Transcript Monitorowanie wdrażania podstawy programowej kształcenia

Monitorowanie wdrażania
podstawy programowej
kształcenia ogólnego i zajęć
wychowania fizycznego w formach
alternatywnych
w województwie wielkopolskim
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego
w województwie wielkopolskim
Celem monitorowania wdrażania podstawy programowej kształcenia
ogólnego było pozyskanie informacji o stosowanych rozwiązaniach
organizacyjnych i metodycznych oraz uwzględnianiu zalecanych
warunków i sposobów jej realizacji.
Monitorowaniem na terenie województwa wielkopolskiego zostało
objętych 347 szkół i przedszkoli ( 10% ogólnej liczby):
 89 przedszkoli
 72 oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych
 8 innych form wychowania przedszkolnego
 120 szkół podstawowych
 58 gimnazjów
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego
w województwie wielkopolskim
Badanie zostało przeprowadzono on-line w dniach 19 – 23 kwietnia
na platformie monitorowania.
W związku z trudnościami w przesłaniu wypełnionych arkuszy drogą
elektroniczną, przedłużono termin ich wypełniania. Ostatecznie
badanie zakończyło 345 na 347 wytypowanych szkół/przedszkoli,
co stanowi 99,4%.
Weryfikacja arkuszy została przeprowadzona poprzez wizytę
wizytatora w szkole lub kontakt telefoniczny z dyrektorem szkoły.
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego
w województwie wielkopolskim
Pytania badawcze:
 W jaki sposób w szkole/ placówce zapoznawano się z podstawą
programową?
 Jakie rozwiązania organizacyjne wynikające z zalecanych warunków
realizacji podstawy programowej, sprzyjające osiąganiu zamierzonych
celów edukacyjnych, były stosowane przez szkoły i placówki w roku
szkolnym 2009/2010 i planowane są do realizacji w roku 2010/11?
 Jakie rozwiązania metodyczne wynikające z zalecanych warunków
realizacji podstawy programowej, sprzyjające osiąganiu zamierzonych
celów edukacyjnych, były stosowane przez przedszkola i szkoły
w roku szkolnym 2009/2010 i planowane są do realizacji w roku
2010/11?
 Jakiego wsparcia w realizacji podstawy programowej oczekują szkoły
i placówki?
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego
w województwie wielkopolskim
Wnioski - w jaki sposób w szkole/ placówce zapoznawano się
z podstawą programową:






We wszystkich badanych szkołach nauczyciele zapoznali się
z podstawą programową swojego etapu edukacyjnego bądź
przedmiotu, najczęściej indywidualnie, podczas zebrań rady
pedagogicznej oraz w zespołach nauczycieli.
Wśród nauczycieli mało popularne jest korzystanie ze stron
internetowych instytucji oświatowych.
Niewielki był udział doradców metodycznych i dyrektorów szkół
w procesie przedstawiania nowej podstawy programowej.
W 30% gimnazjów, nauczyciele nie analizowali podstawy
programowej poprzedniego lub następnego etapu kształcenia.
W niewielkim stopniu wspólnej analizy podstawy programowej
dokonywali nauczyciele uczący w danej klasie (korelacja
międzyprzedmiotowa).
We wszystkich szkołach prowadzono działalność informacyjną dla
rodziców podczas zebrań ogólnych oraz klasowych.
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego
w województwie wielkopolskim
Wnioski - rozwiązania organizacyjne wynikające z zalecanych warunków
realizacji podstawy programowej stosowane przez szkoły i placówki
w roku szkolnym 2009/2010 i planowane do realizacji w roku 2010/11

W części badanych gimnazjów uczniowie nie
do osobnego komputera z łączem internetowym.

Wszystkie szkoły dysponują boiskami sportowymi, w mniejszym
stopniu możliwe jest prowadzenie zajęć wychowania fizycznego w sali
gimnastycznej. Niewiele szkół oferuje uczniom zajęcia na basenie.
Wychowanie fizyczne w gimnazjach prowadzone jest w systemie
klasowo-lekcyjnym, ale część szkół proponuje swoim uczniom od 1 do
2 godzin w postaci innych form zajęć – sportowych, rekreacyjnych,
tanecznych, turystycznych.
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
mają
dostępu
Monitorowanie wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego
w województwie wielkopolskim

Szkoły zwracają szczególną uwagę na prezentowanie osiągnięć
uczniów.

