Transcript Akılcı İlaç Kullanımı Uygulamalarına Yönelik Sağlık

SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM;
AKILCI İLAÇ KULLANIMI
Doç. Dr. Hanefi Özbek
Sağlık Bakanlığı
İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü
Genel Müdür Yardımcısı
Sağlık Hakkı
 Sağlık, kaliteli yaşamın en temel yapı taşıdır.
 İnsan ömrü boyunca yaşanan her detay, bu sabit paydaya göre
yeniden değerlendirilir.
 Sağlık hakkı doğuştan edinilmiş bir haktır ve sağlık hizmetleri,
herkesin eşit erişim sağlayabileceği şekilde organize
edilmelidir.
 Adalet ve eşitlik ilkelerine paralel olarak, insanların sağlık
güvencesi de temin edilmelidir.
Sağlıkta Dönüşüm Süreci
 Dünya Sağlık Örgütü'ne göre bir ülkenin sağlık sistemi, yüksek
kalitede ve tüm halkın ihtiyacını karşılayacak şekilde
tasarlanmış olmalıdır.
 Bu hizmet: Etkili, uygun fiyatlı ve toplum tarafından kabul
edilebilir olmalıdır.
Sağlıkta Dönüşüm Programı
 Her ülkenin, bu faktörleri dikkate alarak kendi sağlık sistemini
geliştirmesi tavsiye edilmektedir. Özgün sağlık sistemi
kurulurken, aynı zamanda bir dönüşüm süreci başlayacaktır.
 Dünya genelinde, sürekli olarak Sağlıkta Dönüşüm Programı ile
ilgili yeni fikirler ortaya çıkmaktadır. Ancak, sağlıkta dönüşümü
sağlamanın, gerçekten karmaşık bir sosyal olgu olduğu kabul
edilmelidir.
Kanıta Dayalı Sağlık Politikası;
 Sağlam bilimsel temelli,
 Objektif,
 Eşitliği gözeten,
 Etkili ve maliyet-etkili,
 Kaliteli,
 Erişilebilir,
 Sürdürülebilir,
 Hukuki, sosyal, etik ve kültürel değerleri gözeten
sağlık hizmeti sunmayı hedeflemektedir.
Kaynakların Akılcı Kullanımı
 Ekonominin gerçek hedefi, mevcut mali imkanları kullanmanın
mümkün olan en iyi yolunu bulmaktır.
 Bu düşünce, sağlık hizmetlerine uygulanacak olursa:
 Sağlık sektörü, insanların daha uzun ve sağlıklı yaşamasını
sağlayarak sağlık üretmek olan bir üretim sektörü olmalıdır.
 Amaç tasarruf değil, kaynakların akılcı ve verimli kullanımıdır.
İlaçların Fiyatlandırılması
 2004 tarihli "Beşeri Tıbbi Ürünlerin Fiyatlandırılmasına
Dair Kanun Hükmünde Kararname" ile ilaç
fiyatlandırmaları belirlenmiş ve ilaç fiyatları önemli ölçüde
düşürülerek Avrupa'nın en düşük seviyesine indirilmiştir.
 Bir Geri Ödeme Komisyonu kurulmuş ve Maliye Bakanlığı
önderliğinde "Tek Geri Ödeme Sistemi" başlatılmıştır.
 2009 yılında, "Beşeri Tıbbi Ürünlerin Fiyatlandırılmasına Dair
Kanun Hükmünde Kararname ile başka bir radikal değişik
yapılmış ve orijinal ve jenerik ilaçların fiyatlarının mevcut
piyasa fiyatının %66`sını geçemeyeceği şeklinde bir karar
alınmıştır.
 Son düzenlemeye göre bu oran % 60’a çekilmiştir.
İlaç Kullanımı
 Sağlıkta Dönüşüm Programı oluştururken, ilaçlarla ilgili olarak
dikkate alınması gereken önemli hususlar, gereksiz ve yanlış ilaç
kullanımı (halk sağlığını tehdit etmektedir) ile ilaç fiyatlarıdır.
 Sağlık Bakanlığı, ilaç ve eczacılık hizmetleri alanında kamu adına
belirli standartlar getirmek ve ilgili hizmetleri yapmakla
sorumludur.
