Transcript Marija Mitić

MODEL INTEGRATIVNE
VANINSTITUCIONALNE PODRŠKE
HRANITELJSTVU
Asocijacije za alternativno porodično staranje
o deci - FAMILIA
Prof. dr Marija Mitić
FAMILIA

nevladina, neprofitna, nestranačka organizacija; osnovana 1998. godine;
rezultat projekta Unapređenje hraniteljstva u Beogradu
 KROZ RAZVIJENU SARADNIČKU MREŽU DELUJE
REPUBLIKE SRBIJE

NA
NIVOU
CILJ:
U skladu sa
najboljim
interesima
deteta!
DRUŠTVENI KONTEKST (u vreme početka rada):
Centar za porodični smeštaj Beograda prestaje sa radom;
 broj hraniteljskih porodica desetkovan;
 materijalna naknada za decu minimalna; ne postoji naknada za
hraniteljstvo

... dodatno - NATO bombardovanje u proleće 1999. godine
 rad institucija socijalne zaštite u posebnim uslovima;
 hraniteljske porodice:
 ostale bez značajne podrške;
 neke sa decom u izbeglištvu - ponovljeno iskustvo bombardovanja.

jedan od ciljeva tada - preveniranje raskidanja hraniteljstva putem
pružanja podrške porodicama u uslovima krize: psihološka,
informativna (Pomoć telefonom) i materijalna (distribucija
humanitarne pomoći)...
FAMILIA
KAKO SMO RAZVIJALI INTEGRATIVNI
PRISTUP?
ZAŠTO INTEGRATIVNI MODEL, ODNOSNO HOLISTIČKI PRISTUP U
PODRŠCI HRANITELJSTVU?
Bez podrške različitim podsistemima - AKTERIMA u sistemu socijalne
zaštite, ni najbolji interes deteta bez roditeljskog staranja ne može na
odgovarajući način biti zadovoljen!!!
Čime smo se rukovodili?
 visoki profesionalni standardi u koncipiranju programa i njihovoj
realizaciji;
 PREPOZNAVANJE POTREBA - zahvaljujući ostvarivanju direktnog
kontakta i iskustva iz rada sa svim glavnim akterima u hraniteljstvu:
deca, hranitelji, profesionalci i donosioci odluka;
 ODGOVOR NA POTREBE glavnih aktera simultano bez obzira koja
grupa je u fokusu programa (ciljna grupa):hranitelji, deca,stručnjaci.
FAMILIA
HRANITELJI U FOKUSU
Pomoć telefonom, Vodič za
hraniteljstvo, Klub hranitelja, edukacije
POMOĆ TELEFONOM
Traje više od 10 godina; prvobitno - program intervencije u krizi (NATO
bombardovanje) → sveobuhvatni program psihosocijalne podrške deci na
porodičnom smeštaju i hraniteljskim porodicama (komplementarne usluge
postojećima u socijalnoj zaštiti).

Pružanje neposredne podrške: svakodnevna celodnevna dežurstva,
konsultacije sa stručnjacima socijalne zaštite i nadležnim službama
(pružanje relevantnih informacija korisnicima);

Izveštavanje o potrebama, o stanju i problemima hraniteljskih porodica
relevantnih institucija (prvenstveno Gradskog centra za socijalni rad) radi
celovitog sagledavanje aktuelnih potreba i problema u hraniteljstvu na
području grada.

Podršku pružaju iskusni i visokoobrazovani stručnjaci: socijalni radnici,
psiholozi, pedagozi, pravnik i pedijatar sa poznavanjem socijalne zaštite ili
posebnim znanjima iz razvojne psihologije, oblasti porodice, veštinama
savetovanja i sl.
HRANITELJI U FOKUSU
REZULTATI

Osnaživanje ciljnih grupa.

Informisanje i obezbeđivanje adekvatne
podrške za specifične probleme - upućivanje
na odgovarajuće izvore podrške.

