Transcript Arno Teunissen - Portaal Natuur en Landschap

Subsidiestelsel
Natuur en
Landschap
De vernieuwingen in het SNL
en de kansen voor adviesbureaus
Arno Teunissen, Senior Beleidsmedewerker Natuur en
Landschap provincie Noord-Brabant en Vitaal Platteland
Inhoud
1) Wat is het SNL?
2) Aanleiding Subsidiestelsel Natuur en Landschap
3) Geschiedenis
4) Doelen Natuur- en Landschapsbeheer
5) Natuurbeheerplan
6) Index Natuur en Landschap
7) Agrarisch natuurbeheer
8) Natuurbeheer
9) Landschapsbeheer
10) Kwaliteitsimpuls
11) Certificering
12) Monitoring
13) Heroriëntatie SNL
14) Kansen voor adviesbureaus
Wat is SNL?
Stimuleringsinstrument om natuurdoelen te
realiseren
•€ 270 mln/jaar voor (agrarisch) natuur- en
landschapsbeheer
•Grond en € 100 mln/jaar ontwikkeling
Aanleiding Stelsel Natuur en
Landschap
• Samenwerking tussen alle partijen die natuur en landschap beheren
• Sturen op natuurdoelen via natuurbeheerplan
• Begrenzing natuurbeheertypen op digitale kaart
• Eén landelijke taal voor natuur en landschap (Index)
• Afrekenen op uitgevoerd beheer
• Eén verordening voor natuur- en landschapsbeheer
• Uniformiteit in twaalf provincies; wel regionaal maatwerk
• Agrarische beheerders en natuurbeheerders
• Gecertificeerde / niet-gecertificeerde beheerders
Geschiedenis
Agrarisch Natuurbeheer
• BBO (1980) (eerste uitwerking Relatienota)
• RBO (1983 en 1988)
• RBON (1995) (doorwerking Natuurbeleidsplan)
• Programma Beheer: SAN (2000) en PSAN
• Subsidieverordening Natuur- en Landschapsbeheer (2010)
Natuurbeheer
• TBO-regeling (Terreinbeherende organisaties)
• Programma Beheer: SN (2000) en PSN
• Subsidieverordening Natuur- en Landschapsbeheer (2011)
en Subsidie kwaliteitsimpuls Natuur- en Landschapsbeheer
Doelen natuur- en landschapsbeheer
•
•
•
•
•
Instandhouding natuurwaarden
Instandhouding landschapswaarden
Ontwikkeling nieuwe natuur
Samenhang aanbrengen
Europese context
Natuurbeheerplan
•
•
•
•
•
Natuur- en landschapsbeheertypen
Basis subsidieverlening SNL
Index natuurdoelen (waar welke natuur)
Beheer / investeringen /
functieverandering
Jaarlijks rond 1 oktober vastgesteld
http://bron.portaalnatuurenlandschap.nl/
NatuurBeheerPlan/Index/2013
Twee kaarten
Beheertypenkaart =
actuele natuursituatie
Ambitiekaart = ambitie
nog te realiseren natuur
Index Natuur en Landschap:
landelijke natuurtaal
De Index
• Landelijke beschrijving typen natuur, agrarische natuur en
landschap in Nederland
• Basis voor Natuurbeheerplannen van de provincies
Drie onderdelen
• Agrarische beheertypen
• Natuurbeheertypen
• Landschapsbeheertypen
Opbouw Index Natuur
en Landschap
Agrarisch natuurbeheer
Agrarisch natuurbeheer
•
•
•
•
Registratie als landbouwer (grond blijft agrarisch)
Natuurdoelen inpasbaar in agrarische bedrijfsvoering
Beheerverplichting, geen resultaatverplichting
Vergoeding op basis van gederfde inkomsten,
extra kosten, extra arbeid, transactiekosten
• Vrijwillige overeenkomst voor 6 jaar
• Individueel beheer (botanische graslanden)
of collectief beheer (weide- en akkervogels)
• NVWA controleert
Doel: instandhouding en/of toename van flora en fauna in landbouwgebied
Agrarische beheertypen
•
•
•
•
•
Weidevogelgebied
Akkerfaunagebied
Ganzenfoerageergebied
Botanisch waardevol grasland
Botanisch waardevol akkerland
Collectief agrarisch natuurbeheer
Weide- en akkervogels
•
Agrarische ondernemers in collectief beheergebied kunnen meedoen
aan collectief agrarisch natuurbeheer, een gebiedsgerichte aanpak
•
Doelen en begrenzing in het gebied volgens natuurbeheerplan
•
Gebiedscoördinator en beheerders maken afspraken over
oppervlakten
en beheerpakketten voor deelname aan collectief beheerplan
•
Gebiedscoördinator stelt jaarlijks vóór 1 januari collectief beheerplan
op (mozaïekkaart met de percelen van de beheerders)
•
Beheerders geven in de aanvraagperiode voor 6 jaar aan voor
hoeveel hectare zij minimaal en maximaal deelnemen
Aanvraag agrarisch beheer
(incl. collectief)
•
•
•
•
•
•
Steunaanvraag voor 6 jaar: half november - eind december
Jaarlijks betaalverzoek SNL agrarisch natuurbeheer in
Gecombineerde opgave Dienst Regelingen
Peildatum 15 mei
Agrarisch landschap automatische jaarlijkse deelbetaling
Ambtshalve vaststelling
Wat op de kaart staat, wordt betaald
Natuurbeheer
Natuurbeheer
•
•
•
•
•
•
Beheersubsidie = vergoeding voor beheer van een beheertype
In november/december steunaanvraag voor 6 jaar
Automatische jaarlijkse deelbetaling
Per oppervlakte is één natuurbeheertype aan te vragen
Welke beheersubsidie waar kan, ligt vast op beheertypenkaart
Instandhoudingverplichting
(geen beheerverplichting, geen resultaatverplichting)
• DLG controleert niet-gecertificeerde beheerders
Landschapsbeheer
•
4 landschapselementtypen met daaronder 20 beheertypen
•
Subsidie landschapsbeheer = jaarlijkse vaste vergoeding
voor het onderhoud van bestaande landschapselementen
•
In november/december steunaanvraag voor 6 jaar
•
Subsidie mogelijk binnen natuurterreinen en op landbouwgrond,
voorwaarde: percelen zijn begrensd voor subsidie in provinciaal
natuurbeheerplan
•
In agrarisch gebied hebben landschapselementen een aantal
verplichte beheereisen. Deze moeten uitgevoerd worden.
