Transcript Czy moje dziecko jest gotowe do podj*cia nauki w szkole?

CZY MOJE DZIECKO JEST
GOTOWE DO PODJĘCIA NAUKI
W SZKOLE?
JOANNA RYGIELSKA
PROCES SYSTEMATYCZNEGO KSZTAŁCENIA ROZPOCZYNA SIĘ W SZKOLE, ALE JEGO POMYŚLNY
PRZEBIEG ZALEŻY OD STANU, W JAKIM DZIECKO 6-7 LETNIE DO NIEGO PRZYSTĘPUJE, ZALEŻY
OD GOTOWOŚCI DZIECKA DO PODJĘCIA NAUKI, OD JEGO DOJRZAŁOŚCI SZKOLNEJ.
POJĘCIE DOJRZAŁOŚCI SZKOLNEJ OZNACZA, ŻE DZIECKO OSIĄGNĘŁO TAKI POZIOM ROZWOJU
UMYSŁOWEGO, FIZYCZNEGO I UCZUCIOWO-SPOŁECZNEGO, KTÓRY POZWALA NA
SPROSTANIE NOWYM WYMAGANIOM. WYMAGANIA TE DOTYCZĄ ZARÓWNO PRZYSWAJANIA
WIEDZY, JAK I KONTAKTÓW Z RÓWIEŚNIKAMI I NAUCZYCIELEM.
NA DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNĄ SKŁADA SIĘ:
• DOJRZAŁOŚĆ UMYSŁOWA,
• DOJRZAŁOŚĆ EMOCJONALNO-SPOŁECZNA,
• DOJRZAŁOŚĆ FIZYCZNA.
DZIECKO OSIĄGNĘŁO DOJRZAŁOŚĆ UMYSŁOWĄ, GDY:
• PRZEJAWIA ZAINTERESOWANIE NAUKĄ, ZWŁASZCZA CZYTANIEM, PISANIEM, LICZENIEM,
ZACIEKAWIENIE ZJAWISKAMI ZACHODZĄCYMI W NAJBLIŻSZYM OTOCZENIU,
•
JEST DOBRZE ZORIENTOWANE W NAJBLIŻSZYM OTOCZENIU; WIE GDZIE MIESZKA, JAK SIĘ
NAZYWA, POTRAFI OPOWIEDZIEĆ O PRACY RODZICÓW, ZAJĘCIACH RODZEŃSTWA,
•
JEGO MOWA JEST POPRAWNA POD WZGLĘDEM ARTYKULACYJNYM, A SŁOWNICTWO NA TYLE
BOGATE, ŻE BEZ PROBLEMU POTRAFI POROZUMIEWAĆ SIĘ Z INNYM; NIE MA PROBLEMÓW ZE
ZROZUMIENIEM PRZEKAZYWANYCH WIADOMOŚCI, POLECEŃ, INSTRUKCJI CZY TREŚCI
CZYTANEGO OPOWIADANIA, BAJKI, LEKTURY; WYPOWIADA SIĘ CAŁYMI ZDANIAMI, POPRAWNIE
GRAMATYCZNIE,
•
POTRAFI ODRÓŻNIĆ LEWĄ STRONĘ CIAŁA OD PRAWEJ, A TAKŻE POKAZAĆ PRAWĄ LUB LEWĄ CZĘŚĆ CIAŁA
OSOBY STOJĄCEJ NA WPROST,
DZIECKO OSIĄGNĘŁO DOJRZAŁOŚĆ UMYSŁOWĄ, GDY:
• CHĘTNIE MÓWI O SWOICH SPOSTRZEŻENIACH, PRZEŻYCIACH, ZADAJE DUŻO PYTAŃ NA TEMAT OBSERWOWANYCH
WYDARZEŃ I ZJAWISK,
•
POTRAFI SKUPIĆ UWAGĘ PRZEZ DŁUŻSZY CZAS NA TEJ SAMEJ CZYNNOŚCI, POTRAFI Z UWAGĄ ŚLEDZIĆ TREŚĆ
OPOWIADANEJ CZY CZYTANEJ BAJKI,
•
JEST ZDOLNE DO ROZUMIENIA PODSTAWOWYCH POJĘĆ ABSTRAKCYJNYCH: KSZTAŁTU, WIELKOŚCI, KIERUNKU,
ODLEGŁOŚCI, CZASU I LICZBY; POTRAFI GRUPOWAĆ RÓŻNE PRZEDMIOTY WEDŁUG BARW, KSZTAŁTU I WIELKOŚCI;
UMIE SORTOWAĆ ZNANE MU PRZEDMIOTY WEDŁUG OKREŚLONEJ ZASADY, NP. OWOCE, ZWIERZĘTA ITP.; WYMIENIA
KILKA RÓŻNIC W DWU POZORNIE PODOBNYCH DO SIEBIE PRZEDMIOTACH LUB OBRAZKACH,
• POTRAFI ODRÓŻNIĆ Z OTOCZENIA DŹWIĘKI RÓŻNYCH POJAZDÓW, INSTRUMENTÓW MUZYCZNYCH, GŁOSY
ZWIERZĄT; UMIE WYRÓŻNIĆ GŁOSKĘ NA POCZĄTKU I KOŃCU WYRAZU, POTRAFI PODZIELIĆ WYRAZ NA SYLABY, NP.
