Transcript Prezentacja wyników

Analiza możliwości wsparcia projektów z zakresu diagnostyki i profilaktyki
zdrowotnej w ramach wsparcia z Europejskiego Funduszu Społecznego
w latach 2014-2020 w woj. śląskim
Projekt finansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego
Funduszu Społecznego w ramach Pomocy Technicznej PO KL na lata
2007-2013
CELE I METODOLOGIA
BADANIA
CELE BADANIA
CEL GŁÓWNY BADANIA:
ANALIZA MOŻLIWOŚCI WSPARCIA PROJEKTÓW Z ZAKRESU DIAGNOSTYKI I PROFILAKTYKI ZDROWOTNEJ
W RAMACH RPO WSL NA LATA 2014-2020 W ZAKRESIE EFS
1)
Ocena dokumentów programowych RPO WSL 2014-2020
w zakresie EFS pod kątem zgodności z kierunkami działań
określonymi w dokumentach wskazujących na najistotniejsze
potrzeby zdrowotne w województwie śląskim.
2)
Ocena dokumentów programowych 2014-2020 w zakresie EFS
pod kątem wykorzystania doświadczeń PO Kapitał Ludzki oraz
doświadczeń w realizacji programów zdrowotnych finansowanych
ze źródeł nieeuropejskich.
CELE
SZCZEGÓŁOWE
V
3)
Wskazanie optymalnych sposobów wsparcia projektów z zakresu
diagnostyki i profilaktyki zdrowotnej w ramach RPO WSL na lata
2014-2020 w zakresie EFS.
METODY I TECHNIKI BADAWCZE
WNIOSKI Z BADANIA
NIEZDOLNOŚĆ DO PRACY
Świadczenia ZUS na 1 pracującego (w PLN)
Jednostka chorobowa
1. Wybrane choroby zakaźne i pasożytnicze (A00-B99)
Polska
woj. śląskie
5,64 zł
6,41 zł
39,62 zł
43,29 zł
1,86 zł
1,95 zł
15,08 zł
16,75 zł
131,28 zł
135,38 zł
6. Choroby układu nerwowego (G00-G99)
74,46 zł
87,84 zł
7. Choroby oka i przydatków oka (H00-H59)
19,93 zł
24,50 zł
9,60 zł
26,26 zł
118,32 zł
136,32 zł
10. Choroby układu oddechowego (J00-J99)
55,89 zł
69,74 zł
11. Choroby układu trawiennego (K00-K93)
17,35 zł
23,39 zł
5,25 zł
9,34 zł
100,05 zł
115,91 zł
14. Choroby układu moczowo-płciowego (N00-N99)
14,34 zł
15,56 zł
15. Ciąża, poród i połóg (O00-O99)
16. Niektóre stany rozpoczynające się w okresie okołoporodowym
(P00-P96)
17. Wady rozwojowe wrodzone, zniekształecenia, aberracje
chromosomowe (Q00-Q99)
18. Objawy, cechy chorobowe gdzie indziej niesklasyfikowane (R00R99)
19. Urazy, zatrucia i inne określone skutki działania czynników
zewnętrznych (S00-T98)
82,73 zł
82,30 zł
0,01 zł
0,01 zł
4,79 zł
4,08 zł
4,72 zł
4,77 zł
79,32 zł
113,10 zł
20. Zewnętrzne przyczyny zachorowań i zgonu (V00-Y98)
21. Czynniki wpływające na stan zdrowia i kontakt ze służbą zdrowia
(Z00-Z99)
0,65 zł
0,80 zł
4,80 zł
9,99 zł
2. Nowotwory (C00-D48)
3. Choroby krwi i narządów krwiotwórczych (D50-D89)
4. Zaburzenia wydzielania wewnętrznego (E00-E90)
5. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania (F00-F99)
8. Choroby ucha i wyrostka sutkowatego (H60-H95)
9. Choroby układu krążenia (I00-I99)
12. Choroby skóry i tkanki podskórnej (L00-L99)
13. Choroby układu kostno-stawowego, mięśniowego i tkanki łącznej
(M00-M99)
Wskaźniki:
1)
Liczba dnia absencji
zawodowej
2)
Wydatki ZUS na
świadczenia
3) Liczba osób
