Transcript Atık kabul tesisi lisans (çevre izni)

T.C.
ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI
ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Deniz ve Kıyı Yönetimi Dairesi Başkanlığı
GEMİ ATIKLARI YÖNETİM
“ATIK KABUL TESİSLERİNDE LİSANS
UYGULAMALARI”
Antalya, Ocak 2010
Harun HAŞİMOĞLU
Uzm. Biyolog
E-posta: [email protected]
Sunum İçeriği;
1. Atık kabul tesisi lisans (çevre izni) başvurusu,
2. Atık kabul tesisi raporunun hazırlanması
esasları,
3. Atık yönetim planı hazırlama esasları ve dikkat
edilmesi gerekenler,
4. Raporlama ve denetim,
5. Muafiyet uygulamaları,
6. Büyükşehir Belediyelerinin uygulamaları.
ATIK KABUL TESİSİ RAPOR FORMATI
A- GENEL BİLGİLER
1) Proje sahibinin adı, adresi, telefon ve faks,
2) Projenin tanımı ve amacı,
3) Raporun hazırlanış tarihi,
4) Raporu hazırlayanların tanıtımı.
ATIK KABUL TESİSİ RAPOR FORMATI
B- LİMAN İLE İLGİLİ BİLGİLER
1) Yeri, mevkii,
2) Vaziyet planı,
3) Hizmet amaçları,
4) Hizmet sunduğu gemilerin tipleri, büyüklükleri ve diğer özellikleri,
5) Hizmet sunduğu gemilerin sayıları (Günlük, aylık ve yıllık
ortalamaları),
6) Hizmet sunduğu gemilerden kaynaklanan atıkların cins ve
miktarları,
7) Önceki yıllarda kabul edilen atık tipleri ve miktarlarının
belirtilmesi
8) Alt yapı ve Belediye hizmetlerinden yararlanma durumu,
9) Kullanılan teknoloji ve malzemelerden kaynaklanabilecek kaza
riski,
10) Olası çevresel etkilere karşı aldığı tedbirler,
11) Acil müdahale planı.
ATIK KABUL TESİSİ RAPOR FORMATI
C) ATIK KABUL TESİSİ İLE İLGİLİ BİLGİLER
1) Yeri, mevkii,
2) Atık kabul tesisinin vaziyet planı üzerinde gösterilmesi (liman genel vaziyet planı üzerinde
gösterilmesi),
3) Alınacak atık türleri ve maksimum atık miktarları,
4) Hizmet verilecek gemilerin yoğunlukları dikkate alınarak ayrı tür her bir atık için depolama
kapasitelerinin belirlenmesi,
5) Sunulacak hizmetin kesintisiz devam edebilmesi için alınacak önlemler,
6) Atıkların gemilerden ve atık alma gemilerinden nasıl ve hangi yöntemle alınıp depolanacağı,
7) Açıkta demirleyen gemilerin atıklarının nasıl ve hangi yöntemle alınacağı,
8) Atıkların bertarafının nasıl ve hangi yöntemlerle, nerelerde yapılacağı, yaptıracağı, bu
anlamda anlaşma yapılacak bertaraf tesislerinin ve sahiplerinin isimleri, ilgili bertaraf
tesislerinin almış olduğu izinler, belgeler,
9) Atık Kabul Tesisinde kullanılan teknoloji ve malzemelerden kaynaklanabilecek kaza riski,
10) Atık kabul, depolama ve bertaraf etme işlemlerinin her aşamasında çevresel etkilerin
azaltılması için çevre yönetim araçlarına uygun yöntem ve önlemlerin belirlenmesi.
12) Görevlendirilecek personel bilgisi (kişi sayısı, yeterliliği, deneyim durumu vb.), Personelin
eğitilmesi,
13) Kapasite artırmaya müsait olup olmadığı,
EKLER: (ISPS Belgesi, Deşarj İzin Belgesi, Yapı Kullanma İzin Belgesi, harita, kroki, resim,
belge, liman kullanıcıları için bilgiler vb.)
