Transcript Analiza opinii psychologiczno-pedagogicznych w świetle pracy

Analiza opinii psychologicznopedagogicznych w świetle pracy
edukacyjnej z młodzieżą
z Ochotniczego Hufca Pracy
Zuzanna Jeziorska
26.03.2012
Informacje wstępne
W roku szkolnym 2009/20010 w szkołach
z oddziałami przysposabiającymi do pracy
uczyło się 9,5 tysiąca uczniów:
- 5288 chłopców,
- 4214 dziewcząt
Liczba szkół tego typu w latach 2009/2010 418.
Badana populacja to uczniowie Gimnazjum
Niepublicznego Stowarzyszenia Rehabilitacji
i Readaptacji Społecznej Wyspa w
Dobieszkowie będący jednocześnie
wychowankami Ochotniczego Hufca Pracy.
.
2
Pytania wstępne
Dlaczego tak duża liczba młodzieży uczy się w szkołach
z oddziałami przysposabiającymi do pracy ?
Czy kierowała nimi wyłącznie chęć jak najszybszego
usamodzielnienia się ?
Czy może inne czynniki miały bardziej decydujący
wpływ na to, że ponad 9 tys. młodych ludzi odeszło
z tzw. normalnych szkół ?
Czy zawiódł system edukacyjny, a może odpowiedzi
należy szukać w szerszym społecznym kontekście?
3
Materiał i metody
Badaniami objęto 202 uczniów Gimnazjum Niepublicznego
Stowarzyszenia Rehabilitacji i Readaptacji Społecznej Wyspa
w Dobieszkowie, w tym 98 dziewcząt i 104 chłopców.
Średnia wieku dla dziewcząt – 16,3 lat, dla chłopców – 16 lat.
Zastosowano:
- Skalę Nieprzystosowania Społecznego Pytki,
- Inwentarz Psychologiczny Syndromu Agresji Gasia,
- Ankietę socjodemograficzną własnego autorstwa
zawierająca pytania dotyczące środowiska rodzinnego
badanego oraz przyjmowania psychoaktywnych substancji
uzależniających przez badanego.
4
Dane socjodemograficzne badanej
grupy
Miejsce zamieszkania dziewcząt
Miejsce zamieszkania chłopców
5
Większość chłopców 52,9% mieszka z obojgiem
rodziców, a 33,6% mieszka tylko z matką.
Większość dziewcząt 52,1 % mieszka tylko z matką,
a 26,5% z obojgiem rodziców.
Chłopców pochodzących z rodzin o zadawalającym
statusie
ekonomicznym
jest
48,1%,
natomiast
dziewcząt – 34,7%.
6
Analiza opinii psychologicznopedagogicznych
Przeanalizowano 202 opinie poradni psychologicznopedagogicznych uczniów Gimnazjum Niepublicznego
Stowarzyszenia Rehabilitacji i Readaptacji Społecznej Wyspa
w Dobieszkowie.
Analiza dotyczyła możliwości poznawczych uczniów, w tym:
• ogólny rozwój umysłowy,
• harmonijny/nieharmonijny rozwój procesów
umysłowych,
• tempo uczenia się wzrokowo-ruchowego,
• koordynacja wzrokowo-ruchowa
• poziom analizy i syntezy wzrokowej,
• zasób wiedzy ogólnej,
• rozumowanie arytmetyczne,
• tempo czytania oraz dysleksja rozwojowa.
7
Ogólny rozwój umysłowy
Ogólny rozwój umysłowy
Na poziomie przeciętnym
Na
poziomie
niższym
przeciętny
Brak danych
niż
Odsetek uczniów [%]
Chłopcy
Dziewczęta
N=144
N=58
42,4
37,9
51,4
62,1
6,2
0
W badanej próbie ponad połowa uczniów
wykazuje ogólny potencjał umysłowy na poziomie
niższym niż przeciętny.
