SANAYİDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ

Teşvik ve Uygulamalar

NZZ Projesi, 24-27 Eylül 2012 – İzmir-İstanbul-Gaziantep-Ankara Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 1

Enerji Sektörüne Bakış…

 Büyüme:

8,9% - 2010

 Enerjide ithatal bağımlılığı :

> 70 %

 Yıllık talep artışı:

4,6% - 1990 sonrası

( AB’nin yıllık talep artışı:

1,6%

)   Beklenen birincil enerji yıllık talep artışı

5% 2020’ye kadar elektrik talebindeki yıllık artış 7,5% ( yüksek senaryo) 6,7% ( düşük senaryo) veya

 Gelecek

15

yıl içinde yatırım ihtiyacı

130 milyar $.

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 2

3 ‘E’ Harmonisi…

E E E nerji koloji konomi Ekonomik Büyüme 3 ‘E’ Harmonisi Çevrenin Korunması Enerji Güvenliği Birincil Enerji Kaynaklarının Çeşitlendirilmesi Enerjinin Rasyonel Kullanımı

(Verimlilik, Tasarruf )

CO 2 Azaltımına Katkı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 3

Enerji Verimliliği – Enerji & Çevre El Ele

Emisyon sınırı 450 ppm (CO 2 Sıcaklık artışını



2 o eşdeğeri) C ile sınırlandırabilmek tüm bölgelerde büyük miktarlarda ve hızlı emisyon azaltımını gerektiriyor

42 40

Dünya’nın enerji kullanımından kaynaklanan CO 2 emisyon azaltımı senaryosu

Referans Senaryo Teknoloji ile Azaltım, 2030 38 36 Verimlilik - 57% 34

13.8 Gt

32

3.8 Gt

YEK & Biyoyakıtlar - 23% 30 28 Senaryo 450 Nükleer - 10% KYD - 10% 26 2007 2010 2015 2020 2025 2030

450 senaryosunda, 2030 a kadar emisyondaki azalmanın çoğunun enerji verimliliğini destekleyen önlemlerle sağlanması için gerekli ilave toplam yatırım miktarı 10,5 trilyon $... Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 4

Enerji Yoğunluğu (2000 – 2010)

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 5

Sanayide Enerji Yoğunluğu (kep/€00)

YILLARA GÖRE SANAYİ SEKTÖRÜ ENERJİ YOĞUNLUKLARI

0,4 0,36 0,32 0,28 0,24 0,2 0,16 0,12 0,08 0,04 0 2000 2001 2002 2003 2004

Yıllar

2005 2006 2007 2008 2009

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 6

Sanayi Alt Sektörlerinde Enerji Yoğunluğu (kep/€00)

YILLARA GÖRE ENERJİ YOĞUN SANAYİ ALT SEKTÖRLERİN ENERJİ YOĞUNLUKLARI

1,1 0,9 0,7 0,4 0,2 0,0 2,2 2,0 1,8 1,5 1,3 2000 2001 2002 2003 2007 2008 2009 Metalik Olmayan Mineral 2004

Yıllar

2005 2006 Ana Metal Diğer

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 7

Sanayi Alt Sektörlerinde Enerji Yoğunluğu (kep/€00)

0,50 0,45 0,40 0,35 0,30 0,25 0,20 0,15 0,10 0,05 0,00 2000

YILLARA GÖRE ENERJİ YOĞUN OLMAYAN SANAYİ ALT SEKTÖRLERİNİN ENERJİ YOĞUNLUKLARI

2001 2002 2007 2008 Gıda Tekstil 2003 2004

Yıllar

2005 Ağaç ve Orman Kağıt 2006 Kimya 2009 Plastik ve Kauçuk

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 8

Isı Enerjisi Tasarruf Potansiyeli

0,250 0,200 0,150 0,100 0,050 0,000 Cement (toe/ton)

COMPARING OF TURKEY AND EU HEAT SPESIFIC CONSUMPTION IN MANUFACTURING SUBSECTORS (2009)