LO-KO-MO-TY-WA I ODTWORZYĆ PROSTY UKŁAD RYTMICZNY WYSTUKANY PRZEZ DOROSŁEGO,
DZIECKO JEST DOJRZAŁE EMOCJONALNIE I SPOŁECZNIE, GDY:
•
CHĘTNIE BAWI SIĘ Z RÓWIEŚNIKAMI; ZALEŻNIE OD SYTUACJI POTRAFI POPROWADZIĆ ZABAWĘ
LUB USTĄPIĆ KOLEDZE; ROZUMIE ZASADY GIER I ZABAW,
•
SAMODZIELNIE UMIE SIĘ UBRAĆ, JEŚĆ; UTRZYMUJE PORZĄDEK W SWOICH ZABAWKACH; LUBI BYĆ
POŻYTECZNE W DOMU I PRZEDSZKOLU,
•
POTRAFI OPANOWYWAĆ SWOJE EMOCJE, PRZEJAWIA POCZUCIE OBOWIĄZKU I
ZAINTERESOWANIE NAUKĄ, ZACHOWUJE SIĘ ODPOWIEDNIO DO SYTUACJI,
•
ROZPOCZĘTE PRACE DZIECKO STARA SIĘ WYKOŃCZYĆ, DBA O ICH WYGLĄD ESTETYCZNY,
DZIECKO JEST DOJRZAŁE EMOCJONALNIE I SPOŁECZNIE, GDY:
• PODPORZĄDKOWUJE SIĘ POLECENIOM DOROSŁYCH, ROZUMIE ICH KONIECZNOŚĆ, NAWET
JEŚLI SĄ DLA DZIECKA AKTUALNIE NIEMIŁE,
•
POTRAFI NAWIĄZAĆ KONTAKT Z OBCĄ OSOBĄ, JEST POGODNE PRZY ROZSTANIU Z
RODZICAMI.
• ROZUMIE PROSTE SYTUACJE SPOŁECZNE I MA ROZEZNANIE, CO JEST DOBRE, A CO ZŁE ( NP.
ŻE NIE WOLNO KRZYWDZIĆ INNYCH, NISZCZYĆ CUDZEJ WŁASNOŚCI )
• PRZEJAWEM NIEDOJRZAŁOŚCI SPOŁECZNEJ JEST STAŁE ABSORBOWANIE
UWAGI NAUCZYCIELA, DOMAGANIE SIĘ CIĄGŁEGO WYRÓŻNIANIA I DĄŻENIE DO
UPRZYWILEJOWANEJ POZYCJI W GRUPIE CZY KLASIE.
• DZIECI NIEDOJRZAŁE SPOŁECZNIE MOGĄ TEŻ IZOLOWAĆ SIĘ OD GRUPY,
STRONIĆ OD KOLEGÓW, UNIKAĆ WSPÓLNYCH ZABAW ŁATWO PODDAWAĆ SIĘ
DOMINACJI KOLEGÓW, WYKAZYWAĆ BIERNOŚĆ, NIEŚMIAŁOŚĆ, LĘKLIWOŚĆ,
MAŁOMÓWNOŚĆ.
