Transcript آموزش سلامت
نحوه تدوین برنامه
اجرایی -عملیاتی
واحد آموزش سالمت
www.mui.ac.ir
برنامه ریزی:
عبارت است از تهیه و توزیع و تخصیص عوامل
للان
و وسللای محللدود بللران رسللید بلله للد
مطلللو ،د در حللدام زمللا و بللا حللدام زی لله
ممک .
ب للابرای بر املله ریللزن یکللت از مهمتللری و للای
مللدیریت اسللت و گهللت عیللرن ا اایللت للا را در
سازما مشخص مت سازد.
www.mui.ac.ir
انواع برنامه ریزی :
-1بر امه ریزن گامع:
بر امه ریزن در سطح باالن سازما است.
خطوط را مان کلت و گهت عیرن کلت سازما را مشخص مت سازد.
توسط مدیریت ارشد سازما ا گام مت عیرد.
– 1-1برنامه ریزی استراتژیک
-2-1برنامه ریزی درازمدت
www.mui.ac.ir
انواع برنامه ریزی (ادامه) :
-2بر امه ریزن عملیاتت:
به ا درآورد تصمیمات و چهارچو ،ان ت یی شده توسط بر امه ریزن گامع
است.
ش اختد پیش بی ت و ت یی مراح و تواات عملیات به تفکیک زما د زی ه
د یرون ا سا ت الزم د ک تر و در صورت ازوم تگدید ر در سطح مدیریت
اگرایت سازما مطرح مت شود.
www.mui.ac.ir
تدوین و نگارش برنامه عملیاتی:
-1بررست وض یت موگود شام :
بیان مساله شیوه شناسایی مشکالت نتایج ارزشیابی برنامه عملیاتی سال قبل -شاخص ها و آمارهای مورد استفاده در برنامه ریزی
www.mui.ac.ir
تدوین و نگارش برنامه عملیاتی(ادامه):
-2ا دا
کلت و اختصاصت
-3استراتژن ان بر امه
-4ا اایت ان گارن و مداخله
-5گدو ا اایتهان تفصیلت دعا ت و...
-6شیوه پایش و ارزشیابت
www.mui.ac.ir
ویژگی اهدافSMART+P :
= Specific بطور دقیق و مشخص و کامال اختصاصی برای پرهیز از
تفسیرهای گوناگون بیان شود.
= Measurable برای ارزیابی و سنجش با معیارهای کمی قابل اندازه گیری
باشد.
=Appropriate متناسب با منابع و تنگناها و امکانات انتخاب و تدوین شود.
= Realistic واقع بینانه و قابل دسترسی پیش بینی شود.
= Time bound در محدوده زمانی خاص پیش بینی شود.
= Place bound در محدوده مکانی خاص تعیین شود.
www.mui.ac.ir
استراتژی ها:
پس از تبیی ا دا
یا قطه پایا ت بر امه درویکرد ا (راه کارد را برددخط
مشت ان کلت و یا استراتژن ا) طراحت و ا تخا ،خوا د شد.
ویژعت رویکرد ا:
ارای د آ ها اختصاصت است. -رویکرد ان مختل
www.mui.ac.ir
ارائه شده در یک بر امه د مواره با یکدیگر مکمل د.
مثال های مرتبط با رویکردهای مختلف:
مشارکت بی بخشت و برو بخشت مشاوره -آموزش به گام ه
بازآموزن و اازایش مهارت و توا ایت کارک ا -برمرارن
ام مرامبت و اطالع رسا ت به
پایش و ارزشیابت -تحقیقات کاربردن
www.mui.ac.ir
گام
فعالیت ها(Activity):
اهرستت از مداخالت مورد یاز و ضرورن ا د که بران تحقق
ا دا و در ماا ،ر رویکرد یا دیدعاه در ر عراته و ارائه
خوا د شد.
ا اایت ا براساس استا داردد بسیار دمیق و کامال کاربردن به
مرحله اگراء درخوا د آمد.