8
Rozwój procesów umysłowych
Rozwój procesów
umysłowych
Odsetek uczniów [%]
Chłopcy
Dziewczęta
N=144
N=58
2,1
1,7
Nieharmonijny
43,8
51,7
Brak danych
54,1
46,6
Harmonijny
Wg H. Spionek uczniowie doświadczający niepowodzeń szkolnych to
uczniowie o nieharmonijnym rozwoju procesów umysłowych np.
zaburzenia w zakresie analizy i syntezy wzrokowej bądź w zakresie
analizy i syntezy słuchowej.
Spionek H., Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia
szkolne, Warszawa, 1985
9
Poziom analizy i syntezy wzrokowej
Poziom analizy i syntezy
wzrokowej
Odsetek uczniów [%]
Chłopcy
Dziewczęta
N=144
N=58
W normie
17,4
17,2
Poniżej normy
22,9
31,1
Brak danych
59,7
51,7
Wśród uczniów mających poziom analizy i syntezy
wzrokowej poniżej normy 7 ma zaburzoną analizę
słuchową słów i syntezę słuchową głosek!
Powyższe „fragmentaryczne deficyty rozwoju” mogą
być przyczyną specyficznych trudności w nauce
czytania
i
pisania
określonych
jako
dysleksja
i dysgrafia.
Wśród
badanych
uczniów
było
15
chłopców
z rozpoznaniem dysleksji i 11 dziewcząt.
10
Tempo czytania
Tempo czytania
Odsetek uczniów [%]
Chłopcy
Dziewczęta
N=144
N=58
W normie
13,2
25,9
Wolne i bardzo wolne
50,0
32,7
Brak danych
36,8
41,4
Tempo czytania
wolne.
wielu uczniów jest wolne i bardzo
11
Tempo uczenia się wzrokoworuchowego
Tempo uczenia się
wzrokowo-ruchowego
Odsetek uczniów [%]
Chłopcy
Dziewczęta
N=144
N=58
Na poziomie przeciętnym
Na poziomie niższym niż
przeciętny
14,6
24,1
18,8
10,3
Brak danych
66,6
65,6
Tempo uczenia się wzrokowo-ruchowego, czyli szybkość
uczenia się pisania symboli graficznych opartych na
koordynacji oka i ręki nie jest określone w bardzo wielu
opiniach,
jednak
27
chłopców
i 6 dziewcząt ma tempo uczenia się wzrokoworuchowego na poziomie niższym niż przeciętny,
co liczebnie odpowiada jednemu oddziałowi klasowemu.
12
Koordynacja wzrokowo-ruchowa
Koordynacja wzrokowo-
ruchowa
Odsetek uczniów [%]
Chłopcy
Dziewczęta
N=144
N=58
W normie
20,8
15,5
Poniżej normy
18,8
20,7
Brak danych
60,4
63,8
Współdziałanie
funkcji wzrokowych i ruchowych –
współpraca „oka i ręki”, czyli koordynacja wzrokoworuchowa jest podstawą uczenia się oraz ww. tempa
uczenia się wzrokowo – ruchowego.
13
Zasób wiedzy ogólnej
Zasób wiedzy ogólnej
Odsetek uczniów [%]
Chłopcy
Dziewczęta
N=144
N=58
Na poziomie przeciętnym
Na poziomie niższym niż
przeciętny
10,4
0
58,3
67,2
Brak danych
31,3
32,8
Badani uczniowie posiadają w większości
mały zasób wiedzy ogólnej.
14
Rozumowanie arytmetyczne
Rozumowanie
arytmetyczne
Odsetek uczniów [%]
Chłopcy
Dziewczęta
N=144
N=58
W normie
22,9
15,5
Poniżej normy
34,7
37,9
Brak danych
42,4
46,6
Łącznie 77 uczniów ma rozumowanie arytmetyczne
poniżej normy (2 oddziały klasowe).
