Aralin 29

Ang Pagbabago ng Presyo

IMPLASYON…

 Ito’y tumutukoy sa patuloy na pagtaas ng presyo sa pamilihan.

 Isa itong

economic indicator

upang maipakita ang kalagayan ng ekonomiya.

 Ito rin ay isang suliranin na dapat bigyang pansin.

 Sa panahon na may implasyon sa isang bansa ay kailangan ang pagtutulungan ng mga konsyumer.

PAG ALAM SA IMPLASYON…

 Napakahirap na gawain ang suriin ang pagtaas ng presyo ng bawat isang produkto upang upang malaman ang antas ng implasyon.

 Upang mapadali, itinalaga ang

food

at

non food

na palaging kinukonsumo ng mga tao na nakapaloob sa

basket of

goods o market basket.

MARKET BASKET…

 Sinusuri at pinag-aaralan nito ang pagbabago ng presyo ng mga bilihin.

 Dito ibinabatay ang

Consumer Price Index.

 Mula sa

market basket

, ang

price index

ay nabubuo na kumakatawan sa kabuuan at

average

na pagbabago ng mga presyo.

Mga Iba pang Uri ng Panukat ng Pagtaas ng Presyo …



Wholesale Price Index

at

Retail Price Index



GNP Deflator

o

GNP Implicit Price Index



Consumer Price Index (CPI)

Wholesale Price Index at Retail Price Index…

 Sinusukat nito ang pagbabago ng presyo ng mga

intermediate goods, crude materials,

at yaring produkto sa bilihang

wholesale

at

retail.

Ang

wholesale

ay tumutukoy sa maramihang pagili ng mga produkto, habang ang

retail

naman ay an tingian na pagbili ng produkto.

GNP Deflator o GNP Implicit Price Index…

 Ito’y ginagamit upang alamin ang halaga ng GNP batay sa nakalipas na taon sa paggamit ng pormulang ito:

GNP at Constant Prices = GNP at Current Prices GNP Deflator

Consumer Price Index (CPI)…

 Inilalarawan nito ang naganap sa pamumuhay ng mga konsyumer.

 Kapag tumaas ang CPI, mas kakaunti ang mabibili ng hindi nagbabagong kita ng mamamayan.

 Dito nababatay ang

inflation rate.

Paraan ng Pagsukat ng CPI…

 1.

2.

3.

Sa pagkompyut ng CPI, may mga hakbang na sinusunod. Ang mga produkto na napakaloob sa

market basket

ang ginagamit sa pagsukat ng CPI.

Pagkompyut ng tinimbang na presyo.

Pag-alam sa kabuuang tinimbang na presyo.

Pagkompyut ng CPI.

Pagkompyut ng Tinimbang na Presyo…

 Ang pagkuha ng tinimbang na presyo ay sa paraang Presyo x Timbang o (TP) (

Weighted Price

)

TALAHANAYAN

Mga Bilihin

Bigas Asukal Manok Karne at Baboy Isda (galunggong) Karne ng Baka Gulay (petchay) Mantika

Yunit

Kilo Kilo Kilo Kilo Kilo Kilo Kilo kilo

Timbang

50 7 15 10 21 10 3 8 2007 22.0

26.00

100.00

115.00

80.00

180.00

30.00

32.00

Presyo

2008 24.00

28.00

115.00

130.00

95.00

195.00

35.00

36.00

Pag-alam sa Kabuuang Tinimbang na Presyo…  (KTP/

Total Weighted Price

)  Upang malaman ang KTP ng basehang taon at kasalukuyang taon kailangang pagsama-samahin ang lahat ng TP.

TALAHANAYAN

Bigas Asukal

Mga Bilihin

Manok Karne at Baboy Isda (galunggong) Karne ng Baka Gulay (petchay) Mantika

KTP 2007

Php 1 100 182 1 500 1 150 1 680 1 800 90 256

7 758 2008

Php 1 200 190 1 725 1 300 1 995 1 950 105 288

8 759

Pagkompyut ng CPI…

 Ang total ng KTP ang gagamitin sa pagkuha ng CPI.

CPI = KTP (kasalukuyang taon) x 100 KTP(basehang taon)

CPI

CPI = KTP (kasalukuyang taon) x 100 KTP(basehang taon) CPI = 8 759 x 100 = 112.9

7 758

KATUTURAN NG CPI

 Instrumento upang mabatid ang

cost of living

.

 Nasusukat ang

inflation

at

deflation rate

ng bansa.

 Panukat sa kakayahan ng piso (

PPP

)