Największy nacisk położono w szkołach na organizację zajęć
opiekuńczych, dużo mniejszej liczbie uczniów stworzono możliwość
korzystania z zajęć zwiększających szanse edukacyjne; minimalne jest
wsparcie uczniów zajęciami specjalistycznymi.

Szkoły utrzymują częsty kontakt z rodzicami poprzez prowadzenie
rozmów indywidualnych i informacje pisemne. Incydentalne są
spotkania dla rodziców ze specjalistami i warsztaty.
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego
w województwie wielkopolskim

W wielu szkołach zaplanowano
zwiększenie oferty edukacyjnej.

Gimnazja zapewniają swoim uczniom kontynuację nauki języka
obcego nowożytnego, uwzględniając ich poziom zaawansowania.
Nauka języka odbywa się w podziale na grupy, jednak są one na ogół
większe niż 10 osób (do 24 osób). Kształcenie umiejętności
komunikacyjnych w zakresie języków obcych nowożytnych przebiega
właściwie w odniesieniu do odbioru tekstu słuchanego i czytanego.

Szkoły gimnazjalnie nie organizowały w tym roku szkolnym zajęć
z edukacji dla bezpieczeństwa.
Organizacja zajęć artystycznych i technicznych poprzedzona została
zbieraniem informacji o zainteresowaniach uczniów.

rozbudowę
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
bazy
szkoły
oraz
Monitorowanie wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego
w województwie wielkopolskim
Wnioski - rozwiązania metodyczne wynikające z zalecanych warunków
realizacji podstawy programowej, stosowane przez przedszkola
i szkoły w roku szkolnym 2009/2010 i planowane do realizacji w roku
2010/11

Sprawdzenie spełniania przez uczniów gimnazjów poszczególnych
wymagań określonych w podstawie programowej przeprowadza się
oceniając prace pisemne uczniów oraz odpowiedzi ustne. Rzadko
monitoruje się postęp w osiągnięciach wychowanków poprzez
recenzowanie projektów edukacyjnych oraz prac domowych.

Podczas lekcji języka polskiego nauczyciele badanych gimnazjów
stosują aktywizujące metody kształcenia, szczególnie dyskusję
i dramę, w niewielkim stopniu korzystają z prezentacji, co może
niepokoić ze względu na taką formę przyszłego egzaminu
gimnazjalnego.
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego
w województwie wielkopolskim




Najbardziej popularną formą uczestnictwa w kulturze jest udział
uczniów w seansach filmowych, nieco rzadziej podopieczni gimnazjów
mają okazję do obejrzenia sztuki teatralnej; sporadycznie zwiedzają
wystaw i uczestniczą w koncertach.
W ramach lekcji z geografii rzadko prowadzi się zajęcia w terenie oraz
stosunkowo niewiele razy sięga się do zasobów regionu, ok. 20% szkół
wcale nie prowadzi takich zajęć.
Podczas lekcji biologii nie jest stałą praktyką stosowanie doświadczeń,
obserwacji mikroskopowych i terenowych. W niewielkim zakresie
realizowano zajęcia w ogrodzie botanicznym, czy zoologicznym.
Podczas lekcji chemii i fizyki doświadczenia, eksperymenty, pomiary,
pokazy/demonstracje
oraz
filmy
dydaktyczne
prowadzi
się
na wybranych zajęciach w zależności od tematyki.
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego
w województwie wielkopolskim
Wnioski - wsparcie w realizacji podstawy programowej, którego oczekują
szkoły i placówki?

Szkoły oczekują wsparcia w zakresie finansowym – szeroko
pojmowane doposażenie i wzbogacenie bazy dydaktycznej,
organizacji szkoleń i pomocy metodycznej oraz psychologicznopedagogicznej dla uczniów.
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego
w województwie wielkopolskim
Wnioski wynikające z przeprowadzonej weryfikacji.
Zróżnicowany
poziom
umiejętności
obsługi
platformy
internetowej osób wypełniających arkusze badania oraz błędne
rozumienie pytań, a w związku z tym niewłaściwe wypełnienie
arkusza.
Wnioski wynikające z organizacji badania.



