PAPULOZNE DERMATOZE

Papula Cirkumskripni čvorić, do 0,5/1 cm, nastanak spor kao i nestanak, najčešće se povlači bez ožiljka Oblik (zaravnjene, akuminovane, kupolaste) Anatomska lokalizacija – Epidermalne (verruca vulgaris) Folikularne Nefolikularne – Dermalne (luetična papula) Infiltrativne Eksudativne – Epidermo-dermalne (lihen ruber planus) Kombinovane (papulo-pustula, papulo-vezikula, papulo-krusta, papulo skvama)

Young R, Jolley D, Marks R. Comparison of use of standardized diagnostic criteria and intuitive clinical diagnosis in the diagnosis of common viral warts Arch Dermatol 1998;14:1586-9.

LICHEN RUBER PLANUS

LICHEN RUBER PLANUS

Inflamatorna, papularna, pruritična, hronična, recidivantna dermatoza sa tipičnom kliničkom i histološkom slikom.

Lihenske papule, predilekciona mesta Intenzivni pruritus i Kobner-ov fenomen Promene na sluznicama (50%), ređe onihodistrofija i ožiljačna alopecija Tok: mesecima, godinama, decenijama

LICHEN

EPIDEMIOLOGIJA

Često oboljenje (oko 1%) U svim uzrastima (30-60 godine) Bez geografske, polne, rasne razlike u učestalosti

PATOGENEZA

Nejasna etiologija Imunološka reakcija celularnog tipa Primarno oštećenje (nepoznatim Ag) na ćelijama bazalnog sloja epiderma → aktivacija CD8 Ly → (IF γ)→ medijatori inflamacije apoptoza bazalnih keratinocita → uklanjanje keratinocita transepidermalno ili otkapavanje u derm (koloidna tela) Poremećaj keratinizacije (hipergranuloza)

PATOGENEZA

Provocirajući faktori:

HCV i HBV infekcija lekovi (soli Au, AB,analgetici, antiepileptici, ACE inhibitori, oralni antidijabetici, antituberkulotici) ■ ■ emocionalni faktori amalgamske plombe Opisana je

porodična sklonost

kao i

udruženost sa AI bolestima

(SLE, dermatomyositis, sistemska skleroza, alopecia areata, vitiligo, ulcerativni kolitis, primarna bilijarna ciroza i dijabetes melitus).

LICHEN

Fenomen mrežice (Wickhamove strije

)

LICHEN

Izomorfni fenomen-Kobner

Nokti i kapilicijum

LICHEN /VARIJANTE/

Eruptivni

(egzantem), Lokalizovani (plak), Anularni, Linearni, Hipertrofični, Nodularni, Atrofični, Bulozni (vezikulozni i pemfigoidni), Erozivni, Aktinični, Palmoplantarni, LP noktiju, Folikularni, Pigmentni, Oralni, Genitalni i Perianalni LP, Eritrodermija Lichen planus like erupcije: kod hronične GVHD, dermatomiozita, malignih limfoma, uzimanja lekova

LICHEN

LICHEN

LICHEN

LICHEN

LICHEN

LRP NA SLUZNICAMA Oralna, genitalna, analna, jednjaka, nosa, laringsa, konjuktive U oko 2/3 bolesnika sa kožnim promenama 20-30 % jedina manifestacija bolesti Oralni LRP: prevalenca 1% odrasle populacije 2:1 odnos žene:muškarci Više članova jedne porodice, ali nije nasledno obolenje Incidenca oralnog kancera povećana 0,5-5%

LRP NA SLUZNICAMA

OROFARINGEALNI

- Retikularni tip lezija najčešći -Papulozni - Plak-tip - Atrofični - Erozivni ili ulcerozni (najteži, Ca, duvan) - Bulozni

GENITALNI

/papulozni, anularni, erozivni/

ORALNI LIHEN

GENITALNI LIHEN

DIJAGNOZA

Anamneza (lekovi) Klinička slika (lice skoro uvek pošteđeno) Laboratorijske analize (HCV i HBV) Patohistologija (T ly “traka”, hipergranuloza, likvefakciona degeneracija s.b., Civatte bodies) i DIF

DIFERENCIJALNA DIJAGNOZA

Eritemski lupus,Psorijaza,P.rosea,II sifilis Lihenoidne erupcije:Lekovi,GVHD,prurigo Oralni lihen: leukoplakia,kandidijaza,sifilis Erozivni lihen: oralni eritemski lupus, autoimune bulozne dermatoze Verukozni lihen: Kapošijev sarkom Planopilarni lihen: cikatricijalne alopecije

TERAPIJA

Lokalni potentni kortikosteroidi- okluzija, intraleziono triamcinolon acetonid (3mg/ml) Lokalni inhibitori kalcineurina Sistemski retinoidi:acitretin (25-50 mg/d), etretinat (1mg/kg ) Antihistaminici sedativni, anksiolitici Ciclosporin (1-5mg/kg/d) za LP mucosae Sistemski kortikosteroidi:40-60 mg metilprednisolon PUVA, bath PUVA, SUP (generalizovane promene) Krioterapija, hirurška terapija za izolovane lezije

LOKALNA TERAPIJA OLP



Topikalni glikokortikoidi su lek izbora

Triamcinolon acetonid 0,1% (u Orabase) tokom 4 nedelje kao rastvor za ispiranje, gel, aerosol 

Topikalni analgetici

lidokain gel, difenhidramin 

Topikalni antimikotici i pažljiva oralna higijena

Nystatin suspenzija, Miconazol gel, Amphotericin tbl  Eventualno tretinoin gel, ciklosporin