შეთანხმება ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი სავაჭრო სივრცის შესახებ

ზოგირთი ასპექტი კახა გოგოლშვილი

ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი სავაჭრო სივრცე ( მიზანი , მუხლი 22) • მხარეები შექმნიან თავისუფალ სავაჭრო ზონას ( სივრცეს ) ამ შეთანხმების დებულებების და ტარიფებისა და ვაჭრობის შესახებ გენერალური შეთანხმების შესაბამისად . (GATT 1994) XXIV მუხლის

სატარიფო ბარიერები ევროკავშირთან ვაჭრობაში

საქონლის კლასიფიკაცია

• მხარეებს შორის საქონლით ვაჭრობის კლასიფიკაცია უნდა ეფუძნებოდეს თითოეული ხელშემკვრელი მხარის სატარიფო ნომენკლატურას , რომელიც შესაბამისობაშია 2012 წლის ჰარმონიზებულ სისტემასთან , ,, საქონლის აღწერილობის და კოდირების ჰარმონიზებული სისტემის შესახებ “ საერთაშორისო კონვენციის 1983 წლის რედაქციისა (HS) და მასში შეტანილი ცვლილებების საფუძველზე .

• •

იმპორტზე საბაჟო გადასახადების გაუქმება

მხარეებმა უნდა გააუქმონ ყველა საბაჟო გადასახადი მეორე მხარეში წარმოშობილ პროდუქციაზე გამონაკლისები : – II–A დანართში ჩამოთვლილი პროდუქტები თავისუფლდება სატარიფო მხოლოდ კვოტის ფარგლებში ( ევროკავშირში იმპორტირებისას , ნიორი - 220 ტ .) – II-B დანართში ჩამოთვლილი პროდუქტები ევროკავშირში იმპორტისას უნდა დაექვემდებაროს საბაჟო გადასახადს , ამ გადასახადის “ ადვალორული ” კომპონენტის გარეშე – II-C დანართში ჩამოთვლისი პროდუქტები ( სულ პოზიცია სოფლის მეურნეობის პროდუქტები ) 15 დაექვემდებარება გაყალბების საწინააღმდეგო მექანიზმს

გაყალბების საწინააღმდეგო მექანიზმი ( დანართი II-A)

თუ ეს იმპორტი მიაღწევს II-C დანართში მითითებული რაოდენობის 100% ს და იმავდროულად არ არსებობს საქართველოს მხრიდან წარდგენილი საფუძვლიანი დასაბუთება პროდუქტებზე . , ევროკავშირს შეუძლია დროებით შეაჩეროს პრეფერენციული რეჟიმი შესაბამის პროდუქტი საწარმოო სიმძლავრე ზღვრული დონე ხორცი კვერცხი რძის პროდუქტი

42 000

ტ

.

550

მლნ

.

ერთეული

589

მლნ

.

ლიტრი

4 400

ტ

.

6 000

ტ

.

დაახლობით მლნ

.

ერთ

1.650

ტ

.

50

გადასახადის ადვალორული კომპონენტის გარეშე იმპორტირებული პროდუქტები კომბინირებული ნომენკლ

.

კოდი

CN

კოდი

2012

პროდუქციის აღწერა სპეციფიკური განაკვეთი 07020000 07070005 07099100 07099310 08051020 08052010 08052050 , პომიდორი კიტრი არტიშოკი ყაბაყი ფორთოხალი კლემენტინები მანდარინები 298 EUR/T EUR 378/T EUR 229/T min 0.4 EUR/100kg EUR 71/T EUR 106/T EUR 106/T 08055010 08061010 08081080 08083090 08091000 08092100 20096000 , ლიმონი სუფრის ყურძენი ვაშლი მსხალი გარგარი მჟავე ალუბალი ყურძნის წვენი EUR 256/T EU 98/T (1-20 November) EUR 238/T EUR 227/T EUR 131-227/Hl

ევროკავშირის საბაჟო განაკვეთები საშუალო მაჩვენებლები (EU TPR)

ად ვალორემ ტარიფებისა და სპეციფიური ტარიფების შედარება

• • • •

საქართველოს სავაჭრო რეჟიმი

საქონლის

85%

არ იბეგრება (9500 პოზიცია )

98%-

ზე გადასახადი გაინგარიშება განაკვეთით ,

ad valorem

საშუალო განაკვეთი ” უპირატესი ხელშეწყობის რეჟიმის ” 7.5% (12% მაქს . სიგარეტის გამონაკლისით 30%) -

