Transcript Presentatie project `Taalcompetenties`

Taaltoets aan de KHLeuven
Anne Decelle
lector Taal en Nederlands
Presentatie op de uitwisselingsvoormiddag instaptoetsen
Woensdag 2 maart 2011
Inhoud presentatie
• Het grote kader
• De taaltoets
• Implementatie: situatie 2008-2009,
2009-2010
• Implementatie: situatie 2010-2011
• Toekomstdromen: 2011-2012?
Achtergrond: situatie tot 2007
• Probleemstelling
• Belang van taal in de decretale basiscompetenties voor leerkrachten
=> 13 doelen in een dozijn (Nederlandse Taalunie 2006)
• Echter: toenemende klachten over taalvaardigheid van instromende
studenten in de lerarenopleiding
• Veel studenten halen de eindtermen secundair onderwijs op het vlak
van taalvaardigheid niet
• Gevolg:
• Nood aan grondige hervorming leerlijn taalvaardigheid in de
lerarenopleiding
• Nood aan in kaart brengen van de beginsituatie met het oog op
gerichte remediëring
Taalcompetenties vertaald (bis)
•
Vernieuwing dankzij projectwerking SoE
• Taalcompetenties vertaald (2007-2008)
• Taalcompetenties vertaald bis (2008-2009)
• Partners: KHLeuven, HUB, GroepT, KHMechelen, CVO Antwerpen Noord, TSM
Mechelen
•
Doelen van deze SoE-projecten
• Leerlijn uittekenen voor taalvaardigheid in de opleiding BASO
– Eerste opleidingsjaar: eigen taalvaardigheid
– Tweede opleidingsjaar: professionele taalcompetenties, taalontwikkelend lesgeven
• Ontwikkelen cursusmateriaal vakken Taal en Communicatieve vaardigheden
– Concretisering en operationalisering ‘dertien doelen’
– Afstemming op doelgroep leerkrachten secundair onderwijs
• Ontwikkelen van kijkwijzers en checklists voor de hele opleiding BASO
• Instaptoets voor alle eerstejaarsstudenten secundair onderwijs
=> www.dertiendoelenvertaald.be
Instaptoets taal (KH Leuven)
• Voor wie?
• Alle eerstejaarsstudenten van de Bachelor Secundair onderwijs
Algemene Vakken / Voeding-Verzorging/Lichamelijke opvoeding
• 1ste weken academiejaar
• Doel
• De beginsituatie van de instromende studenten in kaart brengen
• Startpunt voor gerichtere remediëring
• Mondelinge taalvaardigheid
• Individuele beoordeling bij lector
• Evaluatiefiche met aandachtspunten
• Schriftelijke taalvaardigheid
• Digitale instaptoets ontwikkeld in Question Mark Perception
Instaptoets schriftelijke
taalvaardigheid in QMP
•
Onderdelen:
• Spelling: aaneenschrijven, hoofdletters, werkwoordspelling, woordbeeld
• Woordniveau: collocaties, contaminatie, beheersing schooltaal, voegwoorden,
voorzetsels, woordgeslacht
• Zinsniveau: samentrekking
•
Waarom QMP?
• Onmiddellijke scores voor de student, lector kan overzicht voor alle studenten
raadplegen
• Programma kiest ad random vragen uit databank. Elke student krijgt dus andere
vragenreeks. Bij meerdere toetsingsmomenten ook nooit zelfde vragenreeks
• Werken in digitale omgeving motiverend voor studenten
• Lage verbeterlast voor de lector
• Mogelijkheid tot werken in beveiligde omgeving
• Mogelijkheid tot differentiatie:
» Sterke studenten: korte toets met één batterij vragen
» Zwakke studenten: tweede (langere) batterij vragen om gokken uit te sluiten
• Veel mogelijkheden tot interpretatie van de toetsresultaten
» Toetsvaliditeit, verschil klassen, ...
