Transcript Presentatie les 1

ARBEIDSRECHT
MER DUAAL 3e JAAR
Mr. Eppo van Koldam
1
Docent





2
www.vankoldam.com
Mr. Eppo van Koldam
P.t. docent Hanzehogeschool sinds 1983
Docent in vakken: Inleiding recht,
Staatsrecht, Europees recht, Bestuursrecht,
Privaatrecht en Arbeidsrecht. Begeleider
stages en ao’s.
Hoofdfunctie: projectadviseur gemeente
Haren (van 1996-2011 gemeentesecretaris en
directeur bestuursdienst)
E-MAIL: [email protected] en
[email protected]
Info op BlackBoard
Werkwijze
 Literatuur
 Tentamen
 Planning lessen
 Beschikbaarheid docent

3
Lesprogramma





4
Les 2 De arbeidsovereenkomst Hoofdstuk 8
Les 3 Rechten en plichten bij de
arbeidsovereenkomst Hoofdstuk 9
Les 4 Ontslagrecht Hoofdstuk 10 tm par. 10.5
Les 5 Ontslagrecht Hoofdstuk 10 vanaf par. 10.5
Les 6 Collectief arbeidsrecht en staking
Hoofdstuk 11
Systeem van het recht
Rechtsbron
Interpretatie
Objectief recht
Rechtsfeit
Subjectief recht
5
5
Rechtspraak
HOGE RAAD
1
RECHT
CASSATIE
5
GERECHTSHOVEN
Arrest
HOGER BEROEP
RECHT
EN FEITEN
Vonnis
18
6
Arrest
RECHTBANKEN
SECTOR KANTON
Organisatie rechtspraak
RECHTBANK
GEDRAGINGEN
BURGERS
7
CRvB
CBB
HOF
ABRS
NATIONALE
OMBUDSMAN
HOGE RAAD
BESTUURLIJKE HEROVERWEGING
GEDRAGINGEN BESTUURSORGANEN
Onderscheidingen
objectief recht
PUBLIEKRECHT
PRIVAATRECHT
MATERIEEL RECHT
DWINGEND RECHT
REGELEND
RECHT
FORMEEL RECHT
8
8
Mensen komen en gaan…..
Definitie Arbeidsrecht:
Het geheel van (on)geschreven
rechtsregels dat betrekking heeft op
de arbeidsverhouding van de
onzelfstandige beroepsbevolking
9
Betrokkenen bij arbeids-ovk
en hun belangen
Werknemer
Werkgever
Arbeidsovereenkomst
Overheid
10
Normstelling








11
Vergeldende
gerechtigheid
Gelijkheid als gegeven
Gelijke gevallen gelijk
houden
Rechtszekerheid
Normstelling voltooid in
de abstracte fase
Eenduidig
Goedkoop
Weinig politieke sturing








Verdelende
gerechtigheid
Gelijkheid als eis
Ongelijke gevallen gelijk
maken
Rechtvaardigheid
Normstelling afmaken
naar concrete geval toe
Veel uitzonderingen
Duur
Veel politieke sturing
Eerste oriëntatie

Instroom
– Hoe gaan we vacatures
vervullen?
Arbeidsovereenkomst bepaalde tijd
Proeftijd
Arbeidsovereenkomst onbepaalde tijd
Deeltijdwerk
Uitzendkrachten
Oproepkrachten
Thuiswerk

Doorstroom
– Welke verplichtingen
hebben werkgever en
werknemer tegenover
elkaar?
Zich als goed werkgever gedragen
Zich als goed werknemer gedragen
Loon
Belastingvrije vergoedingen
Verlof
Doorbetaling loon bij ziekte
Arbeidsongeschiktheid
Arbeidsomstandigheden