DZIECKO JEST DOJRZAŁE POD WZGLĘDEM FIZYCZNYM, GDY:
•
POTRAFI WYKONYWAĆ PROSTE ĆWICZENIA GIMNASTYCZNE, NP. SKAKAĆ NA JEDNEJ NODZE,
SPRAWNIE RZUCA I ŁAPIE PIŁKĘ,
•
CECHUJE SIĘ DOBRĄ SPRAWNOŚCIĄ RĄK; SZCZEGÓLNIE WAŻNA JEST SZYBKOŚĆ, PRECYZJA I
ZGRANIE RUCHÓW OBU RĄK; DZIECKO POTRAFI SAMO ZAWIĄZAĆ SZNUROWADŁO, ZAPINAĆ
GUZIKI,
•
SPRAWNIE POSŁUGUJE SIĘ KREDKĄ, OŁÓWKIEM; POTRAFI OKREŚLIĆ CO NARYSOWAŁO; W
RYSUNKU DZIECKA MOŻNA ROZPOZNAĆ RZECZYWISTE PRZEDMIOTY; KOLORUJĄC OBRAZEK NIE
WYCHODZI POZA LINIĘ, RYSUJĄC ZAŚ CZŁOWIEKA ZACHOWUJE PODSTAWOWE PROPORCJE
POSZCZEGÓLNYCH CZĘŚCI CIAŁA
•
POTRAFI LEPIĆ Z PLASTELINY, CIĄĆ NOŻYCZKAMI WG WYTYCZONEJ LINII PROSTEJ LUB KRZYWEJ.
ROZWOJOWE KAMIENIE MILOWE (PRZYKŁADY) U PIĘCIO- I
SZEŚCIOLATKA:
RUCH W PRZESTRZENI (MOTORYKA DUŻA):
• DZIECKO UMIE PRZEJŚĆ PO RÓWNOWAŻNI
• DZIECKO UMIE PODSKAKIWAĆ
• DZIECKO CORAZ LEPIEJ RADZI SOBIE Z BIEGANIEM, SKAKANIEM I GRANIEM W GRY Z PIŁKĄ
• DZIECKO UMIE ZŁAPAĆ PIŁKĘ RĘKAMI
RUCHY RĄK (MOTORYKA MAŁA)
• DZIECKO UMIE ODTWORZYĆ SCHODKOWY UKŁAD KLOCKÓW I BUDUJE GO Z CZTERECH KLOCKÓW
• DZIECKO UMIE TRZYMAĆ NARZĘDZIA PISARSKIE STABILNIE TRZEMA PALCAMI
• DZIECKO UMIE RYSOWAĆ POSTAĆ LUDZKĄ Z GŁOWĄ, NOGAMI I TUŁOWIEM, OCZAMI, NOSEM I USTAMI
• DZIECKO UMIE NAWLEC DUŻĄ IGŁĘ I ZSZYĆ RÓŻNE MATERIAŁY
ROZWOJOWE KAMIENIE MILOWE (PRZYKŁADY) U PIĘCIO- I
SZEŚCIOLATKA:
JĘZYK I POROZUMIEWANIE SIĘ:
• DZIECKO UMIE UWAŻNIE SŁUCHAĆ
• DZIECKO JEST ROZMOWNE I TWORZYĆ ROZBUDOWANE ZDANIA
• DZIECKU PODOBA SIĘ ROLA NAUCZYCIELA- CHCE SIĘ BAWIĆ, UCZYĆ INNYCH
• DZIECKO PRZECIĘTNIE ROZWIJAJĄCE SIĘ ZNA ZNACZENIE 10-13 TYS. SŁÓW
ROZWOJOWE KAMIENIE MILOWE (PRZYKŁADY) U SZEŚCIO- I
SIEDMIOLATKA
RUCHY W PRZESTRZENI (MOTORYKA DUŻA):
• DZIECKO UMIE PEWNIE ZESKOCZYĆ ZE SPRZĘTU SZKOLNEGO LUB PARKOWEGO
• DZIECKO UMIE Z DUŻĄ PRECYZJĄ ZŁAPAĆ I RZUCIĆ PIŁKĘ
• DZIECKO UMIE PODSKAKIWAĆ W TAKT MUZYKI
• DZIECKO UMIE KOPNĄĆ PIŁKĘ NA ODLEGŁOŚĆ 6 METRÓW
RUCHY RĄK ( MOTORYKA MAŁA):
• DZIECKO UMIE ZBUDOWAĆ PRECYZYJNIE RÓWNĄ WIEŻĘ Z KLOCKÓW SZEŚCIENNYCH
• DZIECKO UMIE TRZYMAĆ OŁÓWEK W SPOSÓB STANDARDOWY (UCHWYT DYNAMICZNY TRÓJPALCZASTY)
• DZIECKO UMIE KONTROLOWAĆ ROZMIAR LITER, KTÓRE PISZE
• DZIECKO UMIE RYSOWAĆ ROZPOZNAWALNE OBRAZY CZŁOWIEKA, DRZEWA, DOMU
• DZIECKO UMIE KOLOROWAĆ OBRAZKI, NIE WYKRACZAJĄC POZA KONTUR
ROZWOJOWE KAMIENIE MILOWE (PRZYKŁADY) U SZEŚCIO- I