Kwaliteitsimpuls
Investeringssubsidie
Subsidie voor maatregelen om gebied geschikt te maken voor
natuurbeheer of voor kwaliteitsverbetering van de natuur.
Subsidie functieverandering
Subsidie voor waardedaling van de grond door omzetten van
landbouwgrond in natuur. Het gebied moet met natuurbeheertype zijn
opgenomen in het provinciale natuurbeheerplan / ambitiekaart.
Vergoeding op basis van functieverandering (DLG taxatie 85%).
Omzetting bij notaris vastleggen met Kwalitatieve verplichting
Overeenkomst
“Kwalitatieve verplichting” voor 30 jaar
•Geen gebruik meer als landbouwgrond
•Ontwikkeling tot gewenst natuurtype uit natuurbeheerplan niet
belemmeren
•Overeenkomst vastleggen in openbare registers
(kosten provincie)
•Overeenkomst met Nationaal Groenfonds voor voorfinanciering
Economisch effect
Uitgangspunten:
Natuurgrond is inpasbaar binnen bedrijfsvoering.
Melkveehouderijbedrijf in veenweidegebied, 30 hectare
4 ha grasland in veenweidegebied: landbouwwaarde
functieverandering is 85% van (4 x 35.000) =
Natuurdoel vergt inrichting van de slootkanten:
€ 1000 graafwerk en € 1000 inrichtingsplan
Inrichtingssubsidie is 95% van € 2000 =
€ 35.000
€ 119.000
€ 1.900
Certificering
• Verklaring van de provincie dat een natuurbeheerder of
gebiedscoördinator voldoet aan bepaalde eisen voor beheer
• Stichting Certificering SNL geeft certificaten af en voer audits uit
• Opstellen kwaliteitshandboek verplicht: de beheerder geeft aan
hoe hij omgaat met het bereiken van het doel (beheer),
monitoring, evaluaties en controles (interne audit).
Monitoring natuurkwaliteit
Rijk, provincies en beheerders ontwikkelden een systeem voor monitoring
van natuurkwaliteit voor uniforme stuurinformatie op Nederlandse
natuurkwaliteit en rapportages over Natura2000 gebieden.
Uitgangspunten
• Levert informatie voor natuurambities en evaluatie van natuurbeleid
• In te zetten in EHS en Natura-2000 gebieden, Defensieterreinen en
terreinen van waterleidingbedrijven
• Gebaseerd op Index Natuur en Landschap
• Eenvoudig en doelmatig: zoveel mogelijk bestaande systemen en
gegevens
• Ecologisch verantwoord én bestuurlijk gedragen
• Informatie één keer verzamelen en meervoudig gebruiken
• Provincies voeren de regie
Figuur beheerorganisatie
Heroriëntatie SNL:
natuurbeheer lump sum
• Vanaf 2014 lump sum financiering TBO’s
• Ook lump sum financiering grote beheerders (areaal >75 ha), mits
haalbaar. Haalbaarheid op basis van aflopende subsidies eind 2013 en
tijdig kunnen certificeren.
• Verplichte certificering natuurbeheerders
• Beheerders areaal < 75 ha nog geen lump sum.
In 2013 risicoanalyse en tussenvariant voor definitieve koerskeuze
• Eind 2013 besluit koers kleine beheerders o.b.v. risicoanalyse,
berekeningen en ervaringen invoeren lump sum grote beheerders.
• Mogelijk per 01-01-2015 lump sump kleine beheerders
Heroriëntatie SNL:
agrarisch beheer (SNL+)
•
•
•
•
2013: overeenstemming bereikt tussen Rijk – provincies over rol,
taakverdeling en financiën
2014-2015: alleen agrarisch natuurbeheer via collectieven (SNL+)
Voorbereiding op 2016 en invoering nieuw Gemeenschappelijk
Landbouwbeleid (GLB)
2016: nieuwe collectieve aanpak voor al het natuurbeheer
Kansen voor adviesbureaus
• Aanvraagbegeleiding, m.n. bij ontwikkelprojecten
• Inrichtingsplannen
• Monitoring
Bezoek
www.portaalnatuurenlandschap.nl
De verzamelplaats van alle
(beleids)informatie over Natuur en
Landschap in Nederland