Transcript Magisterski trud na tema:

М-р Марина Арсовска
Општина Куманово
Кластерите во функција на унапредување на
конкурентноста
Во новата ера на глобализација конкурентноста се
поставува како нова парадигма на економскиот развој
Современиот концепт на
конкурентност е
детерминиран од
способноста на фирмите од
националното стопанство
да генерираат зголемување
на продуктивноста
Иновативноста е
единствениот фактор за
долгорочна конкурентност
Кластерите преку
повеќедимензионалната
поврзаност на компании и
институции во специфична област
можат да бидат фактор за
подобрување на конкурентската
способност
Кластерот претставува конгломерат од:





Фирми од исто, сродно или комплементарно
производство, вклучително и добавувачите
на специјализирани инпути, сервисерите на
опрема;
Каналите за дистрибуција и потрошувачите;
Поддржувачките институции како што се
финансиски, консалтинг и маркетинг компании
Научно-истражувачките организации,
универзитети, организациите за
стандардизација, тренинг и обука и сл.
Поддржувачки организации на централно,
регионално или локално ниво како што се бизнис
комори, асоцијации, агенции за поддршка на
претприемништвото и развој на малите и средни
претпријатија и сл.
Калифорнискиот вински кластер-пример за кластерска иновативност
Винско
грозје
Фертилизатори,
хербициди,
пестициди
Државни владини агенции (пр.
Комитет за производство на вино)
Опрема за
производство
Бочви
Флаши
Одгледувачи на
винова лоза
Тапи
Винарии
Етикети
Опрема за
берба
Односи со јавност
и маркетинг
Иригациона
технологија
Земјоделски
кластер
Образовни, истражувачки
и трговски асоцијации
(пр. Вински институт)
Специјализирани
публикации
Кластер за
туризам
Кластер за
храна
Типови на кластери




Маршалови/
/италијански
Центар и краци
Сателитски
Државно
спонзорирани




Географски
Секторски
Хоризонтални
Вертикални
Трета Италија- пионер во кластерското вмрежување




Карактеристичен за
традиционалните
индустриски сектори
Доминација на мали и
средни претпријатија
Социо- културен контекст
кој ја јакне довербата
Успехот е постигнат
благодарение на силна
конкуренција, соработка и
специјализација



Montobelluna произведува
75% од светските чизми за
скијање
Belluno произведува две
третини од светските
наочари
Sassuolo го зафаќа
половината од Европскиот
пазар за плочки
Според Портер кластерите влијаат на три начини на
конкурентноста и тоа:



Зголемување на продуктивноста
на фирмите
Зголемување на иновативниот
капацитет на фирмите
Стимулирање на формирањето на
нови бизниси
Кластерите поттикнуваат зголемена продуктивност благодарение
на:





Подобар пристап до
специјализирана работна рака и
специјализирани добавувачи
Пристап до специјализирани
информации
Поттикнување на
комплементарностите
Подобар пристап до институции и
јавни добра
Подобра мотивација и мерливост
на резултатите
Кластерите ја стимулираат иновативноста како резултат на:






Зголеменото ривалство
Полесно перципирање на
потребата од иновации
Можност за брза реакција
Акумулираното знаење
Зголемената дифузија на
информации
Зголемена соработка, размена на
идеи во функција на колективната
ефикасност
Кластерите можат значително да ја сменат улогата на малите
и средни претпријатија во нивниот настап на странските
пазари и тоа преку:



Зголемена специјализација
Зголемена соработка
Зголемена флексибилност
Успехот на кластерите е во директна зависност од
синергијата помеѓу приватниот и јавниот сектор, базирана
на доверба и интензивна соработка
Кластерите како платформа
за информирање на политиката
Кластерите во функција
на мобилизирање
на јавно-приватните напори
за подобрување
на бизнис опкружувањето
Кластерите како
средство за имплементација
на политиката
Поддржувачката владина политика треба да биде во
функција на:



Пошироката рамковна политика (политичка стабилност,
обезбедување на квалитетно бизнис опкружување, добра
бизнис клима, институции, правен систем и сл.)
Брокерска политика (да обезбеди платформа за дијалог помеѓу
приватниот и јавниот сектор)
Политика на поддршка на кластерите (преку конкретни мерки и
активности во функција на поддршка на квалитетни кластерски
иницијативи)
Конкурентската способност на Република Македонија е
оценета доста ниско во Индексот за глобална конкурентност



Индустриската структура на земјата е доминирана од
преработувачката индустрија која учествува со 83.94% во
индустриското производство во која доминира производство со ниска
додадена вредност-храна (16.05%), облека (11.7%) и основни метали
(11.24%)
80% од активните претпријатија во Република Македонија се мали и
средни претпријатија
Континуираниот дефицит во надворешно-трговската размена е
негативен тренд со оглед на присуството на производи со ниска
додадена вредност и низок степен на обработка на страната на
извозот
Кластерите во функција на унапредување на
конкурентската способност





Подобрување на извозните
пефрорманси, особено на
малите и средни претпријатија
Зголемена додадена вредност,
развој на нови производи,
брендови, иновативност
Стимулирање на
претприемништвото,
специјализација,
комплементарности
Фактор за привлекување на
странски директни инвестиции
Во функција на регионалниот и
локалниот економски развој
Актуелна состојба во кластерското вмрежување во земјата




Кластерите се во рана фаза од
својот развој
Најголемиот дел од кластерите се
во традиционалните индустрии и
истите се секторски организирани
Ниско ниво на соработка во
рамките на кластерот помеѓу
конкурентските фирми (2.23 на
скала од 1-6)
Слаб менаџерски капацитет за
водство и превземање на
кластерски иницијативи
Предизвици и потенцијали за идно кластерско вмрежување





Мерки и активности за подобро
разбирање на концептот кластер
Зајакнување на менаџерскиот
капацитет на кластерските лидери
за водство на кластерите
Регионален и локален пристап со
цел искористување на ефектите од
локационата економија
Зголемено меѓукластерско
поврзување и соработка
Регионално и Европско кластерско
вмрежување и понатамошна
интернационалнизација
Предизвици и предуслови за успешно кластерско
организирање во Општина Куманово





Сеопфатна анализа на индустријата во
Општина Куманово со цел рационално и
ефективно кластерско вмрежување
Мерки и активности за зголемување на
свеста за позитивните ефекти од
кластерското вмрежување
Формулирање на кластерска политика на
локално ниво со цел поддршка на
кластерското вмрежување
Едукација и обука на кластерски лидери
со цел успешно формулирање на
кластерски иницијативи
Мерки и активности за раст и развој на
кластерите во Општината во функција на
локален економски развој
Заклучни согледувања



Не постои универзален рецепт за успешно
кластерско организирање и успешна
кластерска политика
Успешните кластери во функција на
подобрување на конкурентската способност
настануваат спонтано и растат благодарение на
позитивните ефекти од заедничките активности
на приватниот сектор
Поддржувачките институции треба да се
воздржат од копирање на проверен и докажан
модел на кластерска политика и да ја
конципираат истата во согласност со степенот
на економски развој и индустриската структура
Благодарам на вниманието
Прашања
?