ATIK YÖNETİM PLANI
RAPORU FORMATI
A-GENEL BİLGİLER
1-Proje sahibinin adı, adresi, telefon ve faks
numaraları,
2-Atık Yönetim Planı Hakkında İletişim Kurulacak
Kişiler
3-Raporu hazırlayanların tanıtımı ve Raporun
hazırlanış tarihi,
4-Liman ve Atık Kabul Tesisinin Yeri, mevkii
ATIK YÖNETİM PLANI
RAPORU FORMATI
B-PLANIN UYGULANMASI İLE İLGİLİ BİLGİLER
1- Atık Yönetim Planının Kapsam ve Amacı
2- Atık kabul tesisine alınacak atık tür ve miktarları,
3- Gemilerden atıkların nasıl ve hangi yöntemler ile alınacağı ve
depolanacağının detaylı olarak tanımlanması, (İş akış şeması ile
desteklenmesi gerekmektedir)
4- Atık Kabul Tesislerinde depolanan her bir atık için bertaraf şeklinin
açıklanması,
5- Atık Kabul Tesislerinde depolanan atıkların düzenli olarak bertaraf
tesislerine gönderilmesi ile ilgili yöntemler-kuralların açıklanması,
6- Gemilerden alınan atık miktarlarının kayıt ve bildirme metotlarının
açıklanması,
7- Sözleşme yapılan atık alma gemileri ile yapılan anlaşmalar ve
anlaşmaların veya protokollerin orijinal onaylı belgeleri,
8- Atık Yönetim Planı Özet Tablosunun atık yönetim planında belirtilen
hususlara göre doldurulması,
9- Planın uygulanmasından sorumlu kişi veya kişilerin tanımlanması,
EKLER: Bertaraf tesisleri ve taşıma firmaları ile yapılan sözleşmeler.
ATIK YÖNETİM PLANI ÖZET TABLOSU
I- GEMİLERDEN ALINAN ATIKLARIN TÜRLERİ, MİKTARLARI, TRANSFER ŞEKLİ,
GEÇİCİ DEPOLAMA, TRANSFER İLE İLGİLİ BİLGİLER
ATIĞIN TÜRÜ
1
(M3)
2
3
(M3/h)
4
(M3)
5
6
(M3/h)
7
(M3/h)
8
KİRLİ BALAST
SLOP
SLAÇ
ATIK YAĞ
SİNTİNE SUYU
ZEHİRLİ SIVI MADDE
ATIĞI
PİS SU
ÇÖP
DİĞER (YÜK ARTIKLARI)
1- LİMANA GELEN EN BÜYÜK GEMİ İÇİN ALINABİLECEK ATIK MİKTARI
2-TRANSFERİN ŞEKLİ (GEMİDEN GEÇİCİ DEPOLAMAYA ALINMA ŞEKLİ)
3- GEMİDEN GEÇİCİ DEPOLAMA TANKINA TRANSFER KAPASİTESİ (YÖNETMELİĞİN 5. BÖLÜMÜNDE
BELİRTİLEN KAPASİTELER.)
4- GEÇİCİ DEPOLAMA TANK KAPASİTESİ
5- GEÇİCİ DEPOLAMA TANKINDAN BERTARAF TESİSİNE TRANSFER ŞEKLİ
6- GEÇİCİ DEPOLAMA TANKININ BOŞALTIM KAPASİTESİ
7- LİMAN İÇİNDEKİ BERTARAF ÜNİTESİ İÇİN BERTARAF KAPASİTESİ
8- ANLAŞMA YAPILAN BERTARAF TESİSİNİN ADI (LİMAN DIŞINDAKİ BERTARAF GERÇEKLEŞTİRİLİYOR İSE)
II- SİNTİNE SUYU VE SLOP, KİRLİ BALAST İÇİN
YAPILAN SUSUZLAŞTIRMA VE ARITMA BİLGİLERİ
ATIĞIN TÜRÜ
1
(EVET–
HAYIR)
2
3
(M3)
4
(M3/SAAT)
5
EVET
–HAYIR
6
(M3/SAAT)
SLOP
SİNTİNE SUYU
KİRLİ BALAST
DİĞER
(YÜK ARTIKLARI)
1-ATIK KABUL TESİSİNDE GEÇİCİ DEPOLANAN ATIKLARLA İLGİLİ LİMANDA HERHANGİ BİR İŞLEM
YAPILIYORMU?
Cevabınız evet ise 2 ve 3 nolu sütunu doldurunuz.
2-YAPILAN İŞLEMLERİN NELER OLDUĞUNU HAKKINDA AÇIKLAMA YAPINIZ.
