Transcript taksonomiczne wskaźniki kondycji ekonomicznej województw

Armen EDIGARIAN, Piotr KOŚCIELNIAK,
Tomasz TOKARSKI, Mariusz TROJAK
TAKSONOMICZNE
WSKAŹNIKI KONDYCJI
EKONOMICZNEJ
WOJEWÓDZTW
W LATACH 2000-2009
Metoda taksonomiczna:
W celu taksonomicznej oceny kondycji ekonomicznej
województw wybrano zbiór 6 stymulant i destymulant,
złożony z:
I. produkcji sprzedanej przemysłu i budownictwa per capita,
II. płac,
III. wskaźnika CPI,
IV. stopy bezrobocia rejestrowanego,
V. stopy napływów do bezrobocia,
VI. stopy odpływów z bezrobocia.
Metoda taksonomiczna:
Wśród wspomnianych uprzednio stymulant i destymulant 3
mają charakter zmiennych kluczowych, które posłużyły
do konstrukcji wstępnych wskaźników kondycji
ekonomicznej województw. Są to:
I. produkcja sprzedana przemysłu i budownictwa per capita,
II. wskaźnik CPI,
III. stopa bezrobocia.
Metoda taksonomiczna:
Wstępny wskaźnik kondycji ekonomicznej województw zdefiniowano w ten
sposób, że:
I. jeśli rośnie produkcja sprzedana per capita, spada stopa bezrobocia i
wskaźnik CPI (wszystkie – kwartał do analogicznego kwartału roku
poprzedniego), to wskaźnik ma wartość 3,
II. jeśli występują dwa ze wspomnianych uprzednio zdarzeń, to wskaźnik ten
równy jest 2,
III. jeśli występuje jedno ze wskazanych zdarzeń, to wskaźnik jest równy 1,
IV. jeśli nie występuje żadne z tych zdarzeń, to jest on równy 0.
Metoda taksonomiczna:
Wstępny wskaźnik kondycji dla całej gospodarki w okresie od 1 kwartału
2000 roku do 3 kwartału 2009 roku przedstawia się następująco:
4
3
2
1
20
00
,1
20
00
,3
20
01
,1
20
01
,3
20
02
,1
20
02
,3
20
03
,1
20
03
,3
20
04
,1
20
04
,3
20
05
,1
20
05
,3
20
06
,1
20
06
,3
20
07
,1
20
07
,3
20
08
,1
20
08
,3
20
09
,1
20
09
,3
0
Metoda taksonomiczna:
Przestrzenne zróżnicowanie średnich wartości owych wskaźników w
rozważanym okresie zilustrowane jest na poniższej mapie:
1,828 do 1,898
1,757 do 1,828
1,686 do 1,757
1,615 do 1,686
(6)
(4)
(2)
(4)
Metoda taksonomiczna:
Następnie destymulanty (wskaźnik CPI, stopa bezrobocia, stopa
napływów do bezrobocia) transformowano na stymulanty
licząc ich odwrotności. Po przekształceniu destymulant na
stymulanty uzyskano 6 zmiennych, które znormalizowano
zgodnie z równaniem:
y jit
j , i, t x jit 
 [0;1]
max max  y jit 
i
t
gdzie:
indeks j odnosi się do stymulant, i-województw, zaś t-kwartałów.
Metoda taksonomiczna:
Znormalizowane stymulanty stanowią składowe
wskaźników taksonomicznych danych wzorem:
tit 
ω x
ji
jit
j
gdzie 1i , …, 6i to wagi dla poszczególnych
znormalizowanych stymulant. Ponadto zakłada się, że:
ω
j
ji
1
Metoda taksonomiczna:
Wartość informacyjna wskaźnika
koniunktury jest podobna, jak wskaźnika
giełdowego typu Dow Jones.
Metoda taksonomiczna:
Dlatego też wagi te dobrano tak, by ilorazy:
ω x
ω x
ji
jit
j
ji
ji ( t  4 )
j
były:
I. wyższe od 1,1 wówczas, gdy wstępny wskaźnik koniunktury równy
jest 3,
Metoda taksonomiczna:
II. w przedziale [1;1,1], gdy wstępny wskaźnik koniunktury równy jest 2,
III. w przedziale [0,9;1), gdy wstępny wskaźnik koniunktury równy jest 1,
IV. niższe od 0,9 wówczas, gdy wstępny wskaźnik koniunktury równy jest 0,
oraz by minimalizować wyrażenie:

j
ω  1
 ji

6

2
Warunki I.-IV. w szacunkach metodą Monte Carlo zazwyczaj spełnione są dla
kilku ostatnich kwartałów.
