Transcript 27_Prikalz elipepsije usled fragilnog H hromozoma_Gec

SINDROM FRAGILNOG X
HROMOZOMA
Dr Sabrina Hadžiosmanović Gec
SINDROM FRAGILNOG X HROMOZOMA
Generalije
 N.S.
 Muškog pola
 Starosti 24 godine
 Priučen dešnjak
SINDROM FRAGILNOG X HROMOZOMA
Lična anamneza
• Prvo dijete, iz prve, uredne, terminski donesene trudnoće, AS 9.
• Usporeno i neadekvatno usvajanje miljokaza PMR.
Porodična anamneza
• Sestra iz druge, blizanačke, nedošene trudnoće - DCO.
• Očeva sestra, psihijatrijski bolesnik u remisiji.
SINDROM FRAGILNOG X HROMOZOMA
Istorija epilepsije
•Febrilni konvulzivni statusi.
•Prosti parcijalni napadi-kompleksni parcijalni napadi.
•Prosti parcijalni napadi sa sekundaranom generalizacijom.
•Konvulzivni statusi.
•Farmakorezistencija.
SINDROM FRAGILNOG X HROMOZOMA
Klinički nalaz
Psihički
status:
Somatski
Neurološki
nalaz
nalaz
•Budne
svijesti, verbalna
komunikacija
oskudna,
•KN:
konkomitantni
divergentni
strabizam.
Desniperseveracije.
centralni facijalis.
Marfanoidnog
habitusa
•Izrazito
intelektualnih
kapaciteta.
Agrafija. Aleksija.
•GE
i DE:redukovanih
diskretan desnostrani
piramidni
deficit.
Otapostaza
•Introvertnost.
•Hod
na široj osnovi, diskretno hemiparetičan desno sa utiskom
Kifoskolioza
aksijalne distonije.
•Stereotipije.
Makroorhidizam
•Intermitentna sfinkterijalna kontrola.
•Disegzekutivnost.
SINDROM FRAGILNOG X HROMOZOMA
Dijagnostički algoritam
•Genetika na fragilni X hromozom AD, Xp27.3
•EEG:diskretna globalna elektrocerebralna disfunkcija bez epileptiformnih aktivnosti.
SINDROM FRAGILNOG X HROMOZOMA
Martin Bellov sindrom
Escalantijev sindrom
Sindrom mentalne retardacije vezane za X hromozom
Q 99.2
SINDROM FRAGILNOG X HROMOZOMA
•Drugi po učestalosti hromozomski poremećaj sa mentalnom zaostalošću
•Naslijedjivanje dominantno vezano za X hromozom
•Dugi krak X hromozoma Xp27.3
•Ekspanzija trinukleotidnih ponovaka CGG (98%)
SIVA
•Normalan
ZONAanticipacija
45-54
alel
ponovaka
5-44 (29-30)
•Genska
Penetrantost
•Premutacija
gena50-200
i fenotip odredjeni brojem
•Point
mutacija
i delecija
(2%)
tripletskih
•Kompletna
ponovaka
mutacija
i količinom
>200
ponovaka
FMRP
Fragile X mental retardation 1 gene
Fragile X mental retardation protein
SINDROM FRAGILNOG X HROMOZOMA
Fragile X mental retardation 1 gene-protein
•Selektivni citosolni mRNA binding protein trnastih nastavaka dendrita
•Trasport mRNA do neuronalnih sinapsi
(kodiranje receptorskih subjedinica Glu, Do i GABA receptora)
•Stabilizacija translacionog kompleksa, degradacija mRNA,
supresija translacije
(nedostatak mRNA smanjuje dendritičku arborizaciju i gustinu sinapsi)
•Neuroplastičnost
(sinaptogeneza, integracija neuronskih kola, stvaranje engrama)
Metilacija ekspandovanog CGG codona i promotera FXMR1 gena
(uspavljivanje gena)
SINDROM FRAGILNOG X HROMOZOMA
Klinička slika
Neurološki simptomi
•Smetnje sa vidom
(strabizam, lazy eye,refraktarne anomalije)
• Epileptični napadi (parcijalni)
•Tremor
Fenotip
•Ataksija
•Velike prominirajuće ušne
•Fragile X premutation
školjketremor ataxia syndrome
•Izduženo lice
•Gotsko nepce
•Fleksibilnost malih zglobova
•Sindaktilija
•Ravni tabani
•Tanka koža
•Hipotonija
•Makroorhidizam
Kardiovaskularna oboljenja
•Prolaps mitralne valvule
•Dilatacija korijena aorte
•Hipertenzija
Razvoj intelektualnih i kognitivnih funckija
•IQ (od normalnog do 40)
•Progresivna MR (ne osvaja uzrasna znanja)
•Problemi sa učenjem i pamćenjem
(radna, fonološka i vizuospacijalna memorija)
•Disfazija, agrafija, aleksija
•Autizam (5%)
Psihijatrijski komorbiditet
• ADHD
• Depresivno-anksiozni sindrom
• Senzorna hipersenzitivnost
• Motorna i verbalna perseverativnost
• Stereotipije
• Kompulsivno-opsesivni poremećaj
• Somatizacija
•Sociofobija
• Psihoza
Fertilitet
Makroorhidizam
Primarna ovarijalna insuficijencija
SINDROM FRAGILNOG X HROMOZOMA
Dijagnoza
•Citogenetske analize
neprebojavanje regiona dugog kraka X hromozoma sa trinukleotidnim
ponovcima kultivisanih ćelija na podlogama siromašnim folnom kiselinom
•PCR
odredjivanje broja CGG ponovaka
•Southern blot hibridizacija
odredjivanje metilacionog statusa CGG kodona
•FMRP antibody screening test
Prenatalna dijagnostika
biopsija horionskih čupica i amniocenteza
SINDROM FRAGILNOG X HROMOZOMA
Terapija
•Farmakološki
(stimulansi, SSRI, atipični antipsihotici, antiepileptici)
•Nefarmakološki
(logopedski tretman, bihejvioralna, okupaciona terapija,
edukacija u specijalnim obrazovnim ustanovama,
rekonstruktivna hirurgija)
•Genetičko savjetovanje
HVALA NA PAŽNJI!