(SUSUZLAŞTIRMA, ARITMA VB.)
3-SUSUZLAŞTIRILMADAN SONRA KALAN ATIĞIN DEPOLANACAĞI TANKIN KAPASİTESİ
4-SUSUZLAŞTIRILMIŞ ATIK İÇİN GEÇİCİ DEPOLAMA TANKININ BOŞALTIM KAPASİTESİ
5-ATIK KABUL TESİSİNDE ARITMA YAPILIYOR MU?
Cevabınız evet ise 6 ve 7 nolu sütunu doldurunuz.
6-ARITMA KAPASİTESİ
7-DEŞARJ İZİN VEYA KANALİZASYON BAĞLANTI İZİN BELGESİNİN TARİH VE NOSU
7
III- ATIK TRANSFERİ İLE İLGİLİ ANLAŞMA YAPILAN
FİRMA/KURUMLAR
FİRMA/KURUM ADI
ADRESİ, İLETİŞİM
BİLGİLERİ
LİSANS NO
TAŞINACAK
ATIK TÜRÜ
TAŞIMA
KAPASİTESİ
IV- ATIK BERTARAFI İLE İLGİLİ ANLAŞMA YAPILAN KURUMLAR
KURUM ADI
ADRESİ, İLETİŞİM BİLGİLERİ
LİSANS NO
BERTARAF EDİLECEK
ATIK TÜRÜ
V- ATIK ALMA GEMİLERİ İLE YAPILACAK ANLAŞMALAR
GEMİNİN ADI
ALINACAK ATIK TÜRÜ
LİSANS NO
SÖZLEŞME SÜRESİ
ATIK KABUL TESİSLERİNİN LİSANSLANDIRILMASI
İŞLEMLERİ İŞ AKIM ŞEMASI
ATIK KABUL TESİSİ RAPORUNUN HAZIRLANMASI VE
BAKANLIĞA SUNULMASI
BAKANLIKÇA RAPORUN İNCELENEMSİ
UYGUN BULUNAN RAPOR KAPSAMINDA TESİSİN İNŞA
EDİLMESİ
KURULAN TESİSİN BAKANLIK UZMANLARINCA YERİNDE
İNCELENEMSİ
UYGUNLUĞU TESPİT EDİLEN TESİSE YÖNELİK
ATIK YÖNETİM PLANININ HAZIRLANMASI
ATIK YÖNETİM PLANININ BAKANLIKÇA ONAYLANARAK
LİSANS (ÇEVRE İZNİ) VERİLMESİ
Lisans (çevre izin) belgesinde;
1) Lisans belgesinin hangi tür atıklar için
verildiği,
2) Başlama ve bitiş tarihleri belirtilmektedir.
ATIK YÖNETİM PLANININ UYGULANMASINDA
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
Atık yönetim planının esası söz konusu atıkları 2872 sayılı Çevre
Kanunu ve ilgili mevzuatlar çerçevesinde yönetiminin
sağlanmasıdır. Bu bağlamda, gemi kaynaklı atıkların toplanması,
depolanması, susuzlaştırılması, taşınması ve bertaraf edilmesi
işlemlerinin uygun şekilde belirlenmesi gerekmektedir.
Atıkların toplanması;
Gemilerden atıkların alınarak atık kabul tesisine alınması işlemidir.
Bu süreçte dikkat edilmesi gereken, gemilerin talepleri
doğrultusunda (bildirim) atıkların geminin gecikmesine yol
açmaksızın almak, atık verme taleplerinin yani bildirimlerin
doğruluğunu kontrol etmek, verilen atık ile bildirimin uygunsuz
olduğunun tespiti durumunda Liman Başkanlığına haber vermektir.
Gemi atıklarını toplama çalışmalarını kendi sorumluluk sahasında
gerçekleştiren Büyükşehir Belediyeleri de yukarıda ifade edilen
çalışmaları yürütmek zorundadırlar.
