Transcript Germanizacja_i_rusyfikacja

ZIEM POLSKICH W XIX WIEKU
 Kulturkampf- „walka o kulturę ”: represje
przeciwko Kościołowi katolickiemu prowadzone
przez kanclerza Ottona Bismarcka w latach
1872-1878; szczególnie uderzyły w ludność polską ;
duchowni musieli zdać egzamin z filozofii, historii
i literatury niemieckiej; pod karą twierdzy
zakazano głoszenia kazań antyrządowych;
laicyzacja szkolnictwa , odebrano Kościołowi
prowadzenie akt stanu cywilnego; prawo o
więzieniu duchownych (arcybiskup Mieczysław
Ledóchowski aresztowany na 2 lata); wpływ
państwa na obsadę stanowisk kościelnych
 walka z polskością w myśl hasła „ausrotten”
(wykorzenić):
 rugi pruskie 1885r.-wysiedlenia Polaków bez
obywatelstwa pruskiego
 Komisja Kolonizacyjna 1886r.-wykup
majątków polskich, osadnictwo niemieckie
 zniesienie języka polskiego w szkołach;
germanizacja nazw i administracji
 preferencje dla urzędników i nauczycieli
niemieckich
 Hakata 1894r.-Związek dla Popierania
Niemczyzny w Marchiach Wschodnich ( od
nazwisk założycieli Hansemanna, Kennemanna,
Tiedemanna).
 „pruskie ustawodawstwo wyjątkowe” (1901-1908)
kanclerza Bernarda Bülowa - nauczanie religii
w języku niemieckim, nakaz uzyskania zezwolenia
na postawienie domu, „ustawa kagańcowa ”:
zgromadzenia publiczne w języku niemieckim
 Nie rzucim ziemi skąd nasz ród, nie damy
pogrześć mowy. Polski my naród, polski lud,
Królewski szczep Piastowy.
 w literaturze ( Maria Konopnicka, Henryk
Sienkiewicz), w malarstwie (Wojciech Kossak)
 idea pracy organicznej: towarzystwa oświatowe i
rolnicze, kółka rolnicze, kasy pożyczkowe, „Bazar”
w Poznaniu – Tytus Działyński, Karol
Marcinkowski, Hipolit Cegielski, ks. Piotr
Wawrzyniak
 towarzystwa śpiewacze („Harmonia”),
gimnastyczne („Sokół)
 gromadzenie pamiątek z przeszłościbiblioteki w Kórniku, Rogalinie
 budzenie świadomości narodowej
 postawa Michała Drzymały
 dzieci we Wrześni- ukarane za odmowę
odpowiadania w języku niemieckim na
lekcji religii.
 zlikwidowano resztki odrębności,
podporządkowano całą administrację
generał- gubernatorowi zależnemu od
Petersburga, wprowadzono stan wojenny
 Rusyfikacja nazw (Kraj Nadwiślański),
administracji (urzędy dla Rosjan),
szkolnictwa (język rosyjski urzędowy,
rosyjski Uniwersytet Warszawski„noc apuchtinowska” –represje wobec
młodzieży w latach 1879-1897
 Kościół katolicki podporządkowano
Petersburgowi- konfiskata majątków,
likwidacja zakonów, krwawe
prześladowania wiernych kościoła unickiego
 represje gospodarcze nasiliły się na ziemiach
włączonych do Rosji- zakaz nabywania
ziemi przez Polaków, wysokie kontrybucje,
brak dostępu do urzędów
 po klęsce 1864r. zmienił się sposób walki z rusyfikacją-
praca organiczna (pozytywizm): państwo należało
wzmocnić przez oświatę i gospodarkę
 rozwój szkolnictwa- walka z analfabetyzmem, tajne
nauczanie, czytelnie, sieć bibliotek
 „praca u podstaw”- oświecenie mas chłopskich i praca
organiczna były tematem literatury ( Eliza
Orzeszkowa, Henryk Sienkiewicz, Bolesław Prus)
 popieranie rozwoju handlu (Bank Handlowy i Szkoła
Handlowa) i przemysłu