Transcript Opbrengstgericht werken in mijn school/klas: Hoe realiseer ik dat?

Opbrengstgericht werken in mijn
school/klas: Hoe realiseer ik dat?
Juliette Vermaas
Wat is volgens jou OGW?
• Welke positieve/negatieve beelden heb je bij OGW?
• Welke beelden heb je bij het vakmanschap van de
leraar?
Programma
• Introductie op OGW: de zes bouwstenen
• Bouwsteen 1: visie en schoolontwikkeling
• Bouwsteen 3: onderwijsproces en
vakmanschap
• Succesfactoren OGW
• Simulatie OGW
Wat is OGW?
Docenten/secties buigen zich regelmatig over de
vraag wat de resultaten zeggen over de leerlingen
en over het onderwijs en gebruiken de conclusies om
hun aanpak gericht te verbeteren.
Vraagt om onderzoekende vaardigheden:
vooraf formuleren van doelen
verzamelen van informatie
cyclische/planmatige aanpak
Zes bouwstenen van OGW
Bouwstenen van OGW
1. Visie en beleid: Wat is onze visie op goed onderwijs? Wat
verwachten we van onze leerlingen? Welke doelen hebben wij en
zijn die ambitieus genoeg?
2. Sturing: Hoe organiseren wij OGW systematisch? Hoe planmatig
sturen we de organisatie aan om meer resultaatgericht te werken?
3. Onderwijsproces: Welke verwachtingen en doelen stellen we aan
onze leerlingen? Hoe weten we waar de leerlingen staan en waar
we de leerlingen naar toe willen brengen?
4. Cultuur: Hoe belangrijk vinden wij prestaties? Hoe reflecteren we
op ons eigen werk? Hoe spreken wij elkaar aan?
Opdracht 1: Meetlat OGW
In welke mate is OGW al in uw school aanwezig?
– Zitten we allemaal op dezelfde lijn wat betreft het doelgericht werken
aan hogere prestaties?
– Zijn de (eind)doelen voor iedereen duidelijk en ambitieus genoeg?
Bouwsteen 1
OGW = Schoolontwikkeling!
Niet alleen richten op prestaties (terugkijken), maar resultaten
analyseren en gebruiken om vooruit te kijken:
–Wat zeggen de resultaten over de leerlingen en over het
onderwijs?
–Conclusies gebruiken om de aanpak gericht te
verbeteren!
Samen (hang) OGW
•
OGW vraagt gezamenlijke verantwoordelijkheid van
leidinggevenden, kwaliteitszorgmedewerkers, docenten,
leerlingen en ouders!
•
Link met Determinatie en Toetsbeleid: gezamenlijke
afspraken over inhoud en organisatie
OGW-cyclus
1. Visie hebben op leren en onderwijs waarin hoge verwachtingen van de
school, zichzelf en de leerlingen centraal staan
2. Visie vertalen in heldere en meetbare (leer)doelen
3. Onderwijs in richten
4. Sturen op het realiseren van de gewenste doelen door (prestatie-)
afspraken met docenten/leerlingen
5. Vorderingen (zowel harde resultaten als zachte vaardigheden) continu
meten
6. Vorderingen analyseren: in hoeverre zijn doelen/normen bereikt, hoe is
dat per klas/leerjaar/vak/docent en in vergelijking met vorig jaar?
7. Resultaten verklaren: waar ligt het aan?
8. Resultaten bespreken door feedback te geven en te krijgen
9. Activiteiten/werkwijze bijstellen.
OGW-cyclus
Opdracht 2: OGW-cyclus
• Welke fase van de OGW-cyclus is bij jullie op orde?
Noteer hier een + of ++
• Welke fase van de OGW-cyclus vraagt extra aandacht?
Noteer hier een – of ±
Bouwsteen 3:
Vakmanschap en OGW
OGW heeft vaak nog een negatieve klank:
•
Moet van de inspectie
•
Kost veel tijd, komt er bij
•
Alleen maar focus op cijfers
•
Negatief voor pedagogisch klimaat
Maar: praktijk laat meerwaarde zien van OGW
voor de eigen ontwikkeling en die van de leerling
-> OGW= vakmanschap versterken!
Kenmerken van vakmanschap
Bevlogenheid
Kennis &
Ervaring
Resultaatgericht
Randvoorwaarden
Inhoud
Uitdagend &
Doelgericht
Proces
Klassenmanagement
Onderzoek laat zien dat:
1. hogere doelen/verwachtingen,
2. feedback geven,
3. studievoortgang bijhouden en
4. differentiëren…
…het meest bijdragen aan leerwinst & welzijn van lln:
– Les sluit beter aan bij leerontwikkeling
– Leerling wordt uitgedaagd
– Leerling merkt dat hij vooruit gaat
– Er ontstaan doorlopende leerlijnen!