 İlgili kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içerisinde akılcı ilaç
tüketimini teşvik etmek bu konudaki önemli başlıklardan biridir.
İlaç ve Eczacılık
 Akılcı İlaç Kullanımı;
 Sağlıkta Dönüşüm Projesi dahilinde, ilaç ve eczacılık konusu
kapsamında değerlendirilen önemli başlıklardan bir
tanesidir.
Akılcı İlaç Kullanımı
 Tüm dünyada yanlış, gereksiz, etkisiz ve yüksek maliyetli ilaç
kullanımı çeşitli boyutlarda sorunlara neden olmaktadır;
 Morbidite ve mortalite oranlarında artış olması,
 İlaçların yan etki riskinin artması,
 Parasal kaynakların yanlış kullanımı sonucu temel ilaçlara bile
ulaşılabilirliğin azalması,
 Tedavi maliyetlerinin hem ekonomik hem de sosyal yönden daha
da artması.
Dünyada Akılcı İlaç Kullanımı
 İlaçların yanlış ve gereksiz kullanımlarını önleyebilmek için,
dünyada çeşitli çözüm yolları üretilmekte olup, buna yönelik
olarak “Akılcı İlaç Kullanımı” çalışmaları başlatılmıştır.
 1985 yılında Nairobi’de yapılan Dünya Sağlık Örgütü
toplantısında, Akılcı İlaç Kullanımı, “kişilerin klinik bulgularına
ve bireysel özelliklerine göre uygun ilacı, uygun süre ve dozda,
en düşük maliyette ve kolayca ulaşabilmeleri” olarak
tanımlanmıştır.
Türkiye’de Akılcı İlaç Kullanımı
 Türkiye’de Sağlık Bakanlığınca Akılcı İlaç Kullanımı ile ilgili ilk
çalışmalar 1992 yılında başlatılmış olup, sahada hekimlerin ve
halkın akılcı ilaç kullanımı konusundaki bilgi, tutum ve
davranışını tespit etmeye yönelik araştırmalar yapılmıştır.
Akılcı ilaç kullanımı Uygulamaları
 Hollanda Groningen Üniversitesi Klinik Farmakoloji Anabilim
Dalı tarafından verilen “Akılcı İlaç Kullanımı Eğitici Eğitimi”
 “Birinci Basamağa Yönelik Tanı ve Tedavi Rehberleri”
 “Reçete Yazma Rehberi”
 “Eğiticilere Yönelik Reçete Yazma Rehberi”
Akılcı ilaç kullanımı Uygulamaları
 Sağlık Bakanlığı bünyesinde, akılcı ilaç kullanımı ile ilgili
çalışmalar, son yıllarda ivme kazanmış ve Sağlıkta Dönüşüm
Programı kapsamında değerlendirmeye alınmıştır.
 12 Ekim 2010 tarih ve 6420 sayılı Bakan Oluru ile,
İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü bünyesinde,
Akılcı İlaç Kullanımı Şube Müdürlüğü kurulmuştur.
Akılcı ilaç kullanımı Uygulamaları
Şu anda yürütülen bazı projeler:
 Kamu farkındalığını ve bilincini yükseltmek.
 Periyodik ölçme ve değerlendirmelerin yapılması
 İlköğretim müfredatına akılcı ilaç kullanımının dahil edilmesi
 Tıp ve eczacılık fakülteleri müfredatlarında akılcı ilaç
kullanımına daha geniş yer verilmesi
 Tanı tedavi kılavuzlarının hazırlanması.
Gelişimin Devamlılığı İçin;
 Kanıta Dayalı Sağlık Politikası ve Akılcı İlaç Kullanımı Kültürünün
daha da geliştirilmesi için;






Bu konuda farkındalığın arttırılması,
Bu alanda çalışacak ekibin desteklenmesi,
Akademik ilgi ve desteğin teşviki,
Disiplinler arası işbirliğinin geliştirilmesi,
Hasta, endüstri ve medya ilişkileri için strateji belirlenmesi,
Uluslararası işbirliğinin geliştirilmesi
gereklidir.
Teşekkür Ederim!
[email protected]