen meslektaşlara dağıtılır.
Temel araştırma bazen güvenlik
nedeniyle "gizli" ilan edilebilir»
Temel araştırma
• «Atomun yapısının incelenmesi
• İktisadi büyümede bölgesel farklılıkları
belirleyen etkenlerin teorik olarak
araştırılması,»
•
•
•
•
Temel Ar-Ge ve Yenilik Kavramları
Prof. Dr. Ömer ANLAĞAN
TÜBİTAK Başkan Yardımcısı
27 Ocak 2011, Ar-Ge, Yenilik ve Teknoloji Politikaları Forumu (AYTEP), TÜBİTAK, Ankara, s.5-6
• Beynin yapısının incelenmesi
Nobel Fizik Ödülü
•
•
•
•
•
•
•
«1927
COMPTON, ARTHUR HOLLY,
A.B.D. Chicago Üniversitesi d. 1892, ö. 1962:
“Adını taşıyan etkiyi buluşu için”; ve
WILSON, CHARLES THOMSON REES
İngiltere, Cambridge Üniversitesi, d. 1869 ö. 1959:
“Elektrik yüklü parçacıkların güzergahlarının buhar
yoğuşması yoluyla görünür hale getirilmesi yöntemini
buluşu için” http://www.frmtr.com/bilim-veteknoloji/311985-nobel-fizik-odulleri-kronolojik-tumoduller.html
Ig Nobel Ödülleri
• «Ig Nobel ödülleri; Harvard Üniversitesi tarafından Nobel'in bir
parodisi olarak en anlamsız, saçma anlaşılabilecek ve yeniden
üretilmeyecek, üretilmemesi gereken bilimsel çalışmalara verilen
ödüllerdir. Ig Nobel şerefsiz anlamına gelen ignoble kelimesi
oynanarak uydurulmuş bir kelimedir.
• Ödüller her yıl Aralık ayında bilimsel mizah dergisi 'Annals of
Improbable Research' tarafından Harvard Üniversitesi'nde
düzenlenen törenle 'ilk anda insanları gülümsetecek ama sonra
onları düşündürecek' on başarıya verilir.
• Ig Nobel'leri herhangi bir para ödülü içermemekte ve hayal gücünü
onurlandırmak için verilmekte, insanların dikkatini bilim , tıp ve
teknolojiye çekmek amacını gütmektedir. Kazanan bütün
araştırmalar gerçek veriler içermekte ve prestijli bilim dergilerinde
yayımlanmış olmaktadır.
Ig Nobel Ödülleri
•
•
•
•
•
•
•
2006 yılında 16. kez düzenlenmiştir. Ödül kazanan projeler şunlardır.
Ağaçkakanların kafatasını inceleyerek günde 12 bin kez gagasını ağaca vurduğu
halde neden başağrısı çekmediklerini araştıran Ivan Schwab ve Philip Ra May
ornitoloji dalında.
30 yaş üstü yetişkinlerin duyamadığı ancak ergenlik çağındakilerin işittiği rahatsız
edici ses çıkaran çocuk kovucu aleti geliştiren Welshman Howard Stapleton barış
dalında
Bir grup fotoğrafında herkesin gözünün açık çıkmasının kesin olarak garantilemek
için kaç fotoğraf çekilmelidir? Sorusuna cevap bulan Nic Svenson ve Piers Barnes
matematik dalında
Gübre böcekleri neden hızlı yer? Başlıklı makaleleriyle Vasmiya El Hoty ve Fatin El
Musallam beslenme dalında
Yazı tahtasına sürülen tırnağın sesi neden bu kadar rahatsız edicidir? Çalışmasıyla
Lynn Halpern, Randolph Blake ve James Hillenbrand akustik dalında
ödüller almışlardır. «http://tr.wikipedia.org/wiki/Ig_Nobel_%C3%96d%C3%BClleri
BİLİMSEL BİR ARAŞTIRMANIN
ÖZELİKLERİ
• Amaca odaklıdır.
• Titizce hazırlanmıştır.(Esaslı bir kuramsal
temele oturur, güçlü bir araştırma tasarımı
vardır, presizyonu yüksektir)
• Test edilebilir (sınanabilir)
• (Araştırmacının geliştirdiği araştırma soruları
ya da hipotezler, istatistiksel testlerin
uygulanmasıyla sınanabilir.)
