Transcript (2013). "Το Ενεργειακό Σύστημα της Ελλάδας"
Το Ελληνικό Ενεργειακό Σύστημα
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Λευτέρης Γιακουμέλος
Τμήμα Εκπαίδευσης
Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας ΚΑΠΕ email: [email protected]
ΚΠΕ Ελασσόνας 22 -2-2013
Βιομηχανική επανάσταση 1760 -1840
Η κυρίως αγροτική παγκόσμια οικονομία που βασίζεται σε στη χειρωνακτική εργασία μετατράπηκε σε βιομηχανική με την χρήση των μηχανών.
Ονομαστική Πραγματική $ 2008 Τιμές αργού πετρελαίου Ρουμανία – οι πρώτες πετρελαιοπηγές
Κρίσεις του 1973 και του 1979
$3 $12 $0.90 $3.45
Τιμές αργού πετρελαίου $16 $40
Κατανάλωση της ενέργειας, σε ετήσια βάση παγκοσμίως Μικροτσίπ Εμπορική αεροπορία Πυρηνική ενέργεια Κινητήρας βενζίνης Ηλεκτρικός κινητήρας Λυχνία κενού Τηλεόραση Ατμομηχανή Ανανεώσιμες Πυρηνική ενέργεια Φ. αέριο Πετρέλαιο Άνθρακας Βιομάζα Exajoule
EJ =10 18 joules
Κατανάλωση της ενέργειας, σε ετήσια βάση παγκοσμίως 35000 30000 Άλλο ΘΗΣ 25000 Εν. Καλλιέργειες Αιολική ενέργεια 20000 Υδροηλεκτρικά Πυρηνικά 15000 10000 Φ. αέριο Πετρέλαιο 5000 Άνθρακας 0 1860 1880 1900 1920 1940 1960 1980 2000 2020 2040 2060 Παραδ. Βιομάζα
Πηγή: SHELL
Νυχτερινός φωτισμός το 2000
Νυχτερινός φωτισμός το 2070
Τα ενεργειακά αποθέματα της Γης είναι πεπερασμένα Ηλιακή ακτινοβολία στη διάρκεια ενός έτους Ουράνιο Φυσικό αέριο Πετρέλαιο Άνθρακας Παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας ετησίως
• • • • Τα αποθέματα του άνθρακα αναμένεται να διαρκέσουν για περίπου 150 χρόνια.
Το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και το Ουράνιο θα εξαντληθούν σε περίπου 40 χρόνια. Ο ήλιος, όμως, θα συνεχίσει να παρέχει ενέργεια για άλλα 5 δις χρόνια. Παρέχει περίπου 2.500 φορές την ποσότητα που καταναλώνουμε κάθε χρόνο!
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Μετά από τις δύο πετρελαϊκές κρίσεις της δεκαετίας του εβδομήντα και τις επιδράσεις τους στην Ελληνική οικονομία, οι ενεργειακές πολιτικές που υιοθετήθηκαν είχαν στόχο τη μείωση της εξάρτησης του ενεργειακού συστήματος της χώρας από το πετρέλαιο .
Βασικό στοιχείο αυτών των πολιτικών ήταν • η αξιοποίηση των εγχώριων πηγών ενέργειας όπως ο •
λιγνίτης
και το
υδροδυναμικό
, η δημιουργία έργων υποδομής για την
παραγωγή
ηλεκτρισμού και τη διασύνδεση με τις γειτονικές χώρες και • τέλος η διαποίκιλση (diversification) της προσφοράς ενέργειας με την εισαγωγή του φυσικού αερίου.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
•
Στερεά Καύσιμα: Επικεντρωμένα στην Παραγωγή Ηλεκτρισμού
•
Προϊόντα πετρελαίου: Επικεντρωμένα στις Μεταφορές
Το ποσοστό των πετρελαιοειδών στο Ελληνικό ενεργειακό ισοζύγιο είναι πολύ υψηλό και αυτό οφείλεται στη μεγάλη χρήση πετρελαιοειδών στις μεταφορές αλλά και στο γεγονός ότι το σύστημα ηλεκτροπαραγωγής στα μη-διασυνδεδεμένα νησιά έχει ως κύριο καύσιμο τα πετρελαϊκά προϊόντα.