Javno zastupanje prava i potreba ciljnih
grupa komuniciranjem podataka o njihovim
potrebama relevantnim službama/donosiocima
odluka i

Promovisanje
hraniteljstva
pružanjem
informacija o hraniteljstvu kao i pospešivanjem
kvaliteta ovog oblika staranja o deci.
DUGOROČNI EFEKTI


publikacija i edukacija
pokretanje programa: Vodič za
hraniteljstvo, Klub hranitelja i Klub za decu
i adolescente.
HRANITELJI U FOKUSU
VODIČ ZA HRANITELJSTVO
NASTAO KAO ODGOVOR na pitanja hranitelja o njihovim pravima ili traženje saveta za
neke, u velikoj meri zajedničke, probleme dece na hraniteljstvu;
ZATIM:

razvojem drugih programa iznošenje iskustava, upoznavanje pojedinih saradničkih
centara (članova mreže) sa tim iskustvima, uključivanje mladih, kontinuirano
informisanje o različitim pravima hranitelja i dece.

važna uloga u osnivanju Asocijacije, odnosno saveza hranitelja –promovisana
ideja, prikupljeno mišljenje hranitelja; Vodič distribuiran na sve adrese, odziv na
anketu 60%;

Informisanje o pravima (osnovne novčane naknade i sl.) ne nailazi uvek i
odobravanje donosioca odluka ili institucija („pobuna“ hranitelja, pomoć u aktivnoj
borbi za svoja prava i prava dece na hraniteljstvu?!).
VIŠE OD 10 GODINA KAO PERIODIČNO GLASILO; AKTUELNO - POTREBA
HRANITELJA ZA INFORMISANJEM NIJE PREPOZNATA OD STRANE
DONOSIOCA ODLUKA I INSTITUCIJA SOCIJALNE ZAŠTITE.
HRANITELJI U FOKUSU
KLUB HRANITELJA

do 1991. godine u Beogradu - 340 hraniteljskih porodica, a 1996. godine 137;
struktura porodica koje su prihvatale decu - neodgovarajuća, a podrška od
postojećih službi socijalne zaštite - nedovoljna.

KLUB - kao program otpočeo sa realizacijom 1999. godine;

CILJ - unapređenje kompetencija postojećih hranitelja i održavanje njihove
motivacije za hraniteljstvo, stvaranje funkcionalnog modela pružanja podrške,
doprinos širenju mreže klubova u drugim sredinama (van Beograda) kroz razmenu
iskustava (projekat Jednake mogućnosti za sve).
•
Osnovne programske celine:
1. edukacija članova hraniteljskih porodica za kompetentnu brigu o deci na smeštaju
2. razvijanje grupe za podršku

POSEBAN POTENCIJAL KLUBA hranitelja za razvoj i unapređenje hraniteljstva u
lokalnoj zajednici; pored kluba u Beogradu, osnovan je klub u Barajevu a podržano
je osnivanje ili unapređenje rada klubova u Zaječaru, Miloševcu, Staroj Pazovi,
Paraćinu, Kragujevcu, Nišu, Somboru i Loznici zahvaljujući edukaciji i profesionalaca
i hranitelja
HRANITELJI U FOKUSU
Dugoročni efekti

Publikacija: Klub hranitelja – od
samopomoći do društvenog
angažmana - pregled osnovnih
koncepata, metodologije rada
kluba i aktivnosti klubova čije je
osnivanje podržala.

Asocijacija hranitelja – Savez
udruženja
hranitelja
Srbije
(projekat FICE Podrška reformi
hraniteljstva u Srbiji, 2008/09.
godine) - jedan od dugoročnih
efekata
rada
kroz
njihove
klubove.
HRANITELJI U FOKUSU
KLUB ZA DECU I ADOLESCENTE

potreba okupljanja i rada sa decom i adolescentima - prepoznata već na početku;

kao poseban projekat, Korak napred, 2001-2008; uz prethodno - 10 godina.