SIEDMIOLATKA
JĘZYK I POROZUMIEWANIE SIĘ:
• DZIECKO UMIE MÓWIĆ PŁYNNIE I Z PEWNOŚCIĄ SIEBIE
• DZIECKO UMIE ZAPAMIĘTYWAĆ I POWTÓRZYĆ PIOSENKĘ
• DZIECKO UMIE BUDOWAĆ CORAZ BARDZIEJ ZŁOŻONE OPISY
PRAWIDŁOWOŚCI ROZOJOWE DZIECKA SZEŚCIOLETNIEGO I SIEDMIOLETNIEO
6 LATEK
– nietrwała
– przerzutna
– mimowolna
– skoncentrowana na atrakcyjnych silnych bodźcach
– sympraktyczne ( konkretno-obrazowe o
charakterze magicznym)
– pojawiają się definicje
7 LATEK
UWAGA
MYŚLENIE
– wyższy stopień uwagi dowolnej
– skoncentrowana
– skupiona
– mniej zależne od bezpośredniej sytuacji
– poglądowo-obrazowe oparte na wyobrażeniu
– ujawnia się myślenie słowno-logiczne
– potoczna
– zależna i niezależna
– częste występowanie rzeczowników i czasowników
MOWA
pojawia się mowa pisana
– występują prawie wszystkie fonemy
– pojawia się analiza dźwięków mowy
– niezamierzona, mechaniczna
– obrazowa i konkretna
– słaba umiejętność kierowania procesami
zapamiętywania i przypominania
– mały zakres, trwałość i pojemność pamięci
PAMIĘĆ
obrazowa i konkretna
– rozwija się pamięć logiczna
– zwiększają się procesy zapamiętania i
przypominania
– zwiększa się zakres, trwałość i pojemność
pamięci
– zapamiętywanie wielu konkretnych, rzeczowych
szczegółów
odtwórcza, silnie związana z doświadczeniem
dziecka – bogata, przejawiająca się w łatwości i
szybkości tworzenia wyobrażeń wytwórczych –
mimowolna, której cechą charakterystyczną jest
swobodny bieg wydarzeń – marzenia nierealne
WYOBRAŹNIA
odtwórcza i twórcza – kierowana, powstająca pod
wpływem określonych bodźców – dowolna,
powstająca pod wpływem świadomego zamiaru i
wysiłku woli – marzenia realne
PRAWIDŁOWOŚCI ROZOJOWE DZIECKA SZEŚCIOLETNIEGO
I SIEDMIOLETNIEO
– rozwija się spostrzeganie przedmiotowe
wrażliwość poszczególnych analizatorów na bodźce
zewnętrzne i wewnętrzne
– synkretyzm i silne związanie spostrzeżeń z
działaniem
brak kontroli maskowania i tłumienia uczuć
– ekspresyjność
– impulsywność
– siła i gwałtowność reakcji
– labilność emocjonalna i uczuciowa
różnorodność kontaktów w przedszkolu i domu
– konflikty pozytywne i negatywne
– odwzorowywanie w zabawie stosunków
międzyludzkich
– przyswajanie norm postępowania społecznego
zabawa – nauka – praca
– zabawa podstawową formą aktywności
– zabawa samodzielna i zbiorowa twórcza,
czynnościowa
– zabawa tematyczna, kształcąca
