Transcript (34 โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง(COPD))

โรคปอดอุดกัน
้ เรือ
้ รัง(COPD)
• นิยาม
โรคปอดอุดกัน
้ เรือ
้ รัง หรือ COPD (Chronic
Obstructive Pulmonary Disease)
เป็ นโรคทีม
่ ล
ี ักษณะ airflow limitation แบบ
Progresssive และ not fully reversible สว่ น
ใหญ่เป็ นผลจากการระคายเคืองต่อปอดจากฝุ่ น
และก๊าช ทีส
่ าคัญทีส
่ ด
ุ คือ
ควันบุหรี่ โดยทั่วไปมักหมายรวมถึงโรค 2 โรค
คือ chronic bronchitis และ pulmonary
emphysema
Chronic bronchitis
• โรคหลอดลมอักเสบเรือ้ รัง เป็ นชอื่ โรคทีน่ ยิ ามจาก
อาการทางคลินก
ิ
กล่าวคือผู ้ป่ วยมีอาการเรือ
้ รังมีเสมหะโดยมีอาการเป็ นๆ
หายๆ ปี ละอย่างน ้อย 3 เดือน และเป็ นติดต่อกันอย่าง
น ้อย 2 ปี โดยมิได ้เกิดจากสาเหตุอน
ื่
Pulmonary emphysema หรือ โรคถุงลมโป่ งพอง
หลอดลมทีม
่ ถ
ี งุ ลม (respiratory bronchiole)โดยมีการ
ขยายตัวโป่ งพองอย่างถาวร
ผู ้ป่ วยสว่ นใหญ่มักพบโรคทัง้ สองชนิดดังกล่าวอยู่
ร่วมกัน และแยกออกจากกันได ้
พยาธิสรีรวิทยา (Pathophysiology)
• การเปลีย่ นแปลงทางพยาธิวท
ิ ยาของปอด
่ ารเปลีย
นาไปสูก
่ นแปลงทางสรีรวิทยาในผู ้ป่ วย
ดังนี้
1. การสร ้าง mucus มากกว่าปกติ ร่วมกับการ
ทางานของcillia
ทีผด
ิ หน ้าทีไ่ ป ทาให ้ผู ้ป่ วยไอเรือ
้ รังมีเสมหะ ซงึ่
อาจเป็ นอาการนา ของโรคก่อน ทีจ
่ ะมีการ
เปลีย
่ นแปลงทางสรีรวิทยาอืน
่ ๆ
ี
2. การตีบของหลอดลมร่วมกับการสูญเสย
elastic recoil ของเนือ
้ ปอดทาให ้เกิด airflow
3 การตีบของหลอดลม การทาลายของเนือ
้ ปอด
และ หลอดเลือด จะรบกวนแลกเปลีย
่ นก๊าช ทา
ให ้เกิดภาวะ hypoxemia และhypercapnia
ตามมา ซงึ่ อาจทาให ้เกิด Pumonary
hypertension และ cor pulmonale ในทีส
่ ด
ุ
การรักษาขณะมีการกาเริบของโรค
(acute exacerbation)
• กลุม่ ทีม่ อี าการรุนแรงมาก ผู ้ป่ วยทีม่ อี าการทางคลินกิ ดังนี้
้ ้ามเนือ
1. มีการใชกล
้ ชว่ ยหายใจ (accessory muscle)มากขึน
้
่ resiratory
หรือมีอาการของกล ้ามเนือ
้ หายใจอ่อนแรง เชน
paradoxหรือ respiatory alternans
ี จรมากกว่า 120 ครัง้ /นาที หรือมีhemodynamic instability
2. ชพ
3. Peak expiratory flow น ้อยกว่า 100 ลิตร/ นาที
4. SpO2 น ้อยกว่า 90 % หรือ PaO2 น ้อยกว่า 60 มมปรอท
5. PaCO2 มากกว่า 45 มม. ปรอท และ Ph น ้อยกว่า 7.35
ึ สบ
ั สน หรือหมดสติ
6.ซม
่ ขา
7.มีอาการแสดงของหัวใจข ้างขวาล ้มเหลวทีเ่ กิดขึน
้ ใหม่ เชน
บวม
อาการรุนแรงมากควรรับไว ้รักษาใน
โรงพยาบาล
1 การให ้ออกซเิ จนแบบควบคุม ปรับอัตรไหลของO2
เพือ
่ ให ้ได ้ระดับ SaO2 หรือ SpO2 90-92%
้ – agonist หรือB2 – agonist
2 ยาขยายหลอดลม ใชB2
ร่วมกับ anticholinergic เป็ นยาขัน
้ ต ้น โดยให ้ผ่านทาง
metered dose inhaler ร่วมกับ specer 4-6 puff
3 คอร์ตโิ คสเตียรอยด์ ให ้ในรูปของยาฉีด
hydrocortisoneขนาด 100- 200 มก หรือ
dexamethasone 5-10 มก.เข ้าหลอดเลือดดา ทุก 6
ชม หรือ ยารับประทาน prednisolone 30-40 มก/วัน
จนครบเวลารวม 10-14 วัน
ี พิจารณาให ้ทุกราย เชน
่ beta4 ยาต ้านจุลชพ
lactam/beta-lactamase inhibitor หรือ
fluroquinolone
กลุม
่ ทีม
่ อ
ี าการรุนแรงน ้อย (ผู ้ป่ วย
นอก)
• การรักษาคือเพิม่ ขนาดและความถีข่ องยาขยาย
หลอดลมชนิดสูด สาหรับคอร์ตโิ คสเตียรอยด์
พิจารณาให ้เป็ นรายๆโดยให ้เป็ น prednisolone
ขนาด 20-30 มก/วัน นาน 5-7 วัน สว่ นยาต ้าน
ี พิจารณาให ้ในรายทีม
ี รือ
จุลชพ
่ เี สมหะเปลีย
่ นสห
มีไข ้ ในกรณีทผ
ี่ ู ้ป่ วยมีอาการกาเริบไม่บอ
่ ย ยา
ี ทีแ
้ ้แก่ amoxicillin,
ต ้านจุลชพ
่ นะนาให ้ใชได
betalacta/ beta-lactamase inhibitor ,
maceolide, หรือ doxycycline ฯลฯ
้
ยาทีใ่ ชในการรั
กษาโรคปอดอุดกัน
้
เรือ
้ รักลุงม่ ยา
ื่ สามัญ
ชอ
ระยะเวลาการออก
ฤทธิ์
(ชวั่ โมง)
1.ยาขยาย
หลอดลม
1.1B2-agonist
1.1.1 ชนิดออก
ั้
ฤทธิส
์ น
ชนิดรับประทาน
. Salbutamal
. Terbutaline
. Procaterol
ชนิดสูด
.salbutamal
.terbutaline
.procaterol
. 4-6
. 4-6
. 8-12
. 4-6
. 4-6
. 6-8
กลุม
่ ยา
1.1.2 ชนิ ดออก
์
ฤทธิยาว
่
ชือสามั
ญ
ชนิ ดสูด
.salmeterol
.formotreol
เป็ นต ้น
ระยะเวลาการออก
ฤทธิ ์
. 12+
. 12+