Transcript 120301 DAN def Lezing voor Associatie Antwerpen over

Management, finance en recht
De waarde van kennis en het
onderzoek binnen het
professioneel gericht hoger
onderwijs
Onderzoeksdag Associatie Universiteit & Hogescholen
Antwerpen, 2 maart 2012
Dr. Daan Andriessen
HBO-hoogleraar Intellectual Capital
Hogeschool Inholland
Haarlem, Nederland
Beperkingen van het lineaire innovatiemodel
Aanbod
Overheid financiert
wetenschappelijk
onderzoek
Vraag
Meer
wetenschappelijke
kennis
Fundamenteel
Theorie
Meer toegepaste
wetenschap en
technologie
Meer economische
groei
Toegepast
Praktijk
Knelpunten die mede leiden tot de ‘kennisparadox’:
• Cyclustijden van iedere stap verschillend
• Elke stap kent andere groepen spelers met verschillende
afrekenmechanismen
• Deze groepen spreken ook nog eens een verschillende taal
• Model is onvoldoende vraag-gestuurd
• Wetenschappelijke kennis op een voetstuk; andere kennis
gediskwalificeerd
Bron: Vasbinder & Groen (2002)
2
Soort kennis is ook mede oorzaak
kennisparadox
1. Startvraag in universitair onderzoek is vaak theorie
gedreven
2. Universitair onderzoek richt zich primair op verklaren en
minder op verbeteren.
3. Verklaren volgens traditionele wetenschappelijke criteria
leidt tot reductionisme y=f(x)
• Verklaren is noch noodzakelijke, noch voldoende
voorwaarde voor verbeteren
• Bv: “Houding tov werk verklaart voor 59% de effectiviteit
van een werknemer” (Harrison, Newman & Roth, Academy
of Management Journal, April 2006)
• Er is in aanvulling op verklarende kennis behoefte aan
‘handelingskennis’ uit praktijkgericht onderzoek
3/23
Spanning tussen onderzoek en praktijk
Onderzoeksituatie
Praktijksituatie
• Vaak geen directe
probleemeigenaar
• Algemene onderzoeksvraag
• Vergelijkbare situaties
• Repliceerbaar, betrouwbaar,
valide, controleerbaar
• Nieuwe, generaliseerbare kennis
• Publicaties
• Concrete probleemeigenaar
• Concreet probleem
• Unieke situatie
• Relevant, begrijpelijk, tijdig,
haalbaar, betaalbaar, houdbaar
• Concrete oplossing
• Toegevoegde waarde
4
Traditionele lineaire innovatiemodel
Aanbod
Overheid financiert
wetenschappelijk
onderzoek
Fundamenteel
Theorie
Vraag
Meer
wetenschappelijke
kennis
Meer toegepaste
wetenschap en
technologie
Meer economische
groei
Toegepast
Praktijk
Alternatief: ontwerpgericht onderzoek
5/30
KENNISSTROOM
KENNIS MOBILISEREN
KENNIS ONTWIKKELEN
PROBLEMEN OPLOSSEN
LEREN
Casus
PRAKTIJKSTROOM
6/18
KENNISSTROOM
1.THEORIE
2.ONDERZOEKS
-AGENDA
Kennisprobleem
9.REFLECTIE
Concept
oplossing
Successen &
verbeteringen
Match ?
Theoretisch
kader
3. (HER)
ONTWERPEN
Casus 1
Praktijkprobleem
Specifieke
oplossing
Vastgelegde
ervaringen
4.DIAGNOSE
5.ACTIE
PLANNING
6.IMPLEMENTATIE
Agenda van de
opdrachtgever
PRAKTIJKSTROOM
Effecten van
acties
7.EVALUATIE
Bevindingen
8.VASTSTELLEN
VAN LEREN
7
KENNISSTROOM
1.THEORIE
2.ONDERZOEKS
-AGENDA
Kennisprobleem
9.REFLECTIE
Concept
oplossing
10.KENNIS
ONTWIKKELING
Successen &
verbeteringen
Ontwerpkennis
Effecten van
acties
Bevindingen
Match ?
Theoretisch
kader
3. (HER)
ONTWERPEN
Casus n
Casus 2
Casus 1
Praktijkprobleem
Specifieke
oplossing
Vastgelegde
ervaringen
4.DIAGNOSE
5.ACTIE
PLANNING
6.IMPLEMENTATIE
Agenda van de
opdrachtgever
PRAKTIJKSTROOM
7.EVALUATIE
8.VASTSTELLEN
VAN LEREN
8
KENNISSTROOM
1.THEORIE
2.ONDERZOEKS
-AGENDA
Theoretisch
kader
Kennisprobleem
3. (HER)
ONTWERPEN
9.REFLECTIE
Concept
oplossing
Successen &
verbeteringen
Casus 1
Praktijkprobleem
Specifieke
oplossing
Vastgelegde
ervaringen
4.DIAGNOSE
5.ACTIE
PLANNING
6.IMPLEMENTATIE
Agenda van de
opdrachtgever
PRAKTIJKSTROOM
Effecten van
acties
7.EVALUATIE
Bevindingen
8.VASTSTELLEN
VAN LEREN
9
KENNISSTROOM
1.THEORIE
2.ONDERZOEKS
-AGENDA
Theoretisch
kader
Kennisprobleem
3. (HER)
ONTWERPEN
9.REFLECTIE
Concept
oplossing
10.KENNIS
ONTWIKKELING
Successen &
verbeteringen
Ontwerpkennis
Effecten van
acties
Bevindingen
Casus n
Casus 2
Casus 1
Praktijkprobleem
Specifieke
oplossing
Vastgelegde
ervaringen
4.DIAGNOSE
5.ACTIE
PLANNING
6.IMPLEMENTATIE
Agenda van de
opdrachtgever
PRAKTIJKSTROOM
7.EVALUATIE
8.VASTSTELLEN
VAN LEREN
10
Verklarend en ontwerpend onderzoek vullen
elkaar aan
Concepten
probleemdefinitie
Oplossingsrichtingen
Verklaringen
voor het
probleem
Te verklaren
oplossingen
Verklaringen
voor de
oplossing
Toepassingsdomein
van theorie
Meetinstrumenten voor
effectmeting
Ontbrekende
variabelen
11
Voor meer informatie:
Joan van Aken en Daan
Andriessen (red.) (2011)
Handboek ontwerpgericht
onderzoek, Den Haag, Boom
Lemma
[email protected]
12