Fen Ve Teknoloji Öğretiminde Laboratuarının Önemi Ve Amacı
Download
Report
Transcript Fen Ve Teknoloji Öğretiminde Laboratuarının Önemi Ve Amacı
Fen Laboratuvarının Önemi
Sunu Taslağı
•
•
•
•
•
Uluslararası Çalışmalar
Fen Bilgisi Laboratuvarının Önemi
Fen Bilgisi Laboratuvarının Tarihçesi
Fen Bilgisi Laboratuvarının Amaçları
Türkiye’de Fen Bilgisi Laboratuvarı
Uygulamaları
• Bilimsel Süreç Becerileri
Uluslararası Çalışmalar
TIMSS, PISA, ROSE
PISA Çalışmaları
Laboratuvarsız Fen Öğretimi
• boyasız ve tuvalsiz resim
yapmayı öğrenme
• kullanma kılavuzunu
okuyarak bisiklet sürmeyi
öğrenme
• öğrenciler ilk 10 dakika
dikkatlerini %70 oranında
toplayabildikleri halde, bu
oran son 10 dakikada
%20’ye düşmektedir.
FEN BİLGİSİ LABORATUARININ
ÖNEMİ
• Sizce fen nedir?
• Fen eğitiminin temel
amacı nedir?
• Laboratuar
çalışmaları olmadan
fen dersleri
yürütülebilir mi?
FEN ;
• Bilgidir, bilgiyi
edinmedir.
• Doğa bilimidir.
• Doğayı ve yaşanılan
çevreyi tanımadır.
• Merak güdüsü ve
araştırmacı ruhla
beslenir.
Fen Öğretiminde Laboratuarın Yeri
•
•
•
•
•
Özgüveni geliştirir, merakı giderir.
Kişiyi öğrenmeye güdüler.
Problem çözme becerisini geliştirir.
Anlamlı öğrenmeyi sağlar.
Psikomotor ve zihinsel becerileri, bunların
koordinasyonunu geliştirir.
• Analitik düşünme becerisini arttırır
• Deney – yorum şeklinde öğrenme yaklaşımı geliştirir.
• Günlük hayat ve fen ilişkisi kurulmasında yardımcı olur.
Fen Eğitiminin Amaçları
• Bilimsel düşünme
becerisi kazandırmak.
• Yorum yapabilme
becerisi kazandırmak.
• Yaratıcılığı arttırmak
• Düşünce gücünü
geliştirmek
• Günlük hayatı
kolaylaştırmak.
Ne zamandan beri fen eğitiminde
laboratuar kullanılıyor?
• 1880’lerde lise kimya derslerinde
kullanılmaya başlanmış.( Moyer, 1976 )
• 19. yüzyılın ortalarından itibaren fen
öğretiminin temel öğelerinden biri olarak
kabul edilmiş. ( Blosser, 1983 )
• 2. Dünya Savaşı sonrasında fen öğretiminde
gözlem ve deney yaparak öğrenmenin önemi
fark edilmiş. (Haurd, 1961).
• Yaparak yaşayarak öğrenme anlayışına
dayalı yeni fen programları uygulanmaya
başlamıştır.
Peki ya Türkiye’ de ?
• Bu program ülkemizde 1965’li yıllarda
denemeye konulmuştur.
• 1971 yılında da İlköğretmen okullarının
tamamında ve yüz devlet lisesinde
uygulanmaya başlamıştır.
Bilimsel Süreç Becerileri Nedir?
Fen bilimlerinde,
•
•
•
•
öğrenmeyi kolaylaştıran,
araştırma yol ve yöntemlerini kazandıran,
öğrencilerin aktif olmasını sağlayan,
kendi öğrenmelerinde sorumluluk alma
duygusunu geliştiren,
• öğrenmenin kalıcılığını artıran temel
becerilerdir ( Çepni, Ayas, Johnson ve
Turgut, 1997).
• Bu beceriler, bilim adamlarının çalışmaları
sırasında kullandıkları becerilerdir.