hospitalizowanych
4)
Liczba zgonów
5) Liczba zachorowań
wśród osób pod opieką
lekarza POZ
6) Liczba chorych
leczonych w jednostkach
ambulatoryjnej opieki dla
osób z zaburzeniami
psychicznymi i osób
uzależnionych …
Źródła:
GUS, ZUS, CSIOZ
Krajowy Rejestr Nowotworów
WHO, NIZP-PZH
Śląski Urząd Wojewódzki
POTRZEBY ZDROWOTNE
Lp.
1.
Grupa chorobowa
Choroby układu krążenia (I00 - I99)
2.
Nowotwory (C00-D48)
3.
Zaburzenia psychiczne i zaburzenia
zachowania (F00-F99)
4.
Choroby układu oddechowego (J00-J99)
5.
Choroby układu kostno-stawowego,
mięśniowego i tkanki łącznej (M00-M99)
W tym w szczególności:
Choroba niedokrwienna serca (I20-I25)
Choroby naczyń mózgowych (I60-I69)
Choroba nadciśnieniowa (I10-I15)
Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca (C34)
Nowotwór złośliwy sutka (C50)
Nowotwór złośliwy jelita grubego (C18)
Nowotwór złośliwy gruczołu krokowego (C61)
Nowotwór złośliwy żołądka (C16)
zaburzenia nerwicowe związane ze stresem i
somatoformiczne (F40 - F48)
zaburzenia spowodowane używaniem alkoholu (F10)
Zapalenie płuc (J12-J18)
Przewlekłe choroby dolnych dróg oddechowych (J40–J47)
NOWOTWORY
Zachorowania i zgodny na 10 tys. ludności (2011)
5,66
5,82
Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca (C34)
Nowotwór złośliwy sutka (C50)
2,46
1,89
Nowotwór złośliwy jelita grubego (C18)
Nowotwór złośliwy gruczołu krokowego
(C61)
1,02
Nowotwór złośliwy żołądka (C16)
1,63
1,65
Nowotwór złośliwy odbytnicy (C20)
1,52
0,87
Nowotwór złośliwy trzustki (C25)
0,99
1,24
Nowotwór złośliwy pęcherza moczowego
(C67)
1,36
0,86
Nowotwór złośliwy nerki za wyjątkiem
miedniczki nerkowej (C64)
1,26
0,67
Nowotwór złośliwy trzonu macicy (C54)
zgony
2,72
1,00
0,76
Nowotwór złośliwy jajnika (C56)
zachorowania
4,60
1,63
0,27
0
1,48
2
4
6
8
CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA
Liczba osób hospitalizowanych (2013)
Choroba niedokrwienna serca (I20-I25)
97,54
Choroby naczyń mózgowych (I60-I69)
38,90
Choroby żył, naczyń limfatycznych i węzłów chłonnych
(I80-I89)
Choroby tętnic, tętniczek i naczyń włosowatych (I70I79)
27,82
27,14
Choroba nadciśnieniowa (I10-I15)
22,46
Przewlekła choroba reumatyczna serca (I05-I09)
5,30
Zespół sercowo-płucny i choroby krążenia płucnego
(I26-I28)
Inne i nieokreślone zaburzenia układu krążenia (I95I99)
3,55
1,52
Ostra choroba reumatyczna (I00-I02)
0,01
Inne choroby serca (I30-I52)
102,46
0
20
40
60
80
100
120
ZABURZENIA PSYCHICZNE
Chorzy leczeni w jednostkach lecznictwa ambulatoryjnego na 10 tys. ludności (2013)
zaburzenia nerwicowe związane ze stresem i
somatoformiczne (F40 - F48)
98,47
zaburzenia spowodowane używaniem alkoholu (F10)
48,21
schizofrenia (F20)
39,20
organiczne zaburzenia psychotyczne (F03,F05,F06)
35,35
epizody afektywne (F30 i F32)
34,95
depresje nawracające i zaburzenia dwubiegunowe (F31 i
F33)
organiczne zaburzenia niepsychotyczne (F00F02,F04,F07-F09)