Iron-steel (toe/ton) Glass (toe/ton) Food (koe/€00) Textile (koe/€00) Chemical (koe/€00) Turkey EU

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 9

Elektrik Enerjisi Tasarruf Potansiyeli

600 500 400 300 200 100 0

COMPARING OF TURKEY AND ELECTRICITY SPESIFIC CONSUMPTION IN MANUFACTURING SUBSECTORS (2009)

Cement Glass Textile Chemical 0,12 0,10 0,08 0,06 0,04 0,02 0,00 Turkey EU Food Turkey EU

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 10

Kara Deliklerimiz...

Binalarda Yalıtım Yetersizliği İsraf Atıklar & Kayıplar Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Verimsiz Ürün Kullanımı 11

İhtiyaç: entegre politikalar…

Bilgilendirme Bilinçlendirme Teşvik Finansman Mevzuat, Kurallar ve Düzenlemeler, Teknik Standartlar Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 12

Radikal Dönüşüm Hareketi

Energy Efficiency

2007 –



Enerji Verimliliği Kanunu ve İkincil Mevzuatı 2007



Ulusal Enerji Verimliliği Hareketi



Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2008 2012 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 13

Enerji Yönetimi

Enerji Yöneticisi Endüstriyel İşletmeler Organize Sanayi Bölgeleri Kamu Binaları Ticari ve Hizmet Binaları Elektrik Üretim Tesisleri > 1.000 TEP

752

> 10.000 m 2 veya > 250 TEP > 20.000 m 2 veya > 500 TEP > 100 MW

26 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Enerji Yönetim Birimi > 50.000 TEP > 50 İşletme

25 689 14

Enerji Yönetimi

Sürekli İyileştirme Enerji Politikası Planlama



Enerji Politikası



Enerji kaynakları planlaması



Eğitim & Bilinçlendirme



Ölçüm & İzleme



Enerji etütleri Gözden Geçirme İç Denetim



Raporlama



Doğal gaz ve petrol kullanımında kriz dönemi planları



Alternatif yakıt kullanımı



CO 2 azaltımı



TS EN ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemleri Standardı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Uygulama Kontrol Önlem Alma İzleme ve Ölçüm 15

Enerji Etütleri

5.000 TP ve üzeri enerji tüketen endüstriyel işletmeler - 20.000 m 2 ve üzeri toplam inşaat alanı olan ticari ve hizmet binaları - 10.000 m 2 ve üzeri toplam inşaat alanı olan kamu binaları

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 16

Enerji Verimliliği Hizmetleri



Üniversiteler



Gazi Üniversitesi (B)



Meslek Odaları

 

Makina Mühendisleri Odası (A) Elektrik Mühendisleri Odası (B)



EVD Şirketleri (32 Adet)

 

Bina Sektörü (25 Adet) Sanayi Sektörü (23 Adet) Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 17

Yetkilendirilmiş EVD Şirketleri

Şirket Bina Sanayi Şirket EVD EDSM VET MTB EKOTEST ALARKO EKO-EVD İSTANBUL ENERJİ ESCON EPSİLON

             

EFEKTİF SIEMENS BUREAU VERITAS BES ENERJİ ENVE UGETAM ERENCO SETAŞ ETİK ENERJİ AVD Bina

        

Sanayi

      -

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 18

Yetkilendirilmiş EVD Şirketleri (2)

Şirket Bina Sanayi Şirket GÜRIŞIK TARU İSORAST S.A.İ. ENERJİ 3E ENERJİ PROMET ATLAS ENSA ENERJİ ERKA-EVD SCHNEIDER

            

ARGE İNO.

