Transcript Problem odpowiedzialności kierowników grantów i projektów

Problem odpowiedzialności
kierowników grantów i
projektów
Uniwersytecka Komisja Nauki,16 stycznia 2014 r.
Renata Okupniak, radca prawny
Magdalena Szafran, kierownik Dział Nauki i Programów Krajowych
Odpowiedzialność uczelni według
umów o finansowanie
Wyłączna odpowiedzialność uczelni wobec instytucji finansującej w
tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy
Jednostka zobowiązuje się do realizacji projektu zgodnie z
postanowieniami umowy….
Dotyczy: umów zawartych z MNiSW (NPRH: moduł 3; międzynarodowe
współfinansowane), NCBR
Odpowiedzialność kierownika projektu
według umów o finansowanie
Brak w umowach zapisów o odpowiedzialności kierownika projektu
wobec instytucji finansującej.
Brak możliwości negocjowania przez uczelnie umów o finansowanie w
zakresie odpowiedzialności kierownika projektu wobec instytucji
finansującej.
Kierownik projektu oraz Jednostka zobowiązują się do realizacji
projektu zgodnie z postanowieniami umowy….
Jednostka jest odpowiedzialna wobec agencji finansującej za
wykonanie umowy, w tym za działania i zaniechania Kierownika
projektu
Dotyczy:
umów zawartych z NCN, MNiSW (NPRH: moduł 1 i 2; Iuventus Plus, Mobilność
Plus, Diamentowy Grant), FNP
Zaniechania Kierownika projektu w
realizacji projektu
• Zaniechania merytoryczne:
W razie nieprzyjęcia sprawozdania finansowego lub w razie
nieuznania przez projekt pozytywnej oceny merytorycznej umowa
może być uznana za niewykonaną w całości lub w części i
jednostka jest wezwana do zwrotu środków finansowych
wykorzystanych nieprawidłowo
• Zaniechana formalne:
Niezłożenie raportu rocznego w terminie lub złożenie raportu
niekompletnego stanowi podstawę wstrzymania dalszego
finansowania projektu lub odstąpienia przez agencję finansującą
od umowy i do żądania zwrotu przekazanych środków
Niezłożenie raportu końcowego w terminie lub złożenie raportu
niekompletnego stanowi podstawę do uznania umowy za
niewykonaną i do żądania zwrotu przekazanych środków
Opis przypadku zaniechania
kierownika projektu
•
•
•
•
•
•
•
•
Raport końcowy nie został wysłany w terminie z winy kierownika projektu
Pisma Rektora wzywające kierownika projektu do dopełnienie
obowiązku – bezskuteczne
Pismo NCN wzywające do przesłania raportu
Nałożenie kary upomnienia – bezskuteczne
Ponowne wezwania kierownika projektu do złożenia raportu – obietnica
złożenia – bezskuteczne
Raport końcowy wysłany z 6 miesięcznym opóźnieniem, minął się z
decyzją NCN o uznaniu projektu za niewykonany i żądanie zwrotu
przekazanych środków
Zwrot przez uczelnię środków projektu na konto instytucji finansującej
Pismo Jednostki do Ministra NiSW z prośbą o umorzenie; negatywna
odpowiedź z MNiSW, ze wskazaniem, że uczelnia jest odpowiedzialna
za wykonanie umowy, w tym za działania i zaniechania kierownika
projektu
Roszczenia uczelni wobec kierownika
projektu z tytułu zwrotu środków
Kierownik projektu jest zatrudniony w uczelni na podstawie
stosunku pracy (mianowanie, umowa o pracę)
• Zasady odpowiedzialności materialnej kierownika projektu, będącego
pracownikiem uczelni, w całości regulują przepisy Kodeksu pracy i
uczelnia nie ma podstaw do modyfikacji tej odpowiedzialności w
trybie umownym.
• W zakresie odpowiedzialności kierownika projektu, będącego
pracownikiem uczelni, uczelnia nie ma podstaw do żądania od
kierownika projektu zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy, np.
w postaci kary umownej, gwarancji bankowej, gwarancji
ubezpieczeniowej.
