Transcript Krajowy plan gospodarki odpadami 2014

Krajowy plan gospodarki odpadami 2014
– zapobieganie powstawaniu odpadów
Seminarium dotyczące implementacji nowej dyrektywy ramowej
o odpadach (2008/98/WE)
Warszawa, 18 lutego 2011 r.
Beata. B. Kłopotek
Dyrektor Departamentu
Gospodarki Odpadami
Ministerstwo Środowiska
Podstawa prawna
Z dyrektywy 2006/12/WE o odpadach, jak i zastępującej
ją dyrektywy 2008/98/WE o odpadach (tzw. dyrektywy ramowej
o odpadach), wynika obowiązek przygotowania co najmniej
jednego planu gospodarki odpadami obejmującego terytorium
całego kraju.
Zgodnie z art. 14 ust. 14 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r.
o odpadach (Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243 i Nr 203,
poz. 1351) krajowy plan gospodarki odpadami powinien zostać
aktualizowany nie rzadziej niż co 4 lata.
2
Podstawa prawna cd.
Krajowy plan gospodarki odpadami 2010 (Kpgo 2010) został
uchwalony dnia 29 grudnia 2006 r., w związku z tym w 2010 r.
minął termin jego aktualizacji.
W dniu 24 grudnia 2010 r. został przyjęty przez Radę Ministrów
uchwałą Nr 217 (M. P. Nr 101, poz. 1183) Krajowy plan
gospodarki odpadami 2014 (Kpgo 2014) stanowiący aktualizację
Kpgo 2010.
3
Informacje ogólne
Krajowy plan gospodarki odpadami 2014 został opracowany
zgodnie z nową dyrektywą ramową.
Plan obejmuje pełny zakres zadań koniecznych do zapewnienia
zintegrowanej gospodarki odpadami w kraju w sposób
zapewniający ochronę środowiska, uwzględniając obecne
i przyszłe możliwości i uwarunkowania ekonomiczne oraz
poziom technologiczny istniejącej infrastruktury.
4
Informacje ogólne cd.
Plan dotyczy odpadów powstających w kraju, a w szczególności:
 odpadów komunalnych, w tym odpadów ulegających biodegradacji,
 odpadów niebezpiecznych, w tym odpadów olejowych, odpadów
medycznych i weterynaryjnych, zużytego sprzętu elektrycznego
i elektronicznego, pojazdów wycofanych z eksploatacji, odpadów
zawierających PCB i azbest,
 odpadów pozostałych, w tym odpadów opakowaniowych,
komunalnych osadów ściekowych, odpadów z budowy, remontów i
demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej,
odpadów
z
wybranych
gałęzi
gospodarki,
których
zagospodarowania stwarza problemy, odpadów ulegających
biodegradacji innych niż komunalne,
a także odpadów przywożonych na teren kraju.
5
Informacje ogólne cd.
Krajowy plan gospodarki odpadami 2014 zawiera:

program
zapobiegania
powstawaniu
odpadów,
w odniesieniu do poszczególnych typów odpadów, którego obowiązek
opracowania wynika z art. 29 nowej dyrektywy ramowej,

strategię
biodegradacji,
redukcji
składowania
przygotowaną
na
ulegających
odpadów
podstawie
art.
5
dyrektywy
1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania
odpadów,

plan gospodarki odpadami opakowaniowymi wynikający z art. 14
dyrektywy 94/62/WE z 20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowań
i odpadów opakowaniowych.