zaburzenia zachowania i emocji rozpoczynające się
zwykle w dzieciństwie i w wieku młodzieńczym (F90-F98)
32,85
17,94
17,83
upośledzenie umysłowe (F70-F79)
14,66
zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych (F60F69)
w tym: patologiczny hazard (F63.0)
inne zaburzenia nastroju ( afektywne ) (F34-F39)
inne zaburzenia psychotyczne i urojeniowe (F21-F29)
12,39
0,93
10,49
8,97
zaburzenia spowodowane używaniem środków
psychoaktywnych
7,01
całościowe zaburzenia rozwojowe (F84)
6,32
CHOROBY UKŁ. ODDECHOWEGO
Długość hospitalizacji w dniach (2013)
Ostre zakażenia górnych dróg oddechowych (J00–
J06)
16 584,08
Grypa J09-J11)
1 179,80
Zapalenie płuc (J12-J18)
112 160,09
Inne ostre zakażenia dolnych dróg oddechowych
(J20–J22)
29 340,70
Inne choroby górnych dróg oddechowych (J30–J39)
56 385,13
Przewlekłe choroby dolnych dróg oddechowych
(J40–J47)
92 895,06
Choroby płuc wywołane przez czynniki zewnętrzne
(J60–J70)
3 559,46
Inne choroby układu oddechowego dotyczące
przede wszystkim tkanki śródmiąższowej (J80–J84)
13 316,53
Stany ropne i martwicze dolnych dróg
oddechowych (J85–J86)
8 375,06
Inne choroby opłucnej (J90–J94)
16 133,84
Inne choroby układu oddechowego (J95–J99)
73 074,91
0
50 000
100 000
150 000
SPÓJNOŚĆ - RPO A DOKUMENTY
STRATEGICZNE I DANE STATYST.
Programy zdrowotne wdrażane będą w
ramach Priorytetu Inwestycyjnego 8vi
aktywne i zdrowe starzenie się w ramach
trzech typów operacji:
Opracowywanie i wdrażanie programów
zdrowotnych dot. rehabilitacji leczniczej,
ułatwiających powroty do pracy i
utrzymanie zatrudnienia we współpracy z
pracodawcami.
Wdrażanie programów zdrowotnych w
kierunku wczesnego wykrywania
nowotworów m.in. jelita grubego,
piersi, szyjki macicy.
Wdrażanie programów zdrowotnych dot.
chorób będących istotnym problemem
zdrowotnym regionu (fiszka projektu
systemowego – dot. chorób układu
krążenia oraz zaburzeń psychicznych i
zaburzeń zachowania).
Zakres programów zdrowotnych
jest zgodny ze stanem problemów
zdrowotnych (dane statystyczne),
jak i zakresem problemów
zdrowotnych wskazywanych w
dokumentach strategicznych tj.
Strategia Rozwoju Województwa
Śląskiego „Śląskie 2020+” i
Strategii Polityki Społecznej Woj..
Śląskiego na l. 2006-2020 oraz
zał. nr 1 do Policy Paper.
Brak w typach operacji - choroby
układu oddechowego oraz układu
kostno-stawowego, mięśniowego
i tkanki łącznej, na które wskazuje
jako istotne Strategia Rozwoju
Województwa Śląskiego, jak i
projekt RPO.
DOŚWIADCZENIA
- PODDZIAŁANIE 2.3.1 PO KL
Projekt: Opracowanie kompleksowych programów profilaktycznych
(Instytut Medycyny Pracy w partnerstwie z Instytutem Medycyny Wsi):
1) Kompleksowy Program Profilaktyczny Dotyczący Alergii Zawodowej
2) Kompleksowy Program Profilaktyczny Dotyczący Boreliozy Pochodzenia
Zawodowego
3) Kompleksowy
Program Profilaktyczny
Dotyczący Chorób Układu Krążenia
CASE STUDY
BADANIE CAWI
staży będących
uczestnikówProgram Profilaktyczny
4) Kompleksowy