130

პროდუქტის სახეობა ( ალკოჰოლი და სასმელები ) სპეციფიკური გადასახადებით იბეგრება –

5%

განაკვეთი

63

პოზიციაზე ბოსტნეული , ცემენტი ) ( ძირ . ყველეული და –

12%

დადგენილია

1300

პოზიციაზე სოფლის მეურნეობის პროდუქცია ) ( სურსათი და

წარმოშობის წესები

ეროვნული რეჟიმი და საქონლის ბაზარზე დაშვება

• „ წარმოშობილი “ ნიშნავს წარმოშობის წესების დაკმაყოფილებას , რომელიც განსაზღვრულია შეთანხმების I ოქმში . • საბაჟო გადასახადები , გადასახდელები და სხვა მოსაკრებლები

წარმოშობის წესები ( ოქმი 1) • • • • • • • • წარმოშობის კუმულაცია ქვეყანაში მთლიანად წარმოშობილი პროდუქცია საკმარისად დამუშავებული ან გადამუშავებული პროდუქცია არასაკმარისი დამუშავება ან გადამუშავება შეფასების ერთეული აქსესუარები , სათადარიგო ნაწილები და ინსტრუმენტები კომპლექტები ნეიტრალური ელემენტები

კუმულაცია • პროდუქცია ჩაითვლება ხელშემკვრელი მხარის ტერიტორიაზე წარმოშობილად , თუ მათი მიღება მოხდა ამ ტერიტორიაზე , და გამოყენებულია მასალები , რომლებიც წარმოშობილია სხვა ხელშემკვრელი მხარის ტერიტორიაზე ან თურქეთში წარმოშობილი მასალები , რომლებზეც ვრცელდება ევროკავშირი თურქეთის ასოცირების საბჭოს 1995 წლის 22 დეკემბრის 7 გადაწყვეტილება No 1/951, იმ გარემოების გათვალისწინებით , რომ ექსპორტიორი ხელშემკვრელი მხარის ტერიტორიაზე განხორციელებული დამუშავება გადამუშავების ოპერაციები აღემატება მე -6 მუხლით გათვალისწინებულს .

• • • • • • • • ქვეყანაში მთლიანად წარმოშობილი პროდუქცია ამ ქვეყნების ნიადაგიდან ან ზღვის ფსკერიდან ამოღებული მინერალური პროდუქტები ; იქ მოყვანილი მცენარეული პროდუქტები ; იქ დაბადებული და გაზრდილი ცოცხალი საქონელი ; იქ გაზრდილი ცოცხალი საქონლისაგან წარმოებული პროდუქცია ; ნადირობითა თუ თევზჭერით მიღებული პროდუქცია ; ნარჩენები და ჯართი ; ტერიტორიული წყლების გარეთ ზღვის ფსკერიდან ამოღებული პროდუქცია იმ პირობით , რომ მათ აქვთ დამუშავების ექსკლუზიური უფლება ; მათი მცურავი საშუალებების დახმარებით მათი ტერიტორიული წყლების საზღვრებს გარეთ საზღვაო თევზჭერით მიღებული ან სხვაგვარი პროდუქცია ;

საკმარისი გადამუშავება

-

დამუშავება • • • • მასალები მთლიანად უნდა იყოს წარმოშობილი ხელშემკვრელი ქვეყნიდან ( ცოცხალი ცხოველები , ხორცი , თევზი , კარაქი , ბოსტნეული , ხილის წვენები *) მასალების ( მიეთითება კონკრეტული სასაქონლო თავი ) ღირებულება არ უნდა აღემატებოდეს პროდუქციის გადამუშავების შემდგომი ფასის 30% ს ( საჭმელი ხილი და კაკალი ; ციტრუსების ან ნესვების ქერქი და კანი *) / დანამატი შაქარი /) პროცესში გამოყენებული მასალები კლასიფიცირებული უნდა იყოს სასაქონლო პოზიციის ფარგლებში , რომელიც განსხვავებული უნდა იყოს საბოლოო პროდუქციის სასაქონლო პოზიციისაგან ( ცხიმები მცენარეული , ცხოველური ) გადამუშავების პროცესში გამოყენებული მასალების ღირებულება , არ აღემატება პროდუქციის გადამუშავების შემდგომი ფასის 40% ს ( ელექტრული მანქანები და მოწყობილობები , მათი ნაწილები )

