Transcript Διαφάνεια 1

Η αρχιτεκτονική των
ερευνητικών εργασιών
(Προγραμματισμός /φάσεις)
Δρ. Αγγελική Καψάσκη
Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων
Ρεθύμνου
[email protected]
1
Τα καινοτομικά στοιχεία των
Ερευνητικών Εργασιών
Προσεγγίζουν
διερευνητικά την γνώση και τη μάθηση
 .
 Προϋποθέτουν τη Διεπιστημονική Συνεργασία των
Εκπαιδευτικών
 Υλοποιούνται μέσω της ομαδοσυνεργατικής εργασίας των
Μαθητών και Μαθητριών.
Κατά συνέπεια: Αλλάζουν νοοτροπία, πρακτικές, ρόλους και
κουλτούρα στη σχολική κοινότητα και χρήζουν ουσιαστικής
προετοιμασίας και προγραμματισμού προκειμένου να έχουν καλά
αποτελέσματα
2
Διαμόρφωση των θεμάτων

Η διαμόρφωση και η τελική διατύπωση των θεμάτων
πρέπει να είναι προϊόν διαπραγμάτευσης τόσο μεταξύ
των εμπλεκομένων εκπαιδευτικών όσο και μεταξύ
των εκπαιδευτικών και των μαθητών.

Ένταξη θεμάτων ΑΠ σε πλαίσιο πραγματικών
καταστάσεων (situated learning):
Το θέμα ακουμπά και αναδεικνύεται από τα
ενδιαφέροντα και την καθημερινότητα των
μαθητών/τριών



Συνδέεται με διδακτικούς στόχους του ΑΠ
Διασυνδέει μαθήματα διαφορετικών πεδίων ή
διαφορετικά μαθήματα του ίδιου πεδίου
3
Φάσεις Διερεύνησης
1. Φάσεις της ερευνητικής διαδικασίας
2. Φάσεις οργάνωσης και διεξαγωγής
σκόπιμων συλλογικών δράσεων για
συγκεκριμένο έργο
 Ο συνδυασμός αυτός συλλογικού και
ακαδημαϊκού τοποθετεί τους μαθητές
μέσα στην κοινωνική διαδικασία που
παράγει και (δια-)πραγματεύεται τη
γνώση
4
1. Φάσεις ερευνητικής διαδικασίας
Τι περιλαμβάνουν;
 διατύπωση
του προβλήματος,
 συλλογή και η επεξεργασία
των δεδομένων,
 διατύπωση και ο σχολιασμός
των συμπερασμάτων
5
2. Φάσεις οργάνωσης & διεξαγωγής
σκόπιμων συλλογικών δράσεων
Τί περιλαμβάνουν ;





διατύπωση του κοινού σκοπού,
προγραμματισμό των δράσεων και η
κατανομή ρόλων,
υλοποίηση του έργου,
ενδο-ομαδικές συζητήσεις για τη
λειτουργικότητα της ομάδας
δι-ομαδικές σχέσεις και συνεργασίες σε
επίπεδο Ολομέλειας όλων των μικροομάδων της τάξης.
6
Α. 1η Φάση: Ολομέλεια του Τ.Ε.
1ο τρίωρο
• Επανάληψη της αρχικής ενημέρωσης για τις ΕΕ,
επισημαίνοντας
διεξοδικά
τα
καινοτόμα
και
ενδιαφέροντα
χαρακτηριστικά
των
Ερευνητικών
Εργασιών
• Χρόνος, για να ακούσετε προσεχτικά τις ερωτήσεις, τις
απόψεις, τις ανησυχίες και τις προσδοκίες των μαθητών
και των μαθητριών σας.
 Γνωριμία των μαθητών μεταξύ τους
 Σύνταξη «συμβολαίου» συνεργασίας
 Συμπλήρωση του πρώτου φύλλου του
προσωπικού Ημερολογίου μαθητή,( βλ.διαφ.36)
για να έχουν μια πρώτη άποψη για μια από τις
υποχρεώσεις τους
7
Γνωριμία των μαθητών μεταξύ τους
Διαμόρφωση ομάδας, Συμβόλαιο Συνεργασίας
Ομαδική εργασία - Αξιοποίηση τεχνικών πρώτης
συνάντησης
Τεχνική της συνέντευξης
 Ερώτημα Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο θέμα;
Ποιες οι προσδοκίες σας
Τεχνική της αξιοποίησης εμπειριών
 Ερώτημα: Ποιες γνώσεις, ικανότητες, δεξιότητες
έχει ο κάθε μαθητής Τα δυνατά του σημεία
Τρόποι –αρχές συνεργασίας
 Ερώτημα: Ποιες αρχές θεωρείτε σημαντικές για
την καλή συνεργασία στην τάξη . Ιεράρχηση
Προσδοκίες από εκπαιδευτή και εκπαιδευόμενους
Διαπραγμάτευση – Συμβόλαιο
8
Α. 1η Φάση: Ολομέλεια του Τ.Ε.
Γενικός Προγραμματισμός
1ης συνάντησης Ολομέλειας: Διατύπωση του προβλήματος
Το θέμα και ο σκοπός της Ερευνητικής Εργασίας,
(επιμέρους υπο-θέματα με κεντρικά ερευνητικά
ερωτήματα και στόχους, δραστηριότητες και μέσα
επίτευξης των στόχων από την πλευρά των μαθητών
Τεχνικές για την διευκόλυνση των μαθητών τη
διατύπωση και οριοθέτηση του προβλήματος
 Ιδεοθύελλα/καταιγισμός ιδεών
 Συμπλήρωση φύλλου εργασίας με βασικά ερωτήματα
 Σχηματική αποτύπωση
Συμπλήρωση του ημερολογίου του ΤΕ σχετικά με την
προβληματική
9
2ο ΤΡΙΩΡΟ
ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ






ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
.
Ποιοί;
Από ποιους; Πόσο;
ΣΧΗΜΑΤΙΚΗ
Πότε; Για ποιους;
ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ
Αριθμοί
Με ποιους;
(καταιγισμός ιδεών)
Ιστορία
Τι;
ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ
Γιατί;
ΘΕΜΑΤΟΣ,
Αιτίες
Τι είναι;
Στόχοι
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ
Σε τι
Συνέπειες
Πώς;
Πού; Εμπόδια
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
αφορά;
Μέσα
Δυσκολίες
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ
Τρόποι
Χώρος
Υποδομές
Πλαίσιο
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ T.E.
(Διαφ.37)/ΑΤΟΜΙΚΟ
ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΩΝ
ΤΜΗΜΑ (Α)
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ ΤΟΥ
ΘΕΜΑΤΟΣ
ΤΕΧΝΙΚΗ: ΚΑΤΑΙΓΙΣΜΟΣ ΙΔΕΩΝ (BRAIN
STORMING)
11
Αξιοποίηση αναλογικής σκέψης
των μαθητών - εποπτικοποίηση
ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΩΝ
ΤΜΗΜΑ (Β)
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ ΤΟΥ
ΘΕΜΑΤΟΣ
12
Ποιοι;
Πότε;
Ιστορία
ΚΑΤΑΙΓΙΣΜΟΣ ΙΔΕΩΝ
Οι Λέξεις-Κλειδιά
Πώς;
Εταιρίες
Παιδική
Εργασία
Πού;
Χώρος
Πλαίσιο
Συνέπειες
Εμπόδια
Δυσκολίες
VIDEO
Ακτινοβολίες
Ιστορία
Απορρίμματα
Αριθμοί
ΒΑΣΙΚΑ
Αιτίες
Τι είναι;
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
Στόχοι
Σε τι αφορά;
Κέρδος
MMS, SMS,
RING TONE
Πόσο;
Γιατί;
Τι;
Μέσα
Τρόποι
Υποδομές
Έλεγχοι
Από ποιους;
Για ποιους;
Με ποιους;
Κατανάλωση
Το Κινητό
Τηλέφων
ο
Θέσεις
Εργασίας
Γλώσσα
Άδειες
Ορυχεία
Πολύτιμα
Στοιχεία
13
Η σημασία των «Χαρτονιών
Εργασίας» είναι πολλαπλή 1
α) δίνουν υπόσταση στην ομάδα, αφού αποτυπώνουν τις αποφάσεις ή τις
επιλογές της αναφορικά με το αντικείμενο της συνομιλίας
β) υπογραμμίζουν τη συμβολή κάθε μαθητή και μαθήτριας στη
διαμόρφωσή του, αφού τα παιδιά που συνεργάζονταν αφήνουν πάνω
του, τα ίχνη της σκέψης τους
γ) είναι συνεργατικά δημιουργήματα, αφού μετασχηματίζουν είτε
ασύνδετα μεταξύ τους στοιχεία (καρτελάκια ή εικόνες) είτε
διαφορετικές παρατηρήσεις των μαθητών-συνομιλητών, σε κάτι νέο
(μια εποπτεία-τέχνημα) που έχει νόημα για τα παιδιά της ομάδας
δ) αποτελούν για τον εκπαιδευτικό ένα εργαλείο αξιολόγησης της
σκέψης των μαθητών και αυτοαξιολόγησης της δικής του
παιδαγωγικής σκέψης, αφού τον βοηθούν να οργανώσει καλύτερα την
επόμενη συνάντησή του με τα παιδιά
[1] Σχίζα, Φλαγαΐτη, 2005
14
3ο τρίωρο ολομέλειας
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ







ΥΠΟ-ΘΕΜΑΤΩΝ,
ΠΗΓΩΝ ΈΡΕΥΝΑΣ,
ΜΕΘΟΔΩΝ ΈΡΕΥΝΑΣ,
ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΈΡΕΥΝΑΣ
ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΥΠΟΘΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΟΥ ΣΤΙΣ
ΟΜΑΔΕΣ σύμφωνα με τα τέσσερα εναλλακτικά
σχήματα ή παραλλαγή τους
Χρονοπρογραμματισμός;
1o Φύλλο ημερολογίου ομάδας (βλ. Διαφ. 35)
15
Β. Δεύτερη Φάση: Προγραμματισμός και
Προετοιμασία της Ερευνητικής Ομάδας
Eξειδίκευση του αρχικού προγραμματισμού
από την ομάδα
 Υποερωτήματα
 μεθοδολογικά εργαλεία, και διαδικασίες,
αναλυτικός χρονικός
προγραμματισμός(βλ. διαφάνεια 40)
ανά εβδομάδα για τα μέλη, υποομάδες και
ολομέλεια
 Υποβολή προγραμματισμού για έγκριση και
ανατροφοδότηση από ομάδα καθηγητών
16
Β φάση συνέχεια :Επιλογές πηγών και
ερευνητικών εργαλείων για τη συλλογή δεδομένων




Πηγές πρωτογενείς: Πχ. αρχειακό υλικό, βάσεις στατιστικών
δεδομένων, μουσεία, οι δημοσκοπήσεις, οι συνεντεύξεις με κατάλληλα
πρόσωπα, τα εργαστηριακά πειράματα, οι κατασκευές, οι καλλιτεχνικές
συνθέσεις και τα τεχνουργήματα, παλιότερα και σύγχρονα.
Πηγές δευτερογενείς : άρθρα, βιβλία επιστημονικά και λογοτεχνικά,
δημοσιογραφικά κείμενα και διαδικτυακές βάσεις δεδομένων, που
δημιουργούν πλαίσια προβληματισμού, αντιπαραθέσεων και στοχασμού.
Εργαλεία έρευνας :τα ερωτηματολόγια, τις κλείδες παρατήρησης, τις
κλείδες ανάλυσης περιεχομένου, τα τεστ, τους οδηγούς ημιδομημένης
συνέντευξης, κλπ.
Αξιοποίηση (συνειδητά) ανομοιογενών ερευνητικών σχημάτων,
τα οποία να συνδυάζουν τις ποιοτικές μεθόδους και τεχνικές (τα
ημερολόγια, τις οπτικο-ακουστικές καταγραφές, κ.α.). με
τεχνικές που μπορούν να οδηγήσουν σε ποσοτικοποιήσεις των
δεδομένων μας (την παρατήρηση, το ερωτηματολόγιο κ.α.)
17
Καταμερισμός έργου σε υποομάδες
Βήματα για τη διερεύνηση κάθε
διάστασης του θέματος σε ομάδες
(1) Ερευνητικό ερώτημα
(2) Αναζήτηση πληροφοριών για την καλύτερη κατανόηση
του ερωτήματος, προγραμματισμός έργου ομάδας
(διαφ. 38)
(3) Δραστηριότητες συλλογής ερευνητικών δεδομένων και
επεξεργασίας τους προς απάντηση του ερευνητικού
ερωτήματος,
(4) Συμπέρασμα διερεύνησης και συσχέτισή του με
ερευνητικό ερώτημα και
(5) Κριτική αποτίμηση του συμπεράσματος με
επιστημονικά, κοινωνικο-πολιτικά και ηθικά κριτήρια.
18
Για την προετοιμασία αναγκαία η βαθιά κατανόηση
των ικανών γνώσεων επί του θέματος.