Atıkların depolanması;
Gemi atıkları yönetiminde gemilerden alınan atıklardan
özellikle petrol ve petrol türevli atıkların (sintine suyu, slaç,
slop, kirli balast, atık yağ) atık kabul tesislerinde depolanması
önem arz eden konuların başında gelmektedir. Bu atıklar
tehlikeli atık sınıfında yer alan atıklar olduğu için depolama
konularının
her
türlü
çevresel
tedbirin
alınarak
gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu tedbirler,
 Depolanacak tankların silindirik olması,
 Sızdırmaz ve paslanmaz metalden inşa edilmesi,
 Taşma havuzları içerisinde yer alması,
 Depolandığında katılaşacak atıklar için (slaç veya atık yağ
vs.) ısıtma sistemlerinin bulunması şeklinde özetlenebilir.
Ayıca bu tesisin liman sahası içerisinde çevresel açıdan kaza
riski bulunmayan veya az olan bölgelerde inşa edilmesi
gerekmektedir.
Atıkların susuzlaştırılması;
Gemilerden alınan petrol ve petrol türevli atıklardan
özellikle sintine suyu susuzlaştırılması gereken
atıklardandır. Bu atıkların yaklaşık % 80 – 90’ı sudur.
Geri kalan % 10 -20 petrol ve petrol türevli yağları
içermektedir. Bu bağlamda, söz konusu atıkların
bertarafa gönderilmesi aşamasında serbest suyun
alınması önem arz etmektedir. Bu durum bertarafın
etkinliği ve taşıma kolaylığı açısından gereklidir.
Atıkların taşınması;
Gemilerden alınan atıkların atık kabul tesisinde
depolanıp, gerekli susuzlaştırma işlemine tabi
tutulmasından sonra gerekli bertaraf tesislerine
gönderilmektedir. Pissu ve çöplerin taşınmasında ve
bertarafında
yerel
Belediye
hizmetlerinden
faydalanılmaktadır. Ancak, petrol ve petrol türevli
atıkların bertarafı için yapılacak taşıma işleminde
Ulusal Atık Taşıma Formlarının kullanılması
gerekmektedir.
Atıkların bertarafı;
Petrol ve petrol türevli atıkların gerekli ön işlemlerin
(susuzlaştırma vs.) uygulanmasından sonra bertaraf
edilmek üzere lisanslı tesislere gönderilmesi
gerekmektedir. Bu tesisler, İZAYDAŞ veya ek yatık
yakma lisanslı bulunan çimento ve kireç
fabrikalarıdır. Söz konusu atıkların başka tesislere
veya madeni yağ geri dönüşüm tesislerine
gönderilmesi yasaktır.
Değişikliklerin bildirimi;
 Atık kabul tesislerinde veya Atık Yönetim Planında
yapılacak değişiklikler için Bakanlıktan onay alınır.
 Lisans (çevre izni) hiç bir şekilde üçüncü kişilere
devredilemez. Liman işletmecisinin değişmesi
halinde Bakanlığa bilgi verilmesi ve lisansın
yenilenmesi zorunludur.
 Lisans almış atık kabul tesislerine sahip limanların
isimleri Bakanlık tarafından ilgili liman başkanlığına
bildirilir.
ATIK KABUL TESİSLERİNİN İŞLETİLMESİ,
DENETİMİ VE RAPORLANMASI
 Atık kabul tesislerinin işletilmesi aşamasında atık yönetim planının
esaslarına dikkat edilmesi gerekmektedir. Atıkların alımında görevli
olan personele bu konuda sürekli bilgi verilmeli, eğitime alınmalıdır.
 Gemilerden atık alınması sürecinde ilk adım olan geminin atık bildirimi
konusunun dikkatlice takip edilmesi, uygunsuzlukların tespiti halinde
Liman Başkanlıklarına ivedilikle bilgi verilmesi önem arz etmektedir.
 Bunun dışında gemiden atık alınması esnasında yapılacak iş ve
işlemlerde çevresel risklerin belirlenerek gerekli tedbirlerin alınmasına
azamı gayret gösterilmelidir.
 Bu tesislerin denetiminden sorumlu olan kurumlar Valilikler, Liman
Başkanlıkları ve Bakanlıktır. Bu kurumlar, atık bildirimlerinin
tutarlılığından başlayarak, atıkların ne şekilde depolandığı, ön işlemlerin
yapılıp yapılmadığı, lisanslı bertaraf tesislerine gönderilip
gönderilmediği konularında denetim yapmaktadırlar.
 Atık kabul tesislerinin işletilmesi aşamasında yapılan
işlemlerin kayıt altına alınması amacıyla atık transfer
formlarının ve ulusal atık taşıma formlarının kullanılması
gerekmektedir. Bu formlar her bir atık transferi için ayrı ayrı
doldurulmalıdır.