არასაკმარისი ოპერაციები • • • • • ფუთების დაშლა და აწყობა ; რეცხვა , წმენდა ; მტვრის , მჟავის , ზეთის , საღებავის ან სხვა სახის საფარების მოცილება ; ქსოვილის უთოობა ან პრესვა ; მარცვლეულისა და ბრინჯის გარჩევა , ნაწილობრივი ან სრული გაუფერულება , გაპრიალება და ხეხვა ; შაქრის ღებვის ან შაქრის ნატეხების დამზადების ოპერაციები ;

შესაბამისობის შეფასების ურთიერთაღიარება

ვტბ

-

ს ინსტრუმენტები ტექნიკური რეგლამენტები ვტბ

-

ის ინსტრუმენტები სტანდარტები შესაბამისობის შეფასება მოიცავს პროდუქტის მახასითებლემს ან მისი წარმოების მეთოდს . დაცვა სავალდებულოა

.

ასევე მოიცავს ტრმინოლოგიას , სიმბოლოებს , შეფუთვის , ეტიკეტირების და ნიშანდების მოთხოვნებს . სტანდარტებს ამტკიცებს აღიარებული პასუხსმგებელი ორგანოს მიერ . მათი გამოყენება ნებაყოფლობითია . ასევე შესაძლოა მოიცავდეს ტერმინოლოგიას , სიმბოლოებს , შეფუთვის , ეტიკეტირების და ნიშანდების მოთხოვნებს . გამოიყენება იმის დასადგენად დაცულია თუ არა პროდუქტის წაროებისას შესაბამისი ტექნიკური რეგლამენტი თუ სტანდარტი . შეიცავს შერჩევას , ტესტირებას , ინსპექტირებას , დამოწმებას

• • •

შესაბამისობის შეფასება

საქონელი , როგორიცაა სათამაშო , ელექტრონიკა , სურსათი თუ სასამელები პასუხობდნენ ტექნიკური რეგლამენტებით ან სტანდარტებით დადაგენილ წესებს . ტიპიური პროცედურები : – ტესტირება

,

ინსპექტირება

,

სერტიფიცირება

.

კონკრეტული სიტუაციის პირობებში პროცედურის სახეობის შერჩევა . არჩევანს განაპირობებს რისკის დონე : – მაგალითად

,

მესამე მხარის მიერ სერტიფიცირება პრიორიტეტულია მაშინ

,

როდესაც მომხმარებლისთვის ზიანის მიყენების რისკი მაღალია

,

სხვა შემთხვევებსი გამოიყენება ნაკლებხარჯიანი

“

შესაბამისობის მიმწიდებლის მიერ თვითდეკლარირება

• შეთანხმება სამრეწველო პროდუქციის შესაბამისობის შეფასებასა და აღიარებაზე საბოლოოდ მხარეები შეიძლება შეთანხმდნენ , რომ ACAA ოქმის სახით დაერთოს ამ შეთანხმებას • მოიცავს ერთ ან რამდენიმე სექტორს , მას შემდეგ , რაც ევროკავშირის მიერ დადასტურდება , რომ : • მხარეებს შორის პროდუქტებით ვაჭრობა იმ სფეროებში

,

რომლებსაც მოიცავს აღნიშნული შეთანხმება , განხორციელდება იმავე პირობებში , რომლებიც გამოიყენება ევროკავშირის წევრ სახელმწიფოებს შორის .

• • • შეთანხმება სამრეწველო პროდუქციის შესაბამისობის შეფასებასა და აღიარებაზე ( პირობები ) შესაბამისი ეროვნული ორგანოების მონაწილეობა ევროპულ და საერთაშორისო ორგანიზაციებში , სტანდარტიზაციის , მეტროლოგიისა და შესაბამისობის შეფასების სფეროებში , აკრედიტაციის ჩათვლით ჰორიზონტალური და სექტორული კანონმდებლობის , ინსტიტუტების და სტანდარტების სრული აპროქსიმაცია .