Duże problemy z zakończeniem i przesłaniem arkuszy
monitorowania.
Brak w arkuszu miejsca na wpisanie nazwy miejscowości
w sytuacji, gdy w małej miejscowości są nazwy ulic i poczta
znajduje się w innej miejscowości.
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego
w województwie wielkopolskim
Rekomendacje
dotyczące wsparcia dyrektora szkoły w realizacji zadania wraz
z proponowanymi formami:
 Zwiększenie wsparcia finansowego ze strony organów prowadzących
na wyposażenie szkól i przedszkoli w bazę i pomoce dydaktyczne,
kontynuacja i uruchomienie kolejnych projektów i programów
edukacyjnych wspomagających szkoły w realizacji nowej podstawy
programowej.
 Większa dostępność doradztwa metodycznego dla nauczycieli szkół
i przedszkoli.
 Kształtowanie świadomości ciągłości edukacji na wszystkich etapach
kształcenia oraz niezbędności korelacji międzyprzedmiotowej.
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego
w województwie wielkopolskim
Dotyczące organizacji badania:

Ograniczenie dostępu określonej szkoły/przedszkola do arkuszy
innych typów szkół/przedszkoli.

Ograniczenie
liczby
pytań
otwartych
w
arkuszach
monitorowania.

Jednoznaczne określenie celów , wskaźników i kryteriów
badania.

Ujednolicenie kategorii odpowiedzi dla poszczególnych
placówek w celu umożliwienia dokonania analizy porównawczej.
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie szkół w zakresie realizacji
obowiązkowych godzin zajęć wychowania
fizycznego w formach alternatywnych
W oparciu o rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 sierpnia 2009 roku w sprawie
dopuszczalnych form realizacji dwóch godzin obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego
w roku szkolnym 2009/2010
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie szkół w zakresie realizacji obowiązkowych godzin zajęć wychowania
fizycznego w formach alternatywnych
Celem monitorowania było określenie zakresu wprowadzania
alternatywnych form realizacji zajęć wychowania fizycznego, przyczyn
ich podjęcia lub rezygnacji, poznanie warunków i form realizacji zajęć
oraz kwalifikacji nauczycieli prowadzących te zajęcia.
Badaniem
zostało objętych
10%
wytypowanych
przez
Wielkopolskiego Kuratora Oświaty szkół podstawowych, gimnazjów
i szkół ponadgimnazjalnych wg typów szkół.
Łącznie do monitorowania wyznaczono 67 gimnazjów, na ankietę
odpowiedziało 56 szkół (83,58%).
Łącznie do monitorowania wyznaczono 81 szkół ponadgimnazjalnych,
na ankietę odpowiedziało 75 szkół (92,59%).
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie szkół w zakresie realizacji obowiązkowych godzin zajęć wychowania
fizycznego w formach alternatywnych
Realizację zajęć wychowania fizycznego w formach
alternatywnych podjęło 31 gimnazjów tj. 55,36%.
Wskazano powody, dla których nie podjęto wprowadzenia
do oferty edukacyjnej realizacji części zajęć w innych
formach:
 brak możliwości kadrowych – 1 szkoła (1,79%)
 niewystarczająca baza sportowa – 5 szkół (8,93%)
 miejsce zamieszkania uczniów i organizacja dowozu –
13 szkół (23,21%)
 inne przyczyny – 7 szkół (12,5%).
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie szkół w zakresie realizacji obowiązkowych godzin zajęć wychowania
fizycznego w formach alternatywnych
Realizację zajęć wychowania fizycznego w formach
alternatywnych podjęło 18 szkół ponadgimnazjalnych
tj. 24,32%.
Wskazano powody, dla których nie podjęto wprowadzenia
do oferty edukacyjnej realizacji części zajęć w innych
formach:
 brak możliwości kadrowych – 4 szkoły (5,33%)
 niewystarczająca baza sportowa – 21 szkół (28%)
 miejsce zamieszkania uczniów i organizacja dowozu –
29 szkół (38,67%)
 inne przyczyny – 14 szkół (18,67%).
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie szkół w zakresie realizacji obowiązkowych godzin zajęć wychowania
fizycznego w formach alternatywnych
Gimnazja organizując zajęcia wychowania fizycznego w innych
formach uwzględniały głównie zainteresowania uczniów (wynik:
5,42 w skali od 1 – 6) i możliwości kadrowe (5,17), w najmniejszym
stopniu tradycje sportowe środowiska (4), miejsce zamieszkania
uczniów (4,07) oraz tradycje sportowe szkoły (4,25) i osiągnięcia
sportowe uczniów (4,25).
Szkoły
ponadgimnazjalne
organizując
zajęcia
wychowania
fizycznego w innych formach uwzględniały głównie zainteresowania
uczniów (wynik: 5,28 w skali od 1 – 6) i możliwości kadrowe (5),
a w najmniejszym stopniu miejsce zamieszkania uczniów (3,31)
tradycje sportowe środowiska (3,56), osiągnięcia sportowe uczniów
(3.94).
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie szkół w zakresie realizacji obowiązkowych godzin zajęć wychowania
fizycznego w formach alternatywnych
Gimnazja realizując zajęcia wychowania fizycznego w innych formach
korzystają głównie z basenów (18,67%) i terenów biegowych
(18,67% odpowiedzi), innych form (17,33%), siłowni (8%), kortów
tenisowych (6,6%) oraz lodowiska (5,33%). W nieznacznym
procencie wykorzystuje się miasteczko ruchu drogowego, stadninę
koni czy ściankę wspinaczkową. Nie wykorzystuje się w tym
zakresie przystani wodnych.
Zajęcia wychowania fizycznego w innych formach są organizowane
głównie jako gry zespołowe, aerobik i fitness, pływanie i sporty
wodne, lekkoatletyka i tenis.
Większość nauczycieli posiada dodatkowe uprawnienia w dziedzinie
kultury fizycznej
i sportu – 130 wskazań, w tym trenera –
41 wskazań, instruktora – 104, menedżera sportu – 5.
1479 uczniów gimnazjów jest zwolnionych z zajęć wychowania
fizycznego decyzją dyrektora szkoły.
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie szkół w zakresie realizacji obowiązkowych godzin zajęć wychowania
fizycznego w formach alternatywnych
Szkoły ponadgimnazjalne realizując zajęcia wychowania fizycznego
w innych formach korzysta głównie z basenów (21,05%), innych
form (17,54%), terenów biegowych (12,28%) i siłowni (12,28%).
Najmniej wykorzystuje się w tym zakresie: miasteczka ruchu
drogowego i przystań wodną (1,75%). W ogóle nie jest
wykorzystywana ścianka wspinaczkowa.
Zajęcia wychowania fizycznego w innych formach są organizowane
głównie jako gry zespołowe, pływanie i sporty wodne, taniec,
aerobik i fitness.
Większość nauczycieli posiada dodatkowe uprawnienia w dziedzinie
kultury fizycznej i sportu – 57 wskazań, w tym trenera – 40 wskazań,
instruktora – 45, menedżera sportu – 0.
Bardzo duży niepokój budzi odpowiedź na pytanie dotyczące liczby
uczniów zwolnionych z zajęć wychowania fizycznego decyzją
dyrektora szkoły 2767, co stanowi 13,13 %
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie szkół w zakresie realizacji obowiązkowych godzin zajęć wychowania
fizycznego w formach alternatywnych
Wnioski





