Transcript Podstawowe definicje zaburzenia psychiczne, zachowania

Podstawowe definicje
zaburzenia psychiczne, zachowania spowodowane
przyjmowaniem substancji psychoaktywnych
podział wg ICD 10
Dr med.Karina Chmielewska
Podział substancji
psychoaktywnych wg ICD 10
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Alkohol
Opiaty
Kanabinole
Leki uspokajające...
Kokaina
Inne s. stymulujące
Halucynogeny
Tytoń
Lotne rozpuszczalniki
Kilka sub. lub inne
Ostre zatrucie
• Przemijający stan spowodowany przyjęciem
substancji psychoaktywnej powodujący
zaburzenia świadomości, procesów
poznawczych, spostrzegania, afektu,
zachowania lub innych reakcji
psychofizjologicznych
Używanie szkodliwe
• Sposób przyjmowania substancji psychoaktywnej
powodujący szkody zdrowotne (somatyczne,
psychiczne)
• Terminowi używanie szkodliwe w kwalifikacji
DSM IV odpowiada termin nadużywanie
• Zachowania aspołeczne np.. Pobicie kogoś pod
wpływem substancji psychoaktywnych nie zawsze
upoważnia do rozpoznania używania szkodliwego
• Używanie szkodliwe nie jest precyzyjnym
określeniem
Uzależnienie
• Uzależnienie jest to kompleks zjawisk
fizjologicznych, behawioralnych i
poznawczych, wśród których zachowania
związane z przyjmowaniem substancji
psychoaktywnych uzyskują wyraźną
przewagę nad innymi, które były
charakterystyczne dla danej osoby
Co najmniej 3 objawy z
poniższych
• Pragnienie, przymus, myśli natrętne
• Utrata kontroli nad przyjmowaniem (ilość,
częstość)
• Fizjologiczne objawy z. abstynencyjnego
• Tolerancja
• Zmiana stylu życia (ubóstwo wzorców
przyjmowania sub. psych., zaniechanie zachowań
nie związanych z narkotykami)
• Ewidentnie szkodliwe następstwa i skutki
• Zjawisko tolerancji jest szczególnie „
obecne” w okresie odstawienia
substancji psychoaktywnych. Tolerancja
i zespół abstynencyjny są wyrazem
neuroadaptacji dawniej nazywanym
uzależnieniem fizycznym
Tolerancja
• Tolerancja jest to zjawisko polegające na
zmniejszaniu się wrażliwości organizmu,
coraz słabszej odpowiedzi na przyjmowane
kolejne dawki substancji psychoaktywnej
• Efektem tolerancji jest przyjmowanie coraz
większych dawek substancji psychoaktywnej
aby uzyskać oczekiwany efekt działania
narkotyku np. nasenne działanie diazepamu
5 mg zanika po 5-6 tygodniach. Konieczne
jest zwiększenia dawki leku do 10 mg
• Czas rozwoju tolerancji jest cechą charakterystyczną
danej substancji psychoaktywnej oraz zależy od
właściwości osobniczych. U osób uzalżnionych, po
okresie abstynencji i ponownym powrocie do
przyjmowania narkotyku tolerancja rozwija się
znacznie szybciej niż miało to miejsce w
początkowym okresie rozwoju uzależnienia
• Tolerancja w stosunku do jednej substancji
psychoaktynej np. alkoholu może powodować
tolerancję w stosunku do innej np. diazepamu
(tolerancja krzyżowa)
• Mechanizmy powstawania tolerancji i zespołu
abstynencyjnego nie są do końca poznane
• Rozwój tolerancji zazwyczaj nie jest równomierny w
zakresie działania substancji psychoaktywnej.
Zjawisko tolerancji jest odwracalne co następuje po
odstawieniu substancji psychoaktywnej (wystąpienie
zespołu abstynencyjnego). Często zapomina się o
tzw. spadku tolerancji. Pacjenci którzy przebyli
leczenie detoksykacyjne i powracają do używania
substancji psychoaktywnych w dawkach sprzed
okresu detoksykacji ulegają zatruciu
(przedawkowania)
Zespół abstynencyjny
• Jest „odwrotnym” zjawiskiem do tolerancji
• Jest to grupa objawów o różnym, zmiennym
nasileniu występująca po zmniejszeniu dobowej
dawki narkotyku lub jego odstawieniu
• Obraz kliniczny (objawy psychopatologiczne,
somatyczne, przebieg, nasilenie) jest
charakterystyczny dla danej substancji
psychoaktywnej
• Zespół abstynencyjny powstały z powodu
odstawienia dwóch lub kilku substancji
psychoaktywnych ma niespecyficzny
przebieg kliniczny
• Przebieg zespołu abstynencyjnego może
być powikłany np. majaczeniem lub stanem
padaczkowym
• Zespół abstynencyjny powstały z powodu
odstawienia dwóch lub kilku substancji
psychoaktywnych ma niespecyficzny
przebieg kliniczny
• Przebieg zespołu abstynencyjnego może
być powikłany np. majaczeniem lub stanem
padaczkowym
• Objawy abstynencyjne mogą występować w
określonych warunkach (przez wyuczone
bodźce warunkowe) nawet bez
przyjmowania substancji psychoaktywnej w
okresie poprzedzającym bezpośrednio
wystąpienie zespołu (przez kilka tygodni
czy miesięcy)
Zaburzenia psychotyczne spowodowane
przyjmowaniem substancji psychoaktywnych
• Zaburzenia które występują pod wpływem
działania substancji psychoaktywnej
• Zaburzenia te powinny ustąpić do 6 miesięcy od
przyjęcia substancji psychoaktywnej
• Różnorodny obraz psychopatologiczny jest
wynikiem charakterystyki danego leku i cech
osobowości przyjmującego, wielkości dawki,
okresu przyjmowania
Zaburzenia psychotyczne F 1x.5
•
•
•
•
•
•
F1x.50 podobne do schizofrenii
F1x.51 głównie urojeniowe
F1x.52 ……… omamowe
F1x.53 ……… wielopostaciowe
F1x.54 ……….z objawami depresji
F1x.55……………………maniakalnymi
Zespół amnestyczny F1x.6
• Najczęściej w przebiegu uzależnienia od alkoholu,
leków uspokajających, rozpuszczalników lotnych
• Dominują zaburzenia pamięci świeżej (często
konfabulacje), często są zaburzenia pamięci
dawnej, pamięć natychmiastowan jest zachowana
• F1x.6 powinien spełniać kryteria zespołu
organicznego oun
Zaburzenia psychotyczne rezydualne i późno
ujawniające się F1x.7
• Powracanie przebytych doznań
oraz przy uwarunkowaniach organicznych
•
•
•
•
Zaburzenia osobowości i zachowania
……………afektywne
Otępienie
Inne przewlekłe zaburzenia procesów
poznawczych
• Zaburzenia psychotyczne o późnym początku