استا دارد= حدام شرایط مطلو ،ارائه ر ا اایت از ر علمت و ا ت
که با م یار ان ت ری شده ماب مبو و ا دازه عیرن است.
کته :استا دارد ا مت توا د دام ه وسا داشته باش د.در ای صورت
باید حدود ماب مبو وسا استا دارد ا ذکر عردد.در عی حا
ب ضت استا دارد ا در سطح ملت و ب ضت در سطح م طقه باید
ت یی عرد د.
www.mui.ac.ir
برای کاربردی شدن فعالیت ها باید به سواالت
زیر پاسخ مناسب و دقیق داده شود:
چه ا اایتت توسط چه کست چگو ه در کگا در چه زما -با چه زی ه ان
www.mui.ac.ir
چه کارن باید ا گام شود؟
چه کست باید آ کار را ا گام د د؟
چگو ه باید آ را ا گام داد؟
ای کار در کگا باید به مرحله اگراء درآید؟
ای کار در چه زما باید ا گام شود؟
زی ه تمام شده ای کار چقدر است؟
شرح هر فعالیت مبتنی است بر:
چه
فعالیتی
توسط چه
کسی
www.mui.ac.ir
چگونه
در کجا
در چه
زمان
با چه
هزینه ای؟
نکات قابل توجه در فهرست نمودن فعالیت ها:
الزم است فعالیت ها را برحسب جدول اولویت بندی طبقه بندی نمود.
م یار ا گهت اواویت ب دن:
-1ا میت موضوع
-2زی ه ان اگرایت
-3درگه تاثیر یا اثربخشت
-4مابلیت اگراء
-5مدت زما الزم و...
www.mui.ac.ir
پایش و ارزشیابی
ت ری
پایش
یک روش ارزیابت مستمر از رو لد درسلتا اایت ان در حا اگرا
درگه ا طباق ا اایت ا با استا دارد ا درحی اگرا
www.mui.ac.ir
تعریف ارزشیابی
بررسی تحقق اهداف با اجرای برنامه در عمل
است.بنابراین در ارزشیابی اثربخشی ،پیامد و
تاثیرنهایی برنامه در جامعه مورد مطالعه قرار
می گیرد.
www.mui.ac.ir
برای پایش و ارزشیابی برنامه ،
برنامه ریز باید مشخص کند که:
را با چه شاخص ایت مت خوا د مورد س گش
ا اایت ا و ا دا
مرار د د.
ارتباط ای شاخص ا با یکدیگر چگو ه است.
بران محاسبه ر شاخص چه داده ان آمارن خامت یاز دارد.
شیوه گمع آورن داده ا به چه شکلت است.
دوره زما ت گمع آورن داده ا چگو ه است.دوره محاسبه شاخص
ا چگو ه است.
شیوه تحلی شاخص ا چگو ه است.
www.mui.ac.ir
طراحی جدول زمانبندی
به م ور ا گام پایش الزم است گدو زما ب دن ا اایت ا (گدو عا ت) طراحت
و ت یم عردد.در ای گدو واحد زما مت توا د اص د ماه د فته و یا حتت
روز باشد .رچه واحد زما کوچکتر باشد شا د ده دمت بیشتر در زما ب دن
ا اایت ا است دبه عبارت دیگر پایش به دا ات بیشتر ا گام مت شود و در
صورت وموع ر عو ه مشک باید به مومع در گهت ح آ امدام مود.