Uitstroom
– Hoe kan de arbeidsovereenkomst worden
beëindigd?
12
Beëindiging met wederzijds goedvinden
Opzegging
Ontbinding door kantonrechter
Ontslag op staande voet
Collectief ontslag
Rol van het CWI
Positionering arbeidsrecht
PUBLIEKRECHT
PRIVAATRECHT
MATERIEEL RECHT
DWINGEND RECHT
REGELEND
RECHT
FORMEEL RECHT
13
13
Afwijken rechtsartikelen
Contractruimte voor partijen in het
arbeidsrecht:
– Aanvullend recht: voor het geval partijen zelf
niets hebben geregeld (individueel mag dus).
– semidwingend: (individuele) afwijking schriftelijk
mogelijk
– ¾ - dwingend: afwijking mogelijk in CAO
(collectief dus)
– 5/8 dwingend: afwijking mogelijk op basis
afspraak OR
– Dwingend recht: Regels waarvan niet mag
worden afgeweken: elke afwijking maakt
afspraak ongeldig (nietig)
14
Arbeidsrecht - bijeenkomst 1
Schema rechtsfeiten
RECHTSFEITEN
BLOTE
RECHTSFEITEN
MENSELIJKE
HANDELINGEN
(GEBOORTE,
VERJARING)
FEITELIJKE
HANDELINGEN
RECHTMATIGE
15
RECHTSHANDELINGEN
ONRECHTMATIGE
EENZIJDIGE
MEERZIJDIGE
(ONR. DAAD)
(TESTAMENT)
(OVEREENKOMST)
EENZIJDIGE
WEDERKERIGE
(SCHENKING)
(KOOP, HUUR)
15
Opbouw BW
Het BW heeft een gelaagde structuur. Per rechtsgebied zijn eerst algemene regels opgenomen en
vervolgens meer specifieke regels.
De indeling in boeken is als volgt:
1.Personen- en familierecht
2.Rechtspersonen (Nederlands rechtspersonenrecht)
3.Vermogensrecht in het algemeen
4.Erfrecht
5.Zakelijke rechten
6.Algemeen gedeelte van het verbintenissenrecht
7.Bijzondere overeenkomsten
7A. Bijzondere overeenkomsten; vervolg
8. Verkeersmiddelen en vervoer
10. Internationaal privaatrecht
De arbeidsovereenkomst heeft een eigen zeer uitgebreide wettelijke regeling in titel 10 van Boek
7. Het is ook een overeenkomst, dus zijn, voor zover daar in titel 10 van boek 7 niet van wordt
afgeweken, ook de regels met betrekking tot de overeenkomst in het algemeen, titel 5 van Boek
6, van toepassing. De overeenkomst is een rechtshandeling. Dus heeft ook de regeling van de
rechtshandeling in titel 2 van Boek 3 invloed op de arbeidsovereenkomst. Verder schept de
arbeidsovereenkomst verbintenissen, dus ook de eerste titel van Boek 6, het algemene gedeelte
van het verbintenissenrecht is van toepassing.
Een aanduiding als "Artikel 3:92 BW" betekent: artikel 92 van Boek 3 van het Burgerlijk Wetboek.
16
Soorten overeenkomsten
verrichten werk
17
Essentialia
arbeidsovereenkomst


Gezagsverhouding werkgever/werknemer
Werknemer verplicht arbeid persoonlijk te
verrichten
– Gedurende zekere tijd

Werkgever verplicht tot betaling van loon
– Fooi is geen tegenprestatie, dus geen loon
– Fiscaal en Civiel loon is niet identiek

18
Niet van belang hoe partijen zelf hun
overeenkomst benoemen
Rechtsvermoedens

Rechtsvermoeden van het zijn/hebben van een
arbeidsovereenkomst, art. 7: 610a BW
Het vermoeden van arbeidsovereenkomst bestaat indien iemand
gedurende 3 opeenvolgende maanden, wekelijks dan wel gedurende 20
uur per maand, tegen beloning arbeid voor een ander verricht

Rechtsvermoeden omvang van de
arbeidsovereenkomst, art. 7:610b BW:
Indien de arbeidsovereenkomst tenminste 3 maanden heeft geduurd, wordt
de omvang vermoed gelijk te zijn aan de gemiddelde omvang in de
voorafgaande 3 maanden.