οι εμπλεκόμενοι στις Ερευνητικές Εργασίες εκπαιδευτικοί
πρέπει να βοηθούν τους μαθητές
με μια προτεινόμενη αρχική βιβλιογραφία και κατὀπιν
να τους ενισχύουν στην αναζήτηση πηγών και ευρύτερης
βιβλιογραφίας: σχολικά βιβλία διαφορετικών μαθημάτων,
βιβλία που διαθέτει το σχολείο, οι δημοτικές βιβλιοθήκες
και διάφοροι τοπικοί φορείς, περιοδικά και αφιερώματα
και, βεβαίως, τις βάσεις δεδομένων του διαδικτύου και τα
αναρτημένα στην πύλη του Υπουργείου Παιδείας
λογισμικά και άλλα υλικά.
Να τους καθοδηγούν στην αναζήτηση των πληροφοριών
με την εκπόνηση φύλλων εργασίας
19
Γ. Τρίτη Φάση: Υλοποίηση Δράσεων από
Υποομάδες για Συλλογή Δεδομένων



Μεγάλο μέρος ή και ολόκληρη η αναζήτηση και συλλογή
των δεδομένων γίνεται εντός της τάξης αν και μπορεί,
να επεκταθεί και εκτός ωρών λειτουργίας του
σχολείου κυρίως σε ό,τι αφορά στην ατομικά
χρεωμένη εργασία των μελών της κάθε ομάδας.
το όλο κλίμα πρέπει να τονίζει τις προσωπικές
δυνατότητες ενδυνάμωσης της συλλογικής δράσης,
αλλά και τις προσωπικές ευθύνες κάθε μέλους
έναντι της ομάδας και τις επιπτώσεις της ατομικής
ολιγωρίας στο τελικό αποτέλεσμα της συλλογής δράσης.
(Προσωπικό ημερολόγιο /ατομικός φάκελος)
(Ημερολόγιο Ομάδας/φάκελος ομάδας)
20
Δ. Τετάρτη Φάση: Επεξεργασία Δεδομένων
από τις Ομάδες εντός Τάξης








Η επεξεργασία των δεδομένων και, κυρίως, η σύνθεση των
συμπερασμάτων γίνεται εντός της τάξης για διασφάλιση :
της γνησιότητας της ομαδικής εργασίας και
της ενεργούς συμμετοχής όλων των μελών,
Στις ομάδες πάντα υπάρχει ο κίνδυνος οι « δυνατοί » μαθητές να
διεκπεραιώνουν τις εργασίες της ομάδας χωρίς την ουσιαστική
συμμετοχή των «αδύνατων» μαθητών, που είτε αντιγράφουν είτε άκριτα
συμφωνούν . Για το λόγο αυτό πρέπει ο εκπαιδευτικός :
να παρακολουθεί συνεχώς την εργασία των ομάδων,
να επισημαίνει ότι η αξιολόγηση του έργου της ομάδας θα στηρίζεται και
στις επιδόσεις των « αδύνατων » μαθητών,
να επιμερίσει πιθανόν το υλικό δίνοντας το καταλληλότερο στον
«αδύνατο»,
να αναθέτει στους μαθητές ρόλους(βλ. διαφάνεια 42) βασικούς για τη
λειτουργία της ομάδας.
21







4ο - 9ο ΤΡΙΩΡΟ
ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
στις ΟΜΑΔΕΣ
ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΔΙΑΛΛΕΙΜΜΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ –
ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗΣ(βλ. διαφάνεια
39) Ομάδων/Ολομέλειας
ΕΝΔΙΑΜΕΣΕΣ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ,
ΑΝΑΣΥΝΘΕΣΕΙΣ,
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ,
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ, ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ, ΚΡΙΤΙΚΗ
22
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ
ΟΜΑΔΑΣ
Ερευνητική
Δραστηριότητα
Φύλλο αριθμ. …….
Ομάδα ……
Ημερομηνία
…../…./….
Σύντομη Παρουσίαση της
Ερευνητικής Δραστηριότητας
…………………….
……………….
……………..
Ερωτήματα/Προβληματισμοί
……………………..
……………………………
Ντοκουμέντα/Μαρτυρίες
………………………..
…………………………………
Μέθοδος/Εργαλεία Έρευνας
………………………….
……………………………….
Απολογισμός/Συμπεράσματα
………………………..
………………………………
23
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ
ΟΜΑΔΑΣ
Απολογισμός
Ερευνητικής
Δραστηριότητας
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ
Εργασία για….
Ποιος έκανε κάτι
ιδιαίτερο;
…………………………………..
…………………………
Περιγραφή της Διαδικασίας
……………………………………
………………………………
Ο Μιχάλης ………..,
Η Κατερίνα ………,
Ο ………. …………….,
Η ………….. …………,
Χώρος
Τάξη,
Αίθουσα Η/Υ
Απολογισμός
Τι μας δυσκόλεψε
Τι μας άρεσε
Τι μας ενθουσίασε
……………………………………
……………………………………………….
…………………………………………………..
Παρατηρήσεις ή
παραινέσεις των
εκπαιδευτικών
(Προαιρετικές)
…………………………..……
24
10ο ΤΡΙΩΡΟ Ολομέλεια
ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ και ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
των ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ



AΡΧΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ,
ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ, ΚΡΙΤΙΚΗ,
ΤΕΛΙΚΗ ΑΛΛΗΛΟΕΝΗΜΕΡΩΣΗ,
ΤΕΛΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Ε. Πέμπτη Φάση: Επιλογή από Ομάδα Τρόπων
Αναπαράστασης Νέων Γνώσεων
(α)
ο γραπτός και προφορικός λόγος στις ποικίλες του μορφές, όπως είναι οι
γραπτές εκθέσεις επιστημονικής μορφής, οι προφορικές εισηγήσεις με
χρήση powerpoint ή άλλου μέσου, οι διαλεκτικές αντιπαραθέσεις, οι αφίσες, οι
συζητήσεις, τα θεατρικά κείμενα, τα ποιήματα, τα πόστερ, οι διαφημίσεις, οι
επιστολές, οι βιβλιοπαρουσιάσεις, οι περιλήψεις, οι οδηγίες, οι συνταγές, οι
προσκλήσεις, οι αφηγήσεις, οι συνεντεύξεις τα ημερολόγια, τα σταυρόλεξα
Εναλλακτικοί τρόποι παρουσίασης,
(β) οι εικόνες, οι γραφικές αναπαραστάσεις, διαφάνειες, διαφημίσεις
(γ) οι κινούμενες εικόνες με ήχο, τα φιλμ,
(δ) οι δρώμενα κάθε μορφής, οι χοροί,
(ε) οι εικαστικές εκφράσεις γλυπτικής και ζωγραφικής,
(στ) οι ψηφιακές προσομοιώσεις,
(ζ) οι κατασκευές κάθε μορφής
(η) οι πρακτικές παρεμβάσεις σε χώρους και κοινωνικέςκαταστάσεις.
26
Αρχιτεκτονική
της Ερευνητικής Εργασίας
ΈΡΕΥΝΑ
Α. Εισαγωγή
στο Πρόβλημα,
«Μακροσκοπική»
Επισκόπηση
Β. Διαμόρφωση
«Πλαισίων Γ. Οργάνωση
Στ.
Ε.
Δ. Κριτική,
Τελική
Θέματα
Προβληματισμού,
της
ερευνητικής
προς
Σύνθεση
Αυτοκριτική
Συζήτηση
των
(Δραστηριότητες) διαδικασίας
Δομή της Έρευνας
Α. Εισαγωγή
στο Πρόβλημα, «Μακροσκοπική»
Επισκόπηση
Δ. Τελική Σύνθεση των
Συμπερασμάτων
Β. Διαμόρφωση
«Πλαισίων Προβληματισμού»,
(Δραστηριότητες)
Ε. Κριτική, Αυτοκριτική
Προσέγγιση
Συμπερασμάτων
Προσέγγιση
Ζ. Δυσκολίες,
Προοπτικές,
Δράσεις
Γ. Οργάνωση της ερευνητικής
διαδικασίας
Στ. Θέματα προς Συζήτηση
Ζ. Δυσκολίες, Προοπτικές, Δράσεις
Η. Βιβλιογραφία –πηγές
Θ. Π:αράρτημα
27
Στ. Έκτη Φάση: Προκαταρτική Παρουσίαση
Εργασιών στην Ολομέλεια Τμήματος



Οι ομάδες
Αναζητούν και δοκιμαστικά αξιοποιούν
εναλλακτικούς τρόπους παρουσίασης θέματος,
σκοπού, κεντρικών ερωτημάτων, διαδικασιών
συλλογής και επεξεργασίας των δεδομένων και
των συμπερασμάτων τους και της κριτικής
ανάλυσης των κοινωνικο-ηθικών ζητημάτων που
αγγίζει η έρευνά τους.
Πειραματίζονται με εναλλακτικούς τρόπους
παρουσίασης (π.χ. blogs, ιστοσελίδες,
δραματοποίηση)
28
Ζ. Έβδομη Φάση: Διαμόρφωση Κοινού
Φακέλου της Ερευνητικής Εργασίας