Dotyczący Psychospołecznych Zagrożeń
przykładem dobrych
staży
w Środowisku Pracy
N=328
praktyk (n=5)
5) Kompleksowy Program Profilaktyczny Dotyczący Chorób Układu Ruchu i
Obwodowego Układu Nerwowego Wywołanych Sposobem Wykonywania Pracy
ANALIZA
DESK
RESEARCH Skóry
6) Kompleksowy Program Profilaktyczny Dotyczący
Chorób
Zawodowych
dokumentów programowych i strategicznych,
7) Kompleksowy Program Profilaktyczny Dotyczący
Chorób zNarządu
sprawozdawczości
wdrażaniaSłuchu
PO KL,
Pochodzenia Zawodowego
dokumentacji konkursowej, danych systemów
SIMIK i PEFS oraz opracowań
8) Kompleksowy Program Profilaktyczny Dotyczący
Chorób Zakaźnych u
nt. innowacyjności gospodarki
Personelu Medycznego
DOŚWIADCZENIA
- PODDZIAŁANIE 2.3.1 PO KL
Projekt: Opracowanie kompleksowych programów ukierunkowanych na powroty
do pracy (Instytut Medycyny Pracy)
1) Kompleksowy Program Ukierunkowany Na Powroty Do Pracy Dla Osób Z Pylicą
Płuc
2) Kompleksowy Program Ukierunkowany Na Powroty Do Pracy Osób Z
Chorobami Alergicznymi
CASE STUDY
BADANIE CAWI
3) Kompleksowy
Program Ukierunkowany
Na Powroty Do Pracy Osób Z
staży będących
uczestników
Zaburzeniami
Zawodowym
dobrych
stażyGłosu O Podłożu przykładem
N=328
praktyk (n=5)
Projekt: Opracowanie i wdrożenie programu profilaktycznego w zakresie
wczesnego wykrywania nowotworów układu moczowo-płciowego u pracujących
mężczyzn w wieku od 45 roku życia (45+) ukierunkowanego na przeciwdziałanie
ich dezaktywizacji zawodowej (w szczególności osób wykonujących zawody, co do
których istnieje wyższe prawdopodobieństwo narażenia na choroby nowotworów układu
moczowo-płciowego) – Departament Polityki Zdrowotnej w Ministerstwie Zdrowia w
partnerstwie z Centrum Onkologii
KOMPLEMENTARNOŚĆ
- PROGRAMY w POKL
DZIAŁANIA W PROJEKTACH
Badania i analizy
Działania edukacyjne
Działania informacyjno-promocyjne
Opracowanie programów
Wdrożenie wybranych elementów programów (np. turnusy rehabilitacyjne)
ODBIORCY PROGRAMÓW
Osoby z grup zawodowych zagrożonych zwiększonym ryzykiem zachorowalności
na określone w programach choroby (grupy ryzyka)
Lekarze specjaliści, lekarze medycyny pracy, pracownicy PIS, PIP oraz służb BHP
EFS
EFS
Oś IX Włączenie społeczne, Priorytet Inwestycyjny 9 iv
„Aktywne i zdrowe starzenie się”
Wsparcie UE - 88 811 405 EUR
Udział wsparcia w całości środków programu -2,55%
Oś VIII Regionalne kadry gospodarki opartej na wiedzy,
Priorytet Inwestycyjny 8 vi
„Aktywne i zdrowe starzenie się”
Wsparcie UE - 47 458 483 EUR
Udział wsparcia w całości środków programu -1,36%
Typy operacji:
Działania przeciwdziałające negatywnym procesom demograf.
poprzez zapewnienie dostępu do usług zdrowotnych w zakresie
kompleksowej opieki nad matką i dzieckiem oraz wczesnej
diagnostyki i leczenia wad rozwojowych dzieci;
Typy operacji:
Opracowywanie i wdrażanie programów zdrowotnych dot.
rehabilitacji leczniczej, ułatwiających powroty do pracy i
