Transcript Waarom diagnostiek?

Kijk op uw kinderen
Middenbouw
Vincent Jonker en Alette Lanting


Het eigen handelingsrepertoire vergroten op
het gebied van diagnosticeren in de klas.
Het vaststellen en uitwisselen van handvatten
en tips.

Plenair:

In groepjes:  Kennismaken d.m.v. stellingen

Plenair:



Inleiding met een observatie
Stellingname
In groepjes:  Op onderzoek in methodes
 Oefenen in analyseren
 Uitwisselen ervaringen
▸Plenair:

Uitwisselen handvatten en tips

Zonder diagnose geen hulp!



Diagnosticeren is iets anders dan hulp
bieden.
Diagnosticeren is specialistenwerk.
Diagnosticeren is een kerntaak van elke
leerkracht.

Diagnosticeren is in groep 8 te laat.

Diagnosticeren is tijdrovend.

Diagnosticeren is ………



Wanneer heet iets diagnosticeren?
Wanneer pas je het toe?
Eigenlijk is er sprake van een continue
wisselwerking (signaleren, verder
doorvragen/doorkijken)




Je start met je eigen expertise,
Tijdgebrek kan een reden zijn om specialisten
in te schakelen
Stem daarbij goed af (schuif het probleem
niet af)
Soms zijn problemen hardnekkig
Toets RekenRijk groep 5 blok 6
•
•
•
•
Bekijk de toets van Eva
Analyseer de oplossingen
Welke vragen ga je stellen tijdens het
diagnostisch gesprek?
Waar let je op tijdens het gesprek?
(observatiepunten)


Hoe gaat u op uw school om met
diagnosticeren?
Op welke momenten kun je diagnosticeren en
bij wie ga je diagnosticeren?

Wie diagnosticeeert de leerkracht, IB’er, RT’er?

Wat zegt de methode? Waar vind je het?


Wat heb je als leerkracht nodig om goed te
diagnosticeren?
......






Automatiseren
(eerst werken aan de onderlaag – zie o.a. de
IJsberg-metafoor- daarna oefenen)
Sprongen van 10 (>)
Leerlijn tot 100
Overgang van concreet naar abstract
Klokkijken
Geen gebruik van kladblaadje









Kennis leerlijnen en didactiek
Einddoelen van de groep weten
Oplossingsstrategieën en deelstappen weten
Gebruik van modellen
Tijd
Goed klassemanagement
Wijze van vragen stellen
Hoe kinderen leren
Naast kennis ook lef en inspiratie  Doen!!!
•
•
•
•
•
Verbaal
Non verbale handelingen
Oriëntatie op de opgave
Concentratie
Controle handelingen
1.
Niveau van abstractie
- concreet (handelen en gemateraliseerd)
- modelondersteund (modellen, schema’s)
- formeel (5+2)
- toepassen
2.
3.
4.
De strategie
De verkorting
Inzicht
(tempo en uitvoering handeling)
Na hulp:

Toepasbaar/ wendbaar

Leerbaar
1. Informeel, contextgebonden niveau:
van 62 blokjes worden er achtereen volgens 20 en 8
weggenomen
2. Semiformeel, modelondersteunend niveau:
3. Formeel niveau:
62-28=
Formeel niveau
10
Bouwsteen
Model
WWO
©
F.M.- N.B.
21
Rijgend
62 – 10 – 10 – 2 – 6 =
Splitsend
60 – 20 = 40
2 – 8 = - 6 (te kort)
40 – 6 = 34
Varia
62 – 30 + 2 =
64 – 30 =
22





Materieel niveau – handelen met materialen
Gematerialiseerd niveau – tekeningen, plaatjes
Perceptief niveau – kijkend
Verbaal niveau – verwoorden
Mentaal niveau

Observatie:
◦ Wat doet en zegt het kind, handelingen herkennen, vragen stellen
ter verduidelijking
◦ Verbaal (open) gedrag – handelend, verwoordend
◦ Non verbaal (verborgen) – vingers, ogen, knikken hoofd, staren, tijd
◦ Algemeen – hoe oriënteert een kind zich en controle achteraf

Vraagtechnieken:
◦ Introspectie - kind denkt hardop tijdens het oplossen
◦ Retrospectie – kind vertelt achteraf
(hoe heb je het gedaan, wat heb je gedacht?)
◦ Doorvragen – aanvulling op of verduidelijking (hoe heb je geteld?)
◦ Open vragen - kan je mij vertellen hoe je dat hebt gedaan?
Pas op voor suggestieve vragen zoals: “Heb je geteld?”

Bespiegelen:
◦ Uitlokken van reflectie d.m.v. vragen laten nadenken
(welke som is moeilijk, waarom?)

Tijd van reactie en oplossen







Kennis van de leerlijnen
Kennis van de didactiek
Kennis van leren en leerprocessen
Hoe kinderen leren
Tijd
Kennis van vragen stellen
Goed klassenmanagement









Momenten: voor de toet, tijdens zelfstandig
werken, na de toets
Kind krijgt geen hulp tijdens een diagnostisch
gesprek
Zorg voor een doorgaande diagnostische lijn in de
school. Stel een protocol op.
Laat stiltes vallen, reageer niet te snel
Zorg voor een goede overdracht als een IB-er of
RT-er de diagnostiek doet.
Als leerkracht ben jij verantwoordelijk voor de
leerling.
Diagnosticeer ook bij begaafde rekenaars
Valkuilen: Te laat ingrijpen. Zelf invullen en hulp
bieden. Niet uit laten praten




Methode
Maatwerk
Cito hulpboeken
UTG toets