•
Φυσικό αέριο: Σταθερή Δυναμική Ανάπτυξη
•
Ηλεκτρισμός: Ενέργεια υπό Πίεση
•
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας : Δύσκολο Ξεκίνημα
•
Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Ο λιγνίτης είναι η κύρια εγχώρια πηγή ενέργειας και χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Τα 4/5 (85,7%) της συνολικής εγχώριας κατανάλωσης ενέργειας καλύπτονται από ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο και λιγνίτης).
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Το φυσικό αέριο εισήχθη για πρώτη φορά το 1996 και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), εξαιρουμένων των μεγάλων υδροηλεκτρικών, άρχισαν να αποτελούν αξιοσημείωτη πηγή για την παραγωγή ενέργειας από τα τέλη της δεκαετίας του '90.
Η κατάσταση στην Ελλάδα Ακαθάριστη εγχώρια κατανάλωση ενέργειας Ενέργεια προς τελική κατανάλωση Τελική κατανάλωση ενέργειας Τελική κατανάλωση ενέργειας Οικιακός τομέας
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Το ποσοστό ενεργειακής εξάρτησης δείχνει το ποσοστό της ενέργειας που πρέπει να εισάγει μια χώρα.
Ορίζεται ως ο λόγος των καθαρών εισαγωγών ενέργειας διά την ακαθάριστη εσωτερική κατανάλωση ενέργειας συν τα καύσιμα που προμηθεύονται τα δεξαμενόπλοια, και εκφράζεται ως ποσοστό.
Αρνητικό πρόσημο προϊόντα.
στην ενεργειακή εξάρτηση υποδηλώνει ότι η χώρα είναι καθαρός εξαγωγέας ενέργειας , ενώ ποσοστό εξάρτησης πάνω από το 100% δηλώνει ότι έχουν αποθηκευτεί ενεργειακά Η ενεργειακή εξάρτηση της χώρας είναι πολύ μεγαλύτερη από το κοινοτικό μέσο όρο (54%) και αγγίζει το 68% το 2009, εξαιτίας κυρίως των εισαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Δείκτες
Ενεργειακή εξάρτηση συνολική και ανά καύσιμο(%)
Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Δείκτες
Ενεργειακή εξάρτηση (σε %) – Εξέλιξη μεταξύ1990 και 2009
Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Τελική Κατανάλωση Ενέργειας
Τελική Κατανάλωση Ενέργειας: αναφέρεται στην ενέργεια που χρησιμοποιείται από τον τελικό χρήστη, μειωμένο κατά τις απώλειες από τις διάφορες χρήσεις και μετατροπές ενέργειας Δεν περιλαμβάνει στην ενέργεια που καταναλώνεται στον τομέα μετατροπής ενέργειας (π.χ. λιγνίτης για ηλεκτροπαραγωγή) και στις ενεργειακές βιομηχανίες (π.χ. αργό πετρέλαιο για παραγωγή πλαστικών )
Τελική μορφή ενέργειας είναι για παράδειγμα το ενεργειακό περιεχόμενο του πετρελαίου θέρμανσης, το οποίο βρίσκεται στη δεξαμενή στο σπίτι του καταναλωτή ή η κατανάλωση σε ηλεκτρική ενέργεια ενός πελάτη (ιδιώτη, βιομηχανία κλπ) της ΔΕΗ.
Ζήτηση
Συνολική Τελική Κατανάλωση Ενέργειας ανά τομέα (σε % των συνολικών ΜΤΙΠ)
Τελική ενεργειακή κατανάλωση/ Final energy consumption: Συνολική κατανάλωση ενέργειας στη βιομηχανία, στις μεταφορές και σε άλλους τομείς. Πρόκειται για ποσότητες καυσίμων εκφρασμένες σε ενέργεια, βάσει της Κατώτερη Θερμογόνο Δύναμη [Κ.Θ.Δ.] των καυσίμων που καταναλώνονται από τις βιομηχανίες για τη στήριξη των κύριων ενεργειακών δραστηριοτήτων τους. Οι Βιομηχανίες που αναφέρονται στο ΕΠΣΕ, ακολουθούν την κατηγοριοποίηση κατά NACE Rev. II, της ταξινόμησης των κλάδων Οικονομικής Δραστηριότητας της Eurostat.
Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Ζήτηση
Συνολική Τελική Κατανάλωση Ενέργειας ανά τομέα (σε ΜΤΙΠ) – Εξέλιξη μεταξύ1990 και 2009
Ο τόνος ισοδύναμου πετρελαίου ΤΙΠ (tonne of oil equivalent – toe) είναι μονάδα ενέργειας.
Ένας ΤΙΠ ισοδυναμεί με την ενέργεια που εκλύεται από την καύση ενός τόνου αργού πετρελαίου. 1 ΤΙΠ=41,868 GJ ή 11,63 MWh Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Ζήτηση
Συνολική Τελική Κατανάλωση Ενέργειας ανά καύσιμο (σε % των συνολικών ΜΤΙΠ)
Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Ζήτηση
Συνολική Τελική Κατανάλωση Ενέργειας ανά καύσιμο (σε ΜΤΙΠ) -Εξέλιξη μεταξύ1990 και 2009
Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Ακαθάριστη εγχώρια κατανάλωση
Η ακαθάριστη εγχώρια κατανάλωση ενέργειας αντιπροσωπεύει την ποσότητα της ενέργειας που απαιτείται για να ικανοποιήσει την εσωτερική ζήτηση μιας χώρας ή μιας περιοχής Υπολογίζεται ως εξής:
Εγχώρια παραγωγή + Προϊόντα ανάκτησης + Εισαγωγές Εξαγωγές − Καύσιμα διεθνούς ναυσιπλοΐας αποθεμάτων
+ −
Αυξομειώσεις
Ακαθάριστη εγχώρια κατανάλωση
Ακαθάριστη εγχώρια κατανάλωση (ενεργειακό μείγμα επί % των συνολικών ΜΤΙΠ
Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Ακαθάριστη εγχώρια κατανάλωση
Ενεργειακό μείγμα (σε ΜΤΙΠ) – Εξέλιξη μεταξύ 1990 και 2009
Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Εφοδιασμός - παραγωγή
Πρωτογενείς πηγές ενέργειας είναι αυτές που συναντώνται άμεσα στη φύση, ενώ δευτερογενείς ενεργειακές μορφές είναι αυτές που λαμβάνονται από τη μετατροπή πρωτογενών πηγών •
Πρωτογενείς Πηγές Συναντώνται Άμεσα στη Φύση
( Ήλιος – Κάρβουνο – Αργό Πετρέλαιο - Φυσικό αέριο - Πυρηνική ενέργεια - Υδραυλική – Αιολική – Βιομάζα – Γεωθερμική κ.α.) •
Δευτερογενείς Πηγές
Λαμβάνονται από Μετατροπή/ Επεξεργασία των Πρωτογενών Πηγών ( Υδρογόνο – Ηλεκτρική – Θερμική – Βενζίνη – Πετρέλαιο Κίνησης κ.α.)
Εφοδιασμός - παραγωγή
Πρωτογενής παραγωγή (επί % των συνολικών ΜΤΙΠ)
Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Εφοδιασμός - παραγωγή
Πρωτογενής παραγωγή (σε ΜΤΙΠ)-Εξέλιξη 1990-2009
Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Εφοδιασμός – Εισαγωγές
Εισαγωγές πετρελαίου (σε ΜΤΙΠ)-Εξέλιξη 1990-2009
Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Εφοδιασμός – Εισαγωγές
Εισαγωγές αερίων καυσίμων (σε ΜΤΙΠ)-Εξέλιξη 1990-2009
Αέρια Καύσιμα
•
Φυσικό Αέριο/
•
Αέριο Πόλης/ Natural Gas : Το φυσικό αέριο, το οποίο περιλαμβάνει αέρια (κυρίως, μεθάνιο) που βρίσκονται σε υπόγεια κοιτάσματα, σε υγρή ή αέρια μορφή.