utrzymanie zatrudnienia we współpracy z pracodawcami.
Wdrażanie programów zdrowotnych w kierunku wczesnego
wykrywania nowotworów m.in. jelita grubego, piersi, szyjki macicy
Wdrażanie programów zdrowotnych dot. chorób będących
istotnym problemem zdrowotnym regionu.
Działania ukierunkowane na eliminowanie zdrowotnych czynników
ryzyka w miejscu pracy, z uwzględnieniem działań szkoleniowych.
Działania w zakresie przekwalifikowania osób starszych
pracujących w trudnych warunkach, pozwalające im na zdobycie
kwalifikacji do wykonywania prac, które będą uwzględniały ich
umiejętności i stan zdrowia.
Wskaźniki rezultatu:
Liczba osób, które po opuszczeniu programu podjęły pracę i
kontynuowały zatrudnienie
Liczba osób, które dzięki interwencji EFS zgłosiły się na badanie
Diagnozowanie i leczenie chorób cywilizacyjnych u dzieci i
młodzieży zwiększających zagrożenie ubóstwem w przyszłości;
Opracowanie i wdrożenie programów rehabilitacji leczniczej dla
dzieci zagrożonych niepełnosprawnością i niepełnosprawnych;
Działania przeciwdziałające negatywnym procesom demograf.
poprzez zapewnienie dostępu do usług opiekuńczych,
specjalistycznych usług opiekuńczych skierowanych do osób
zależnych, niepełnosprawnych z uwzględnieniem priorytetyzacji w
kierunku środowiskowej formuły świadczenia (nie wyklucza się
wsparcia form instytucjonalnych w przypadku gdy jest to związan
ze stanem zdrowia osób zależnych
Wskaźniki rezultatu:
Liczba wspartych w programie miejsc świadczenia usług
społecznych istniejących po zakończeniu projektu
Liczba wspartych w programie miejsc świadczenia usług
zdrowotnych istniejących po zakończeniu projektu
EFRR
Oś X Rewitalizacja i infrastruktura społeczna i zdrowotna,
Priorytet Inwestycyjny 9a „Inwestycje w infrastrukturę zdrowotną i społeczną”
Wsparcie UE - 115 004 058 EUR (z 9 b), Udział wsparcia w całości środków programu - 3,31%
Typy przedsięwzięć:
KOMPLEMENTARNOŚĆ
- PROGRAMY KRAJOWE
Nakierowane na rozwiązanie problemu nie związanego z jedną
konkretną grupą chorób, ale określające daną grupę docelową (9/26)
Program Badań Przesiewowych
Noworodków
Program kompleksowej
diagnostyki i terapii
wewnątrzmacicznej w
profilaktyce następstw i powikłań
wad rozwojowych i chorób płodu
Program Zapobiegania
Nadwadze i Otyłości oraz
Przewlekłym Chorobom
Niezakaźnym poprzez Poprawę
Żywienia i Aktywności Fizycznej
POL-HEALTH (niwelowanie
czynników ryzyka innych
chorób)
Narodowy program rozwoju
medycyny transplantacyjnej
(rozwój metod terapii)
KOMPLEMENTARNOŚĆ
- PROGRAMY KRAJOWE
Nakierowane na konkretną grupę chorób - nowotwory
Program Wczesnej Diagnostyki
Obrazowej Nowotworów u
Dzieci
Program profilaktyki raka szyjki
macicy
Program profilaktyki raka piersi
Narodowy Program Zwalczania
Chorób Nowotworowych
KOMPLEMENTARNOŚĆ
- PROGRAMY KRAJOWE
Nakierowane na konkretną grupę chorób – choroby zakaźne (3/26)
Program wczesnego
wykrywania zakażeń HIV u
