Transcript Dosyayı İndir

İNSANLARDA
ÜREME
BÜYÜME
VE GELİŞME
1 ÜREME:
*Üreme:Bir canlının neslini (türünü) devam ettirebilmek için kendine
benzer yeni bir canlı (bireyler) oluşturmasına üreme veya çoğalma denir.
• Üreme olayı;
Bütün canlılarda görülür ve canlılar için ortak özelliktir.
Canlıların neslinin (türünün) devam etmesini
sağlar.(Yaşamını sürdürmesi için gerekli değildir.)
Canlıların sahip olduğu (kalıtsal) özelliklerin yavrulara
aktarılmasını sağlar.
Döllenme olayı sayesinde gerçekleşir.
Üreme Hücreleri :
Üreme olayının gerçekleşmesini sağlayan hücrelere üreme hücreleri (gamet) denir.
İnsanlarda (eşeyli üreyen canlılarda), erkek üreme hücresine sperm, dişi üreme
hücresine yumurta denir.
• Erkek Üreme Hücresi (Sperm) ve Özellikleri
:
İnsanlarda erkek üreme hücrelerine sperm
hücresi denir. Sperm hücreleri, baş, boyun ve
kuyruk (kamçı) kısımlarından oluşur. (Baş kısmı,
hücre zarı, sitoplâzma ve çekirdekten oluşur).
Kamçı (kuyruk), sperm hücresinin hareketini
sağlar.
Baş bölümünün çoğunu çekirdek oluşturur.
Özellikleri:
Küçüktür
Sitoplazması az
Kamçılı ve hareketlidir
Testislerde üretilir.
Az sitoplazmalıdır.
Kısa ömürlüdür.
Dişi Üreme Hücresi (Yumurta) ve Özellikleri
:
İnsanda dişi üreme hücrelerine yumurta hücresi denir.
Yumurta hücreleri hücre zarı, sitoplazma ve çekirdek olmak
üzere üç kısımdan oluşur.
Yumurta Hücresinin Özellikleri :
123456-
Büyük ve hareketsizdir.
Kamçısı (kuyruğu) yoktur
Bol sitoplâzmalıdır.
Kısa ömürlüdür.
Yumurtalıklarda üretilir.
Hücre zarı, sitoplâzma ve çekirdekten oluşur.
Sperm ve yumurtanın farkları:
Yumurta hücresi
Sperm hücresi
Büyüktür
Küçüktür
Bol sitoplazmalı
Az sitoplazmalı
Kamçısı yok
Kamçılı
hareketsiz
hareketli
2- ÜREME HÜCRELERİ NASIL OLUŞUR ?
Üreme Sistemleri
:
İnsanlarda erkek ve dişi üreme sistemleri birbirleriyle farklı özelliklere
sahiptir. Fakat hem erkek hem de dişi üreme sistemlerinin temel görevleri,
üreme olayını gerçekleştiren üreme hücrelerinin üretilmesini sağlamaktır.
A ) Dişi Üreme Sistemi :
Dişi üreme sistemi; yumurtalık, yumurta kanalları, döl yatağı (rahim=uterus)
ve vagina (döl yolu) olmak üzere dört kısımdan oluşur.Dişi üreme organları
vücudun içerisindedir.
1- Yumurtalık : İnsanda, dişi üreme hücresi olan yumurta hücrelerinin üretildiği
yerlerdir ve iki tanedir.
2- Yumurta Kanalı : Yumurtalıktan döl yatağına kadar uzanan ve iki tane olan
kanaldır. Yumurta kanalı, yumurtalıklarda üretilen yumurta hücrelerinin döl
yatağına taşınmasını sağlar. Döllenme olayı ve döllenmiş yumurta hücresinin
(zigotun) gelişmeye başlaması (ve embriyoyu oluşturması) burada gerçekleşir.
3- Döl Yatağı :Yumurta kanalında döllenme olayı sonucu oluşan zigotun
oluşturduğu embriyo (canlı taslağı) döl yatağına gelir ve gelişimini burada
sürdürerek tamamlar. İnsanlarda zigotun oluşmasından yavrunun (yeni bir
canlını) doğumuna kadar geçen süre yaklaşık 9 ay ve 10 gündür.
4- Vajina : Döl yatağı ile dış ortam arasında bağlantıyı sağlayan esnek yapıdır.
üreme sisteminin dışa açılan kısmıdır. Erkek üreme hücreleri buradan giriş
yapar.
B) Erkek üreme organları ve görevleri: Erkek üreme sistemi; testisler (er
bezleri), salgı bezleri, sperm kanalı ve penis olmak üzere dört kısımdan oluşur.
Erkek üreme organlarının bir bölümü vücut dışında , bir bölümü de vücut
içindedir.
1- Testisler (Er Bezleri) : İnsanlarda, erkek üreme hücresi olan sperm
hücrelerinin üretildiği yerlerdir ve iki tanedir.
