Transcript 6. Diagnoza w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej

ul. Kard. Wyszyńskiego 23, 49-300 Brzeg
tel./fax. +48-77- 4163207, 4163988
www.poradnia-brzeg.edu.pl
e-mail: [email protected]
Poradnia czynna w godzinach :
poniedziałek - czwartek 8.00-17.00
piątek 8.00-15.00
Diagnoza, terapia i doradztwo w zakresie:
 trudności szkolnych
 trudności wychowawczych
 kryzysów i problemów emocjonalnych dzieci
i młodzieży
 zaburzeń rozwoju mowy
 pomocy uczniom zdolnym
 poradnictwa zawodowego
 wspomagania rozwoju
małego dziecka
 niepełnosprawności
Pomoc poradni
pedagodzy
psycholodzy
logopedzi
rehabilitant ruchowy
Wszelka pomoc
udzielana jest
bezpłatnie,
na wniosek i za zgodą
rodziców lub prawnych
opiekunów dziecka
Pracownicy Poradni

Diagnoza dziecka w celu
określenia przyczyn zgłaszanych
trudności

Określenie potencjału
rozwojowego dziecka i
możliwych form pomocy

Wydanie dokumentów
opinii/orzeczenia

Terapia indywidualna lub
grupowa

Zajęcia psychoedukacyjne

Warsztaty dla rodziców

Współpraca
z przedszkolem/szkołą do której
uczęszcza dziecko
Formy pomocy







DIAGNOZA
Wywiad rozwojowy z rodzicem
Wywiad na temat zgłaszanych
trudności
Badanie psychologiczne
Badanie pedagogiczne
Badanie logopedyczne
Badanie rehabilitanta ruchowego
Badania przesiewowe wzroku,
słuchu i mowy








Określenie zgłaszanego problemu
Wywiad rozwojowy
Analiza informacji o funkcjonowaniu dziecka
w szkole/przedszkolu
Hipoteza badawcza
Analiza danych testowych i pozatestowych
(obserwacje, wytwory dziecka)
Analiza wyników pracy wyrównawczej
Weryfikacja hipotezy badawczej
Diagnoza = patomechanizm zaburzeń
Proces diagnostyczny
CO JEST
PROBLEMEM?
INFORMACJA
NAUCZYCIELI
DANE Z
WYWIADU
ZGROMADZONE
WYNIKI BADAŃ
HIPOTEZA
BADAWCZA
Proces diagnostyczny: I ETAP
Obserwowane trudności: ich rodzaj,
częstotliwość, nasilenie
 Motywacja dziecka
 Efekty prowadzonej pracy
 Zasoby: zdolności, zainteresowania,
wsparcie rodziny

Opinia nauczyciela
Badanie
pedagogiczne
Badanie
psychologiczne
Badanie
logopedyczne
PATOMECHANIZM ZABURZEŃ
Proces diagnostyczny: II ETAP









Ocena poziomu rozwoju intelektualnego w
stosunku do wieku życia dziecka
Zasób słownictwa czynnego
Ocena funkcjonowania w roli ucznia:
motywacja do nauki, lęk szkolny
Poziom rozwoju analizatora wzrokoworuchowego
Ocena sprawności analizatora słuchowego
Zainteresowania
Cechy osobowości dziecka
Dojrzałość społeczna
Rodzina
Diagnoza psychologiczna







Ocena umiejętności fonologicznych
Ocena dominacji lateralnej
Ocena orientacji przestrzennej
Ocena umiejętności czytania: technika,
tempo, rozumienie tekstu czytanego po cichu
i głośno
Ocena umiejętności pisania: tekst dyktowany,
wypracowanie
Znajomość zasad poprawnej pisowni
Ocena wiedzy i umiejętności matematycznych
Diagnoza pedagogiczna
Budowa aparatu artykulacyjnego
 Ocena mowy dziecka
 Ocena zdolności komunikacyjnych