www.mui.ac.ir
ویژگیهای جدول زمانبندی
ذکر ام بر امه
ت یی
د
بر امه
شرح ا م ا اایتها
اعالم مسئو مستقیم ر ا اایت
زما اگران ر ا اایت
پیوستگت شرح ا م ا اایتها برحس ،زما شروع و خاتمه
www.mui.ac.ir
روش عملی تدوین یک برنامه عملیاتی:
-1شرح رون گلد
ذکر ام بر امه با شرح توضیحات در م طقه گغراایایت ت یی شده و سااگران بر امه ( باالن صفحه در دو تا سه سطر)
-
قشه یا طرح م اس ،با موضوع (دروسط صفحه )
-
ام تیم و یا سازما مگرن بر امه با مشخصات کام ( در پایی صفحه)
www.mui.ac.ir
روش عملی تدوین یک برنامه عملیاتی(ادامه):
-2شرح فهرست:
ارائه فهرست مطالب به ترتیب موضوع وعناوین کلیدی و شماره صفحه ( یک تا دو
صفحه )
www.mui.ac.ir
-3پیش گفتار
-
ارائه خالصه ای از تاریخچه ،سیاستها،استراتژی های برنامه درسطح جهان
،ملی و محلی و ویژگی های موضوع همراه با شاخص های مهم کلیدی
اهمیت و اولویت موضوع در سطح ملی و محلی
راه حل های ممکن
لزوم اجرای برنامه و بیان هدف و تاثیرات اقتصادی ،اجتماعی و بهداشتی پس
از اجرا در سطح ملی و محلی
نقش سازمان های مشارکت کننده در اجرای برنامه
(در مجموع یک صفحه )
www.mui.ac.ir
الف -ویژگی های برنامه در منطقه جغرافیایی تحت پوشش
-اطالعات گم یت دعرو هان مختل
از
ر س ت دگ ست و عروه د
(با
ارائه گداو و یا قشه)
تقسیم ب دن ان سیاست دگغراایایت و اکواوژن م طقه (با ارائه قشه) موم یت امتصادن د اگتماعت و تحرک گم یت در م طقه (با ارائه قشه)-
وع د ساختار سازما ت دت داد و سطح ب دن ارائه خدمات سالمت در م طقه (
با ارائه چارت سازما ت)
-
یرون ا سا ت د تگهیزات و اوازم اساست بران اگران بر امه(با ارائه گدو )
م ابع تامیwww.mui.ac.ir
زی ه اگرایت (با ارائه گدو )
الف -ویژگی های برنامه در منطقه
جغرافیایی تحت پوشش(ادامه)
ویژعت اگران بر امه در سطح کشورن دم طقه ان و محلت (با ارائه ارمام یاشاخص ان کلیدن )
-اواویت بر امه در سطح م طقه (با ارائه شاخص یا مودار و یا با ارائه گدو
اواویت ب دن
مهمتری عل و ت گ ا ان اگرایت در رابطه با موضوع تحلی وض یت(در مگموع 3تا 5صفحه)
www.mui.ac.ir
بر اساس شاخص SMART+P
-،ت یی
د
اعر ا دا
در یک م طقه گغراایایت (استا و یا شهرستا ) متفاوت مت باشد به
طبقات مختل
( به ع وا مثا م طقه شهرن دروستایت ) تقسیم ب دن مائید
و بران ر یک از ای طبقات ا دا
ت یی شده را شرح د ید.
( 2/1صفحه)
ج -رویکرد ان م اس ،یا شیوه ان دست یابت به د
( 2/1تا 1صفحه)
د -ا اایت ان ا تخابت بران ر رویکرد برحس ،شرح کام
www.mui.ac.ir
( 2-3صفحه)
ه -شرح بودگه و زی ه ان مرتبط با ر ا اایت ( 2-3صفحه)
و -اهرست بازبی ت (چک ایست ا اایت ا ) ا اایت ا برحس ،سطح ب دن و ا م
و ای
و استا دارد ر و یفه به م ور پایش ( 1-3صفحه)
ز -شاخص ارزشیابت برحس ،برو داد د تایج و پیامد هایت بران ر یک از
سطوح ارائه د ده خدمات ( 2-3صفحه)
ح -گدو زما ب دن شده عا ت ( یک صفحه )
ط -ت اری
د واژعا دشاخص ا و ارمو
www.mui.ac.ir
ان محاسبه شاخص ( 1-2صفحه)