სტანდარტიზაციის უწყებამ : – – – გააუქმოს ევროპულ სტანდარტებთან წინააღმდეგობაში მყოფი ეროვნული სტანდარტები ; ეტაპობრივად შეასრულოს ევროპის სტანდარტიზაციის ორგანიზაციების სრული წევრობისათვის საჭირო სხვა პირობები . ეტაპობრივად მიიღოს ევროპული ეროვნულ სტანდარტებად ; (EN) სტანდარტების ნაკრები

• • სხვა ქვეყნების გამოცდილება ურთიერთცნობის შეთანხმებები შორის ; (MRA) ევროკავშირის წევრებს ყოფილი კანდიდატი ქვეყნებისთვის : ევროპული შეთანხმების ოქმი შესაბამისობის შეფასებისა და სამრეწველო საქონლის დაშვებაზე (Protocols to the Europe Agreement on Conformity Assessment and Acceptance of Industrial Products (PECA); • ეს შეთანხმებები იძლევა საშუალებას , რომ ევროკავშირში ბაზარზე პროდუქტის დაშვება განხოერციელდეს იგივე პირობებით , რაც ქვეყანაშია • ასეთი ოქმი მოითხოვს გარკვეული პირობების დაკმაყოფილებას : – – – ახალი მიდგომის დირექტივების გადატანას საკუთარ კანონმდებლობაში ( დანართი III-A); აკრედიტაციის სამსახურის ოპერირება ხდება ევროკავშირში მიღებული პრინციპებით ; შემტყობინებელი აპლიკანტისთვის უფლებამოსილი ორგანოს მიერ შესამბამისი პირობების უზრუნველყოფა .

რა მოქვს MRA ას ქვეყნისთვის ?

• მწარმოებლები PECA/ACAA ეროვნულ აქტებს საკუთარ და ევროკავშირის ბაზრებზე შესაღწევად ; სექტორში გამოიყენებენ • გამოიყენებენ “CE” ნიშანს ; • ეს მათ ევროკავშირის შიდა ბაზარზე პირდაპოირ დაშვებას უზრუნველყოფს ; • ევროკავშირს შეუძლია გამოიყენოს ” დამცავი ზომა ” (safeguards) თუ პროდუქტი არ შეესაბამება .

• • • •

EEA EFTA - New Zealand MRA

Agreement on mutual recognition in relation to conformity assessment, certificates and markings between New Zealand and Iceland, Liechtenstein and Norway (Entry into force: 1 March 2000) Sectors covered: Pharmaceuticals (Good Manufacturing Practices, GMP), Medical Devices, Telecommunications Terminal Equipment, Low Voltage Equipment, Electromagnetic Compatibility (EMC), Machinery, Pressure Equipment.

EEA EFTA – Australia MRA

Agreement on mutual recognition in relation to conformity assessment, certificates and markings between Australia and Iceland, Liechtenstein and Norway (Entry into force: 1 July 2000) Sectors covered: Electromagnetic Compatibility (EMC), Pharmaceuticals (Good Manufacturing Practice, GMP), Medical Devices, Telecommunications Terminal Equipment, Automotive Product, Pressure Equipment, Machinery, Low Voltage Equipment.

EEA EFTA – Canada MRA

Agreement on mutual recognition in relation to conformity assessment, certificates and markings between Canada and Iceland, Liechtenstein and Norway (Entry into force: 1 January 2001) Sectors covered: Telecommunications Terminal Equipment, Electromagnetic Compatibility (EMC), Electrical Safety, Recreational Craft, Pharmaceuticals (Good Manufacturing Practices, GMP), Medical Devices.

EEA EFTA - Switzerland MRA (linked to the EFTA Convention)

Annex I to the EFTA Vaduz Convention (Entry into force: 1 June 2002) Sectors covered: Machinery, Personal Protective Equipment (PPE), Safety of Toys, Medical Devices, Gas Appliances and Boilers, Pressure Equipment, Telecommunications Terminal Equipment, Equipment and Protective Systems intended for use in potentially explosive atmosphere (ATEX), Electrical Safety and Electromagnetic Compatibility, Construction Plant and Equipment, Measuring Instruments and Pre-packages, Motor Vehicles, Agricultural and Forestry Tractors, Good Laboratory Practice (GLP), Good Manufacturing Practice (GMP) Inspection and Batch Certification.

List of recognised Conformity Assessment Bodies (CABs). TO BE ADOPTED.

• • • • • •

უკრაინის გამოცდილება

სავალდებულო სერტიფიცირების სისტემა აკტრედიტაციის გარდა ყველა ფუნქციები ერთ ორგანოში იყო თავმოყრილი ; ბევრო ეროვნული რეგლამენტი არსებობდა ; რეფორმები ნელა მიმდინარეობდა ; ACAA ს ხლმოწერას ეწინააღმდეგებიან გარკვეული ძალები ; სფეროები : მცირე ძაბვის აპარატურა , ელექტრომაგნიტური თავსებადობა , დაზგები და მაღალი წნევის დანადგარები .