De flexibele deeltijdopleiding: hogeschool én overheid aan zet

Werkconferentie OCW - 21 maart 2013 Lucie te Lintelo Fokke Aukema Zwannie Slagter Pieter Cornelissen Hogeschool van Amsterdam Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hanzehogeschool Groningen Hogeschool Utrecht

Programma

   

Kader Presentatie

◦ De feiten en cijfers ◦ De spelers ◦ ◦ ◦ De succesfactoren De praktijk De ‘call for action’

Discussie Conclusies

Feiten en cijfers

De starters • 48 % daling • Waarvan 29 % laatste twee jaar

INSTROOM

14 000 12 000 10 000 8 000 6 000 4 000 2 000 0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 De studenten: Van 56.000 naar 45.000

De gediplomeerden: 10 à 11.000 per jaar

De spelers

Omvang Instellingen Opleidingen Flexibiliteit Diplomarendement Assortiment Degree Toegankelijkheid Online Hoge scholen 45.000

35 > 450 + ++ Ja ++ -/+ NRTO 60.000

37 104 + - Ja + + Uni versiteit 1.400

13 ?

Ja ++ OU 26.000* 1 7 + - -/+ Ja ++ + MOOC ?

?

?

++ - + Nee ++ ++

Succesfactoren

Veel onderzoek Succesfactoren  Samenwerking werkgevers en instellingen  Flexibilisering van de organisatie  Flexibilisering van programma’s  Bieden van specifieke financiële ondersteuning

De praktijk

Wanneer is sprake van een goede praktijk?

Sluit aan op de behoefte van werkenden Borging (eind) niveau Organiseerbaar en betaalbaar Flexibel programma

Wensen werkenden

1. Aansluiten op individuele loopbaanperspectief:

inhoudelijke keuzes

2. Doelgericht en efficiënt opleiden:

voortbouwen op verworven competenties en kwalificaties

3. Optimale balans werken-leren-leven:

in eigen tempo (stapelen van modules); invloed op tijd en plaats; integratie werken-leren

4. Sociale binding, opbouwen professioneel netwerk:

interactie en leren van elkaar

Wensen werkgevers

- Nadruk op diploma of inhoudelijke doelen?

- hbo is functievereiste - interne en externe mobiliteit - innovatie: team-, functie-, organisatieontwikkeling - Individuele of collectieve arrangementen?

- een hbo-opleiding ≠ een bedrijfsopleiding - een goed model voor individuele arrangementen voorziet in groot deel van de vraag - Alleen opleiden of ook verbinding met publieke activiteiten als onderzoek en stages?

- Klant-leverancier relatie of partnerschap?

De flexibele deeltijd: modulair

+ Individuele leerroutes binnen gestandaardiseerd aanbod

Keuze Keuze Strategische marketing Afstudeer opdracht Persoonlijke professiona lisering Sales

L O T Leerwegonafhankelijke toetsing (LOT) Binnen module: blended learning en werkplekleren Samenhang door generieke competenties Deels verplicht, deels keuze Omvang: diepgang + binding

Ondernemen Markt onderzoe

k Met certificaat Voorbeeld bachelor commerciële economie Herkenbare taakgebieden

Leerroutes

“In Company”: collectieve leerroutes

Groepen

Intake gesprek

Werkgever

Individuen Ontleend aan I.Khaksar, 2011

• • • • •

Hogescholen aan zet

HBO-Branche: neem verantwoordelijkheid voor en investeer in deeltijdonderwijs Creëer volume voor kwaliteit en flexibiliteit – Samenwerking tussen deeltijdopleidingen – – Zelfde modulaire opbouw Minder croho’s Verbinding aan onderzoek/lectoraten Deskundigheid – – – Blended learning Werkplekleren Deeltijdteam – Leerwegonafhankelijke toetsing Tbv specifieke aandacht doelgroep

Én overheid aan zet

• • • • Zorg voor duidelijke wet en regelgeving – WHW biedt mogelijkheden, maar veel interpretatieproblemen Zorg voor stimulerende wetgeving – – – Maak stapelen makkelijker mogelijk Sturing op leeruitkomsten Voor blended learning en werkplekleren is vestigingsplaatsbeginsel belemmering Pas de bekostigingssystematiek aan – Ten behoeve van flexibiliteit Maak einde aan onzekerheid over kosten student voor deeltijdopleiding

Discussie - Stellingen

• Het HBO vervult een essentiële rol in de verdere ontwikkeling van postinitieel hoger onderwijs, vanwege haar kennis en expertise, verbinding beroepspraktijk en diplomagerichte opleidingen. • Hogescholen weten hoe je flexibel onderwijs moet verzorgen. Daarvoor is experimenteerruimte niet nodig. Richt de experimenteerruimte alleen op flexibele bekostiging, zoals vraagfinanciering en bekostiging van modulen. Regel de andere zaken direct in wet- en regelgeving. • De overheid moet zorgen voor duidelijke én stimulerende wetgeving. Dat helpt bij de verdere ontwikkeling van deeltijdonderwijs. • Vanwege het noodzakelijke volume en bundeling van kennis en expertise moeten alleen een paar hogescholen zich profileren op postinitieel hoger onderwijs.