Roszczenia uczelni wobec kierownika
projektu z tytułu zwrotu środków
Kierownik projektu jest zatrudniony w uczelni na podstawie
stosunku pracy (mianowanie, umowa o pracę)
• Obciążenie kierownika projektu całą należnością tylko w przypadku
wykazania winy umyślnej kierownika projektu.
Wina umyślna – uczelnia musi wykazać, że kierownik projektu
działał:
– z zamiarem bezpośrednim, to jest chciał naruszyć swoje obowiązki
pracownicze dotyczące realizacji projektu oraz chciał wyrządzić uczelni
szkodę w postaci obciążenia uczelni obowiązkiem zwrotu środków,
albo
– z zamiarem ewentualnym, to jest przewidywał możliwość naruszenia
swoich obowiązków pracowniczych dotyczących realizacji projektu oraz
możliwość wyrządzenia uczelni szkody w postaci obciążenia uczelni
obowiązkiem zwrotu środków, i na to się godził.
Roszczenia uczelni wobec kierownika
projektu z tytułu zwrotu środków
Kierownik projektu jest zatrudniony w uczelni na podstawie
stosunku pracy (mianowanie, umowa o pracę)
• Obciążenie kierownika projektu należnością do wysokości jego
trzymiesięcznego wynagrodzenia w przypadku wykazania winy
nieumyślnej kierownika projektu.
Wina nieumyślna – uczelnia musi wykazać, że kierownik projektu
dopuścił się:
– niedbalstwa, to jest miał możliwość przewidywania, że jego zachowanie
wyrządzi uczelni szkodę, ale bezpodstawnie przypuszczał, że szkoda nie
nastąpi,
albo
– lekkomyślności, to jest kierownik projektu nie przewidywał możliwości
powstania szkody, chociaż w oparciu o okoliczności sprawy mógł i
powinien przewidzieć jej powstanie
Roszczenia uczelni wobec kierownika
projektu z tytułu zwrotu środków
Kierownik projektu jest zatrudniony w uczelni na podstawie
stosunku pracy (mianowanie, umowa o pracę)
• Brak podstaw do potrącenia należności z wynagrodzenia za pracę
kierownika projektu, bez jego zgody.
• W przypadku bezskuteczności żądania zwrotu należności przez
kierownika projektu, roszczenie uczelni może być dochodzone na
drodze postępowania sądowego, a po uzyskaniu korzystnego dla
uczelni wyroku również na drodze postępowania egzekucyjnego.
• W postępowaniu sądowym uczelnia musi wykazać winę kierownika
projektu oraz wysokość szkody, przy dodatkowym założeniu, że
wysokość szkody nie jest umniejszana o wartość zakupionych w
ramach projektu środków rzeczowych.
Roszczenia uczelni wobec kierownika
projektu z tytułu zwrotu środków
Kierownik projektu jest zatrudniony w uczelni na podstawie
stosunku pracy (mianowanie, umowa o pracę)
• Równolegle do rozliczeń finansowych uczelnia może podjąć wobec
kierownika projektu będącego pracownikiem uczelni działania w
zakresie:
– pociągnięcia kierownika projektu do odpowiedzialności dyscyplinarnej
(jedynie w przypadku, gdy kierownik projektu jest nauczycielem
akademickim),
– rozwiązania stosunku pracy, przy czym:
• w przypadku kierownika projektu będącego mianowanym nauczycielem
akademickim wymagane jest uzyskanie opinii organu uczelni wskazanego w
statucie,
• w przypadku kierownika projektu zatrudnionego na podstawie umowy o pracę
na czas określony, jedynie, gdy umowa o pracę jest zawarta na czas dłuższy
niż 6 miesięcy i zawiera postanowienie o dopuszczalności jej rozwiązania za
dwutygodniowym wypowiedzeniem.