2- Salgı Bezleri : Erkeklerde sperm hücrelerine kaygan bir ortam oluşturmak
ve hareketlerini kolaylaştırmak için sıvı üreten kısımdır.
3- Sperm Kanalı : Testislerde üretilen spermlerin penise iletimini sağlar.
4- Penis : Spermlerin ve idrarın vücut dışına çıkmasını sağlayan kısımdır.
A) Tek Hücreden Başlayan İnsan Serüveni
Milyonlarca sperm yumurtayı döllemek için yarışa başlar. Bir sperm yarışı kazanır ve yumurtayı döller.
Yumurta döllendikten sonra etrafında bir zar oluşturarak diğer spermlerin içeri girmesini engeller.
B- Serüvene İlk Adım: Üreme Hücrelerinin
Birleşmesi (Döllenme)
döllenme45.swf
Döllenme
Döllenmiş yumurta
(Zigot)
İnsanda Döllenme Olayı
: Erkek ve dişi üreme hücrelerinin (sperm ve
yumurta) çekirdeklerinin birleşmesine döllenme, döllenme sonucu oluşan
döllenmiş yumurta hücresine zigot denir. Döllenme olayı dişi üreme
sistemindeki yumurta kanallarında gerçekleşir.
İnsanlardaki döllenmede, dişi bireye geçen 200-300 milyon spermden ancak
500'ü yumurta hücresine yaklaşır. Bunlardan yalnızca bir tanesi yumurtayı döller.
Spermin, yumurta hücresine girmesinden sonra, diğer spermlerin yumurtaya
girmesi engellenir.
döllenmeden 30 saat sonra bir zigot resmi.
Zigotun mitoz bölünme sonucu gelişimini sürdürdüğü, ilk beş haftalık evredeki
yapısına embriyo denir.Embriyo döl yatağına tutunarak gelişmeye başlar.
Yedinci haftadan doğuma kadar geçen sürede canlıya fetüs (cenin) denir.
C- Serüvenimizin Devamı: Embriyodan Yavruya, Yavrudan Ergin Bireye
Embriyo döl yatağına gelince döl yatağı duvarları kalınlaşır. Bu dokularda bol kılcal
damar bulunur. Döl yatağı içinde oluşan bu yapıya plasenta denir. Embriyo, anne
kanından besin ve oksijeni plasenta sayesinde alırken, artıklarını yine plasenta aracılığı ile
annenin kanına verir. Yani embriyonun beslenmesi, solunumu ve boşaltımı plasenta ile sağlanır.
Gelişme biraz ilerledikten sonra göbek bağı oluşur. Embriyo, göbek bağı ile plasentaya bağlanır
ve madde alış - verişi göbek bağı yolu ile sağlanmaya başlar. Anne karnında gelişmesini 9 ayda
tamamlayan yavru doğum yoluyla dünyaya gelir.
8. hafta
•
Embriyonun anne karnında sağlıklı gelişmesi için dikkat edilmesi
gereken hususlar şu şekildedir:
-Öncelikle anne kendi sağlığına dikkat etmelidir.
-Anne dengeli ve düzenli beslenmelidir.
-Annenin aldığı alkol ve uyuşturucular da embriyonun gelişmesini
olumsuz yönden etkiler. Alkol ve uyuşturucu kullanan gebe
annelerin bebeklerinde bedensel gerilik ve zeka gelişiminde
anormallik görülür.
-Anne, gebeliği süresince kesinlikle röntgen çektirmemelidir.
Röntgen ışınları embriyonun gelişmesini olumsuz etkileyerek sakat
doğumlara neden olur. Özellikle de gebeliğin ilk aylarında çekilen
röntgenin embriyoya olan olumsuz etkisi oldukça fazladır.
Annenin sigara içmesi anne karnındaki embriyoyu olumsuz etkiler.
Sigara içen anne yeterince oksijen almadığından anne karnındaki
bebek de (embriyo) oksijensiz kalır. Bunun sonucunda bebeğin
beyin gelişiminde gerilikler olur.
-Annenin gebelik süresinde geçirdiği ateşli hastalıklar da bebeğin
gelişimini olumsuz etkiler.
-Anne gebelik süresince doktor önerisi olmadan ilaç
kullanmamalıdır.
5-8 HAFTA
KALBİM ATIYOR
9-12 HAFTA
İNSANA BENZİYORUM
13-16 HAFTA
OLGUNLAŞMAYA İLK ADIM
17-20 HAFTA
YOLU YARILADIM
21-24 hafta
SİZİ DUYUYORUM
25-28 hafta
YAŞAM SINIRINI GEÇİYORUM
29-32 hafta
HERŞEYİN FARKINDAYIM
33-36 hafta
HAZIRLIKLARIMI
TAMAMLIYORUM
37-40 hafta
HAYATA MERHABA
İŞTE HAYAT!!!