Gaswork Gas : Το 1984 σταμάτησε η παραγωγή αερίου πόλης στο "Γκάζι" και το αέριο άρχισε να παράγεται στις εγκαταστάσεις των κρατικών διυλιστηρίων στον Ασπρόπυργο (ΕΛ.Δ.Α). Το αέριο αυτό προέρχονταν από σχάση νάφθας και εμπλουτίζονταν με LPG
•
Αέριο Οπτανθρακαμίνου/ Coke‐Oven Gas : Λαμβάνεται ως παραπροϊόν από τη μεταποίηση οπτάνθρακα εγκαταστάσεων οπτανθρακοποίησης για την παραγωγή σιδήρου και χάλυβα.
•
Αέριο Υψικαμίνου/ Blast‐Furnace Gas : Παράγεται κατά την καύση οπτάνθρακα σε υψικαμίνους στη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα. Λαμβάνεται και χρησιμοποιείται ως καύσιμο εν μέρει εντός της εγκατάστασης και εν μέρει σε άλλες διεργασίες της βιομηχανίας χάλυβα ή σε σταθμούς παραγωγής ενέργειας που έχουν τον κατάλληλο εξοπλισμό για την καύση του.
Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Ηλεκτρισμός
Ακαθάριστη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (σε %- TWh) Δεδομένα για το 2009 Source: European Commission, DG Energy, A1 – June 2011
Data sources: EC (ESTAT, ECFIN), EEA Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Ηλεκτρισμός
Ακαθάριστη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (σε TWh) εξέλιξη1990-2009
1 TWh = 10 12 Wh Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Θερμότητα
Ακαθάριστη παραγωγή θερμότητας (σε % PJ) – Δεδομένα για το 2009
Σημείωση: Peta P=10 15 1PJ=10 15 joule GCV -“Gross Calorific Value” δηλαδή η “Ανώτερη Θερμογόνος Δύναμη” Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Θερμότητα
Ακαθάριστη παραγωγή θερμότητας (σε PJ) –1990-2009
Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Η υψηλή κατά κεφαλήν κατανάλωση ενέργειας δεν αποτελεί, από μόνη της τεκμήριο τεχνολογικής, κοινωνικής ή οικονομικής προόδου. Αντίθετα, μπορεί να αποτελεί ένδειξη ανεπάρκειας και σπατάλης, αφού σημασία δεν έχει να καταναλώνει κανείς ενέργεια, αλλά να παράγει με αυτήν ωφέλιμη έργο.
Έτσι μπορούμε να δούμε το δείκτη ενεργειακής έντασης , που εκφράζει το λόγο της κατανάλωσης ενέργειας προς το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν μίας χώρας, ή αλλιώς το σύνολο των παραγομένων αγαθών και υπηρεσιών.
Δείκτης ενεργειακής έντασης= κατανάλωσης ενέργειας /ΑΕΠ
Δείκτες
Ενεργειακή ένταση και Ενέργεια κατά κεφαλή Εξέλιξη 1990-2009
Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Δείκτες
Μερίδιο των ΑΠΕ συνολικά (%), στην ηλεκτροπαραγωγή (ΑΠΕ-Η), στη θέρμανση και ψύξη (ΑΠΕ-Θ&Ψ) & στις Μεταφορές (ΑΠΕ-Μ) Εξέλιξη 1990-2009
Πηγή: Greece 2011, European Commission, DG Energy, A1 – June 2011 Πηγές δεδομένων: EC (ESTAT, ECFIN), EEA
Η χώρα μας καταναλώνει όλο και περισσότερη ενέργεια και εισάγει όλο και περισσότερα ενεργειακά προϊόντα.
Η εγχώρια παραγωγή δεν επαρκεί για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της Ελλάδας. Ως εκ τούτου αυξάνεται συνεχώς η ενεργειακή εξάρτηση από το εξωτερικό.
Οι ΑΠΕ και η ΕΞΕ συμβάλουν στην μείωση της εξάρτησης συνεπώς
στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού
Γιατί ΑΠΕ; (Γενικά)
Η παραγωγή ενέργειας με τη χρήση συμβατικών καυσίμων: Εξαρτάται από «εξαντλήσιμες» πηγές (συμβατικά καύσιμα).
Επιβαρύνει τη ρύπανση του περιβάλλοντος, καθώς φαινόμενα όπως αυτό του θερμοκηπίου ή της όξινης βροχής οφείλονται πρωτίστως στους εκπεμπόμενους ρύπους από την καύση των καυσίμων (CO 2 ).