– kształtują się nawyki pracy społecznej
WRAŻENIA
SPOSTRZEŻENIA
EMOCJE
ROZWÓJ SPOŁECZNY
AKTYWNOŚĆ:
ZABAWA
NAUKA
PRACA
– spostrzeżenia są ukierunkowane i celowe
– rozwija się dokładność spostrzeżeń
– emocje i uczucia kontrolowane
– trwalsze przejawy i formy reakcji emocjonalnych
– rozwój społeczny kształtuje się przez:
• atmosferę
• postawy i przekonania domu rodzinnego
• oddziaływanie nauczycieli
• obcowanie z rówieśnikami
zabawa –
traci charakter dominujący
– pojawiają się zasady nauka
– główny obowiązek
– aktywność umysłowa praca
– nauka i pomoc rodzicom
– nabiera znaczenia społecznego przez konieczność
O POWODZENIU DZIECKA W SZKOLE DECYDUJE WIELE CZYNNIKÓW:
• ZASÓB WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI, A TAKŻE ZDOLNOŚCI,
• MOTYWACJA DZIECKA DO NAUKI, WIARA WE WŁASNE SIŁY, ODPORNOŚĆ EMOCJONALNA,
ZDROWIE I KONDYCJA FIZYCZNA, INICJATYWA I TWÓRCZOŚĆ, ZAUFANIE DO SIEBIE I
OTOCZENIA,
• POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA ZARÓWNO FIZYCZNEGO, JAK I PSYCHICZNEGO DZIECKO
ODPRĘŻONE, ZADOWOLONE, AKCEPTOWANE PRZEZ INNYCH I DOCENIANE ŁATWIEJ
KONCENTRUJE SIĘ NA LEKCJI, CHĘTNIEJ I SZYBCIEJ SIĘ UCZY
• POCZUCIE WŁASNEJ WARTOŚCI,
• WARTOŚCI, WYOBRAŻENIE O ŚWIECIE I INNYCH LUDZIACH
W JAKI SPOSÓB WYROBIĆ U DZIECKA POZYTYWNE NASTAWIENIE DO NAUKI?
•
PRZEDE WSZYSTKIM NIE MOŻEMY STRASZYĆ DZIECKA SZKOŁĄ. CZĘSTO DZIECI MOGĄ SŁYSZEĆ OD RODZICÓW
TAKIE ZDANIA, JAK: „JESTEŚ TAKI PRZEMĄDRZAŁY. ZOBACZYSZ, JAK PÓJDZIESZ DO SZKOŁY, TO CI PANI/PAN
DOPIERO POKAŻE”. ZA POMOCĄ TAKICH STWIERDZEŃ WBUDOWUJEMY U DZIECKA PRZEKONANIE, ŻE SZKOŁA TO
MIEJSCA NIEZBYT PRZYJEMNE, NASTAWIONE NA STAWIANIE OGRANICZEŃ, A NAWET NA WYMIERZANIE KAR.
•
MOŻNA ZA TO PODKREŚLAĆ PRZY RÓŻNYCH OKAZJACH, W JAKI SPOSÓB SZKOŁA MOŻE UATRAKCYJNIĆ ICH ŻYCIE.
MOŻNA IM POWIEDZIEĆ, ŻE BĘDĄ MOGŁY OBLICZYĆ, CZY MAJĄ DOŚĆ PIENIĘDZY NA ZAKUP DANEJ RZECZY, BĘDĄ
MOGŁY SAME PRZECZYTAĆ PROGRAM TELEWIZYJNY ITP.
•
Z KOLEI STARSZE RODZEŃSTWO ZA NAMOWĄ RODZICÓW MOŻE OPOWIEDZIEĆ O PRZYJEMNYCH STRONACH
SZKOŁY, TAKICH JAK ZABAWY SZKOLNE ALBO WYCIECZKI.
•
WARTO RÓWNIEŻ WŁĄCZYĆ DZIECKO W PRZYGOTOWANIA DO SZKOŁY ZABIERAJĄC JE NA ZAKUPY PO PRZYBORY
SZKOLNE, POMAGAJĄC IM PRZYGOTOWAĆ ZESZYTY LUB URZĄDZIĆ W POKOJU KĄCIK DO NAUKI. DZIECKO
POWINNO CIESZYĆ SIĘ, ŻE PÓJDZIE DO SZKOŁY.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