OSNOVNE AKTIVNOSTI - psihosocijalna podrška deci na hraniteljstvu prilikom
smeštanja i boravka, u periodu tranzicije, izlaska iz zaštite, sve dok nisu bila u stanju
da se sama suočavaju sa izazovima samostalnog života.

podrška kao ODGOVOR NA POTREBE mladih ometenih nesigurnim obrascima
vezivanja, koji su imali potrebu da eksplorišu i modifikuju negativna iskustva kako bi
stekli uspešnije modele izgradnje odnosi sa drugima, integrisanja prošlost, razvijanja
samopoštovanje i uspešnog ulaska u svet odraslih.
DECA U FOKUSU
KLUB ZA DECU I ADOLESCENTE
RAD SA DECOM I MLADIMA - OSNOVE

komunalna psihologija, koncept grupe kao prelaznog objekta i grupna dinamika;

interakcija sa korisnicima sa naglaskom na participaciji svih relevantnih aktera na
lokalnom nivou;
METODE: grupe podrške, psihološke radionice, aktivnosti podrške u socijalizaciji i
socijalnoj integraciji, treninzi, edukacioni kursevi, savetovanje, saradnja sa
hraniteljima, školom i lokalnom zajednicom i aktivnosti kampanje za razvoj servisa po
izlasku iz zaštite (aftercare);

održano preko stotinu radionica;

učesnici u aktivnostima - i prijatelji adolescenata, školski drugovi i deca iz drugih ranjivih
grupa;

prosečno učestvovanje deteta u programu - blizu 4 godine;

programom obuhvaćeno oko 310 adolescenata;

pored kluba u Beogradu, aktivnosti su se odvijale i kroz klub u Barajevu.
DECA U FOKUSU
KLUB ZA DECU I ADOLESCENTE
NAJZNAČAJNIJI EFEKTI:






poboljšanje uspeha u školi;
bolje prolaženje kroz tranzicioni period,
formiranje grupe od mladih koji su prošli značajan deo programa, kao
facilitatora psiholoških radionica sa mlađom decom - kao treneri i promoteri aktivno i u kampanji protiv fizičkog kažnjavanja dece,
glasilo Familijarac - na adrese preko 1000 dece na hraniteljstvu,
WEB site kao i FORUM za decu obuhvaćenu porodičnim smeštajem kao zaštitom
(hraniteljstvo, usvojenje),
istraživanje - identifikovanje potreba za brigom o deci za vreme smeštaja na
hraniteljstvu kao i u periodu prelaska, odnosno napuštanja zaštite
DECA U FOKUSU
DUGOROČNI EFEKTI

Inicijativa
za
ustanovljavanjem
usluga za napuštanje zaštite i panel
održan 2005.;Gradski sekretarijat za
socijalnu zaštitu upućuje Gradskoj
skupštini predlog o proširenju
prava mladih...
ODLUKA da mladi sa porodičnog
smeštaja
dobijaju
materijalnu
naknadu u trajanju 1-2 godine →
bazična osnova za samostalan život
za mlade ljude koji su napuštali
zaštitu.

Publikacija Svako ima nekog koga
nema – priručnik za pružanje
psihosocijalne
podrške
adolescentima
na
porodičnom
smeštaju - jedan od dugoročnih
efekata programa - podstiče i oprema
profesionalce za razvoj novih usluga
za decu i adolescente kao i njihovo
uključivanje u reformisanje sistema
socijalne zaštite.
DECA U FOKUSU
DECA SA SMETNJAMA U RAZVOJU

u fokusu Familije od 2007. godine, projekat I JA SAM DETE;
Cilj projekta: stvaranje uslova za optimalni razvoj i socijalnu integraciju dece sa
posebnim potrebama, posebno ostvarenje prava na život u porodici.
Aktivnosti
a)
program osnaživanja i podizanja kompetencija hranitelja i dece sa posebnim
potrebama,
b)
program senzitivizacije za specijalizovano hraniteljstvo i
c)
program specijalizovanog hraniteljstva za decu sa problemima u ponašanju.
POSEBNO RANJIVE GRUPE DECE I SPECIFIČNA PITANJA
DECA SA SMETNJAMA U RAZVOJU
EFEKTI