Söz konusu formlar uygun şekilde
dosyalanması ve herhangi bir denetim durumunda ibraz
edilmesi gerekmektedir.
 Ayrıca, bu belgelere ilave olarak gemilerin yaptığı atık
bildirim formları da atık transfer formları ile dosyalanmalıdır.

 Bu belgeler, düzenli olarak Valiliklere (İl Çevre ve Orman
Müdürlüklerine) gönderilmelidir.
Muafiyet Uygulamaları
Limanın faaliyetleri nedeni ile Yönetmelik hükümlerinin
uygulanmasının tamamen veya kısmen gereksiz veya imkansız
olduğunu düşünen liman yöneticileri, Bakanlığa yazılı olarak
başvurarak muafiyet isteğinde bulunabilir. Bu başvuruda;
Muafiyet Raporu Formatı göz önünde bulundurulacak olup,
MARPOL 73/78 hükümlerine uymak için önereceği alternatif
uygulamalar yer almalıdır.
Bakanlık gerekli inceleme ve değerlendirmeleri yaptıktan sonra
liman yöneticisinin talebini uygun görmesi durumunda, alternatif
uygulamayı açıklayan bir muafiyet belgesini liman yöneticisine
verir.
Bu tür kıyı tesisleri genel olarak şamandıra, platform veya gemi
trafiği çok az olan küçük liman işletmeleridir.
Büyükşehir Belediyelerindeki Uygulamalar
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7 nci
maddesi (i) bendi gereğince Büyükşehir Belediyeleri
gemi atıklarının; toplanması, taşınması, arıtma ve
ayrıştırılması işlemlerini Gemilerden Atık Alınması ve
Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre
yapmakla yükümlüdürler. Bu bağlamda Büyükşehir
Belediyeleri; Atık Yönetim Planını hazırlayarak
Bakanlığa sunarlar.
Gemi atıklarının toplanması konusunda gerekli
çalışmaları yürüten Büyükşehir Belediyelerinin
sınırları içerisinde bulunan limanlar atık kabul tesisi
kurmayıp
muafiyet
talebinde
bulunmaları
gerekmektedir.
Yönetmelikte yapılması ön görülen
değişiklikler ve Uygulaması
1- Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin Ve Lisanslar
Hakkında Yönetmeliği çerçevesinde geçici faaliyet izni
verilmesi, çevre izninin verilmesi aşamasında faaliyet
raporunun hazırlanması ve Bakanlığa sunulması usullerinin
tanımlanması,
2- 2000/59 EU sayılı Direktifine uyum sağmak amacıyla; halen
yönetmelik hükümleri çerçevesinde alımı yapılan petrol türevli
atıklar, zehirli sıvı madde atıkları, pissu ve katı atıkların
dışında kalan yük artıklarının da atık kabul tesislerine alınması
ve bu kapsamda atık kabul tesislerinin gerekli alt yapılarını
oluşturmalarına ilişkin esasların belirlenmesi.
Gemi atık bildirimlerinin ve atık kayıt sisteminin
çevrim içi (online) olarak yapılması çalışması
Bu sistemde gemi atık
bildirimleri, atık kabul sırasında
alınan atık miktarı bilgileri ve bu
atıkların
ve
lisanslı
bertaraf
tesislerine gönderilmesi işlemlerinin
çevrim içi (online) olarak yapılması
amaçlanmaktadır.
Atık
kabul
tesislerini
işletilmesi hususunda yukarıda
ifade edilen iş ve işlemlerin daha
etkin bir şekilde takip edilmesi
amacıyla Bakanlığımızca “Gemi
atık takip sistemi” nin kurulması
çalışmaları başlatılmış olup analiz
aşaması sonlandırılmıştır.
Bu sayede, liman işletmeleri, Liman
Başkanlıkları, İl Çevre ve Orman
Müdürlükleri ve Bakanlığımızın,
gemiler tarafından yapılan bildirimi
ve sonrasında yapılan işlemleri
(atıkların
atık
kabul
tesisine
alınması,
susuzlaştırılması
ve
bertaraf tesislerine gönderilmesi)
online olarak takibini yapabilecektir.
ÖRNEK OLAY
ÖRNEK OLAY
Teşekkür ederim…