Ως εκ τούτου, τα τελευταία χρόνια : δίνεται έμφαση στην ευρύτερη δυνατή προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) , που είναι: Ανεξάντλητες, και
Φιλικές προς το περιβάλλον
ΑΠΕ: Σεβασμός στο περιβάλλον
Αποκεντρωμένες (δηλ. μπορούν να εφαρμοστούν μέχρι επιπέδου κατοικίας) – κατάλληλες για «κατανεμημένη παραγωγή».
Είναι ήδη (τις περισσότερες φορές) ή μπορούν να γίνουν (στο άμεσο μέλλον) οικονομικά αποδοτικές.
Εύκολες στη χρήση.
ΑΠΕ: απεξάρτηση από συμβατικά καύσιμα
Καθώς αφορούν ενδογενείς πηγές ενέργειας, μειώνεται η ενεργειακή εξάρτηση από την εισαγωγή καυσίμων από τρίτες χώρες, με αντίστοιχη εξοικονόμηση συναλλάγματος.
Θεωρούνται ως οι πλέον «φιλικές προς το περιβάλλον» μορφές ενέργειας.
Συνεπώς, αποτελούν ένα σίγουρο μέσο επίτευξης των ποιοτικών και ποσοτικών περιβαλλοντικών κλπ.) στόχων της Ε.Ε. (Πρωτόκολλο του Κιότο,
Ηλιακή Ενέργεια
Αιολική Ενέργεια
Υδραυλική Ενέργεια
Βιομάζα
Γεωθερμική Ενέργεια Μορφές των ΑΠΕ
Μορφές των ΑΠΕ - Ηλιακή Ενέργεια
Ηλιακή Ενέργεια: αξιοποιείται μέσω διάφορων τεχνολογιών που εκμεταλλεύονται τόσο τη θερμότητα όσο και τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα του ήλιου. Οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται για την εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας, διακρίνονται σε:
Θερμικά Ηλιακά Συστήματα
Παθητικά Ηλιακά και Υβριδικά Συστήματα
Φωτοβολταϊκά Ηλιακά Συστήματα
Μορφές των ΑΠΕ
Θερμικά Ηλιακά Συστήματα:
ακτινοβολία σε θερμότητα μετατρέπουν την ηλιακή
Ηλιακή Ενέργεια στο παρελθόν
Τα πρώτα ΘΗΣ στις ΗΠΑ
Ηλιακός θερμοσίφωνας, Pamona Valley 1911
Ηλιακή θέρμανση πισίνας Ηλιακοί συλλέκτες
Η αγορά των ΘΗΣ
Η Ελλάδα κατέχει την 6 η θέση παγκοσμίως σε απόλυτες τιμές εγκατεστημένης θερμικής ισχύος από θερμικά ηλιακά συστήματα Η Ελλάδα κατέχει τη 3
η
θέση στην Ευρώπη και την 4
η
παγκοσμίως στην επιφάνεια συλλεκτών εν λειτουργία, αν αυτή
αναχθεί στον πληθυσμό της
Μορφές των ΑΠΕ
Παθητικά Ηλιακά και Υβριδικά Συστήματα: αφορούν κατάλληλες αρχιτεκτονικές λύσεις και χρήση κατάλληλων δομικών υλικών για τη μεγιστοποίηση της απ' ευθείας εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας για θέρμανση, κλιματισμό ή φωτισμό
Μορφές των ΑΠΕ
Φωτοβολταϊκά Ηλιακά Συστήματα: μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια άμεσα σε ηλεκτρική ενέργεια.
Μορφές των ΑΠΕ
Αιολική Ενέργεια: η κινητική ενέργεια που παράγεται από τη δύναμη του ανέμου και μετατρέπεται σε απολήψιμη μηχανική ενέργεια ή / και σε ηλεκτρική ενέργεια.
Πτερύγιο Ατρακτος Μετατροπέας στροφών Ηλεκτρική γεννήτρια Πλήμνη Σύστημα προσανατολισμού Πύργος Σύστημα πέδησης
Χαρακτηριστικά ανεμογεννητριών οριζοντίου άξονα
Εργάτες
Μορφές των ΑΠΕ
Υδραυλική Ενέργεια: αξιοποιεί τις υδατοπτώσεις, με στόχο την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ή και το μετασχηματισμό της σε απολήψιμη μηχανική ενέργεια.