hranitelji - pomoć u ostvarivanju uvida u sopstveno ponašanje što se tiče dece sa
smetnjama na hraniteljstvu; kao i u ponašanje dece; upućivani u moguće načine individualnog
planiranja u odnosu na dalji razvoj i funkcionisanje deteta;
deca na porodičnom smeštaju - zadovoljnija i sa vidljivim pomacima u funkcionisanju i
socijalnom ponašanju
stručnjaci – edukovanost i spremnost za pružanje podrške hraniteljskim porodicama dece
sa smetnjama; veštine u vođenju grupa; osetljivost za potrebe; spremnost da se nastavi sa
aktivnošću.
U okviru segmenta programa senzitivizacija - novoregrutovani hranitelji manje otpora,
spremniji da prihvate decu sa posebnim potrebama (promene u mišljenju i stavovima na
skali procene), kao i povećan broj zainteresovanih za bilo koji vid specijalizovanog hraniteljstva.
POSEBNO RANJIVE GRUPE DECE I SPECIFIČNA PITANJA
DUGOROČNI EFEKTI

Pripremljenost stručnjaka Familije
da se bavi pitanjima dece sa
smetnjama u razvoju kao i dece
sa problemima u ponašanju na
obuhvatan i produktivan način.

Publikacija
Hraniteljstvo
kao
izazov - priručnik za pružanje
podrške hraniteljskim porodicama
koje imaju na smeštaju decu sa
posebnim potrebama: znanja koja
treba da unaprede razumevanje i
profesionalne
kompetencije
stručnjaka angažovanih na zaštiti
dece bez roditeljskog staranja (a
sa potrebama za posebnom
podrškom),
informacije
o
resursima u lokalnoj zajednici kao
i najvažnija početna iskustva.
POSEBNO RANJIVE GRUPE DECE I SPECIFIČNA PITANJA
DECA SA SMETNJAMA U RAZVOJU

Projekat Od individualnih potreba do raznovrsne podrške
Ostvareni ciljevi/ishodi:

jedini domaći model za procenu potreba dece sa smetnjama u razvoju i njihovih
porodica – ROD;

dizajniranje savremenog instrumenta procene, na osnovu modela, a iz kojeg slede
intenzitet i tip podrške;

izgradnja profesionalnih kapaciteta voditelja slučaja za primenu nove holističke,
detetu usmerene metodologije kao osnova za individualno planiranje i tako bude
integrisana u standarde, procedure i praksu centara za socijalni rad.
POSEBNO RANJIVE GRUPE DECE I SPECIFIČNA PITANJA
DECA SA SMETNJAMA U RAZVOJU
-procena potreba i definisanje podrškeKarakteristike modela i pratećih instrumenata - doprinos unapređenju prakse:

jedini domaći standardni kompleksan instrument za procenu u oblasti socijalne
zaštite;

koncipiranje je zasnovano na opsežnom i obuhvatnom upoznavanju potreba budućih
neposrednih i indirektnih korisnika;

jasno prikazan i primenjen savremeni konceptualni pristup, definisani indikatori za
procenu kao i smernice za prikupljanje, grupisanje, integrisanje i interpretaciju
podataka;

kombinovani kvantitativni i kvalitativni pristup u procenjivanju;

u procenu su uključeni odgajatelji - roditelji/hranitelji/usvojitelji, stručnjaci i samo dete
i ona se vrši u, za dete, prijateljski naklonjenoj sredini.
POSEBNO RANJIVE GRUPE DECE I SPECIFIČNA PITANJA
DUGOROČNI EFEKTI
Akreditovani program edukacije;
300 stručnjaka: voditelji slučaja,
stručnjaci centara za porodični
smeštaj,
članovi
interresornih
komisija, dnevnih boravaka za decu,
udruženja
roditelja
dece
sa
smetnjama.
 Dodatno
otkriven
potencijal
modela procene – raznovrsne
oblasti primene
 Doprinos
deinstitucionalizaciji
dece sa smetnjama u razvoju i
kreiranju njima naklonjenije sredine
za odrastanje praćenjem ishoda
malih domskih zajednica na decu sa
teškim i kombinovanim smetnjama
posle duge institucionalizacije