Przy wdrażaniu alternatywnych form realizacji obowiązkowych zajęć
wychowania fizycznego szkoły powinny w większym stopniu wykorzystywać
potrzeby i zainteresowania uczniów oraz podejmować współpracę z szeroko
rozumianym środowiskiem i instytucjami prowadzącymi statutową działalność
edukacyjną oraz sportową.
Należy propagować i urozmaicać inne formy realizacji zajęć wychowania
fizycznego w celu umożliwienia wszechstronnego rozwoju ruchowego dzieci
i młodzieży.
Skala wykorzystywania przez uczniów zwolnień z obowiązkowych zajęć
wychowania
fizycznego
w
szkołach
ponadgimnazjalnych
wymaga
natychmiastowych, radykalnych działań wszystkich, którzy kierują się troską
o zdrowie młodego pokolenia.
Istotnym warunkiem rozszerzania alternatywnych form wychowania fizycznego
w szkołach jest konieczność poprawy bazy sportowej.
Modyfikacji i wsparcia wymaga przygotowanie nauczycieli wychowania
fizycznego do prowadzenia zajęć w różnych formach alternatywnych.
WKWiO Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Monitorowanie wdrażania podstawy programowej
kształcenia ogólnego i zajęć wychowania fizycznego
w formach alternatywnych
w województwie wielkopolskim
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Joanna Christop
Marta Rambuszek – Niedziela
Irena Pyszyńska - Królak