Transcript Bert Molewijk - Veilige zorg, ieders zorg

MOREEL BERAAD
Gezamenlijk vorm geven aan goede
veiligheid in de praktijk
Bert Molewijk, RN/PhD
Programmaleider Moreel Beraad
GGNet (Zutphen) &
VUmc Amsterdam
Quality of Care
EMGO Institute for Health and Care Research
OUTLINE WORKSHOP
Inleiding
• Wat is Moreel Beraad (niet)?
• Relatie Moreel Beraad en veiligheid
Subgroep
• Samen een Moreel Beraad doen (adhv Dilemmamethode)
Plenaire terugkoppeling
• Inhoudelijke lessen over ‘veiligheid’
• Ervaringen met/ vragen over moreel beraad (projecten)
Moreel Beraad: ingrediënten
“Dialogisch gelijkwaardig onderzoek naar morele vraag”
• Gezamenlijke bespreking van 90-120 min.
• 1 vraag in 1 casus per bespreking
• Voorbeeld uit concrete zorg praktijk
• Zijn/haar morele uitgangsvraag
• Een gespreksmethode (afhankelijk van doel & doelgroep)
• Ervaring deelnemers centraal (handeling, oordeel, gevoel)
• Een gekwalificeerd gespreksleider (geen adviseur)
• Proces en uitkomst doelen
• Incidenteel, serie (bv veiligheidsproject), structureel
• Wel niet thematisch agenderen
Voorbeelden casuïstiek
• Wanneer gaat respect voor autonomie over in
verwaarlozing?
• Hoeveel kansen moet een medewerker krijgen
voor ik hem ontsla?
• Wanneer heb ik voldoende informatie voor een
beslissing?
• Is persoonlijke (on)veiligheidsbeleving een grond
voor separatie?
• Wanneer werkt aandacht voor veiligheid
averechts?
Redenen voor & doelen van Moreel Beraad
• Casus oplossen (besluitvorming)
• Meerdere inzichten over casus delen
• Teambuilding & kritische constructieve communicatie
• Zelfzorg & motivatie en passie voor werk
• Inzichten voor beleidsontwikkeling
• Beleid vormgeven en ‘implementeren’
• Verbeteren professionele omgang met morele vragen
• Cultuur verander trajecten (bv. dwang & drang)
Relatie Moreel Beraad & Veiligheid
• ‘Veiligheid(sbeleid)’ heeft geen eenduidige betekenis
– In moreel beraad onderzoek je concrete betekenissen & ervaringen
• ‘Veiligheid’ is geen eenduidige norm
– In moreel beraad onderzoek je vooronderstellingen en
consequenties van de norm
• ‘Veiligheid’ als norm kan botsen met andere normen/waarden
– In moreel beraad weeg je dat af met andere normen/waarden
• Moreel beraad is geen top-down implementatie van normen
– Paradox: door kritisch en oprecht ‘veiligheid’ te onderzoeken wordt
het draagvlak soms groter (ook bij dis-sensus)
• Veiligheid geef je samen vorm
– In een moreel beraad is sprake van gelijkwaardig en kritisch
onderzoek
Subgroep oefening: dilemma methode
• Vorm subgroepen van 6 tot 10 personen
• Een persoon is gespreksleider/procesbewaker
• Kijk wie een kort, pregnant, oprecht en concreet dilemma heeft
ervaren mbt het thema veiligheid
• Zorg dat de feiten uit de casus kort als filmpje duidelijk worden
• Help de casus inbrenger met het (voorlopig) formuleren van
zijn/haar dilemma en vermijd abstracte termen in het dilemma:
– “Moet/mag/behoor ik a of b te doen?”
• Verplaats je in de situatie van de voorbeeldgever
• Help elkaar om ieder voor zich kort het waarden/normen
schema in te vullen (gerelateerd aan dilemmaformulering); stel
vragen, probeer de ander te begrijpen (niet te overtuigen)
• Kijk waar verschillen en overeenkomsten in denken zitten
Plenaire terugkoppeling
• Wat hebben we inhoudelijk over ‘veiligheid’ en
‘veiligheid als norm’ geleerd?
• Ervaringen met de oefening/methode
• Vragen over inzet/gebruik moreel beraad