Μορφές των ΑΠΕ
Βιομάζα: είναι αποτέλεσμα της φωτοσυνθετικής δραστηριότητας, που μετασχηματίζει την ηλιακή ενέργεια με μία σειρά διεργασιών των φυτικών οργανισμών χερσαίας ή υδρόβιας προέλευσης.
Αστικά Απορρίμματα: αξιοποίηση
του ενεργειακού περιεχομένου τους.
Η βιομάζα αποτελεί μία δεσμευμένη-αποθηκευμένη μορφή της
ενέργειας
, καθώς παράγεται μέσω της
ηλιακής
φωτοσυνθετικής δραστηριότητας
των φυτικών οργανισμών.
Η χλωροφύλλη των φυτών, με βασικές πρώτες ύλες συστατικά από το έδαφος: CO 2 χρησιμοποιώντας την ηλιακή ενέργεια, και από την ατμόσφαιρα, νερό και ανόργανα
Νερό +
(φωτόνια) Διοξείδιο του άνθρακα
+ +
Ανόργανα στοιχεία
Ηλιακή ενέργεια Βιομάζα
+
Οξυγόνο
Κατά την καύση της η βιομάζα απελευθερώνει την ενέργειά της, συχνά υπό μορφή θερμότητας, και ο άνθρακας επανοξειδώνεται σε CO 2 ώστε να αντικατασταθεί αυτό που απορροφήθηκε όσο αναπτυσσόταν το φυτό.
Η ενεργειακή χρήση της βιομάζας είναι το φωτοσύνθεσης .
αντίστροφο της
Μορφές των ΑΠΕ
Γεωθερμική Ενέργεια: η θερμική ενέργεια που προέρχεται από το εσωτερικό της γης και εμπεριέχεται σε φυσικούς ατμούς, σε επιφανειακά ή υπόγεια θερμά νερά και σε θερμά ξηρά πετρώματα.
Μορφές γεωθερμικής ενέργειας Γεωθερμία υψηλής ενθαλπίας:
Θερμότητα υπόγειων πετρωμάτων & υδάτων θερμοκρασίας > 150 ºC
Γεωθερμία μέσης ενθαλπίας:
Θερμότητα υπόγειων πετρωμάτων & υδάτων θερμοκρασίας 90 ºC - 150 ºC
Γεωθερμία χαμηλής ενθαλπίας:
Θερμότητα υπόγειων πετρωμάτων & υδάτων θερμοκρασίας 25 - 90 ºC
Αβαθής Γεωθερμία:
Θερμότητα πετρωμάτων μικρού βάθους και επιφανειακών υδάτων < 25 ºC
Τηλεθέρμανση Ξενώνα Τραϊανούπολης
Τηλεθέρμανση 5 κτιρίων (ξενώνες & κτίριο λουτρών) Θερμοκρασία 55 0 C Θέρμανση με ενδοδαπέδιο σύστημα & παραγωγή ζεστού νερού
Θερμοκήπια Ξήρανση προϊόντων
Γεωθερμική Αντλία Θερμότητας (ΓΑΘ)
Θέρμανση/ψύξη και ζεστό νερό χρήσης
αναστρέψιμη αντλία θερμότητας και με χρήση του υπεδάφους ως πηγή/αποδέκτη θερμότητας στα κτίρια με Αναστρέψιμη αντλία θερμότητας – θέρμανση/ψύξη Αντλία θερμότητας νερού-νερού Χρήση ηλεκτρικής ενέργειας για τη λειτουργία του ψυκτικού κυκλώματος
Η αγορά των ΑΠΕ σήμερα
Ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ- Πηγή Eurostat Έτος ΕΕ-27 Ελλάδα 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
14,18 12,69 12,59 13,65 13,62 14,24 15,14
2008 2009 2010
16,36 18,25 19,94 5,22 6,22 9,73 9,52 10,04 11,82 6,77 8,29 12,45 16,68
Ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ- Πηγή ΡΑΕ Τεχνολογία Αιολικά Βιομάζα Γεωθερμία Μικρά Υδροηλεκτρικά Φωτοβολταϊκά Ηλιοθερμικά Υβριδικά Ισχύς MW MW MW MW MW MW MW Σύνολο Ισχύος (MW) ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΔΕΙΟΔΟΤΙΚΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΕΡΓΩΝ ΑΠΕ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ: 30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012 Με Αίτηση για Άδεια Παραγωγής