BİLİMSEL BİR ARAŞTIRMANIN
ÖZELİKLERİ
• Tekrarlanabilir (Araştırma benzer koşullarda
tekrarlanabilir ve aynı sonuçları verir)
• Presizyonludur(ölçümün/sonuçların hassaslığı:
yıllık kayıp 50,000-60,000 arasındadır ya da
yıllık kayıp 58,000-62,000 arasındadır)
• Nesneldir (objektiftir): sonuçlar elde edilen
veri ve analizlerden elde edilir. Araştırmacının
sübjektif yargılarından arındırılmıştır.
BİLİMSEL BİR ARAŞTIRMANIN
ÖZELİKLERİ
• Genellenebilir.(spesifik bir ortamdan daha geniş bir
ortamda geçerliliğini korur)
• Sadelik /tutumluluk(parsimony)
• «Ockham'ın Usturası teorisi temel olarak "her şeyin
birbirine eşit olduğu bir ortamda, en basit açıklama
doğruya en yatkın olandır" felsefesi üzerinde şekillenir.
..Bir olayı, fenomeni açıklamak için kullanılacak olan iki
açıklamadan daha basit olanı yani daha az varsayımda
bulunanı tercih edilmelidir.»
http://tr.wikipedia.org/wiki/Ockham'%C4%B1n_Usturas%C4%B1
• Açıklamada tutumluluk
ARAŞTIRMA TÜRLERİ
• Nicel (Niceliksel/kantitatif)araştırmalar
• Nitel (Niteliksel/kalitatif) araştırmalar
Nicel (Niceliksel/kantitatif)araştırmalar
• Niceliksel araştırmalarda , niceliksel veri toplama
metodları kullanılır; araştırma sonuçları sayısal
verilerin analizine dayalı olarak yorumlanır.
• Deney
• Anket
• İkincil verilerin analizi
• Yapılandırılmış mülakatlar
• Sayısal içerik analizi
Niteliksel araştırmalar
• Niteliksel araştırmalarda, sayısal olmayan
analiz metodları kullanılır.
• Gözlem
• Mülakat
• Odak grup çalışmaları
• Niteliksel içerik analizi
• Tarihsel analizler
ARAŞTIRMA TASARIMI
AMACINA GÖRE:
• Keşfedici: (exploratory)
• Araştırmacıların fazla bilgi sahibi olmadıkları ,
daha önce sistematik olarak incelenmemiş ya da
yeni bir konu üzerinde yapılan konu ile ilgili bilgi
edinmeyi , öncelik geliştirmeyi, daha sonraki
araştırmalara ışık tutmak, temel sağlamak ya da
araştırma sorusu geliştirmeyi amaçlayan bir
araştırma.
• Türkiye’de tasarım-yapım UYGULAMALARI
• Türkiye’de Kamu-özel işbirliklerinin başarı
kriterleri
AMACINA GÖRE
• Tanımlayıcı (Descriptive)
• İncelenen olgu (olgular) hakkında veri
toplayarak, istatistikler aracılığıyla o olgu ile
ilgili mevcut durumu tanımlamayı amaçlar.
• (merkezi eğilim ve yayılım ölçüleri)
• Üniversite öğrencilerinin ortalama yaşları
• Üniversite öğrencilerinin ortalama başarısı
AMACINA GÖRE
• Açıklayıcı (explanatory)
• Hipotez(ler)den yola çıkarak veri toplama araçları
ile değişkenler arasındaki ilişkileri açıklamayı
amaçlar.
• Analitik: değişkenler arasındaki ilişkiyi açıklar
• Tahmin: değişkenler arasındaki ilişkinin
saptanması yoluyla öngörüde bulunma imkanını
sağlar.
• (Durumsallık kuramları)
ARAŞTIRMACININ ARAŞTIRMAYA
MÜDAHELESİ YÖNÜNDEN
– Araştırmacı hiç müdahale etmez
– Olgular/değişkenler doğal ortamlarında
incelenir.(Saha araştırması)
– Araştırmacı müdahale eder
– Deneysel tasarımlar
ANALİZ BİRİMLERİNE GÖRE
• Bireyler- Maslow, Herzberg, Beklenti
kuramları…
• Gruplar- Önderlik kuramları, Hawthorne
araştırmaları
• Organizasyonlar- Durumsallık çalışmaları
• Organizasyonlar arası ilişkiler- Proje düzeyinde
çalışmalar, popülasyon ekolojisi,
kurumsallaşma kuramı
ZAMANLA İLİŞKİSİNE GÖRE
• Kesitsel araştırmalar
• Herhangi bir olayın belli bir zaman kesiti içinde
araştırılmasıdır
• Boylamsal Araştırma
• Kesitsel araştırmanın belirli zaman aralıklarında ,
farklı örneklemlerle tekrarlanması
• Panel araştırma
• Kesitsel araştırmanın belirli zaman aralıklarında
aynı örneklemle tekrarlanması
KESİTSEL
İnşaat projelerinde
şebeke
tekniklerinin
kullanımı-2012
BOYLAMSAL
İnşaat
projelerinde
şebeke
tekniklerinin
kullanımı2012
İnşaat
projelerinde
şebeke
tekniklerinin
kullanımı2020
ÖRNEKLEM A
ÖRNEKLEM B
PANEL
İnşaat
projelerinde
şebeke
tekniklerinin
kullanımı2012
İnşaat
projelerinde
şebeke
tekniklerinin
kullanımı2020
ÖRNEKLEM A
ÖRNEKLEM A
BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN AŞAMALARI
AŞAMALAR
• 1. Problemin teşhis edilmesi– Araştırma Konusunun
Belirlenmesi
• 2. Araştırma Probleminin Tanımlanması
• 3. Literatürün Taranması
• 4. Hipotezlerin /Araştırma sorularının formüle edilmesi
• 5. Araştırma Yöntem ve Modelinin Belirlenmesi
• 6. Verilerin Toplanması ve Analizi
• 7. Bulguların yorumlanması (hipotez/araştırma soruları
doğrultusunda)
• 8. Araştırmanın Sonuçlandırılması -Araştırma
Raporunun Yazılması
Problemin teşhis edilmesi– Araştırma
Konusunun Belirlenmesi
• Araştırma konuları nereden çıkar?
• -Literatür tarama
• Yapılmış araştırmalarda çelişkili bulgulara
rastlanması
• Bir yerde yapılmış bir araştırmanın başka bir
ortamda/yerde tekrarlanması
Araştırma konusunun tanımlanması
•
•
•
•
•
Genel araştırma alanı
Spesifik araştırma alanı
Genel araştırma sorusu(ları)
Spesifik araştırma sorusu(ları)
Veri toplama soruları
•
•
•
•
•
Kaynak: RESEARCH PROBLEM
FORMULATION
Prof. Gladys A. Cruz
College of Social Sciences
U. P. Baguio
ARAŞTIRMA ALANI ve ARAŞTIRMA
SORULARI
• Genel araştırma alanı –Proje değişiklikleri-motivasyon
ilişkisi
• Spesifik araştırma alanı- İnşaat projelerindeki
değişiklikler- çalışan motivasyonu ilişkisi
• Genel araştırma sorusu(ları)- Proje değişikliklerinin
motivasyon üzerinde etkisi var mıdır?
• Spesifik araştırma sorusu(ları) – Türkiye’de inşaat
projelerinde değişikliklerin saha çalışanlarının
motivasyonu ile ilişkisi var mıdır?
• Veri toplama soruları- Değişikliklerin ölçümü
• Motivasyon ölçümü
Araştırma konusunun tanımlanması
• Araştırmanın amacını tanımlar
• Araştırmanın belirli bir araştırma alanı içindeki
önemini tanımlar
• Araştırmanın sınırlarının belirlenmesi
(daraltılması)
• Araştırmanın bilimselliği kanıtlanmış
yöntemlerle «yapılabilir» hale getirilmesi
Literatürün taranması
• «Literatür taraması, araştırma probleminin
arka planını ve içeriğini ortaya çıkarır. Bu kısım
araştırmanın gerekli olduğunu ve yazarın bu
alanda bilgili olduğunu göstermelidir.”
(Wiersma, W., (1995). Research methods in
education, 6th Edition. Massachusetts: Allyn
and Bacon. 1995, p. 406)
Literatürün taranması
• Daha önce bu konu araştırılmış mıdır?
• Cevabımız evet ise, bu araştırmanın
yapılmasına neden gerek duyulmuştur?
• Önerilen çalışma, belirli bir alanda literatüre
katkıda bulunacak mıdır?
• Cevabımız hayır ise, çalışma spesifik alanda
nasıl bir kuramsal çerçevenin içine
yerleşmektedir?
Literatürün taranması
• Araştırmacı, literatüre hakim olduğunu ve
bilimsel düzeyini göstermelidir.
• Tarihsel perspektifi sergilemelidir.
• Araştırmamızda kullanmayı amaçladığımız
değişkenleri derinlemesine incelemelidir.
• (örneğin «motivasyon»- tanımları, ilgili
kuramlar, ilişkili olduğu diğer değişkenler)
Literatürün taranması ve kaynaklar
• Birincil kaynaklar: Özgün çalışmalar, raporlar,
tezler, kitaplar, makaleler,…
• İkincil kaynaklar: Birincil kaynakların aktarıldığı
ve özetlendiği çalışmalar.