19
Rechtsvermoedens hebben gevolgen voor de
bewijslast in een proces
Werkgevers willen
flexibiteit






20
Vaste en tijdelijke arbeidsovereenkomsten
Oproepovereenkomst (nuluren, min-max, doza)
Overeenkomst tot aanneming van werk
(thuiswerker, freelancer, zzp-er)
Overeenkomst tot opdracht (freelancer, zzper)
Uitzendovereenkomst (uitzendkracht door
inlener aangestuurd)
Detacheringsovereenkomst (specifieke
deskundigheid, aansturing door
detacheringsbedrijf)
Relaties uitzendkracht





21
Uitzendarbeid is normaal instrument geworden op de
arbeidsmarkt. Voordelen/Nadelen
Arbeidsovereenkomst uitzendkracht met de uitlener
(uitzendbureau) Zie art. 7:690 BW e.v. en de Wet
allocatie arbeidskrachten door intermediairs (Waadi)
Opdrachtovereenkomst uitzendbureau en inlenende
bedrijf
Geen juridische relatie uitzendkracht en inlenende
bedrijf
Wel gevolgen voor WOR en Arbo
Verlenging ao voor
bepaalde tijd?
Ketenconstructie arbeidsovereenkomsten
(art. 7: 668a BW)




22
Maximaal 3 contracten voor bepaalde tijd
Maximaal 36 maanden, inclusief
onderbrekingen van korter dan 3 maanden
Afwijking in CAO mogelijk
Keten geldt ook bij meerdere werkgevers,
mits hetzelfde werk
Wetten (on)gelijke
behandeling






23
Algemene wet gelijke behandeling
Wet gelijke behandeling van mannen en
vrouwen
Art. 7:646 e.v. BW
Wet verboden onderscheid op grond van
leeftijd
Wet gelijke behandeling tijdelijke en vaste
arbeidscontracten
Wet gelijke behandeling op grond van
handicap en chronische ziekte
Vraag 1.1
Maria Kerrie (22 jaar) wordt na haar studie Bedrijfskunde MER als junior beleidsmedewerker
aangesteld bij de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). In verband met plaatsgebrek op de afdeling
mag zij thuis werken aan de redactie en lay-out van concept beleidsstukken. Zij moet wekelijks
op maandag – en woensdagochtend aanwezig zijn om haar werk door te spreken met haar
leidinggevende. Verder moet zij dagelijks van 09.00 uur tot 17.00 uur per mail en telefoon
bereikbaar zijn voor opdrachten en aanwijzingen van haar leidinggevende.
a.
b.
c.
d.
Maria Kerrie kan worden beschouwd als een free-lancer die activiteiten verricht voor de RUG
Tussen Maria Kerrie en de RUG bestaat een overeenkomst van opdracht
Maria Kerrie heeft een arbeidsovereenkomst met de RUG
Maria Kerrie behoeft zich niet aan de arbeids- en rusttijden te houden conform de
Arbeidstijdenwet.
24
Vraag 1.2
In welk van de onderstaande gevallen is niet sprake van een arbeidsovereenkomst.
a. De overeenkomst tussen de muziekschool en een docent die gedurende een cursusjaar aan
twintig leerlingen vioolles zal geven.
b. De overeenkomst tussen het Gronings Mannenkoor en Jan Smit dat hij gedurende het
winterseizoen 2012/2013 zal optreden als dirigent
c. De overeenkomst tussen Truus Naber en het Sportcentrum Zwemlust op basis waarvan
Truus in voorkomende gevallen tegen een afgesproken loon zal worden ingezet
kassamedewerkster
d. De overeenkomst tussen Hans Mersbergen en uitzendbureau FIXKLUS op basis waarvan
Hans werkzaamheden verricht als schoonmaker in het Martiniziekenhuis.
25
Vraag 1.3
U werkt op de afdeling personeelszaken van een onderneming die zich toelegt op de fabricage van
computergestuurde landbouwapparatuur. In deze onderneming werken 130 mensen: 110 daarvan
verrichten arbeid achter de lopende band in de fabriek. Daarnaast zijn er een afdeling verkoop,een
afdeling inkoop, een afdeling administratie en de afdeling personeelszaken. Op deze afdelingen
werken in totaal 18 mensen. De directie wil van u weten hoe het aanstellingsbeleid met betrekking
tot de vervangers van de volgende personen moet worden vormgegeven. De directie vraagt u om
advies ten aanzien van de volgende punten:
I. Mevrouw Diepkens - een werkneemster uit de fabriek - deelt mee dat zij zwanger is en dat
haar zwangerschaps- en bevallingsverlof over drie maanden ingaat. Het betreft hier een
periode van 16 weken.
II. Op de afdeling verkoop (met vier verkopers en een chef-verkoper) is één van de verkopers al
drie weken ziek. Naar het zich laat aanzien zal de betrokken werknemer de komende zes
weken nog niet op het werk verschijnen. Tot nu toe hebben de andere drie verkopers het werk
van de vierde man erbij genomen, maar dat zal snel moeten zijn afgelopen. De 'rek' is er zo
langzaamaan uit. Vervanging is nodig.
III. Vermoedelijk zal er over twee weken een extra drukke periode aanbreken omdat dan enkele
soepeler gemaakte regels op het niveau van de Europese Unie in werking treden. Gedurende
een maand - zo luidt de prognose - zal de omzet 10 procent hoger zijn dan normaal.
U geeft per geval aan wat de beste soort overeenkomst is voor het invullen van de open plaatsen.
Uw beste voorstel is (zie voor alternatieven volgende sheet).
26
Vervolg vraag 1.3
a. Voor I vervanger met overeenkomst voor bepaalde tijd of uitzendkracht. Voor II vervanger
met aanstelling voor onbepaalde tijd. Voor III gebruik van oproepkrachten
b. Voor I vervanger met overeenkomst voor bepaalde tijd of uitzendkracht. Voor II vervanger
met aanstelling voor bepaalde tijd of uitzendkracht. Voor III oproepkrachten of
uitzendkrachten.
c. Voor I een uitzendkracht,. Voor II een kracht op basis arbeidsovereenkomst met uitgestelde
prestatieplicht. Voor III vervangers op basis van een dienstverband voor onbepaalde tijd. .
d. Voor I vervanger met overeenkomst voor onbepaalde tijd of uitzendkracht. Voor II vervanger
met aanstelling voor onbepaalde tijd. Voor III gebruik van oproepkrachten
27
Vraag 1.4
Arnoud heeft bij CTV bv de volgende tijdelijke ao’s gehad:

1-1-2009 t/m 30-6-2009 bij CTV bv

1-8-2009 t/m 30-6-2010 bij CTV bv

1-9-2010 t/m 30-6-2011 bij CTV bv
De directeur Legal van CTV bv vraagt in mei 2011 aan jou wat er aansluitend nog mogelijk is. Zij
wil Arnoud graag aanhouden tot 1 januari 2012, maar ze wil hem nog niet in vaste dienst. CTV
bv heeft geen CAO.
a. In totaal heeft Arnoud 6+11+10 maanden bij CTV bv gewerkt. Er is dus nog ruimte voor een
tijdelijk contract tot 1 januari 2012.
b. De tijdelijke contracten sluiten niet op elkaar aan. Er kan dus zonder problemen een nieuw
contract voor een periode van 6 maanden worden afgesloten. (van 1 juli 2011 tot 1 januari
2012)
c. Arnoud kan na 30 juni 2011 worden ingehuurd via een uitzendbureau. Per 1 oktober 2011
kan hij dan weer een contract krijgen voor 3 maanden.
d. Er is geen nieuw conract mogeljk zonder het risico van een aanstelling voor onbepaalde tijd.
28
Vraag 1.5
Ron is oproepkracht bij Haanders bv, op basis van een voorovereenkomst. Hij heeft gewerkt
op de volgende dagen: 12 augustus 2011, 19 augustus 2011 en 18 september 2011
Per wanneer kun je hem weer oproepen, zonder dat je aan een vast contract vastzit?
a.
b.
c.
d.
Per 12 oktober 2011
Per 13 november 2011
Per 1 november 2011
Per 1 oktober 2011
29