Υπό αξιολόγηση 30/9/2012
Με Άδεια Παραγωγής Με Δεσμευτική Προσφορά Σύνδεσης Με Άδεια Εγκατάστασ ης
23.644,69 173,06 20,00 23.122,20 447,19 8,00 3.985,27 58,05 0,00 1.649,45 25,04 0,00 152,47 100,00 424,25 1.020,70 970,48 4.524,40 404,80 636,57 137,27 3.593,48 47,63 0,0 48,40 568,70 25,00 0,08
25.535
30.114
7.822
2.317
Με Σύμβαση Πώλησης
783,26 9,54 0,00 23,36 1.942,11 0,00 0,00
Σε Λειτουργία
1.740,39 44,75 0,00 213,08 1.353,54 0,00 0,00
2.758
3.351
Ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ- Πηγή ΡΑΕ ΕΙΔΟΣ-ΜΕΓΕΘΟΣ Πλήθος/Ισχύς
Ειδικό πρόγραμμα για κτίρια <10kW Αγροτικά ≤100kW Λοιπά Φ/Β Φ/Β > 1MW
Πλήθος Σύνολο Ισχύος (MW) Πλήθος Σύνολο Ισχύος (MW) Πλήθος Σύνολο Ισχύος (MW) Πλήθος Σύνολο Ισχύος (MW) Σύνολο πλήθους αιτημάτων Σύνολο Ισχύος (MW)
Λεπτομέρειες για τα Φωτοβολταϊκά
Αιτήματα για χορήγηση Προσφοράς Σύνδεσης Με Δεσμευτική Προσφορά Σύνδεσης
4.706
41,77 929 90,41 12.497
2.739,28 955 1.798,58 18.132
4.670,04
15.803
145,50 2.694
264,80 5.587
1174,42 468 2008,76 24.084
3.593,48 Με Σύμβαση Πώλησης
460 3,40 6.965
1.046,02 242 892,60 7.667
1.942,02 Σε Λειτουργία
28.728
255,93 939 92,06 8.056
645,15 139 360,40 37.862
1.353,54 ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ
Αιτήματα για χορήγηση Προσφοράς Σύνδεσης.: Εκκρεμή αιτήματα για έργα που έχουν υποβληθεί σε ΔΕΔΔΗΕ και ΑΔΜΗΕ. Με αίτηση για Άδεια Παραγωγής : Σύνολο αιτημάτων για έργα που ξεκινούν την αδειοδότησή τους με αίτημα στη ΡΑΕ για χορήγηση Άδειας Παραγωγής Με Άδεια Παραγωγής: Έργα για τα οποία έχει χορηγηθεί Άδεια Παραγωγής (σύνολο έργων) Με Άδεια Εγκατάστασης: Έργα με Άδεια Παραγωγής για τα οποία έχει χορηγηθεί η προβλεπόμενη Άδεια Εγκατάστασης. (δεν συμπεριλαμβάνονται έργα με 'Αδεια Λειτουργίας). Με Δεσμευτική Προσφορά Σύνδεσης: Έργα για τα οποία έχει προσδιοριστεί από τον αρμόδιο Διαχειριστή το που και πως θα συνδεθούν και έχει δοθεί η σχετική έγκριση που δεσμεύει τους Διαχειριστές (δεσμευτική προσφορά σύνδεσης) Με Σύμβαση Πώλησης: Έργα για τα οποία οι παραγωγοί έχουν συνυπογράψει 20-ετείς συμβάσεις πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας (για Ειδικό πρόγραμμα κτίρια 25-ετείς συμβάσεις συμψηφισμού)
Αιολική ενέργεια
Ηλεκτροπαραγωγή από Α/Γ στην ΕΕ -27 για τα έτη 2010 -2011 (TWh)
Ελλάδα
2011: 13 η στην συνολική λίστα της ΕΕ-27 2010: ~ 1,4% του συνόλου της παραγωγής αιολικής ενέργειας στην ΕΕ-27 2011: ~ 1,2% του συνόλου της παραγωγής αιολικής ενέργειας στην ΕΕ-27 Πηγή: EurObserv’ER 2012
Αιολική ενέργεια
Συνολική εγκατεστημένη ισχύς στην ΕΕ 27 (τέλος του 2011) (σε MW)
Πηγή: EurObserv’ER 2012
Ηλιακή ενέργεια
Αλλά η Ελλάδα έχει ακόμα καλύτερο ηλιακό δυναμικό
Εφαρμογές 1.
