PRZYRZĄDY OPTYCZNE

Anna Komuda, Barbara Zakrzewska kl IIIb

Do najważniejszych przyrządów optycznych zaliczamy:

1. Lupę 2. Mikroskop 3. Lunetę astronomiczną (Keplera) 4. Lunetę ziemską

LUPA

LUPA Przyrząd optyczny składający się z jednej lub kilku soczewek o dostatecznie dużej zdolności skupiającej (krótkiej ogniskowej); używany do obserwacji niewielkich przedmiotów, które umieszcza się w odległości mniejszej lub równej ogniskowej; przy użyciu lupy uzyskuje się obraz prosty, pozorny, powiększony (od kilku do 20 razy); powiększenie lupy wynosi w przybliżeniu d/f, gdzie d — odległość najlepszego widzenia, f — ogniskowa soczewki.

Otrzymywanie obrazów w lupie F 1

- Przedmiot - Obraz przedmiotu

F 1

Oś optyczna

Cechy obrazu otrzymanego w lupie -powiększony -pozorny -prosty

MIKROSKOP

MIKROSKOP Trudno przecenić znaczenie mikroskopu w rozwoju nauki współczesnej. Wynalezienie tego przyrządu doprowadziło do odkrycia bakterii, a to z kolei całkowicie zmieniło poglądy na przyczyny powstawania większości znanych chorób. Oczywiście mikroskopu używa się nie tylko w chemii, czy medycynie, posługują się nim stale fizycy, chemicy, czy ludzie zajmujący się technologią materiałową .

W mikroskopie mamy dwa układy soczewek skupiających. Pierwszy z nich, zwany obiektywem, wytwarza obraz rzeczywisty, powiększony i odwrócony. Typowe obiektywy dają powiększenie 5-, 10-, 20- lub 50-krotne. Drugi układ soczewek, przez który ogląda się tamten obraz rzeczywisty, nazywamy okularem. Daje on obraz pozorny, prosty i powiększony. Typowe okulary dają powiększenie 5 10- lub 20-krotne.

Ostatecznie więc powstaje obraz pozorny, odwrócony i powiększony.

Bieg promieni świetlnych w mikroskopie świetlnym

OKULAR OBIEKTYW F 1 F 1 F 2 Oś optyczna F 2

- Przedmiot - Obraz otrzymany w mikroskopie

Cechy obrazu otrzymanego w mikroskopie świetlnym -powiększony -pozorny -odwrócony

LUNETA

LUNETA ASTRONOMICZNA W 1609 uczony włoski Galileo Galilei, zbudował prostą lunetę o dwu soczewkach (okularze i obiektywie) i użył jej do obserwacji astronomicznych - w latach 1609-1611 odkrył m.in. góry na Księżycu, księżyce Jowisza, fazy Wenus, plamy słoneczne oraz obrót Słońca wokół własnej osi.Zdając sobie sprawę z szerokich możliwości zastosowań lunety m.in.wojskowych i żeglarskich, Galileusz sporządził kilkanaście lunet i rozsyłał je w podarunku władcom europejskim m.in. Zygmuntowi III Wazie.W 1611 roku astronom niemiecki, Johanes Kepler podał pomysł innego typu lunety zwanej astronomiczną lub refraktorem, który zrealizował w 1615 roku astronom niemiecki Christoph Scheiner.Luneta taka daje obraz odwrócony, co nie przeszkadza w obserwacjach astronomicznych .

Bieg promieni świetlnych w lunecie Keplera

OBIEKTYW OKULAR F 1 F

- Przedmiot - obraz uzyskany dzięki lunecie

2 F 1 F 2 Oś optyczna

LUNETA ZIEMSKA

W 1850 roku piemoncki topograf i geodeta. Ignazio Porro opracował układ pryzmatów, który zastosowano do odwracania obrazu w lunecie astronomicznej, przekształcając ją w tzw. lunetę ziemską. Tak udoskonalone lunety stanowią podstawową część składową wielu przyrządów optycznych i geodezyjnych.

Bieg promieni w lunecie ziemskiej

OBIEKTYW SOCZEWKA ODWRACAJĄCA OKULAR F 1

-przedmiot - obraz uzyskany dzięki lunecie

F 1 F 2 F 2 F 3 F 3 Oś optyczna

Cechy obrazu otrzymanego w lunecie ziemskiej -powiększony -pozorny -prosty

K O N I E C