15
Informacje dodatkowe
• Jedenastu uczniów posiada orzeczenie
o potrzebie kształcenia specjalnego
z uwagi na zaburzenia zachowania, które
dotyczą m.in. zachowań agresywnych,
nierespektowania autorytetów, negatywnego
stosunku do obowiązku szkolnego, zagrożenia
uzależnieniem od substancji
psychoaktywnych…
• Ponadto rozpoznana jest u 4 uczniów
nadpobudliwość psychoruchową.
16
Przykładowe zapisy
W analizowanych opiniach z porani psychologicznopedagogicznych często pojawiają się następujące
zapisy:
• bardzo słaba technika czytania (poziom III klasy
szk. p.) utrudnia rozumienie czytanych treści,
• uczeń czyta w niskim tempie, brak rozumienia
treści czytanego tekstu,
• opóźnienie pedagogiczne sięga młodszych klas
szkoły podstawowej,
• technika czytania odpowiada poziomowi klasy
I szkoły podstawowej,
• nie opanował wiadomości i umiejętności
z
matematyki
z
poziomu
nauczania
początkowego (uczeń ma 17 lat)
17
Analiza wyników SNS i IPSA
Wszystkie wyniki surowe poszczególnych skal oraz
wskaźników SNS i IPSA przeliczone zostały według
norm
stenowych.
Wyniki
stenowe
od
1
do
10
interpretowane są w następujący sposób:
10-9 sten – wyniki bardzo wysokie
8-7 sten – wyniki wysokie
6-5 sten – wyniki przeciętne
4-3 sten – wyniki niskie
2-1 sten – wyniki bardzo niskie
18
Poziom nieprzystosowania
społecznego w skalach SNS
SKALA NIEPRZYSTOSOWANIA
SPOŁECZNEGO
PŁEĆ
Nieprzystosowanie rodzinne
Średnia
N
Odchylenie
standardowe
Kumulacja niekorzystnych
czynników biopsychicznych
M
K
M
K
M
K
M
K
M
K
104
98
104
98
104
98
104
98
104
98
6,87
7,87
5,67
5,51
6,57
6,51
6,87
8,05
6,41
5,74
1,42
1,22
2,03
2,12
1,61
1,13
1,29
1,21
1,78
1,30
Kumulacja niekorzystnych
czynników socjokulturowych
M
K
104
98
7,59
8,68
1,18
1,07
SNS – wynik ogólny
M
K
104
98
6,66
7,06
0,88
0,83
Nieprzystosowanie rówieśnicze
Nieprzystosowanie szkolne
Zachowanie antyspołeczne
19
Skala Nieprzystosowania Społecznego
I
Nieprzystosowanie rodzinne
7,35
II
Nieprzystosowanie rówieśnicze
5,59
III
Nieprzystosowanie szkolne
6,54
IV
Zachowania antyspołeczne
7,44
V
Kumulacja niekorzystnych czynników
biopsychicznych
Kumulacja niekorzystnych czynników
socjokulturowych
6,09
VI
8,12
20
Wyniki wybranych podskal SNS
Płeć
SNS
Nieprzystosowa- niskie
nie rodzinne
przeciętne
wysokie
Zachowania
antyspołeczne
niskie
przeciętne
wysokie
Kumulacja
niskie
niekorzystnych
czynników
przeciętne
socjokulturo
wych
wysokie
M
Liczebność
% z Płeć
Liczebność
% z Płeć
Liczebność
% z Płeć
Liczebność
% z Płeć
Liczebność
% z Płeć
Liczebność
% z Płeć
Liczebność
% z Płeć
Liczebność
% z Płeć
Liczebność
% z Płeć
7
6,7%
25
24,0%
72
69,3%
0
0%
47
45,2%
57
54,8%
0
0%
18
17,3%
86
82,7%
K
0
0%
13
13,3%
85
86,7%
0
0%
7
7,1%
91
92,9%
0
0%
2
2,0%
96
98,0%
Ogółem
7
3,5%
38
18,8%
157
77,7%
0
0%
54
26,7%
148
73,3%
0
0%
20
9,9%
182
90,1%
Test t-Studenta
t
p
-5,35
,001
-6,71
,001
-6,91
,001
21
Poziom agresji w poszczególnych
skalach IPSA
.
