Prawa autorskie dla uczniów i wychowawców
Download
Report
Transcript Prawa autorskie dla uczniów i wychowawców
Prawa autorskie
Co to jest prawo autorskie?
Prawo autorskie to, krótko mówiąc, zbiór norm
prawnych, których przedmiotem jest
zapewnienie ochrony twórczości naukowej,
literackiej i artystycznej.
Symbol praw autorskich(pochodzący od angielskiego słowa Copyright)
Źródło polskiego prawa autorskiego
Przyjęta w 1994 roku ustawa o prawie
autorskim reguluje między innymi przedmiot i podmiot
prawa autorskiego, wyjątki i ograniczenia praw
autorskich, okres obowiązywania praw autorskich oraz
ochronę przedmiotu prawa autorskiego. Podstawowym
założeniem jest rozróżnienie autorskich praw
osobistych oraz autorskich praw majątkowych. Ustawa –
zgodnie z nazwą reguluje także prawa pokrewne –
związane z wykonaniami, produkcją i dystrybucją
utworów.
Przedmiot prawa autorskiego
Zgodnie z ustawą, przedmiotem prawa
autorskiego jest każdy przejaw działalności
twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony
w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości,
przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
Prawo autorskie działa automatycznie – ochrona
praw autorskich rozpoczyna się z chwilą
ustalenia utworu, bez konieczności spełnienia
jakichkolwiek formalności przez jego twórcę.
Utwór nie musi przy tym być skończony.
Co jest chronione prawem autorskim?
W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:
• wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami
graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe,
kartograficzne oraz programy komputerowe),
• plastyczne,
• fotograficzne,
• lutnicze,
• wzornictwa przemysłowego,
• architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i
urbanistyczne,
• muzyczne i słowno-muzyczne,
• sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i
pantomimiczne,
• audiowizualne (w tym wizualne i audialne).
Co nie jest chronione prawem
autorskim?
Ustawa określa także szereg rodzajów treści, które nie
są przedmiotem prawa autorskiego i nie korzystają z
ustawowej ochrony:
• idee i pomysły, chyba że są wyrażone oryginalną
formą;
• urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole;
• akty normatywne lub ich urzędowe projekty;
• opublikowane opisy patentowe lub ochronne;
• proste informacje prasowe;
• pomysły i tematy badawcze oraz teorie i fakty
naukowe;
Co nie jest chronione prawem
autorskim?
• znane powszechnie od dawna formy plastyczne, przestrzenne
lub muzyczne;
• elementy utworów pozbawione charakteru twórczego, np.:
typowe tabele, rysunki, zestawienia pozbawione oryginalnej
koncepcji np. alfabetyczne;
• utwory wystawione na stałe na ogólnie dostępnych drogach,
ulicach, placach lub w ogrodach, jednakże nie do tego samego
użytku;
• utwory wystawione w publicznie dostępnych zbiorach, takich
jak muzea, galerie, sale wystawowe, lecz tylko w katalogach i w
wydawnictwach publikowanych dla promocji tych utworów, a
także w sprawozdaniach o aktualnych wydarzeniach w prasie i
telewizji, jednakże w granicach uzasadnionych celem
informacji;
• znaki firmowe użyte w celach informacyjnych.
Przykłady łamania praw autorskich
• Nielegalne kopiowanie i posługiwanie
się oprogramowaniem, filmami, muzyką itp.
bez zgody autora lub producenta utworu i bez
uiszczenia odpowiednich opłat;
Przykłady łamania praw autorskich
• Korzystanie z Internetu lub książki do
napisania np. artykułu bez podawania
źródła(czyli łącza/nazwy książki), chyba, że jest
napisane inaczej;
Przykłady łamania praw autorskich
• Nagranie oglądanego przez Ciebie filmu w
kinie;
Przykłady łamania praw autorskich
• Podawanie się za twórcę utworu;
Przykłady łamania praw autorskich
• Nielegalna emisja utworów (np. w radiu
internetowym, YouTubie…).
Jak nie łamać praw autorskich?
Aby chronić prawa autorskie, możemy m.in.:
• Nie pobierać nielegalnego oprogramowania,
muzyki oraz filmów;
• Jeśli korzystamy z zewnętrznych źródeł podczas
pisania artykułu lub tworzenia prezentacji, warto
je podać na końcu wypracowania/prezentacji;
• Dla ,,Youtuberów’’: korzystajcie jedynie z
utworów na licencji CC; w innym wypadku
uzyskajcie zgodę od autora;
Jak nie łamać praw autorskich?
• Nie nagrywać filmów w kinie, a w
szczególności nie udostępniać ich publicznie.
Słowniczek
• Creative Commons (CC) jest międzynarodowym
projektem oferującym darmowe rozwiązania
prawne i inne narzędzia służące zarządzaniu
przez twórców prawami autorskimi do swoich
utworów.
• Youtuber – każda osoba, która udostępnia
publicznie materiały w serwisie YouTube.
Bibliografia - tekst
• Wikipedia, wolna encyklopedia http://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo_autorskie
• Przykłady łamania praw autorskich https://sites.google.com/site/zs1portfoliodare
k1a/przyklady-lamania-praw-autorskich
• CC, o nas - http://creativecommons.pl/o-nas/
Bibliografia – zdjęcia
• http://i.wp.pl/a/f/jpeg/28685/ksiazka-prawoautorskie-sad-think_660x494.jpeg
• http://jarandos.com/wpcontent/uploads/2012/09/RadioAntena.jpg
• http://thinkjudd.com/wpcontent/uploads/2013/01/imagem_internet2008.jp
g
• http://www.krainajacwingow.pl/zdjecia/201203131
3141756263472.jpg
Bibliografia – zdjęcia
• http://www.crn.pl/images/2011/06/01/piract
wo_zaj.jpg/image_preview/piractwo_Zaj.jpg
• http://vbeta.pl/images//2009/11/droga_do_s
ukcesu-496x339.jpg
• http://upload.wikimedia.org/wikipedia/comm
ons/thumb/b/b0/Copyright.svg/197pxCopyright.svg.png
Dziękuję za uwagę.