filmpje
De ‘service’
• Vragen over de meer technische (ICT-)
kant:
[email protected]
Implementatie 2008-2009, 2009-2010
• Instaptoets mondelinge taalvaardigheid:
• Evaluatiefiche met onmiddellijke feedback van de lector
• Alleen bij zeer ernstige problemen doorverwijzing naar een logopedist
• Instaptoets schriftelijke taalvaardigheid:
• Week 1: eerste instaptoets, norm: 75%
• 2 weken tijd voor zelfstandige remediëring m.b.v. remediëringpakketten op
Toledo
• Week 3: tweede instaptoets, norm: 75%
• Remediëring / implementatie
• Monitoraten spelling: verplicht indien minder dan 75% bij tweede afname
• Portfolio als onderdeel van de evaluatie voor het vak:
• Zelfstandige remediëring schriftelijke en mondelinge taalvaardigheid
• Bewijsmateriaal verzamelen voor de 13 talige basiscompetenties
Evaluatie na twee jaar
• M.b.t. de instaptoets
• De digitale toets met invuloefeningen en meerkeuzevragen toetst
slechts geïsoleerde deelvaardigheden
• Nood aan toetsing in relevante communicatieve contexten
– Rekening houdend met de noden van een student hoger onderwijs
– Rekening houdend met de eisen van het latere beroep
• Echte feedback op schrijfvaardigheid m.b.t. teksten krijgen de
studenten pas bij hun opdrachten, dus op momenten dat er reeds
evaluatie aan gekoppeld is
• M.b.t. de implementatie
• Te veel eisen aan de zelfremediëringsvaardigheid van de studenten
Implementatie: situatie 2010-2011
•
Instaptoetsen eerste weken academiejaar
• Behouden: mondelinge en schriftelijke instaptoetsen
• Nieuwe instaptoets: essay als reactie op een stelling
•
Remediëring
• Behouden: monitoraten spelling + zelfstandig remediëring in portfolio
• Nieuw: taalcoach voor elke eerstejaarsstudent gedurende sem. 1
•
Taalcoach
•
•
•
•
•
alle derdejaarsstudenten Nederlands (ong. 12 eerstejaarsstudenten per taalcoach)
verbetert essays van zijn studenten + geeft feedback m.b.v. begeleidingsfiche
biedt remediëringsoefeningen aan
verbetert tweede opdracht schrijfvaardigheid
wordt zelf geëvalueerd op zijn taalcoachtraject binnen verplicht OOD Nederlands:
– geven van correcte en relevante feedback
– uittekenen van zinvol remediëringstraject
– in kaart brengen van / reflecteren op succes- en faalervaringen bij de remediëring
van ‘hun’ studenten
Evaluatie
• M.b.t. taalcoach
• Zinvol, verrijking voor zowel eerste- als derdejaarsstudenten
• Nood aan meer input voor derdejaars, o.a. respectvolle communicatie
feedback
• M.b.t. taaltoetsen en implementatie ervan
• Luik leesvaardigheid ontbreekt
• Blijvend pijnpunt: consequenties/gewicht instaptoetsen te beperkt:
– Studenten die goed scoren op de instaptoetsen zijn toch niet vrijgesteld
van de vakken Taal en Communicatieve Vaardigheden
– Remediëring buiten de reguliere lestijd (zelfstandig, monitoraten,
taalcoachbegeleiding)
 binnen de lestijd zowel taalsterke als taalzwakke studenten in één klas,
weinig ruimte voor differentiatie, voor gericht inspelen op resultaten
instaptoetsen
Toekomstplannen (- dromen) vanaf 2011-2012
• Uitbreiden toetsonderdelen
– Toevoegen van onderdeel leesvaardigheid (m.i.v. studievaardigheden):
• Hoofd- en bijzaken, structuren onderscheiden
• Inzicht in typische (schoolse) vraag- en antwoordstructuren
• Kunnen inzetten van relevante woordenschatstrategieën
– Verfijnen toetsvragen op woord- en zinsniveau
• Verbeteren van onvolledige zinnen, te lange samengestelde zinnen, fout
gebruikte verwijswoorden, …
– Behoud van huidige schriftelijke instaptoets spelling
– Portfolio: verhuist naar tweede opleidingsjaar, niet langer remediëring,
enkel bewijsmateriaal professionele taalcompetenties
• Verhogen gewicht instaptoets
– OOD Taal indelen in modules spelling, leesvaardigheid, schrijfvaardigheid,
spreekvaardigheid
– Op basis van instaptoetsen vrijstellingen verlenen voor betreffende modules
Betere praktische organisatie
– Halve dag per klas tijdens de onthaaldagen
Struikelblokken
• Eisen aan de validiteit en betrouwbaarheid instaptoetsen
zeer hoog
• => systeem met twee batterijen vragen wellicht niet meer gebruiken?
• => zeer veel vragen nodig in de vragenbank om te vermijden dat
studenten 2 keer dezelfde vraag krijgen
• Niet haalbaar voor mondelinge taalvaardigheid
• => evt. op vrijwillige basis?
• Eerste jaar volledig gereduceerd tot remediëring,
professionele taalcompetenties pas in tweede
opleidingsjaar
• Praktische bekommernissen: late instromers, afstemming
op OER, …