22
I PSA
PŁEĆ
N
K Kontrola zachowań
agresywnych
O Skłonność do działań
odwetowych
S wskaźnik samoagresji
M
K
M
K
M
K
U wskaźnik agresji ukrytej
M
K
Z wskaźnik agresji skierowanej na M
zewnątrz
K
WO Wynik ogólny
M
K
I Samoagresja emocjonalna
M
K
II Samoagresja fizyczna
M
K
III Wrogość wobec otoczenia
M
K
IV Nieuświadomione skłonności
M
agresywne
K
V Agresja przemieszczona
M
K
VI Agresja pośrednia
M
K
VII Agresja słowna
M
K
VIII Agresja fizyczna
M
K
104
98
104
98
104
98
104
98
104
98
104
98
104
98
104
98
104
98
104
98
104
98
104
98
104
98
104
98
Średnia
Odchylenie standardowe
5,75
2,44
4,94
2,21
5,88
2,38
7,12
2,02
6,27
1,88
7,70
2,03
5,92
1,79
7,68
1,71
5,45
1,88
7,63
1,99
5,59
1,99
7,69
1,91
6,39
2,16
7,09
2,13
6,41
1,43
7,96
1,58
6,31
1,71
7,62
1,62
5,68
1,57
7,56
1,95
5,24
1,62
7,18
1,53
6,68
1,40
7,80
1,95
5,62
1,61
7,21
1,79
6,56
1,49
7,94
1,80
23
Najczęściej występujące
uwarunkowania środowiskowe
•Nadużywanie
alkoholu
przez
członków
rodziny
•Status ekonomiczny rodziny
•Brak kontroli rodzicielskiej
•Struktura rodziny
•Używanie substancji psychoaktywnych
•Kontakt badanego z podkulturą przestępczą,
•Używanie substancji psychoaktywnych
•Używanie alkoholu
24
Zjawiska nieprzystosowania
społecznego
Zjawiska
Wyniki średnie badanej
populacji
Poziom agresji – Wynik Ogólny IPSA/ w
stenach/
6,61
Kontrola zachowań agresywnych IPSA/w
stenach/
5,36
Liczba badanych używających substancje
psychoaktywne
29,2%
Liczba badanych używających alkoholu
Liczba badanych palących papierosy
Liczba badanych z osobą
karaną sądownie w rodzinie
70,8%
85,2%
57,9%
25
Informacje dodatkowe
•
wśród uczniów palących papierosy
– 76,2% pali dłużej niż 2 lata
•
wśród uczniów pijących alkohol 58,5% pije dłużej niż 2 lata
•
wśród
uczniów
używających
substancje psychoaktywne - 30,5%
używa je dłużej niż 2 lata
26
Wnioski
•Wyniki badań własnych ujawniły istnienie czynników
psychobiologicznych i psychospołecznych będących
symptomami nieprzystosowania społecznego młodzieży
z oddziałów przysposabiających do pracy.
•Otrzymane
wyniki
wskazują
na
wysoki
poziom
kumulacji niekorzystnych czynników socjokulturowych.
27
Wnioski
•W konstruowaniu działań korekcyjnych i
profilaktycznych wskazane jest wzięcie pod uwagę
różnic w funkcjonowaniu społecznym dziewcząt i
chłopców.
•Zintegrowane oddziaływania osób/instytucji
zainteresowanych losem młodych ludzi, którzy są bliscy
marginalizacji społecznej daje szansę na poprawę
funkcjonowania nie tylko ich samych oraz ich rodzin.
28
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
29