Oszacowane wagi:
Oszacowane metodą Monte Carlo wagi przedstawiają się następująco:
Wagi dla:
Województwo:
Dolnośląskie
Kujawskopomorskie
Lubelskie
Lubuskie
Łódzkie
Małopolskie
Mazowieckie
Opolskie
Podkarpackie
Podlaskie
Pomorskie
Śląskie
Świętokrzyskie
Warmińskomazurskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
POLSKA
produkcji
sprzedanej
płac
CPI
stopy bezrobocia
stopy napływów
stopy odpływów
0,243
0,228
0,214
0,046
0,044
0,226
0,022
0,003
0,007
0,292
0,490
0,185
0,190
0,025
0,015
0,181
0,324
0,264
0,505
0,018
0,006
0,045
0,081
0,344
0,223
0,186
0,173
0,109
0,099
0,210
0,189
0,095
0,092
0,222
0,231
0,171
0,222
0,055
0,047
0,114
0,202
0,360
0,265
0,047
0,162
0,057
0,246
0,223
0,196
0,013
0,004
0,205
0,234
0,347
0,225
0,220
0,219
0,044
0,029
0,263
0,135
0,051
0,037
0,250
0,278
0,248
0,266
0,123
0,106
0,112
0,153
0,241
0,308
0,006
0,002
0,195
0,007
0,482
0,031
0,000
0,000
0,001
0,448
0,519
0,197
0,104
0,079
0,020
0,252
0,348
0,160
0,179
0,167
0,099
0,219
0,176
0,279
0,012
0,001
0,133
0,224
0,352
Oszacowane wskaźniki:
Wskaźniki koniunktury dla lat 2000-2009:
0,552 do 0,607
0,499 do 0,552
0,446 do 0,499
0,393 do 0,446
0,34 do 0,393
(4)
(6)
(3)
(2)
(1)
Oszacowane wskaźniki:
Wartość wskaźników kondycji ekonomicznej wybranych
województw i całej gospodarki:
0,9
0,8
0,7
0,6
0,5
DOLNOŚLĄSKIE
ŚLĄSKIE
MAZOWIECKIE
POLSKA
0,4
0,3
0,2
0,1
20
00
,1
20
00
,3
20
01
,1
20
01
,3
20
02
,1
20
02
,3
20
03
,1
20
03
,3
20
04
,1
20
04
,3
20
05
,1
20
05
,3
20
06
,1
20
06
,3
20
07
,1
20
07
,3
20
08
,1
20
08
,3
20
09
,1
20
09
,3
0,0
PODKARPACKIE
LUBUSKIE
ŚWIĘTOKRZYSKIE
Oszacowane wskaźniki:
Indeksy wzrostu wskaźników kondycji województw (średnia
geometryczna ze wskaźników w kolejnych kwartałach):
1,0334 do 1,0441
1,0226 do 1,0334
1,0118 do 1,0226
1,001 do 1,0118
0,9902 do 1,001
(2)
(4)
(4)
(5)
(1)
Oszacowane wskaźniki:
Województwo
Średnia geometryczna
w latach 2000-2009
Odchylenie standardowe
w latach 2000-2009
Dolnośląskie
1,030
0,0479
Kujawsko-pomorskie
0,990
0,0602
Lubelskie
1,002
0,0598
Lubuskie
1,044
0,0935
Łódzkie
1,021
0,0392
Małopolskie
1,012
0,0496
Mazowieckie
1,024
0,0548
Opolskie
1,013
0,0554
Podkarpackie
1,006
0,0518
Podlaskie
1,021
0,0455
Pomorskie
1,020
0,0625
Śląskie
1,032
0,0657
Świętokrzyskie
1,035
0,1008
Śląskie
1,005
0,0769
Warmińsko-mazurskie
1,024
0,0606
Wielkopolskie
1,011
0,0283
Zachodniopomorskie
1,030
1,024
0,0479
0,0632
POLSKA
Oszacowane wskaźniki:
Średnioroczna dynamika wskaźników koniunktury w roku 2000:
 Wartość wskaźnika dynamiki
dla Polski wynosiła 1,02.
 Województwa o najwyższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: warmińsko-mazurskie,
lubelskie i kujawskopomorskie.
 Województwa o najniższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: lubuskie, świętokrzyskie i
podlaskie.
1,04 do 1,07
1,008 do 1,04
0,976 do 1,008
0,944 do 0,976
0,912 do 0,944
(3)
(9)
(2)
(1)
(1)
Oszacowane wskaźniki:
Średnioroczna dynamika wskaźników koniunktury w roku 2001:
 Wartość wskaźnika
dynamiki dla Polski
wynosiła 0,9726.
 Województwa o
najwyższej wartości
wskaźnika dynamiki to:
kujawsko-pomorskie
warmińsko-mazurskie,
zachodniopomorskie.
 Województwa o
najniższej wartości
wskaźnika dynamiki to:
świętokrzyskie, lubuskie i
mazowieckie.
1,04 do 1,077
1,001 do 1,04
0,962 do 1,001
0,923 do 0,962
0,884 do 0,923
(2)
(2)
(10)
(1)
(1)
Oszacowane wskaźniki:
Średnioroczna dynamika wskaźników koniunktury w roku 2002:
 Wartość wskaźnika dynamiki
dla Polski wynosiła 0,9726.
 Województwa o najwyższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: warmińsko-mazurskie,
wielkopolskie i lubelskie.
 Województwa o najniższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: lubuskie, kujawskopomorskie i
zachodniopomorskie.
