Transcript Katı kristal yapıları ve amorf yapılar

Katıların Yapısı
• Katı hal maddenin en düzenli halidir.
• Katı maddeyi oluşturan atom ve
moleküller birbirine çok yakındır ve
aralarındaki boşluklar çok azdır.
• Atom ve moleküller arasında bir
düzenlilik vardır.
• Çevremize baktığımız zaman genellikle
iki tür katı görürüz. Bunlar;
Amorf katılar,
Kristal katılardır.
Amorf Katılar
• Amorf katılar, gelişigüzel bir yapı
gösterirler.
• Genellikle sıvı halinin ani olarak
soğutulmasıyla elde edilirler.
• Belir bir E.N. Yoktur.
• Amorf katılar belli bir sıcaklık aralığında
gitgide yumuşarlar ve akıcılık kazanırlar.
Kristal Katılar
• Maddelerin katı haldeyken sahip
oldukları geometrik molekül yapısıdır.
• Kristal örgüyü oluşturan molekül veya
iyonlar uzayda bütün örgü boyunca
düzenli olarak tekrarlanır.
Birim Hücre
• Bir kristalin tüm özelliklerini gösteren en
küçük yapı taşına birim hücre denir.
Kristal Türleri
•
•
•
•
Metalik Katılar
İyonik Katılar
Kovalent Katılar
Moleküler Katılar
Metalik Katılar
• Kolay tel ve levha hâline gelebilir.
• Isı ve elektriği iyi iletir.
• Parlaktır.
İyonik Katılar
• Farklı büyüklükte pozitif ve negatif
elektronlardan oluşmuşlardır.
Elektronlarını kolaylıkla verebilen
atomlarla (metal gibi) bu elektronları
kolaylıkla alabilen atomlar (ametal
gibi) arasında elektron transferi olur ve
iyonik kimyasal bağlar oluşur.
İyonların bir arada kalmasını sağlayan
elektrostatik itme ve çekme
kuvvetleridir.
Özellikleri
• Erime noktaları çok yüksektir.
• Katı halde elektriği iletmezler.
• İyonik katılar tel ve levha haline
getirilemezler, sert ve kırılgandırlar.
Kovalent Katılar
• Örgü noktalarındaki atomlar,
elektronlarını ortaklaşa kullanarak bir
arada tutarlar ve kristal katıları
oluştururlar.
• Bu kristallerde bir ağ yapısı oluşturur.
• Çok serttirler ve erime noktaları
yüksektir.
• Elmas.Bilinen en sert ve erime noktası en
yüksek katıdır. Kesme işlemlerinde
kullanılır.
• Grafit ise parlak siyah renkte kaygan ve
elektriği ileten bir katıdır.
Moleküler Katılar
• Moleküler katılarda örgüyü oluşturan
birimler moleküllerdir. Molekülleri bir
arada tutan kuvvetler Van Der Walls
kuvvetleri ve Polar Kovalent bağdır.
Kristal Katılar ile Amorf Katılar
Arasındaki Farklar
• Katıyı oluşturan taneciklerin üç boyutlu
örgü yapısı vardır. Bu amorf katılarda
mevcut değildir.
• Amorf katılar belli bir sıcaklık aralığında
git gide yumuşayarak akıcılık kazanırlar.
• Kristal katıların ise sabit sıcaklıklarda
belirli bir erime noktaları vardır.
Alıştırmalar
• 1. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi iyonik
katıdır?
• A) NaF B)CH4 C)SO2 D) H2O
• 2. Aşağıdakilerden hangisi metalik
kristallerin genel özelliklerinden
değildir?
• A) Genellikle parlaktırlar
• B) Isı ve elektriği iyi iletirler
• C) Tel ve levha haline gelebilirler.
• D) Çözünürlükleri yüksektir.
• 3. Aşağıdakilerden hangisi katı
türlerinden değildir?
• A)Kovalent katılar
• B)Polar katılar
• C)Moleküler katılar
• D)Metalik katılar
• 4. Genellikle sıvı halinin ani olarak
soğutulmasıyla elde edilen madde türü
nedir?
• A)Kristal B)Sıvı C)Amorf D)Gaz
• 5. Bir kristalin tüm özelliklerini gösteren
en küçük yapı taşına…………… denir.
• 6. Kovalent kristallere en önemli örnek
karbonun allotropları olan……. ve ……..
dır.
7.Kristal adını verdiğimiz şey, maddelerin
katı haldeyken sahip oldukları moleküler
yapıdır. ( D / Y)
Cevap Anahtarı
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
A
D
B
C
Birim hücre
Elmas ve grafit
Doğru