Roszczenia uczelni wobec kierownika
projektu z tytułu zwrotu środków
Kierownik projektu jest zatrudniony w uczelni na podstawie
stosunku cywilnoprawnego (umowa o dzieło, umowa zlecenia)
• Obciążenie kierownika projektu całą należnością z tytułu
niewykonania lub nienależytego wykonania umowy o dzieło/umowy
zlecenia w przypadku winy umyślnej bądź winy nieumyślnej.
• Możliwość potrącenia należności z wynagrodzenia przysługującego
kierownikowi projektu z tytułu umowy o dzieło/umowy zlecenia
(dotyczy wszystkich wynagrodzeń z tytułu umów cywilnoprawnych
zawartych z uczelnią, z wyłączeniem wynagrodzenia ze stosunku
pracy).
Roszczenia uczelni wobec kierownika
projektu z tytułu zwrotu środków
Kierownik projektu jest zatrudniony w uczelni na podstawie
stosunku cywilnoprawnego (umowa o dzieło, umowa zlecenia)
• W przypadku bezskuteczności żądania zwrotu należności, roszczenie
uczelni może być dochodzone na drodze postępowania sądowego, a
po uzyskaniu korzystnego dla uczelni wyroku również na drodze
postępowania egzekucyjnego.
• W postępowaniu sądowym uczelnia musi wykazać winę kierownika
projektu oraz wysokość szkody, przy dodatkowym założeniu, że
wysokość szkody nie jest umniejszana o wartość zakupionych w
ramach projektu środków rzeczowych.
Roszczenia uczelni wobec kierownika
projektu z tytułu zwrotu środków
Kierownik projektu jest zatrudniony w uczelni na podstawie
stosunku cywilnoprawnego (umowa o dzieło, umowa zlecenia)
• Roszczenia uczelni wobec kierownika projektu mogą być
zabezpieczone w umowie o dzieło/ umowie zlecenia np. poprzez kary
umowne, a ponadto np. w postaci gwarancji bankowej, gwarancji
ubezpieczeniowej, przez potrącenia z należności za częściowe
wykonanie umowy o dzieło/umowy zlecenie.
• Równolegle do rozliczeń finansowych uczelnia może podjąć wobec
kierownika projektu działania w zakresie wypowiedzenia umowy bądź
odstąpienia od umowy. Umowa o dzieło/umowa zlecenia mogą w tym
zakresie zawierać dodatkowe, szczegółowe uregulowania.
Czynniki niekorzystne dla
jednostek
• Brak wymogu sprawozdania merytorycznego w raporcie rocznym
(np. NCN), stwarza ryzyko nie zatwierdzenia projektu
• Brak informacji od agencji finansującej o przyjęciu lub nieprzyjęciu
raportu rocznego; korekty dotyczą tylko błędów formalnych
Mechanizmy zabezpieczające
jednostkę
• Zobowiązanie każdego kierownika projektu do bieżącego i
niezwłocznego informowania uczelni w formie pisemnej o
problemach w realizacji projektu w celu podjęcia decyzji o
ewentualnym aneksowaniu umowy z instytucją finansującą.
• Zobowiązanie każdego kierownika projektu do cyklicznego składania
uczelni sprawozdań merytorycznych/oświadczeń, że projekt jest
realizowany zgodnie z umową.
• Zagwarantowanie w umowach o pracę zawieranych z kierownikami
projektów na czas określony dłuższy niż 6 miesięcy prawa uczelni do
wypowiedzenia umowy.
Mechanizmy zabezpieczające
jednostkę
• Zagwarantowanie w umowach o dzieło/umowach zlecenia
zabezpieczenia przez kierownika projektu należytego wykonania
umowy w określonych przez uczelnię formach i wysokości (np.
gwarancja bankowa, gwarancja ubezpieczeniowa, potrącenia z
należności za częściowe wykonanie umowy o dzieło/umowy
zlecenie).
• Zagwarantowanie w umowach o dzieło/umowach zlecenia kar
umownych należnych uczelni z tytułu niewykonania lub nienależytego
wykonania umowy przez kierownika projektu.
Dziękujemy za uwagę