Układ Kpgo 2014
Kpgo 2014 zawiera następujące rozdziały:
1. Wprowadzenie,
2. Analiza stanu gospodarki odpadami (podział na odpady
komunalne, odpady niebezpieczne i odpady pozostałe),
3. Prognoza zmian w zakresie gospodarki odpadami,
4. Przyjęte cele w gospodarce odpadami,
5. Kierunki działań w zakresie zapobiegania powstawaniu
odpadów i kształtowania systemu gospodarki odpadami,
6. Harmonogram i sposób finansowania realizacji zadań,
7. Informacja o prognozie oddziaływania na środowisko,
8. Sposób monitoringu i oceny wdrażania planu,
9. Streszczenie.
Stan aktualny
Plan bazuje na hierarchii postępowania z odpadami
i obejmuje:
1. opis aktualnego stanu gospodarki odpadami w kraju,
zawierający informacje dotyczące:
–
zapobiegania powstawaniu odpadów, rodzajów, źródeł
powstawania, ilości i jakości wytwarzanych odpadów,
–
obowiązujący system gospodarowania poszczególnymi
rodzajami odpadów,
–
rozmieszczenia istniejących instalacji do zbierania, odzysku
lub unieszkodliwiania odpadów,
–
identyfikacji
odpadami;
problemów
w
zakresie
gospodarowania
8
Prognozowane zmiany
2.
prognozę
zmian
w
zakresie
wytwarzania
oraz
rozwiązań
organizacyjnych
i
technicznotechnologicznych gospodarowania odpadami zawierającą
m.in.:
- prognozę wytwarzania poszczególnych grup odpadów,
- przewidywane zmiany systemu gospodarki odpadami
komunalnymi poprzez przejęcie przez gminy obowiązków
właścicieli nieruchomości w zakresie odbierania odpadów
komunalnych,
projektowaną
budowę
regionalnych
zagospodarowania odpadów komunalnych,
zakładów
9
Cele
3.
cele
w
zakresie
gospodarki
z podaniem terminów ich osiągania - m.in.:
odpadami
- osiągnięcie wynikających z dyrektyw poziomów zbierania,
odzysku i recyklingu poszczególnych grup odpadów,
- zmniejszenie ilości składowanych odpadów komunalnych,
w tym odpadów ulegających biodegradacji,
- przygotowanie do ponownego wykorzystania i recyklingu
określonych frakcji odpadów, przynajmniej takich jak papier,
metale, tworzywa sztuczne i szkło z gospodarstw domowych
i w miarę możliwości odpadów innego pochodzenia
podobnych do odpadów z gospodarstw domowych
na poziomie min. 50% ich masy do 2020 r.;
10
Kierunki działań
4. kierunki działań w zakresie
gospodarki odpadami - m.in.:
kształtowania systemu
prowadzenie
selektywnego
zbierania
i odbierania odpadów dla umożliwienia ich recyklingu,
- zapewnienie odpowiedniej przepustowości
do zagospodarowania odpadów,
instalacji
- wzrost zastosowania zarówno biologicznych, jak
i termicznych metod przekształcania zmieszanych odpadów
komunalnych,
- zapewnienie funkcjonowania składowisk ponadgminnych,
- promowanie uwzględniania w fazie projektowej danego
przedsięwzięcia wykorzystania odpadów, np. zastosowania
popiołów i żużli do produkcji cementu, betonu i kruszyw;
11
Kierunki działań
utworzenie
i
zapewnienie
funkcjonowania
zagospodarowania odpadów komunalnych
zakładów
Plan wyznacza ramy dla tworzenia zakładów zagospodarowania
odpadów
(zzo)
obejmujących
regionalne
instalacje
do
przetwarzania
odpadów
komunalnych
o
przepustowości
wystarczającej do przyjmowania i przetwarzania odpadów
z obszaru zamieszkałego minimum przez 150 tys. mieszkańców,
spełniające w zakresie technicznym kryteria najlepszej dostępnej
techniki.
W przypadku aglomeracji lub regionów obejmujących powyżej 300
tys. mieszkańców preferowaną metodą zagospodarowania
zmieszanych odpadów komunalnych jest ich termiczne
przekształcanie.
