Transcript Transitie Jeugdzorg

Ledenbijeenkomst
26 september 2012
Transitie Jeugdzorg
Transitie jeugdzorg
Onderwerpen
1.
2.
3.
4.
5.
Onderdelen van de transitie
Planning
Knelpunten voor de MO/VO
Randvoorwaarden
Discussievragen
Transitie Jeugdzorg
• Regeerakkoord oktober 2010: besluit Kabinet Rutte om de
bestuurlijke en financiële verantwoordelijkheid voor alle
jeugdzorg te decentraliseren naar gemeenten:
‘ontspecialiseren’ (ontzorgen) en ‘ontkokeren’ (integraliteit).
• Afspraken zijn in de Bestuursafspraken 2011-2015 met de
VNG en het IPO in 2011 verder uitgewerkt.
• Tweede Kamer, 8 november 2011, Beleidsbrief stelselwijziging
jeugd „Geen kind buiten spel‟
Transitie Jeugdzorg
Doel is dat gemeenten per 1 januari 2015 verantwoordelijk
worden voor alle ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en
ouders. Het gaat hierbij om alle Jeugdzorg die onder het Rijk,
provincies, Awbz en Zvw valt:
• het provinciaal gefinancierd zorgaanbod jeugdzorg
• het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK),
• de jeugdzorgPlus (voorheen ‘gesloten jeugdzorg’),
• de jeugdreclassering,
• de jeugdbescherming,
• de jeugd-LVB en
• de jeugd-GGZ.
Transitie Jeugdzorg – twee onderdelen
Transitie: veranderingen in de structuur van de jeugdzorg
(bestuurlijk en financieel)
• Neergelegd in de Transitieagenda Jeugdzorg
• Verantwoordelijkheid bij overheden (Rijk, VNG en IPO).
• Transitiebureau Jeugd is opgezet ter ondersteuning van
gemeenten en andere partijen.
Transitie Jeugdzorg – twee onderdelen
Transformatie: inhoudelijke vernieuwing in de organisatie van de
zorg en de werkwijzen daarbij:
–
–
–
–
–
–
Meer preventie
Eerdere ondersteuning
Uitgaan van eigen kracht
Minder snel medicaliseren van problemen
Betere samenwerking rond gezinnen
Zorg op maat
Neergelegd in het Beleidsprogramma Stelselwijziging Jeugd
Naast de betrokken overheden, ook brancheorganisaties,
cliëntenvertegenwoordigers, beroepsgroepen en professionals,
kennisinstituten etc. betrokken.
Transitie Jeugdzorg
Het nieuwe jeugdstelsel wordt wettelijke neergelegd in een
nieuw wettelijk kader, de nieuwe Jeugdwet.
Deze nieuwe wet vervangt de huidige Wet op de
Jeugdzorg, maar ook de onderdelen van de jeugdzorg in
de Zvw (jeugd-ggz) en de AWBZ (jeugd-lvb).
Het kabinet wil de Jeugdwet na de zomer van 2012
voorleggen aan de Raad van State; eind 2012 aangeboden
aan de Tweede Kamer; en op 1 januari 201 laten ingaan.
Deze planning wordt niet gehaald.
Transitie Jeugdzorg
In de nieuwe concept Jeugdwet krijgt de gemeente de
verantwoordelijkheid zorg te dragen voor:
1. de beschikbaarheid van jeugdhulp (vrijwillig kader) en
2. de uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen
en jeugdreclassering (gedwongen kader).
Deze verantwoordelijkheid omvat het verzorgen van een
positief opvoed- en opgroeiklimaat, preventie en
vroegsignalering tot en met de zware gespecialiseerde
zorg en hulp in het gedwongen kader.
Transitie Jeugdzorg
• Gemeenten zijn verantwoordelijk voor een beleidsplan
en een verordening van vier jaar, inclusief afstemming
met jeugdgezondheidszorg met onderwijs,
gezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning, werk
en inkomen en politie en justitie; en aansluiting met
regioplan geweld in afhankelijkheidsrelaties
• Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) speelt een
belangrijke rol bij het realiseren van laagdrempelige en
herkenbare jeugdhulp. Hoe het CJG vorm krijgt is de
beleidsvrijheid van de gemeente.
Knelpunten voor de sector - 1
• De definitie. In de concept wet is gekozen is voor de term “ondersteuning,
hulp en zorg aan jeugdigen en hun ouders,..” i.p.v. hulp aan gezinnen met
kinderen of huishoudens met kinderen
• De leeftijdsgrens. In de concept Jeugdwet wordt 18 jaar gehanteerd. De
bestaande doorloopregeling uit de Wet op de Jeugdzorg blijft
gehandhaafd als deze hulp niet onder bv Zvw of AWBZ wordt aangeboden.
• De ruimte voor gemeenten om aansluiting te maken met de
noodzakelijke overige domeinen (opvoedingsondersteuning,
huishoudelijke hulp, schuldhulp, kinderopvang, dagbesteding en
individuele begeleiding voor ouders, aangepaste woning en toeleiding
naar werk en opleiding voor gezinsleden) is beperkt.