Bilimsel Süreç Becerileri
A - Temel Beceriler
B - Nedensel Beceriler
C - Deneysel Beceriler
Temel Beceriler
•
•
•
•
•
Gözlem Yapma
Ölçme
Sınıflama
Verileri Kaydetme
Sayı ve Uzay ilişkileri
Nedensel Beceriler
•
•
•
•
Önceden kestirme
Değişkenleri belirleme
Verileri yorumlama
Sonuç Çıkarma
Deneysel Beceriler
•
•
•
•
•
Hipotez Kurma
Verileri Kullanma ve Model oluşturma
Deney Yapma
Değişkenleri Değiştirme ve Kontrol etme
Karar Verme
Bilimsel Süreç Becerileri Neden
Önemlidir?
1) BİLGİ PATLAMASI
2) PROBLEM ÇÖZME
3) ZİHİNSEL GELİŞİME KATKI
4) ÖĞRENMENİN KALICILIĞI
Bilgi Patlaması
• Öğrencilere her bilgiyi yüklemek mümkün
değildir.
• Bilginin yanısıra bilginin elde ediliş yöntemleri de
öğrencilere kazandırılmalıdır.
(Mallinson:Mallison, 1998)
• Bilimsel bilgiler değişebilir. Bilimde süreklilik
ilkesi vardır.
• Bilimsel bilgilerin bilinen gerçeklerle doğru
olduğu ve zamanla değişebileceği fikri
öğrencilere aşılanmalıdır.
(Çepni: Ayas: Johnson: Turgut, 1996:18)
Problem Çözme
Bilimsel süreç becerileri öğrencilerin;
– Problem çözmelerine,
– Eleştirel düşünmelerine
– Makul sorular sorup cevaplar
aramalarına
– Günlük hayatta karşılaştıkları
problemleri çözmelerine yardımcı
olur (Germann, 1994:749).
Zihinsel Gelişime Katkı
• Bilimsel süreç becerilerinin kazanılması ile
öğrencilerin formal işlem basamağına (Piaget’in
Zihinsel Gelişim Kuramındaki son basamak)
ulaşması arasında yüksek bir korelasyon
bulunmuştur.
• Padilla, Okey ve Dillashaw tarafından yapılan bir
araştırma bazı bilimsel süreç becerileriyle
(değişkenleri değiştirmek, verileri yorumlamak,
hipotez kurmak ve deney yapmak) soyut (formal)
işlem becerileri arasında yüksek bir ilişki
bulunmuştur. (r=0,73)
• Bu sonuç gösteriyor ki iki beceri seti arasında
güçlü ortak yanlar vardır. (Padilla: Okey, 1984:277)
Öğrenmenin Kalıcılığı
• öğrencilerin bilimsel süreç
becerilerini kullanması
onların öğrendiklerini daha
kolay hatırlamalarını sağlar.
• Yaparak yaşayarak öğrenme
en iyi öğrenmedir.
• Yaparak öğrenmede öğrenci
hemen hemen tüm
duyularını kullanır ve bu
sayede öğrenme daha etkili,
kolay ve kalıcı olur.
Kaynaklar
•
Ayas, A., Çepni, S. ve Akdeniz, A. R. (1994). Fen Bilimleri Eğitiminde
Laboratuvarın Yeri ve Önemi-I, Çağdaş Eğitim, 204, 21-24
•
•
•
•
•
•
•
•
Ayas, A., Çepni, S. ve Akdeniz, A. R. (1994). Fen Bilimleri Eğitiminde
Laboratuvarın Yeri ve Önemi-II, Çağdaş Eğitim, 205, 7-11
Ayas, A., Çepni, S. ve Akdeniz, A. R. (1995). Fen Bilimleri Eğitiminde
Laboratuvarın Yeri ve Önemi-III, Çağdaş Eğitim, 206, 24-28
Çepni, S., Ayas, A., Johnson, D.,ve Turgut, M. F. (1997). Fizik
Öğretimi. Ankara: Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi
Öğretmen Eğitimi Deneme Basımı, 31-44.
Gabel, D. L. (1993). Introductory Science Skills. (2. Basım). Prospect
Heights, IL: Waveland Press, Inc.
Lunetta, V. N., Hofstein, A., & Giddings, G. (1981). Evaluating
science laboratuvary skills. The Science Teacher, 48, 22-25.
Lunetta, V. N., & Tamir, P. (1979). Matching lab activities with
teaching goals. Science Teacher, 46, 22-24.
Ostlund, Karen L. (1995). Science Process Skills: Assessing Hands
on Student Performance. Addison Wesley.
Rezba, Richard J., Fiel, Ronald L.& Funk, H. James (1994) Learning
and Assessing Science Process Skills. Kendall Hunt Pub.