EKONORM VEMEKS TFM ENERJİ MYB ESKON ENERJİ EĞT. VE YÖN.HİZ.

www.eie.gov.tr

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Bina

      

Sanayi

  

19

EVD Yetkilendirme Kriterleri (1)

Sektör Sanayi Bina Uzmanlık Uzman

Demir & Çelik Kimya & Petrokimya Taş ve Toprak Kağıt- Selülöz & Tekstil Gıda Otomotiv

Asgari Personel Altyapısı

Meskenler Ticari & Hizmet

Asgari Personel Altyapısı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

1 1 1 1 1 1

1 – 6

1 1

1 – 2 Kilit Personel Sertifikalı Toplam

1 2 2 2 2 1 3 3 3 3 2 2

3 - 13

2 2

2 - 4

3 3

4 – 19

3 3

3 – 6 20

EVD Yetkilendirme Kriterleri (2)



Ölçüm Altyapısı



Elektrik Analizleri

   

Aydınlatma Baca Gazı Isı Kaybı Buhar

   

Isıl İletkenlik İletkenlik (Sıvı) Basınç Sıcaklık

    

Nem Debi Hız Devir Ses & Gürültü Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 21

EVD Yetkilendirme Kriterleri (3)



Eğitim Altyapısı



Tesis



Program



Döküman



Eğitici Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 22

EVD Hizmet Modeli

Hizmet Anlaşması Evet Enerji Etüdü & ProjeTeklifi Uygulama Anlaşması Hayır Etüt Bedeli Ödenir Proje Hazırlama & Uygulama İşletme & Bakım & Doğrulama Ekipmanların Devri Anlaşmanın Sona Ermesi Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 23

EVD Hizmetleri – Proje Finasmanı

Yatırımların enerji tasarrufları ile finanse edildiği yeni bir iş modeli

Proje Öncesi Proje Sonrası (Sözleşme Dönemi) Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Sözleşme Dönemi Sonrası 24

EVD Hizmetleri – Proje Finansman Modeli

Enerji Performans Sözleşmesi - 1 ( Garantili Tasarruf Sözleşme Modeli) Sözleşme Ödeme EVD ŞİRKETİ TÜKETİCİ Hizmet Finansman Ödeme Sözleşme BANKA

-

Krediyi alan TÜKETİCİ Krediyi geri ödeme riski



TÜKETİCİ Tasarruf taahhüt riski



EVD Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 25

EVD Hizmetleri – Proje Finansman Modeli

Enerji Performans Sözleşmesi - 2 Payla şımlı Tasarruf Sözleşme Modeli Sözleşme Ödeme TÜKETİCİ EVD Hizmet Finansman Ödeme Sözleşme BANKA

-

Krediyi alan EVD Tasarruf taahhüt riski + krediyi geri ödeme riski



EVD Performans taahhüt riski



TÜKETİCİ Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 26

Enerji Verimliliği Destekleri

 Enerji Verimliliği Kanunu  Madde 8-1-a: Endüstriyel işletmelerin küçük ve orta ölçekli verimlilik artırıcı projeleri  Madde 8-1-b: Enerji yoğunluğunu azaltan endüstriyel işletmeler  Madde 8-1 ç: Araştırma ve geliştirme projeleri  Madde 9-1-a: Endüstriyel işletmelerin büyük ölçekli verimlilik artırıcı projeleri  Madde 9-1-b: KOBİ’ler için eğitim, etüt ve danışmanlık hizmetleri

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 27

Enerji Verimliliği Destekleri (2)



Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı

 Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik (27/10/2011 - 28097) o Enerji Verimliliği Destekleri Hakkında Tebliğ (Sıra No: 2012/3) (3/7/2012 – 28342) 

Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı

 Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Destekleri Yönetmeliği (18/10/2008 – 27028) o Genel Destek Programı Uygulama Esasları (16/6/2010)

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 28

ETKB Enerji Verimliliği Destekleri - Projeler

 Başvurular  Geri Ödeme Süresi  Azami Yatırım Büyüklüğü Ocak < 5 Yıl 1.000.000 TL  Azami Destek Tutarı < %30 & < 300.000 TL  Proje Bileşenleri  Mevcut sistemlerin iyileştirilmesi  Yerinde üretim (kojenerasyon, mikrokojenerasyon yenilenebilir)  Mühendislik hizmet bedeli

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 29

ETKB Enerji Verimliliği Destekleri - İşletmeler

    Müracaat Periyod Taahhüt Azami Destek Enerji Ekim 3 Yıl %10 enerji yoğunluğu azaltımı %20 (Anlaşma Yapılan Yıla Ait Maliyetine göre) < 200.000 TL  Dolaylı Destekler  Kojenerasyon  Yenilenebilir Enerji  Atık Kullanımı

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 30

ETKB Enerji Verimliliği Destekleri - Koşullar

 Yıllık toplam enerji tüketimi 1.000 TEP ve üzeri olma  YEGM veri tabanında kayıtlı olma  Mevzuat gereklerini yerine getirme  Enerji yönetimi  Yıllık bildirim  TS EN ISO 50001 Enerji Yönetimi Standardı (1/1/2014’den sonra)

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 31

KOSGEB Enerji Verimliliği Destekleri - Hizmetler

 Enerji Yöneticisi Eğitimleri  Ön Etüt & Etüt  Danışmanlık 3.000 TL 2.000 TL & 20.000 TL 5.000 TL

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 32

Gelecek Planlaması: 2012 – 2023

Enerji Verimliliği Strateji Belgesi

 YPK Onayı  Resmi Gazete 20 Şubat 2012 25 Şubat 2012 2012/1

Genel Hedef Sanayi, bina ve hizmet, ulaştırma ve enerji sektörlerinde yapılacak iyileştirmelerle Türkiye’nin 2010 yılı enerji yoğunluğunu 2023 yılına kadar %20 azaltmaktır.

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 33

0,5 Polonya 0,45 ABD 0,4 0,35 Meksika Yeni Zellanda Türkiye 0,3 0,25

İspanya

Almanya Fransa 0,2 0,15 0,1 0,05 0 0 Portekiz Hollanda İtalya Danimarka İsveç İngiltere İsviçre 2 Japonya 4 6 Enerji Kullanımı (TEP/Kişi) 8 Kanada 10 Vizyonumuz Kişi başına enerji tüketimi yüksek enerji yoğunluğu düşük ülkeler arasında yer almak Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 34

Stratejik Amaçlarımız...

Sanayi ve hizmetler sektöründe enerji yoğunluğunu ve enerji kayıplarını azaltmak Binaların enerji taleplerini ve karbon emisyonlarını azaltmak; yenilenebilir enerji kaynakları kullanan sürdürülebilir çevre dostu binaları yaygınlaştırmak Enerji verimli ürünlerin piyasa dönüşümünü sağlamak Elektrik üretim, iletim ve dağıtımında verimliliği artırmak; enerji kayıplarını ve zararlı çevre emisyonlarını azaltmak Motorlu taştların birim fosil yakıt tüketimini azaltmak; yük ve yolcu taşımacılığında demiryollarının ve şehir içinde toplu taşımanın payını artırmak; şehiriçi ulaşımda gereksiz yakıt sarfiyatını önlemek ve çevreye zararlı emisyonlarını düşürmek Kamu kuruluşlarında enerjiyi etkin ve verimli kullanmak Kurumsal yapıları, kapasiteleri ve işbirliklerini güçlendirmek; ileri teknoloji kullanımını ve bilinçlendirme etkinliklerini artırmak; devlet teşvikleri dışında sürdürülebilir finansman ortamları oluşturmak

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 35

Sonuç & Değerlendirme

 Çevresel baskılar tüm dünyada yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarına, teknolojilerine ve enerji verimliliğine olan ilgiyi artırıyor.

 Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliğinde ülke olarak önemli potansiyele sahibiz. Bunu fırsatlara dönüştürebiliriz.

 Başarı, toplum kesimlerinin birlikte adımlar atmasına bağlı...

 Kamu tarafı olarak, her türlü işbirliğine açığız.

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 36

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü TEŞEKKÜRLER Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Erdal ÇALIKOĞLU Genel Müdür Yardımcısı V.

Telefon: (312) 295 5020 E-Posta [email protected]

37