1,044 do 1,0604
1,0277 do 1,044
1,0114 do 1,0277
0,9951 do 1,0114
(3)
(3)
(7)
(3)
Oszacowane wskaźniki:
Średnioroczna dynamika wskaźników koniunktury w roku 2003:
 Wartość wskaźnika dynamiki
dla Polski wynosiła 1,0293.
 Województwa o najwyższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: lubuskie, świętokrzyskie,
śląskie.
 Województwa o najniższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: warmińsko-mazurskie,
kujawsko-pomorskie oraz
małopolskie.
1,0483 do 1,0663
1,0304 do 1,0483
1,0125 do 1,0304
0,9946 do 1,0125
0,9767 do 0,9946
(2)
(4)
(5)
(3)
(2)
Oszacowane wskaźniki:
Średnioroczna dynamika wskaźników koniunktury w roku 2004:
 Wartość wskaźnika dynamiki
dla Polski wynosiła 1,0416.
 Województwa o najwyższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: lubuskie, śląskie i
świętokrzyskie.
 Województwa o najniższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: warmińsko-mazurskie,
kujawsko-pomorskie oraz
lubelskie.
1,081 do 1,106
1,055 do 1,081
1,029 do 1,055
1,003 do 1,029
0,977 do 1,003
(1)
(1)
(5)
(5)
(4)
Oszacowane wskaźniki:
Średnioroczna dynamika wskaźników koniunktury w roku 2005:
 Wartość wskaźnika dynamiki
dla Polski wynosiła 1,0123.
 Województwa o najwyższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: świętokrzyskie, lubuskie i
dolnośląskie.
 Województwa o najniższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: kujawsko-pomorskie
warmińsko-mazurskie oraz
lubelskie.
1,042 do 1,07
1,016 do 1,042
0,99 do 1,016
0,964 do 0,99
0,938 do 0,964
(3)
(4)
(4)
(4)
(1)
Oszacowane wskaźniki:
Średnioroczna dynamika wskaźników koniunktury w roku 2006:
 Wartość wskaźnika dynamiki
dla Polski wynosiła 1,0763.
 Województwa o najwyższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: świętokrzyskie, lubuskie i
dolnośląskie.
 Województwa o najniższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: kujawsko-pomorskie
warmińsko-mazurskie oraz
zachodniopomorskie.
1,112 do 1,158
1,067 do 1,112
1,022 do 1,067
0,977 do 1,022
(2)
(2)
(8)
(4)
Oszacowane wskaźniki:
Średnioroczna dynamika wskaźników koniunktury w roku 2007
 Wartość wskaźnika dynamiki
dla Polski wynosiła 1,1023.
 Województwa o najwyższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: lubuskie, świętokrzyskie i
dolnośląskie.
 Województwa o najniższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: kujawsko-pomorskie,
zachodniopomorskie oraz
warmińsko-mazurskie.
1,136 do 1,169
1,102 do 1,136
1,068 do 1,102
1,034 do 1,068
1
do 1,034
(2)
(1)
(5)
(7)
(1)
Oszacowane wskaźniki:
Średnioroczna dynamika wskaźników koniunktury w roku 2008:
 Wartość wskaźnika dynamiki
dla Polski wynosiła 1,0533.
 Województwa o najwyższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: śląskie, pomorskie i
świętokrzyskie.
 Województwa o najniższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: kujawsko-pomorskie,
warmińsko-mazurskie oraz
lubelskie.
1,083 do 1,107
1,057 do 1,083
1,031 do 1,057
1,005 do 1,031
0,979 do 1,005
(2)
(3)
(5)
(3)
(3)
Oszacowane wskaźniki:
Średnioroczna dynamika wskaźników koniunktury w roku 2009:
 Wartość wskaźnika dynamiki
dla Polski wynosiła 0,8746.
 Województwa o najwyższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: świętokrzyskie, łódzkie i
dolnośląskie.
 Województwa o najniższej
wartości wskaźnika dynamiki
to: warmińsko-mazurskie,
kujawsko-pomorskie oraz
pomorskie.
0,946 do 0,968
0,922 do 0,946
0,898 do 0,922
0,874 do 0,898
0,85 do 0,874
(2)
(4)
(2)
(5)
(3)
Oszacowane wskaźniki rozwoju województw
(jednolite wagi):
Lata 2000-2009:
0,53 do 0,562
0,496 do 0,53
0,462 do 0,496
0,428 do 0,462
0,394 do 0,428
(2)
(1)
(2)
(5)
(6)
Oszacowane wskaźniki rozwoju
województw (jednolite wagi):
Dynamika wskaźników w latach 2000-2009:
1,0316 do 1,0372
1,0259 do 1,0316
1,0202 do 1,0259
1,0145 do 1,0202
1,0088 do 1,0145
(1)
(4)
(3)
(4)
(4)
Oszacowane wskaźniki rozwoju
województw (jednolite wagi):
Dynamika wskaźników w roku 2009:
0,909 do 0,936
0,882 do 0,909
0,855 do 0,882
0,828 do 0,855
(1)
(5)
(4)
(6)