OGW
1. Hogere doelen
1. Waar staan mijn leerlingen nu?
2. Waar stonden ze 1-2 maanden geleden?
3. Waar moeten ze over 1-2 maanden zijn?
4. Hoe ga ik dat aanpakken?
5. Hoe ga ik het effect meten?
6. Welk effect merk ik van mijn handelen?
7. Wat vind ik van dat effect, ben ik tevreden?
8. En wat vindt de leerling ervan?
9. Welke conclusies verbind ik hieraan?
10. Hoe vertaal ik die conclusies naar concreet handelen?
2. Structurele feedback
• Op inhoud en op leerproces
• Hoe los je moeilijke opdrachten op?
• Belang van positieve feedback
• Feedback van
leerlingen op jou
en op zichzelf
3. Bijsturen o.b.v. voortgang

Van volgend naar plannend onderwijs: opdracht 3
Cijfer
Leerling
1
2
3
4
5
Gem./lln.
1
6,6
6,1
7,2
7,0
7,0
6,8
2
4,5
5,3
6,0
5,3
5,1
5,2
3
5,1
4,5
6,0
5,4
4,9
5,2
4
9,1
4,5
6,1
6,2
6,1
6,4
5
7,5
2,1
6,1
4,3
5,9
5,2
6,6
4,5
6,3
5,6
5,8
5,8
Gemiddeld cijfer
4. Differentiatie
• Het bewust omgaan met verschillen in de klas
• Wat betekenen de resultaten voor mijn (eind)doelen,
planning, toetsen, klassenmanagement?
• Voorbeeld klassenhandelingsplan
HELE KLAS
Bijv. klassenplattegrond,
afspraken rond zelfstandig
werken, etc.
DIFFERENTIATIE
LEESVAARDIGHEID
Onder niveau:
Boven niveau:
WOORDENSCHAT
Onder niveau:
Boven niveau:
HANDELINGSPLANNEN:
Weergave van individuele speerpunten.
Wim: Graag bij Wim na de overgang van de
Uitlegfase naar de Zelfstandig-Werk-fase checken
of hij weet wat hij nu moet gaan doen. Zo nodig
de opdracht kort en krachtig herhalen volgens een
gestructureerd stappenplan.
Klaas: Graag bij Klaas checken of hij zijn huiswerk
heeft gemaakt.
REKENEN/WISKUNDE
Onder niveau:
Boven niveau:
EIGEN VAK
Onder niveau:
Boven niveau:
Succesfactoren OGW
1. Gezamenlijke verantwoordelijkheid voor visie, doelen,
resultaatafspraken.
2. OGW-cultuur:
•
•
•
Hoge doelen/verwachtingen
Analyseren en verbeteren: actie!
Reflectie en feedback: vertrouwen!
3. Planmatige aanpak tot in de klas door:
•
•
•
Vakwerkplannen o.b.v. resultaten en syllabus
Blijvende aanpassing pta/pto/toetsen
Lesinrichting/differentiatie o.b.v. resultaten
4. Samenwerking en afstemming in de sectie:
doorlopende leerlijnen!
Wat vraagt dit van mij als leraar?
•
•
•
•
•
•
•
Zorg voor een veilige cultuur en duidelijke structuur in de les.
Blijf opletten hoe het gaat met de leerlingen.
Werk planmatig, stuur steeds bij o.b.v. de resultaten.
Maak en bespreek samen toetsen en analyses.
Ga bij elkaar kijken in de les.
Geef leerlingen/elkaar feedback.
Maak leerlingen en ouders mede
verantwoordelijk voor de
resultaten.
Wat vraagt dit van de
schoolleider?
Meer manager zijn!
Meer leiderschap!
Doel Simulatie
Bewustwording van de mogelijkheden van OGW
in de school (dus nog niet in de klas)
Inzicht krijgen in:
o de cyclus van OGW
o bevorderende en belemmerende factoren
o wat er op de eigen school al goed gaat/beter kan
Besluiten hoe je samen de komende periode
OGW in de eigen school verder gaat versterken
nr
Hoe?
o Door samen te analyseren
o Door samen SMART doelen te formuleren:
o
o
o
o
Specifiek (eenduidig)
Meetbaar (concrete resultaten)
Acceptabel en realistisch
Tijdgebonden (wanneer moet het klaar zijn?)
o Door analyses en doelen samen te bespreken
o Door concrete verbeteracties af te spreken
nr
Voordat we beginnen met de simulatie
1. Simulatie = vereenvoudiging van de werkelijkheid
2. Werkwijze = snelkookpan. Frustratie hoort
daarbij!
3. Gaat om het proces, geen test voor de beste
analyse of het beste plan.
4. Leef je in, blijf in het spel, maar ga geen typetje
spelen.
nr
Wie, wat, waar?
 Amsterdam: Theaterzaal, Spelleider Juliette
NB: Start met lunch!
 Eindhoven: Loodszaal, Spelleider Irma
 Zwolle: Meetkamer, Spelleider Paula
nr