Φάκελος αποτελείται από:
(α) την Ερευνητική Έκθεση έκτασης μέχρι
8.000 λέξεων για τις τετραμελείς ομάδες,
(β) το τέχνημα ή/και την κοινωνική δράση
που επέλεξε η ομάδα ως έκφραση και ως
απόρροια της έρευνάς της και
(γ) τα συνοδευτικά υλικά που κρίνει η
ομάδα ότι είναι αναγκαία συμπληρώματα
της ερευνητικής έκθεσης και του
τεχνήματος.
29
Η. Όγδοη Φάση: Συνοπτική Παρουσίαση
Εργασίας στο τμήμα ενδιαφέροντος ,


Πολυτροπικά /συνδυαστικά μέσα
παρουσίασης εικόνων, σχημάτων, κίνησης, ήχου με τη
χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας.
Μετά τις παρουσιάσεις σύντομη συζήτηση με
ερωτήσεις από το κοινό (εκπαιδευτικούς και
συμμαθητές), απαντήσεις, επισημάνσεις, διευκρινίσεις,
εξηγήσεις, που θα προσφέρουν στα μέλη κάθε ομάδας
την ευκαιρία να μιλήσουν για τη δουλειά τους και τις
δυσκολίες της, για τη σημασία που είχε για τους ίδιους,
για τις σχέσεις που δημιουργήθηκαν, για τα βήματα της
έρευνας που βίωσαν και, εντέλει, για το ίδιο το θέμα που
διερεύνησαν, ανασυνθέτοντας δημιουργικά τις
διαστάσεις του.
30
11ο - 12ο ΤΡΙΩΡΟ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ
- ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ




ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΔΟΚΙΜΑΣΤΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ,
ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ
ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ,
ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ
ΕΚΘΕΣΕΩΝ-ΦΑΚΕΛΩΝ
ΟΜΑΔΩΝ
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ
ΤΕΛΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ
ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ
Θ. Ένατη Φάση: Αξιολόγηση Ομαδικής
Εργασίας και Ατομικής Συμβολής Μελών





Ο εκπαιδευτικός αξιοποιεί τις Κλίμακες των Διαβαθμισμένων
Κριτηρίων Αξιολόγησης και βαθμολογεί τον φάκελο της
ομάδας και το ημερολόγιο της ομάδας για τον ομαδικό
βαθμό.
Εξετάζει το περιεχόμενο του προσωπικού ημερολογίου
και του ατομικού φακέλου, και της εργασίας στην τάξη
και βαθμολογεί τα μέλη της ομάδας ατομικά
Αξιοποιεί επίσης τα φύλλα αλληλοαξιολόγησης(βλ.
διαφάνεια 43) και αυτοαξιολόγησης (βλ. διαφ. 34 &
44)των μαθητών τόσο σε θέματα συνεργασίας όσο και σε
θέματα προώθησης του έργου
Συμβουλεύεται το δικό του ημερολόγιο-καθηγητή(βλ.
διαφάνεια 41)
32
Συνεργάζεται με τον Συνεργάτη καθηγητή
13ο Τρίωρο
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ
ΟΜΑΔΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ




AΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΌ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΟΜΑΔΙΚΩΝ
ΚΑΙ ΑΤΟΜΙΚΩΝ ΦΑΚΕΛΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΩΝ
ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΛΗΣ ΜΕΛΩΝ
ΑΛΛΗΛΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ(βλ. διαφάνεια 45)
ΟΜΑΔΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΛΗΣ
ΜΕΛΩΝ
Δεν μένει πλέον να γίνει παρά η ανάρτηση των εργασιών
των μαθητών (βλ. Χρήσιμες ηλεκτρονικές διευθύνσεις)
Ανάρτηση εργασιών :
Χρήσιμες ηλεκτρονικές διευθύνσεις
Αποθετήριο ερευνητικών εργασιών



Δωρεάν φιλοξενία wiki και blog με εξειδικευμένες δυνατότητες που διευκολύνουν
το project όπως :
* Προγραμματισμός Εργασιών ομάδας
* Διαχείριση δικαιωμάτων των μαθητών
* Στατιστικά χρήσης από τους μαθητές
http://www.ereunitikesergasies.gr/
Αυτοματοποιημένη σχολική ιστοσελίδα για την
ανάρτηση των Ερευνητικών Εργασιών.

http://www.sch.gr/192-simantikaa/2215-2012-01-31-08-1633
Πληροφορίες και οδηγίες :




http://www.sch.gr/2183-joomla-15
Επικοινωνία για οποιαδήποτε πρόταση, απορία ή διευκρίνιση.
Στο http://helpdesk.sch.gr Email: [email protected]
Τηλέφωνο: 801-11-801-81 (αστική χρέωση)
Προσωπικό
Ημερολόγιο
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ
Ονοματεπώνυμο
Ημερομηνία:
……………………………………
../../..
Με ποιο τρόπο
βοήθησες την ομάδα
σου και τους
συμμαθητές σου
…………………………………..
Ποιος βοήθησε εσένα ή
άλλα παιδιά της ομάδας
και με ποιο τρόπο
……………………………..
Τι σκοπεύεις να κάνεις,
για να βοηθήσεις την
ομάδα, από εδώ και
πέρα
……………………………………
……………………………………………….
…………………………………………………..
Τι περιμένεις από τους
άλλους να κάνουν, για
να βοηθήσουν την
ομάδα από εδώ και
πέρα
…………………………..……
35
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ
ΟΜΑΔΑΣ
Προβληματική
…/…/12
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
ΟΜΑΔΑ
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ
……………………………………………..
………………………………….
……………………………..
………………………………….
……………………………..
………………………………….
……………………………..
ΜΕΘΟΔΟΙ,
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ
ΕΡΓΑΛΕΙΑ
36
Προσωπικό
Ημερολόγιο
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ
Χώρος………(αίθ Η/Υ, ΒΙΒΛ)
ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ……………..
Ονοματεπώνυμο
…………………………….
Ημερομηνία
…../…./…..
Εργασία για….
…………………………………..
…………………………
Περιγραφή της Διαδικασίας
……………………………………
………………………………
Απολογισμός
Τι με δυσκόλεψε
Τι μου άρεσε
Τι με ενθουσίασε
……………………………………
……………………………………………….
…………………………………………………..
Παρατηρήσεις ή
παραινέσεις των
εκπαιδευτικών
(Προαιρετικό)
…………………………..……
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ
ΤΜΗΜΑΤΟΣ
Προβληματική
…../…./…..
ΦΥΛΛΟ 1ο
ΘΕΜΑ ……
Σύντομη Παρουσίαση της
Προβληματικής
Ερευνητικά Ερωτήματα
Πλαίσια Αναφοράς /
Πτυχές της
Προβληματικής
Γνωστικά Πεδία
Μέθοδοι/Ερευνητικά
Εργαλεία
………………………………..
…………………………………
……..
………………………………
…………………………………
……
/ /12 Φύλλο …
Ομάδα ………….
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ
ΟΜΑΔΑΣ
Προγραμματισμός
ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΓΙΝΟΥΝ
Εργασία για….
Δημιουργία ………..
Έρευνα για ...
Σύνταξη …..
Παρατήρηση ………. …………………………………..
Μοίρασμα εργασίας
Ποιος θα κάνει «τι»
…………………
………………….
Προγραμματισμός
(αίθουσες, συναντήσεις,
προσκλήσεις κ.α.)
Αίθουσα Η/Υ
Άδεια εξόδου ……….
Ενδεχόμενη βοήθεια
Άλλοι Εκπαιδευτικοί,
Ειδικοί Επιστήμονες,
Ερευνητές,
Πρόσωπα της πράξης
Φορείς
Μέσα και υλικά
Φωτοτυπίες, εικονίδια, projector, camera
39
40
Παράδειγμα χρονοπρογραμματισμού
εργασίας για graffiti
41
Ημερολόγιο καθηγητή : Περιεχόμενο







Καταμερισμός εργασιών με συνεργάτη καθηγητή
Προγραμματισμός εργασίας ΤΕ και επιμέρους
ομάδων
Προγραμματισμός Δράσεων, χρήσης εργαστηρίων,
ενεργειών οργάνωσης κ.ά.
Καταγραφή εργασιών ομάδων & ατόμων
Καταγραφή Εξόδων μαθητών /επισκέψεων /
προσκεκλημένων ομιλητών
Συνοπτικών συμπερασμάτων ολομελείας
ενημέρωσης
Προτάσεων δικών του ή συνεργάτη καθηγητή για
αναθεώρηση εργασιών ή δραστηριοτήτων
42
Ενδεικτικοί ρόλοι /αρμοδιότητες
μελών ομάδας






Yπεύθυνος εργασίας-διαμεσολαβητής
Συντονιστής συζήτησης
Ακαδημαϊκός βοηθός των μελών της ομάδας
Γραμματέας
Αναγνώστης – παρουσιαστής ( reporter)
Κάθε ρόλος έχει καθορισμένες αρμοδιότητες
(βλ.φωτοτυπία), καταγεγραμμένες και γνωστές σε
κάθε μέλος της ομάδας. Τους ρόλους αυτούς καλό
είναι να τους αναλαμβάνουν όλοι εκ
περιτροπής.
43
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΗ:
……………………………………
ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:
……………………..
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ …………………
1
ΚΑΘΟΛΟΥ
2
3
4
5
ΑΠΟΛΥΤΑ
Α. Πόσο αποτελεσματικός είναι/ήταν ο προγραμματισμός των
επιμέρους φάσεων που κάνατε;
Β. Πόσο συνεπείς είστε/ήσασταν στην τήρηση των
χρονοδιαγραμμάτων;
Γ. Σε τι βαθμό επικρατεί/επικρατούσε στην ομάδα σας
πνεύμα ανάληψης ρόλων και πρωτοβουλιών;
Δ. Πόσο αποτελεσματικοί είστε/ήσασταν στη διαχείριση
αντίθετων απόψεων, διαφωνιών και συγκρούσεων;
Ε. Πόσο εύκολα καταλήγετε/καταλήγατε στη λήψη των
αποφάσεων;
Στ. Πόσο θετικό είναι/ήταν το κλίμα και το πνεύμα αποδοχής,
συνεργασίας και στήριξης των μελών;
Ζ. Πόσο εύκολος είναι/ήταν στην ομάδα σας ο συντονισμός
και ο συλλογικός τρόπος εργασίας;
Η. Πόσο αποτελεσματική είναι/ήταν η ομάδα σας στην
αξιοποίηση του χρόνου;
ΠΗΓΗ: Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας, «Η Καινοτομία των
Ερευνητικών Εργασιών στο Νέο Λύκειο». Βιβλίο
Εκπαιδευτικού. Πρώτο Μέρος. Τέταρτο Κεφάλαιο, (σελ. 7394), (ΟΕΔΒ, 2011)
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΗ:
……………………………………
ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:
……………………..
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ …………………
1
ΚΑΘΟΛΟΥ
2
3
4
5
ΑΠΟΛΥΤΑ
Συμμετέχω ενεργά με πληροφορίες, ιδέες, ερωτήματα και
επιχειρήματα στις συζητήσεις και τις λοιπές εργασίες της
ομάδας;
Α.
Β. Αναγνωρίζω, επαινώ και ενθαρρύνω τις προσπάθειες των
άλλων μελών;
Γ. Προσφέρω βοήθεια σε μέλη της ομάδας μου, όταν την
έχουν ανάγκη;
Δ. Ζητώ βοήθεια και ιδέες από τα υπόλοιπα μέλη της
ομάδας, όταν είμαι σε δύσκολη θέση;
Ε. Είμαι συνεπής στα χρονοδιαγράμματα και παραδίδω τις
εργασίες μου έγκαιρα;
Στ. Είμαι υπεύθυνος και εκπληρώνω τις υποχρεώσεις μου με
επάρκεια;
Ζ. Συμβάλλω θετικά στην άμβλυνση εντάσεων,
συγκρούσεων και στην αναζήτηση συνθετικών λύσεων;
Η. Αποδέχομαι και συζητώ την κριτική και τις διαφορετικές
απόψεις και αναζητώ τρόπους σύνθεσης, αποφεύγοντας τις ΠΗΓΗ: Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας, «Η Καινοτομία των
στείρες αντιπαραθέσεις;
Ερευνητικών Εργασιών στο Νέο Λύκειο». Βιβλίο
Εκπαιδευτικού. Πρώτο Μέρος. Τέταρτο Κεφάλαιο, (σελ. 7394), (ΟΕΔΒ, 2011)
ΤΙ ΚΑΝΑΜΕ, ΤΙ ΜΑΘΑΜΕ,
ΤΙ ΝΙΩΣΑΜΕ
………………………………………
……………………………………….
……………………………………….
………………………………………
………………………………………
……………………………………….
………………………………………
……………………………………….
……………………………………….
………………………………………
………………………………………
……………………………………….
………………………………………
……………………………………….
……………………………………….
………………………………………
………………………………………
……………………………………….
46