Knelpunten voor de sector - 2
• Positie ASHG/AMK. Gemeenten moeten uiterlijk één jaar voordat de
Jeugdwet in werking treedt bovenlokale afspraken maken over o.a. over
het meldpunt voor huiselijk geweld en kindermishandeling (MHK). Advies
aan gemeenten is om rekening te houden met bestaande regionale
samenwerkingsverbanden en voldoende schaalgrootte.
• Kwaliteit en toezicht. Veel cliënten en aanbieders hebben te maken met
kwaliteitsregelingen en -eisen die voorvloeien uit diverse wettelijke
kaders, met verschillende eisen en regelingen. Rijkstoezicht op
jeugdhulpaanbieders die Verblijf bieden.
• Het woonplaatsbeginsel. Het wetsvoorstel regelt dat de gemeente van
herkomst de kosten van jeugdhulp betaalt voor kinderen die uit een
andere gemeente afkomstig zijn.
Knelpunten voor de sector - 3
• Administratieve lasten. Zorgaanbieders, ook die voor jeugdhulp,
contracteren steeds vaker in meerdere domeinen: jeugdzorg, AWBZ, Wmo,
Zvw en forensische zorg. De verschillende eisen en termijnen voor inkoop,
kwaliteit en verantwoording brengen hoge extra kosten mee
• Structuur van het wetsvoorstel. De toelichting spreekt van
maatschappelijke resultaten, maar het wetsvoorstel gericht op bestaande
vormen van jeugdzorg en -taken en gedetailleerde instructies aan
gemeenten over uitvoering van gedecentraliseerde taak.
• Gemeenten krijgen een jeugdhulpplicht.
Standpunt van de Federatie Opvang
• De stelselwijziging jeugdzorg biedt een goede mogelijkheid om
bestaande schotten te slechten en te komen tot samenhangende en
effectieve hulp gericht op de hulpvraag van kinderen en gezinnen.
• Kansen liggen op het terrein van preventie en het voorkomen van de
inzet van zware en langdurige zorg en op het direct en op maat
inzetten van hulp in een vroeg stadium. Hiermee kan menselijke en
maatschappelijke schade worden voorkomen.
• Er zijn echter randvoorwaarden waaraan het nieuwe jeugdstelsel zal
moeten voldoen om de knelpunten van het huidige stelsel te
voorkomen en de stelselwijziging jeugdzorg tot een succes te
maken.
Randvoorwaarden - 1
1. Leeftijd: doorlopende lijn van ondersteuning ontwikkelen
voor jongeren van 0 tot en met 22 jaar
2. Toegang: toegang aan mensen van wie nog niet vastgesteld
kan worden welke gemeente de kosten van zorg en
ondersteuning gaat betalen
3. Kwaliteit: één algemeen kwaliteitskader moet komen dat van
toepassing is op alle zorg en ondersteuning die aan gezinnen
en alleenstaanden (zowel minder- als meerderjarig) wordt
geboden.
4. Clientondersteuning: actieve cliëntondersteuning en –
inspraakmogelijkheden om de participatie van de doelgroep
MO/VO mogelijk te maken.
Randvoorwaarden - 2
1. Prestatie afspraken, neergelegd in regioplannen, met de
gemeenten kunnen een instrument vormen om te zorgen dat
gemeenten hun verantwoordelijkheid nemen en resultaten
laten zien.
2. Samenhangend beleid. Gemeenten waarborgen
samenvoeging van portefeuilles en voorkomen van schotten
tussen beleidsterreinen, portefeuilles, loketten en budgetten.
3. Administratieve lasten: harmonisering en standaardisering
van indicatieprocedures, inkoopprocedures en
verantwoording.
Randvoorwaarden - 3
Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling
• In de concept Jeugdwet: samenvoeging SHG en AMK tot
meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (MHK)
• Voor uitwerking van MHK apart project in GIA-programma,
onder regie van VWS.
• Discussiepunten inzake MHK:
– De wettelijke positionering en taken van het MHK.
– Het landelijke kwaliteitskader dat aan het MHK gesteld wordt.
– De belegging van het MHK op het niveau van centrumgemeenten of
bovenregionaal.
•
Wat doet de Federatie Opvang?
1. Positioneren van MO/VO op landelijk niveau, inclusief
–
–
–
deelname aan klankbordgroep en consultatie georganiseerd door
VWS en V&J
reactie op bespreking in Tweede Kamer
reactie op concept Jeugdwet
2. Ontwikkelen van een standpunt
3. Ondersteunen van instellingen op lokaal niveauy
Discussievragen
• Wat is uw inzet lokaal en regionaal in de transitie Jeugdzorg?
Welke initiatieven heeft u genomen richting gemeenten en
aanbieders?
• Wat is uw visie op de transitie Jeugdzorg, zowel wat betreft
kansen als de genoemde randvoorwaarden?
• Wat is uw standpunt inzake het MHK?
• Wat ziet u als de kerntaken van de Federatie Opvang in de
komende jaren inzake de transitie Jeugdzorg?
•