kobiet w ciąży
Program profilaktyki gruźlicy
Leczenie antyretrowirusowe
osób żyjących z HIV w Polsce
KOMPLEMENTARNOŚĆ
- PROGRAMY KRAJOWE
Nakierowane na konkretną grupę chorób – choroby układu krążenia
(2/26), zaburzenia psychiczne (2/26), zaburzeń wydzielania
wewnętrznego i przemiany materii (2/26)
Program profilaktyki chorób
układu krążenia
Narodowy Program
Wyrównywania
Dostępności do Profilaktyki
i Leczenia Chorób Układu
Sercowo-Naczyniowego
Program Prewencji i Leczenia
Cukrzycy w Polsce
Psychiatryczna opieka
zdrowotna
Narodowy Program
Ochrony Zdrowia
Psychicznego
Narodowy Program
Profilaktyki i Edukacji
Diabetologicznej
KOMPLEMENTARNOŚĆ
- PROGRAMY KRAJOWE
DZIAŁANIA
diagnostyczne (18 /26) oraz edukacyjno-promocyjne (17 /26).
W 12 na 26 programów krajowych podejmowano działania o charakterze pomocniczym
i organizacyjnym tj. prowadzenie rejestrów, opracowanie ekspertyz czy wprowadzanie
zmian w organizacji służby zdrowia i innych organów państwa.
W 9 z analizowanych programów prowadzono działania terapeutyczne, a w 5
realizowano inwestycje w infrastrukturę ochrony zdrowia w postaci budowy /
rozbudowy / modernizacji budynków lub zakupu wyposażenia.
ODBIORCY
Dzieci (3/26)
W żadnym z analizowanych programów nie wyróżniono tej kategorii wiekowej w opisie
grup docelowych.
W 10 programach przewidziano działania skierowane do przedstawicieli służby zdrowia.
7 programów obejmowało działania skierowane do ogółu społeczeństwa, a 6
programów uwzlędniało działania skierowane do dzieci (w tym noworodków).
KOMPLEMENTARNOŚĆ
- PROGRAMY KRAJOWE
Istnieje potrzeba zapewnienia komplementarności
wsparcia RPO WSL na lata 2014-2020 w zakresie
chorób nowotworowych, chorób układu krążenia
oraz działań rehabilitacyjnych. W obszarach tych
zachodzi ryzyko dublowania się wsparcia w ramach
RPO oraz innych publicznych źródeł finansowania.
.
Komitet Sterujący ds. koordynacji interwencji EFSI w sektorze zdrowia
.
PROGRAMY REGIONALNE
Programy profilaktyczne NFZ Śląskiego Oddziału Wojewódzkiego w Katowicach
Program profilaktyki chorób
układu krążenia
Program profilaktyki chorób
odtytoniowych - 2 etapy
Program wczesnej
diagnostyki i leczenia jaskry.
Program profilaktyki
gruźlicy
Populacyjny program
wczesnego wykrywania (1)
raka piersi (2) raka szyjki
macicy
Program badań prenatalnych.
Śląski Program ochrony zdrowia psychicznego na lata 2013-2020
Wojewódzki Program Profilaktyki i Promocji Zdrowia na lata 2008-2010
Wojewódzki Program Walki Z Gruźlicą na lata 2011-2014
PROGRAMY LOKALNE
Grypy docelowe – dzieci (diagnostyka – stomatologia, wady postawy) i młodzież
(edukacyjne), osoby niepełnosprawne, mieszkańcy – akcje plenerowe
Działania
1) niezwiązane z konkretną grupą chorobową, zdrowy styl życia
2) informacja i edukacja
3) diagnostyka
4) szczepienia
5) akcje plenerowe, ratownictwo
6) nowotwory - rak piersi, szyjki macicy
7) rehabilitacja
TRENDY
Choroby układu krążenia