Publikacija Deca sa smetnjama u
razvoju – potrebe i podrška
POSEBNO RANJIVE GRUPE DECE I SPECIFIČNA PITANJA
DECA SA PROBLEMIMA U PONAŠANJU
POSEBAN IZAZOV - izostanak valjane podrške hranitelju, detetu, ali i stručnjaku
koji je uključen može da dovede do:

prekida hraniteljstva,

institucionalizacije ili

premeštanja deteta iz jedne u drugu porodicu.
POSEBNA TEMA - deca sa smetnjama u razvoju i problemi u njihovom ponašanju vaspitanje jednako važno i za oblikovanje ponašanja ove dece.
POSEBNO RANJIVE GRUPE DECE I SPECIFIČNA PITANJA
DECA SA PROBLEMIMA U PONAŠANJU

POSEBAN PROJEKAT
sa ciljem osnaživanja i povećanja kompetencija
odgajatelja (hranitelja/usvojitelja/roditelja) i profesionalaca za adekvatno
pružanje podrške deci sa smetnjama u psihofizičkom razvoju i ponašanju, kao
i da se osnaže deca u hraniteljskim porodicama u cilju sticanja prosocijalnih
veština i samozaštite kao i afirmaciji sopstvenih snaga/kapaciteta.

Aktivnosti su obuhvatile 98 hranitelja i 79 dece u Jablaničkom, Niškom,
Pirotskom okrugu, i Beogradu.

Sve aktivnosti realizovane u skladu sa zahtevima i potrebama centara za
socijalni rad. Hranitelji dece sa urgentnim potrebama (22) osposobljeni su za
aktivnosti koje su definisane Individualnim planom podrške, unapređene su
kompetencije 20 profesionalaca (dupli broj u odnosu na predviđen), održano je
8 grupnih radionica, a individualna podrška (definisanje i sprovođenje IPPa)
data je kroz 75 indivdualnih sesija.
POSEBNO RANJIVE GRUPE DECE I SPECIFIČNA PITANJA
DECA SA PROBLEMIMA U PONAŠANJU
DUGOROČNI EFEKTI

kod Republičkog zavoda za socijalnu zaštitu akreditovan je program
vaninstitucionalne podrške deci sa problemima u ponašanju;

stručnjaci socijalne zaštite prepoznaju potrebu za sticanjem dodatnih
znanja i veština za direktan rad sa odgajateljima i decom, kao i razvoj
neophodnih veština kod odgajatelja;

prepoznat značaj potrebe
psihofizičkom razvoju.
vaspitanja
dece
sa
smetnjama
POSEBNO RANJIVE GRUPE DECE I SPECIFIČNA PITANJA
u
ZAŠTITA DECE OD ZLOSTAVLJANJA

Projekat: Vidljivo, informisano, snažno.
CILJ: da se smanji vulnerabilnost dece na hraniteljstvu i rizik da budu žrtve raznih
oblika nasilja.
OBUHVAT:

blizu stotinu dece je direktno osnaženo da zaštite sebe od svih vrsta nasilja i izbegnu
viktimizaciju (identifikacija, zaštita i saopštavanje); indirektno, putem glasila, i za čitavu
populaciju dece na hraniteljstvu; trideset i dvoje dece je aktivno učestvovalo u aktivnostima
za zaštitu od zlostavljanja, što je doprinelo njihovom samopouzdanju i razvoju.

osnaženi su i hranitelji, njih 119, kao i stručnjaci (34), kako bi prepoznali nasilje i pružili
neophodnu podršku viktimizovanoj deci, te postupali na nenasilan i protektivan način.

indirektno, putem glasila, obuhvaćeno je preko tri hiljade hranitelja, a aktivnosti su
promovisane putem preko 25 priloga u medijima.