Natomiast
mechaniczno-biologiczne
przetwarzanie odpadów jest metodą preferowaną w regionach
powyżej 150 tys. Mg;
12
Kierunki działań
5.
kierunki działań w zakresie zapobiegania powstawaniu
odpadów - m.in.:
- wspieranie wprowadzania niskoodpadowych technologii
produkcji oraz zapewniających wykorzystanie możliwie
wszystkich składników stosowanych surowców,
- promowanie zarządzania środowiskowego,
- rozwój czystych technologii,
- intensywna
edukacja
ekologiczna
zapobieganie powstawaniu odpadów;
promująca
13
Finansowanie i monitoring
6. instrumenty
w zakresie
elementy:
finansowe
służące
realizacji
celów
gospodarki odpadami, zawierające następujące
- wskazanie źródeł finansowania planowanych działań,
harmonogram
rzeczowo-finansowy
planowanych
działań
zmierzających
do
zapobiegania
powstawaniu
odpadów
lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na
środowisko oraz prawidłowego gospodarowania nimi;
7. system monitoringu i sposób oceny realizacji założonych celów
w zakresie gospodarki odpadami, w odniesieniu do celów w zakresie
zapobiegania powstawaniu odpadów obejmuje następujące
wskaźniki:
- ilości wytworzonych odpadów (m.in. odpady ogółem, odpady
komunalne, odpady niebezpieczne),
- ilość wprowadzonych na rynek produktów (np. opakowań, opon,
sprzętu elektrycznego i elektronicznego);
14
Zapobieganie powstawaniu odpadów
Krajowy plan gospodarki odpadami 2014 wskazuje i ocenia mechanizmy
umożliwiające
zapobieganie
powstawaniu
odpadów
w Polsce, które:
1. mogą
mieć
wpływ
z wytwarzaniem odpadów np.:
na
warunki
ramowe
związane
fazę
projektu,
produkcji
- promocja badań naukowych,
2.
mogą
mieć
i dystrybucji np.:
wpływ
na
- wprowadzanie niskoodpadowych technologii produkcji zapewniających
wykorzystywanie możliwie wszystkich składników stosowanych surowców;
- wdrażanie eko-innowacji opartych na zasadzie „od kołyski do kołyski”
(from cradle to cradle) stanowiących podstawy tzw. „gospodarki
recyrkulacyjnej” - przedsiębiorcy zarówno przed rozpoczęciem nowej
działalności, rozbudową lub zmianą działalności dotychczasowej, powinni
przeprowadzać analizę możliwości zapobiegania powstawaniu odpadów
(jednocześnie Kpgo 2014 uprawnia przedsiębiorców stosujących wytyczne
planu do zamieszczania tych informacji w swoich dokumentach),
15
Zapobieganie powstawaniu odpadów cd.
- ocena cyklu życia (LCA – Life cycle Assessment) – technika
zarządzania środowiskowego, której głównym założeniem jest
dążenie do uwzględniania wszystkich czynników, które mogą
potencjalnie mieć wpływ na środowisko, a związane
są z danym produktem,
- rozszerzona odpowiedzialność producenta za wprowadzany
na rynek produkt – obowiązanie przedsiębiorcy do uzyskania
odpowiedniego poziomu selektywnego zbierania odpadów
oraz poziomów odzysku i recyklingu np. zużytego sprzętu
elektrycznego i elektronicznego,
- włączenie kryterium projektowania ekologicznego w rozwój
nowych produktów – produkcja dóbr, które będą generować
jak najmniej odpadów w fazie ich użytkowania przez
konsumentów;
16
Zapobieganie powstawaniu odpadów cd.
3.
mogą
mieć
i użytkowania np.:
wpływ
na
fazę
konsumpcji
- kampanie informacyjno - edukacyjne mające na celu
kształtowanie
właściwych
i
świadomych
postaw
konsumenckich,
- zielone zamówienia publiczne, w ramach których podmioty
publiczne włączają kryteria i wymagania środowiskowe
do procesu zakupów i poszukują rozwiązań ograniczających
negatywny wpływ produktów/usług na środowisko,
- oznakowanie ekologiczne.
17
Co nowego?
Nowe inicjatywy w gospodarce odpadami
- Sieć organów zarządzania środowiskowego: Partnerstwo
„Środowisko dla Rozwoju” – Grupa robocza: Gospodarka
odpadami;
- Forum „Dobre praktyki w gospodarce odpadami”.
18
Dziękuję za uwagę!
19