Przełamanie problemu nieskuteczności w docieraniu do adresatów działań prewencyjnych
poprzez realizację badań przesiewowych w miejscu pracy oraz podczas imprez lokalnych

Kompleksowe podejście do działań profilaktycznych poprzez uwzględnienie w
podejmowanych działaniach wszystkich istotnych czynników ryzyka oraz zorientowanie
prowadzonych działań na dokonanie całościowej prozdrowotnej zmiany w zakresie stylu życia

Międzysektorowe podejście do działań prewencyjnych angażujące także inne – poza
placówkami ochrony zdrowia – podmioty, tj.: firmy sektora spożywczego, podmioty świadczące
usługi gastronomiczne, placówki kształcenia ustawicznego.
„Herz für Wien” (Austria)

Integracja danych dotyczących sytuacji zdrowotnej z różnych źródeł pozwalająca na
regionalną koordynację prowadzonych działań profilaktycznych, diagnost. i terapeutycznych

Skuteczne łączenie komponentu infrastrukturalnego (wdrożenie systemu) z działaniami
„miękkimi” (gł. w wymiarze analitycznym i dot. zarządzania procesami w systemie ochrony zdr.)

Efektywne wykorzystanie danych statystycznych do podejmowania najbardziej trafnych
decyzji w zakresie polityki zdrowotnej (w tym: infrastrukturalnych)
“The Cardiac Arrest Registry to Enhance Survival” (CARES) oraz “Building GIS
Capacity for Chronic Disease Surveillance” (USA)
TRENDY
Choroby nowotworowe

Podejmowanie działań profilaktycznych nie tylko w odniesieniu do wiekowych grup ryzyka,
ale także do grup, które są w wieku poprzedzającym okres największego nasilenia
występowania czynników ryzyka

Uwzględnianie najbliższego otoczenia społecznego (w tym: grupy rówieśniczej) w
podejmowaniu skutecznych działań prewencyjnych w sytuacji, gdy program zdrowotny
zorientowany jest na zmianę stylu życia oraz określonych nawyków

Wpisywanie się w najnowsze trendy w zakresie zdrowia publicznego, polegające na
akcentowaniu roli codziennych nawyków i stylu życia w obszarze prewencji zdrowotnej.

Wykorzystywanie kanałów komunikacyjnych adekwatnych do specyfiki grupy docelowej (w
przypadku osób młodych – wykorzystywanie technologii informatycznych i mobilnych
ułatwiających prozdrowotną reorientację codziennych zachowań)

Utrzymywanie kontaktu z uczestnikami programu prozdrowotnego po zakończeniu
realizacji właściwych działań prewencyjnych – monitoring wdrażania w życie zaleceń
wynikających z uczestnictwa w programie
„Ohnekippe” (Niemcy)
TRENDY
Choroby nowotworowe

Zastosowanie niestandardowego sposobu dotarcia do grupy docelowej poprzez
wykorzystanie nieformalnej sieci kontaktów społecznych

Wykorzystanie najbliższego otoczenia społecznego w procesie wpływania na podjęcie
decyzji dotyczącej udziału w badaniach przesiewowych i wdrażania zachowań prozdrowotnych

Objęcie działaniami profilaktycznymi przedstawicieli grup defaworyzowanych społecznie i
ekonomicznie oraz zamieszkujących obszary peryferyjne (tj. mających utrudniony dostęp do
usług medycznych)

Realizowanie działań prewencyjnych w sposób możliwie najbardziej oddolny, z silnym
zaangażowaniem lokalnej społeczności

Aktywizowanie osób uczestniczących w programie w zakresie wtórnej promocji badań
profilaktycznych wśród krewnych i znajomych, którzy nie korzystali z oferowanego wsparcia

Celowość podejmowania działań zwiększających responsywność w programach
zachęcających do udziału w badaniach profilaktycznych (ze szczególnym uwzględnieniem
technik przypominających i motywujących)
„Friend to Friend” (USA)
TRENDY
Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania

Dostosowanie celów programu do istniejących uwarunkowań i ograniczeń oraz realnych
możliwości ich osiągnięcia

Dostosowanie działań projektowych do specyfiki grupy docelowej i jej potrzeb poprzez
określone działania poprzedzające właściwą realizację projektu

Zaangażowanie placówek podstawowej codziennej aktywności odbiorców wsparcia (w tym
przypadku – szkół) do prowadzonych działań przewidzianych w programie

Przezwyciężenie problemu incydentalności i doraźności prowadzonych działań poprzez
relatywnie długi okres objęcia wsparciem uczestników programu

Objęcie działaniami prewencyjnymi osób w wieku szkolnym, co zwiększa
prawdopodobieństwo skutecznej i trwałej zmiany nawyków dotyczących czynników ryzyka
określonych chorób

Kompleksowa i wieloaspektowa ewaluacja rezultatów zrealizowanego programu
przeprowadzona przez jednostkę naukową
“School Health and Alcohol Harm Reduction Project (SHAHRP)” (Australia)
TRENDY
Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania

Zorientowanie działań podejmowanych w ramach programu na występowanie
negatywnych skutków pogorszenia stanu zdrowia w odniesieniu do sfery zawodowej, przy
jednoczesnym wskazywaniu na ryzyko negatywnego oddziaływania aktywności zawodowej na
stan zdrowia

Prowadzenie działań prozdrowotnych powiązanych bezpośrednio z aktywnością
zawodową w ścisłej współpracy z pracodawcami

Prowadzenie działań w zakresie wczesnej diagnostyki zaburzeń psychicznych

Wykorzystywanie potencjału i wcześniejszych działań różnych typów podmiotów
prowadzących działalność w obszarze zbieżnym z zakresem programu
“Masto” (Finlandia)
REKOMENDACJE
PROPONOWANE ROZWIĄZANIA
W ramach realizowanych programów profilaktycznych i diagnostycznych szczególny nacisk winien być
położony na stosowane sposoby dotarcia do określonych grup docelowych. Preferowane powinny być
działania niestandardowe i uwzględniające bezpośredni kontakt z adresatami wsparcia, przy
jednoczesnym uwzględnieniu roli lokalnych liderów opinii, czy najbliższego otoczenia społecznego.
W przypadku programów o charakterze diagnostycznym należy stosować rozwiązania integrujące
działania przewidziane w programie (tj. określone rodzaje badań diagnostycznych) z innymi, stosowanymi
przez placówki ochrony zdrowia procedurami. Chodzi tu przede wszystkim o promocję i informację na
temat dostępnych dzięki programowi badań diagnostycznych nie tylko w ramach odrębnych działań
informacyjnych przewidzianych w programie, ale także podczas konsultacji lekarskich, które nie są
bezpośrednio powiązane z badaniami oferowanymi w ramach programu (zwiększenie roli lekarza POZ).
Programy o charakterze diagnostycznym muszą uwzględniać kontynuację działań związanych z
ewentualnym podjęciem procesu leczenia – skierowania pacjenta na właściwą i realnie dostępną ścieżkę
działań terapeutycznych.
Zakres działań podejmowanych we wspieranych programach powinien wykraczać sektor ochrony zdrowia
i dotyczyć także tych obszarów, które w większym stopniu powiązane są ze stylem życia, czy nawykami i
zwyczajami mieszkańców. Oznacza to uwzględnienie także sektorów takich jak: spożywczy, transportowy,
czy dotyczący spędzania wolnego czasu (rekreacyjno-rozrywkowy). W tych sferach również powinny być
podejmowane działania zorientowane na osiągnięcie celów charakterystycznych dla profilaktycznych
programów zdrowotnych.
PROPONOWANE ROZWIĄZANIA
Biorąc pod uwagę rozproszenie instytucjonalne działań prewencyjnych w obszarze zdrowia należy, w
miarę możliwości, dążyć do koordynacji prowadzonych działań, a przynajmniej sprawnego przepływu
informacji pomiędzy wszystkimi kategoriami interesariuszy.
Realizowane programy profilaktyczne i diagnostyczne powinny być poddawane nie tylko wstępnej
weryfikacji na etapie aplikowania o wsparcie finansowe na realizację zaplanowanych działań, ale także
końcowej ocenie obejmującej także pomiar efektów zrealizowanych programów.
Należy prowadzić bieżący i wystandaryzowany monitoring realizowanych w regionie programów
zdrowotnych. Chodzi w tym przypadku zarówno o możliwość pełnego zewidencjonowania
podejmowanych w tym zakresie działań (a tym samym możliwości prowadzenia wystandaryzowanych
analiz dotyczących np. nadwyżki działań określonego typu, czy też ewentualnych niedoborów pewnych
kategorii działań w kontekście istniejącego w regionie zapotrzebowania), jak i możliwość prowadzenia
spójnej polityki informacyjnej dotyczącej realizowanych w regionie programów (skonstruowana baza
powinna być publicznie dostępna i wzbogacona o wyszukiwarkę umożliwiającą identyfikację programu
pod kątem zakresu merytorycznego i obszaru realizacji).
Pracownia Badań i Doradztwa
Re-Source
ul. Spławie 53
61-312 Poznań
tel. 61 622 92 06, 61 622 92 07
fax 61 622 92 08
email: [email protected]