Diagnoza logopedyczna

określenie przyczyn trudności i wskazanie mocnych stron dziecka

ukierunkowanie pomocy dziecku w pokonaniu trudności



wsparcie rodziców w postępowaniu wychowawczym

duża plastyczność mózgu w dzieciństwie pozwala na osiąganie sukcesów w
terapii

wcześnie udzielona pomoc daje możliwość zahamowania wielu zaburzeń i ich
konsekwencji, a czasami nawet całkowitego zatrzymania niekorzystnych zmian
wydanie dokumentów umożliwiających udzielenie pomocy dziecku w szkole /
przedszkolu
Daj swojemu dziecku szansę na lepszy start !
Dlaczego warto się
do nas zgłosić?
WCZESNE
ROZPOZNAWANIE
ZABURZEŃ O CHARAKTERZE
DYSLEKTYCZNYM
MODEL POSTĘPOWANIA
DIAGNOSTYCZNEGO I TERAPEUTYCZNEGO
MOTORYKA DUŻA
 MOTORYKA MAŁA (RĄK)
 LATERALIZACJA
 ORIENTACJA W SCHEMACIE CIAŁA I W
PRZESTRZENI
 FUNKCJE SŁUCHOWO-JĘZYKOWE
 KOORDYNACJA WZROKOWO-RUCHOWA
 FUNKCJE WZROKOWE
 CZYTANIE
 PISANIE
 ORIENTACJA W CZASIE

Obserwowane TRUDNOŚCI
Wiek niemowlęcy, poniemowlęcy, przedszkolny: obserwacja
objawów dysharmonii rozwoju psychoruchowego –
WSZECHSTRONNE WSPOMAGANIE ROZWOJU I TERAPIA
LOGOPEDYCZNA
6-7 lat: BADANIA PRZESIEWOWE – SKALA RYZYKA DYSLEKSJI
- ostrożna diagnoza „ryzyka niepowodzeń w nauce czytania i
pisania” - ZAJĘCIA KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNE W
PRZEDSZKOLU, TERAPIA LOGOPEDYCZNA, ćwiczenia w
domu
8-9 lat: obserwacja dziecka, wspomaganie rozwoju oraz
podejmowanie ćwiczeń w zakresie czytania i pisania –
diagnoza ryzyka dysleksji - SPECJALISTYCZNE ZAJĘCIA
KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNE, LOGOPEDYCZNE w szkole,
praca rodziców w domu ukierunkowana przez nauczyciela
klasa III/IV: pogłębione badanie diagnostyczne w poradni
psychologiczno-pedagogicznej – INDYWIDUALNA TERAPIA
PEDAGOGICZNA W PORADNI, PRZY WSPÓŁPRACY
RODZICÓW
WAŻNE OKRESY
DIAGNOZA GOTOWOŚCI SZKOLNEJ
- RYZYKA DYSLEKSJI ROZWOJOWEJ
W wieku 5-6 lat: badania przesiewowe
w zakresie gotowości szkolnej dzieci
Na podstawie:
 Frydrychowicz A., Koźniewska E., Matuszewski A.,
Zwierzyńska E. i inni (red.), Doradca Nauczyciela
Sześciolatków (Skala Gotowości Szkolnejpodręcznik, arkusz obserwacji). CMPP-P,
Warszawa 2006.
 OPRACOWANE ARKUSZE DO DIAGNOZY
GOTOWOŚCI SZKOLNEJ – dla nauczycieli
wychowania przedszkolnego
MODEL DIAGNOZOWANIA DYSLEKSJI ROZWOJOWEJ
DIAGNOZA RYZYKA DYSLEKSJI
W wieku 6-8 lat: ujawnienie symptomów
ryzyka dysleksji i nasilonych trudności
w uczeniu się czytania
(szczególnie w dekodowaniu)
Na podstawie:
 Bogdanowicz M., Ryzyko dysleksji. Problem i
diagnozowanie. Skala Ryzyka Dysleksji wraz z
normami dla klas 0 i I. Wydawnictwo Harmonia,
Gdańsk 2005.
 Próba czytania „Darek” (W): M. Bogdanowicz,
Integracja percepcyjno-motoryczna. Teoria –
diagnoza – terapia. Warszawa 2000.
MODEL DIAGNOZOWANIA DYSLEKSJI ROZWOJOWEJ
DIAGNOZA DYSLEKSJI ROZWOJOWEJ
KLASA III i IV (przełom okresu nauczania
zintegrowanego i przedmiotowego):
diagnoza dysleksji rozwojowej
Badanie w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej na podstawie:
Bogdanowicz M. i inni, Diagnoza dysleksji u
uczniów klasy III szkoły podstawowej.
Przewodnik diagnostyczny. Pracownia
Testów Psychologicznych, Gdańsk 2008.
 Testy dostępne pracownikom poradni.