održane su radionice za decu u 4 lokalne zajednice, radionice u Klubu za mlade - 18,
trening za vršnjake - edukatore koji su održali 20 radionica. Sa hraniteljima je održano 20
tematskih sastanaka, a u 3 lokalne zajednice paneli sa svim značajnim akterima, te panel sa
profesionalcima - saradnicima Familije (10 centara za socijalni rad).
POSEBNO RANJIVE GRUPE DECE I SPECIFIČNA PITANJA
Saradnja Asocijacije sa stručnjacima socijalne zaštite u Srbiji od samog
početka:podrška, unapređenje kompetencija, pravljenje mreže
PROJEKAT Jednake mogućnosti za sve (2001-2008) – mreža saradnje:
 sa stručnjacima 10 centara za socijalni rad,
 jednim centrom za porodični smeštaj i
 jednim dečjim selom.
CILJ: kreiranje jednakih mogućnosti za sve u izgradnji kompetencija u lokalnim
zajednicama u cilju daljeg promovisanja dečjih prava među stručnjacima koji se
bave zaštitom dece bez adekvatnog roditeljskog staranja, ali i svim ključnim
ljudima u lokalnoj zajednici.
STRUČNJACI U FOKUSU
AKTIVNOSTI:
 motivisanje da primene znanja i iskustva u praksi i uvedu nove forme rada sa
korisnicima (klub hranitelja, pomoć telefonom);
 uspostavljanje partnerstva sa hraniteljima kao građanima (a ne korisnicima
socijalne zaštite);
 zajedno obučavani u veštinama zagovaranja, lobiranja i umrežavanja u lokalnoj
zajednici i realizaciji zajedničkih projekata; hranitelji to doživeli kao prvo značajno
uvažavanje njih kao građana-partnera.
 tematski sastanci: obrazovanje dece na hraniteljstvu, njihovo provođenje slobodnog
vremena, podrška i osnaživanje adolescenata pri izlasku iz zaštite - stručnjaci jedne
lokalne zajednice kao domaćini i organizatori skupa za ostale - „goste“.
 podržano osnivanje i unapređenje rada klubova hranitelja.
PUBLIKACIJE:
 Glasilo za profesionalce – autori stručnjaci iz zajednica uključenih u mrežu,
distribuirano svim centrima za socijalni rad,
 priručnici za aktivnosti Pomoć telefonom i Klub hranitelja.
STRUČNJACI U FOKUSU
EFEKTI:

prvi doprinos deinstitucionalizaciji – skup sa temom mogućnost umrežavanja
centara za socijalni rad i domova za decu u oblasti hraniteljstva na lokalnom
nivou (pitanja transformacije institucija za decu i njihov doprinos
hraniteljstvu);

sinergijski efekat aktivnosti kao što su: unapređenje znanja i veština
profesionalaca, hranitelja i promocije hraniteljstva u lokalnoj sredini,
okupljanje svih značajnih aktera u lokalnu mrežu podrške hraniteljstvu;

specifična podrška na osnovu međusobnog ljudskog i stručnog uvažavanja i
izgradnje poverenja pravi partnerski odnos koji su obema stranama pružale
oslonac i lakše prevazilaženje mnogobrojnih izazova u oblasti hraniteljstva i
nadolazećim reformama;

efekti uspostavljenog partnerstva prisutni i danas - intenzivna saradnja sa
centrima od kojih je značajan broj stručnjaka sada aktivan u okviru 3 centra za
porodični smeštaj u Srbiji (Niš, Kragujevac, Ćuprija).
Zajedno smo spremni da se upuštamo se u nove izazove!
STRUČNJACI U FOKUSU
ISTRAŽIVANJA KOJE JE VODILA ILI JE U NJIMA UČESTVOVALA

FAMILIA
Deca na ranom uzrastu u hraniteljskim porodicama – posebne potrebe u okviru
projekta Unapređenje hraniteljstva u Beogradu (SC UK) kojim je obuhvaćeno 118 dece
smešteno u 88 porodica na području Beograda i Stare Pazove; rezultati u publikaciji od
2002. godine.

Deca bez roditeljskog staranja – funkcionisanje sistema socijalne zaštite (Institut za
psihologiju i SC UK); Familija je radila istraživanje u segementu hraniteljske porodice,
predstavnik Asocijacije bio član istraživačkog tima, rezultati objavljeni u publikaciji Deca
bez roditeljskog staranja, Kuzmanović B. i saradnici, Beograd, Institut za psihologiju i
Save the Children UK., beogradska kancelarija, 2002.

Praćenje ishoda malih domskih zajednica na decu sa smetnjama - UNICEF,
UNDP 2011; domske zajednice: Niš, Negotin i Aleksinac

Kvalitativno istraživanje potreba dece sa teškoćama u biološkim i hraniteljskim
porodicama – UNICEF, 2010, radi osnivanja i funkcionisanja posebnog Fonda;
obuhvaćeno 19 predstavnika udruženja roditelja (Beograd, Novi Pazar, Pirot, Kraljevo,
Novi Sad, Pančevo), 99 roditelja dece i mladih različitih smetnji (fokus grupe, upitnici).
Uspostavljena i negovana partnerstva sa sledećim institucijama i organizacijama:















Gradski centar za socijalni rad
Zavod za vaspitanje dece i omladine V. Stajić,
Centar za zaštitu odojčadi, dece i omladine,
Republički zavod za socijalnu zaštitu,
Ministarstvo rada i socijalne politike,
mreža od 10 cenatara za socijalni rad,
centri za porodični smeštaj Miloševac i Dečjeg sela Kraljevo,
centri za porodični smeštaj: Kragujevac, Niš i Ćuprija,
Građanske inicijative,
Centar za prava deteta,
Filozofski fakultet - Beograd,
Filozofski fakultet-Niš,
FICE Srbija,
partneri na regionalnom programu ALEN: relevantne organizacije iz Hrvatske, Austrije i Mađarske i
brojne domaće nevladine organizacije koje se bave decom kao i udruženja roditelja dece sa smetnjama u razvoju.
Snažna i značajna (ne samo finansijska) podrška:






SC UK,
SC Norway,
UNICEF,
Fond za socijalne inovacije i UNDP,
Evropska Unija i
povremeno i Ministarstvo rada i socijalne politike.
PARTNERSTVA
UMESTO ZAKLJUČKA
Integrativan i holistički pristup u delovanju
Familije ogleda se u:


istovremenom ili paralelnom uključivanju
mnogobrojnih aktera u hraniteljstvu po
pojedinim pitanjima, bez obzira koja
grupa je u fokusu i
deca
kombinovanju različitih vrsta aktivnosti u
odnosu na postavljene ciljeve.
Primer,
Vodič za hraniteljstvo kao glasilo
istovremeno namenjen i hraniteljima i deci i
stručnjacima i donosiocima odluka, sa ciljem
da: informiše, edukuje i omogućava razmenu
iskustava među svim pomenutim grupama.
Primer: hraniteljstvo dece sa smetnjama u razvoju,
- aktivnosti su bile usmerene ka hraniteljima
(promocija, senzitivizacija, edukacija), deci
(socijalizacija, procena, praćenje efekata novog
načina
zbrinjavanja),
stručnjacima
(senzitivizacija, edukacija za rad i procenu) kao i
donosiocima odluka (snimanje potreba dece i
porodica i praćenje efekata novog načina
zbrinjavanja dece koja su dugo boravila u
institucijama).
INTEGRATIVNI MODEL
stručnjaci
zajednica
hranitelji
Sve ovo bilo je moguće zahvaljujući:

snimanjem potreba ciljnih grupa i osetljivosti stručnjaka Familije za te
potrebe;

praćenjem, razumevanjem i uključivanjem u glavne tokove i promene
u oblasti socijalne zaštite (reforme u oblasti, decentralizacija,
deinstitucionalizacija itd) kao i

uspostavljanjem i negovanjem dugogodišnjih partnerskih odnosa sa
svim relevantnim akterima na principima uvažavanja i otvorenosti,
kao i neprekidnim zalaganjem za visoke stručne standarde.
Na posletku...
...i pored relativno plodne saradnje i prepoznatosti, nismo sigurni
da li je sistem socijalne zaštite bio uvek, kao i koliko će biti spreman u
bližoj budućnosti da podrži, a posebno preuzme mnoge metode rada
koje smo osmislili i razvili kroz prikazane programe.
Od otpora preko deklarativne podrške još uvek nismo stigli i do
suštinske, o čemu svedoči nedovoljno korišćenje resursa nevladinog
sektora iako novi zakon o socijalnoj zaštiti to deklarativno omogućava
(toliko pominjani pluralizam pružaoca usluga).