2.
Θερμικά ηλιακά για την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης Φωτοβολταϊκά συστήματα για απευθείας παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας 3.
Συγκεντρωτικά ηλιακά συστήματα (?? – δεν έχουν εγκατασταθεί ακόμα, αλλά αναμένεται…)
Ηλιακή ενέργεια– Θερμικά Ηλιακά Συστήματα
Συνολική εγκατεστημένη ισχύς στην ΕΕ-27 στο τέλος του 2011 (MW th )
Ελλάδα (2010): ~ 11,3% των εγκατεστημένων συλλεκτών στην ΕΕ-27 (4,086 εκατ. m 2 – 2860 MW th ) Greece (2011): ~ 10,1% των εγκατεστημένων συλλεκτών στην ΕΕ-27 (4,089 εκατ. m 2 – 2863 MW th )
Ηλιακή ενέργεια– Φ/Β Συστήματα Ισχύς Φ/Β ανά κάτοικο στην ΕΕ-27 το 2011 (W p /inhab)
Συνολική εγκατεστημένη ισχύς στην ΕΕ-27 στο τέλος του 2011 (MW p )
Source: EurObserv’ER 2012
Κόστος επένδυσης τεχνολογιών Η/Π Θερμικοί σταθμοί (€/KW)
Λιγνιτικός σταθμός Συνδυασμένος κύκλος Φ.Α. Αεριοστρόβιλος Φ.Α. Πετρελαϊκός σταθμός Ολοκληρωμένος συνδυασμένος κύκλος με εξαερωτή (IGCC) Λιγνιτικός σταθμός με τεχνολογία δέσμευσης και αποθήκευσης CO 2 (μετά την καύση) Λιγνιτικός σταθμός με τεχνολογία δέσμευσης και αποθήκευσης CO 2 (καύση με οξειδωτικό αυξημένης περιεκτικότητας σε O 2 ) Σταθμός Φ.Α. με τεχνολογία δέσμευσης και αποθήκευσης CO 2 (μετά την καύση) Σταθμός Φ.Α. με τεχνολογία δέσμευσης και αποθήκευσης CO 2 (καύση με οξειδωτικό αυξημένης περιεκτικότητας σε O 2 )
2010 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050
2.100 2.100
690 690 400 1.100
400 665 400 640 400 615 400 590 400 565 400 540 400 2.220 2.160 2.100 2.040 1.980 1.850
3.340 3.220 3.100 2.980 2.860 2.700
2.930 2.840 2.750 2.660 2.570 2.450
1.070 1.080 1.090 1.100 1.110 1.100
1.410 1.330 1.250 1.170 1.090
970
Κόστος επένδυσης τεχνολογιών Η/Π ΑΠΕ (€/KW)
Μεγάλα Υ/Η Μικρά Υ/Η Ανεμογεννήτριες Διασυνδεδεμένο Θαλάσσια πάρκα Φ/Β Γεωθερμία Βιομάζα Ηλιοθερμικοί σταθμοί
2010
2.000
2020
2.000
2025
1.910
2030
1.820
2035
1.730
2040
1.640
2045
1.550
2050
1.430
2.500
2.500
2.390
2.280
2.170
2.060
1.950
1.790
1.300
2.700
2.200
3.700
4.760
1.300
2.800
1.450
2.200
3.700
4.350
1.230
2.590
1.330
2.090
3.320
3.860
1.160
2.380
1.210
1.980
2.940
3.370
1.090
2.170
1.090
1.870
2.560
2.880
1.020
1.960
970 1.760
2.180
2.390
950 1.750
850 1.650
1.800
1.900
860 1.500
715 1.540
1.400
1.400