MODEL DIAGNOZOWANIA DYSLEKSJI ROZWOJOWEJ
Dysleksję POTWIERDZA obecność:
 zaburzeń funkcji słuchowo-językowych
(fonologiczny aspekt języka) uwagi, pamięci i
percepcji słuchowej dźwięków mowy
(opóźniony rozwój mowy - mowa pojawia się
do 3r.ż.)
 zaburzeń funkcji wzrokowo-ruchowych
(uwagi, spostrzegania, pamięci wzrokowej,
wyobraźni przestrzennej, motoryki dużej,
motoryki małej, integracji percepcyjno–
motorycznej oraz lateralizacji).
Rozpoznanie dysleksji dokonujemy gdy obserwowane
trudności mają specyficzny charakter, gdy
z TRUDEM I WOLNO USTĘPUJĄ
pod wpływem ćwiczeń
POPRAWA JEST NIEWSPÓŁMIERNIE MAŁA DO WŁOŻONEJ PRACY
oraz gdy TRUDNOŚCI CZĘSTO PONOWNIE SIĘ POJAWIAJĄ
Wyklucza dysleksję rozwojową:
obniżona sprawność intelektualna
(inteligencja niższa niż przeciętna lub
niepełnosprawność intelektualna w
stopniu lekkim),
 schorzenie neurologiczne (epilepsja,
mózgowe porażenie dziecięce,
schorzenia genetyczne, nowotwór
oraz nabyte uszkodzenie mózgu),
 znaczny niedosłuch,
 istotne zaniedbania środowiskowe
(brak stymulacji).

Szkoła – m.in. ZESPÓŁ DO SPRAW SPECJALNYCH
POTRZEB EDUKACYJNYCH UCZNIÓW:
 rozpoznawanie przyczyn niepowodzeń szkolnych
ucznia,
 rozpoznawanie specyficznych trudności w
uczeniu się – ryzyka dysleksji,
 rozpoznawanie potencjalnych możliwości ucznia,
zdolności, zainteresowań, obszarów dobrego
funkcjonowania
► opracowywanie indywidualnych programów
edukacji zawierających elementy wsparcia dla
uczniów ze specjalnymi potrzebami – ich
realizacja i ewaluacja (nauczyciele i specjaliści)
Projektowane zmiany –
nowe zadania dla szkoły/poradni
1. specyficzne, które obejmują m.in. ćwiczenia usprawniające
funkcje poznawcze i motoryczne, prowadzone przez nauczyciela i
kontynuowane przez rodziców w domu w zakresie:
◦ ćwiczenia na materiale nieliterowym, m.in. różnicowanie bardzo
podobnych obrazów wzrokowych, wyszukiwanie podobieństwa i
różnic, układanie puzzli, odnajdywanie par,
◦ ćwiczenia na materiale literowym
◦ doskonalenie sprawności słuchowo-językowych
◦ doskonalenie motoryki ręki piszącej,
◦ doskonalenie koordynacji wzrokowo-ruchowej (kalkowanie,
labirynty, łączenie kropek, wyszukiwanie ukrytych figur)
◦ ćwiczenia doskonalące koncentrację uwagi (reagowanie na
sygnał, działania wg podanej instrukcji, kończenie podjętych
czynności)
◦ usprawnianie funkcji percepcyjno-motorycznych na materiale
ortograficznym
◦ doskonalenie umiejętności szkolnych (czytania, pisania,
liczenia)
2. niespecyficzne, polegające m.in.. Na niwelowaniu napięć
emocjonalnych, budowaniu poczucia własnej wartości oraz
poczucia bezpieczeństwa, motywowaniu do podejmowania działań
o różnym stopniu trudności
stosowane oddziaływania





Bogdanowicz M., Uczeń z dysleksją w szkole.
Poradnik nie tylko dla polonistów. Wydawnictwo
Pedagogiczne Operon, Gdynia 2005.
Bogdanowicz M., Adryjanek A., Rożyńska M.,
Uczeń z dysleksją w domu. Poradnik nie tylko
dla rodziców. Wydawnictwo Pedagogiczne
Operon, Gdynia 2007.
Problemy wychowawcze dzieci i młodzieży.
Poradnik dla pedagogów szkolnych, opiekunów i
wychowawców. Wydawnictwo Forum, Poznań
2009.
Grabowska A., Rymarczyk K. (red.), Dysleksja:
od badań mózgu do praktyki. Instytut Biologii
Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, Warszawa
2004.
Reid G, Wearmouth J (red.), Dysleksja. Teoria i
praktyka. GWP, Gdańsk 2008.
polecana literatura: