Transcript PPT zorgvademecum 4470KB Jan 23 2015 12:00:02 PM

VADEMECUM ZORG
Bezinning
Change your
words.
Change your
world.
http://www.youtube.com/wa
tch?v=Hzgzim5m7oU
(The power of Words)
Doelstellingen
• Kennis maken met het nieuwe vademecum zorg.
We gaan dit doen:
- door er in te grasduinen
- door te herhalen
- elke personeelsvergadering doen we een deeltje en
er zijn verschillende groepsopdrachten
• Het verschil inzien tussen Zorg en GOK
• Inzien hoe we aan het gelijke onderwijskansenbeleid
kunnen werken op school
• Het zorgcontinuüm leren kennen om het zorgbeleid op
school uit te bouwen
Waarom een nieuw vademecum zorg?
• Verander(en)de leerlingenpopulatie
• Gewijzigde maatschappelijke context
• Onderwijsvernieuwingen
> principes handelingsgericht werken
> visie op handicap vanuit het VN-verdrag
• Wetenschappelijk onderzoek
• Gewijzigde regelgeving
Gewijzigde regelgeving
•
•
•
•
•
•
Invoering van de puntenenveloppe zorg
Ambt zorgcoördinator
Functiebeschrijvingen
Afschaffen van de taakklas
…
Wat mogen we nog verwachten?
Regelgeving
• Decreet basisonderwijs art. 47:
§ 1. Ieder schoolbestuur maakt voor elk van
zijn scholen een schoolwerkplan dat ten
minste volgende elementen bevat:
5°de wijze waarop de school via haar zorgen gelijke onderwijskansenbeleid werkt aan
de optimale leer- en ontwikkelingskansen
van al haar leerlingen.
Vademecum zorg
• Het gaat over de zorg dit iedere leerkracht biedt aan
alle leerlingen om met een kwaliteitsonderwijs
optimale gelijke ontwikkelingskansen na te streven.
Vooral naar de leerlingen met specifieke noden gaat
een bijzondere zorg uit in het katholiek onderwijs.
• Gericht op elke leerkracht, hele team!
• De klasleerkracht= spilfiguur van de zorg
• Geen beschrijving problematieken
• Leidraad voor schoolwerkplan
• Toetssteen voor zorgbeleid
Beleidsvoerend vermogen (BVV)
“Beleidsvoerend vermogen
verwijst naar de
capaciteiten van de school
om haar geboden
beleidsruimte zo te
gebruiken dat de leerlingen
op school er beter van
worden. Het gaat over
capaciteiten om
verbeteringen te plannen,
uit te voeren en te
evalueren.”
(Jan Saveyn - 2008)
Groepsopdracht:
beleidsvoerend vermogen
• In de omslag op jullie tafel zitten 9
kenmerken van beleidsvoerend vermogen
(BVV) en 9 cartoons.
• Leg bij elk kenmerk de bijhorende cartoon.
Groepsopdracht: 9 kenmerken en cartoons
van BVV (10’)
1. Welke cartoon past bij welke kenmerk?
2. Beargumenteer in jullie groepje jullie
keuze.
1.VISIE en
DOELGERICHTHEID
of
De school werkt vanuit een
duidelijke visie.
2. HOGE
BETROKKENHEID
of
Er is een hoge betrokkenheid van
de verschillende participanten
(directie, leerkrachten, leerlingen,
ouders, CLB, externe hulpverleners)
op de school.
3. SAMENWERKEN
of
Er is het vermogen en de wil
om samen te werken.
4. RESPONSIEF
VERMOGEN
of
De school heeft aandacht voor wat de
ouders en de maatschappij
verwachten. Daadwerkelijke keuzes
kunnen verantwoord worden.
5. REFLECTEREND
VERMOGEN
of
De school kijkt kritisch naar
haar eigen werking en stuurt zo
nodig bij.
6. ZORG VOOR
VERNIEUWING
of
De school hecht belang aan de
lange weg van introduceren,
uitproberen, verbeteren,
evalueren.
7. PROFESSIONALISERING
VAN HET TEAM
of
De school wil haar mensen sterker
maken.
8.
VERANTWOORDELIJKHED
EN
LEIDERSCHAP
of
Iedereen op de school weet wat
van hem of haar wordt verwacht.
9. HET LEREN VAN DE
LEERLINGEN
of
Het beleid van de school is er op
gericht dat de leerlingen er beter
van worden.
Groepsopdracht: Concrete acties BVV
• Jullie krijgen per groep een bundeltje met concrete
acties per kenmerk van BVV.
• Per actie duiden jullie in de eerste kolom aan (kruisje
zetten) of we dit echt doen op school. In de tweede
kolom duiden jullie aan of we er nog aan moeten verder
werken.
• Als we er nog aan verder moeten werken, schrijf je op de
achterzijde tips hoe we dit kunnen doen.
• Je kan onderaan de verschillende acties zelf nog andere
acties noteren die wij ook nog doen.
 Na de pv verzamelen we alles en maken er een nieuw document van. Dat zal op het
SWP komen en zullen jullie vinden in jullie vakjes.
Het oude continuüm van zorg
Het nieuwe continuüm van zorg
Handelingsgericht werken
Handelingsgericht
werken als motor
voor het
continuüm
Handelingsgericht werken
1.Onderwijs –
en
ondersteunings
behoeften
2. Afstemming
en
wisselwerking
7.
Systematisch
transparant
3. De leerkracht
doet er toe
4. Positieve
aspecten
6.
Doelgericht
5. In
constructieve
samenwerking
1. Doelgericht
• We zijn gericht op het geven van haalbare en
bruikbare adviezen.
• Waar willen we naartoe? Wat is ons doel en wat
hebben we nodig om dit te bereiken?
• Wat is de vraag van leerkracht, ouders en leerling?
Welke wensen en verwachtingen hebben zij?
• Onderzoeken wat strikt noodzakelijk is.
• Als we weten dat …, dan kunnen we
beslissen/adviseren…
• Oplossingsgericht: yes - advies waar alle
betrokkenen achterstaan.
• Voorstellen worden overlegd niet opgelegd.
1. Doelgericht
Goede doelen zijn SMARTI !
• Specifiek: (Wat horen/zien we?), klein, snel.
• Meetbaar: bv. 15 oefeningen binnen de 10 sec.
• Acceptabel: aanvaardbaar voor alle partijen. Bv.
Thomas moet veel extra lezen maar kan toch blijven
voetballen.
• Realistisch: Bv. de ouders kunnen logo financieel aan.
Bv. Phebe zit stil tijdens de klassikale uitleg.
• Tijdgebonden: Wanneer is ons doel bereikt? Binnen
en week, maand?
• Inspirerend: Doel werkt stimulerend, motiverend.
Iedereen heeft er zin in.
2. Wisselwerking en afstemming
Dit kind in deze groep bij deze leerkracht in deze
school en van deze ouders.
• Aandacht voor risico- en protectieve
factoren.
• Wat heeft deze leerling pedagogischdidactisch nodig en wat is gewenste
aanbod?
• Wat kan de leraar hiervan bieden?
• Hoe kunnen CLB en kernteam/zorgteam
goed aansluiten bij aanpak in groep?
3. Onderwijsbehoeften
Wat heeft deze leerling nodig om een doel te behalen?
- instructie nodig die …
- opdrachten nodig die …
- leeractiviteiten die …
- feedback nodig die …
- een leerkracht nodig die..
- groepsgenoten die …
Wat is beste: extra hulp in groep,
subgroep, individueel
handelingsplan ?
Uitgaan van een “klein snel doel”!
Voorbeeld
Kind heeft problemen met het starten van
een opdracht en is vlug afgeleid
Kind heeft korte opdrachten nodig met
telkens een stappenplan en een plaats
dichtbij de leerkracht  meer
zelfstandigheid en grotere aandachtsspanne
Waarom onderwijsbehoeften?
Probleem/diagnose  doel & aanpak
Leraar doet ertoe: afstemming
van aanpak op onderwijsbehoeften
kind
Van wat kind heeft 
Wat het nodig heeft
Benutten:
- kennis/ervaring leerkracht, kernteam, zorgteam
kind, ouders en CLB
- wat wel werkt uitbreiden!
4. De leerkracht doet ertoe
Onderwijsbehoeften leerling: wat heeft deze leerkracht nodig
om het kind goed te begrijpen en te ondersteunen?
Zelf kan ik … verder heb ik nodig …
… kennis over …
… vaardigheden om …
… ondersteuning bij …
… extra materiaal voor …
… een collega die …
… een directie die …
… een zoco, een CLB-medewerker die …
Ondersteuningsbehoeften leerkracht
5. Positieve benutten
• Sterke kanten van leerling, ouders, leraar,
kernteam, zorgteam, school
• Wanneer gaat het wel goed? Wanneer lukt het
wel?
• Positieve kenmerken:
– verhogen gevoel van competentie leerling, leraar,
ouders
– bevorderen de samenwerking CLB - school
– motivatie neemt toe
– benutten in aanpak  haalbaarder & effectiever
6. Constructief samenwerken
Praten met leerling, leerkracht, ouders, kernteam, zorgteam
i.p.v. tegen of over
• Leerkracht, zorgbegeleider,CLB werken samen maar de
leerkracht blijft de centrale figuur (onderwijsprofessional)
• Alle partijen betrekken van bij de aanmelding
• Praten met ouders = ervaringsdeskundigen, verantwoordelijk
voor opvoeding (jullie kind)
• Praten met kinderen, hebben ook goede ideeën en
oplossingen
• Belangen kind staan centraal = gedeeld belang
• Samen in team situatie begrijpen, doelen formuleren en
zoeken naar oplossingen
7. Systematisch en transparant
Planmatig en gestructureerd werken, stap voor stap
procedure volgen
Gebruik eigen formulieren  voorkomen van
misverstanden/fouten en dingen over het hoofd zien
• Wat weten we al uit leerlingdossier, schoolwerk,
gesprekken, observaties? Benutten!
• Wat moeten we nog meer weten? Waarom?
• Ingevulde formulieren als verslaggeving, besluiten en
adviezen kunnen gemakkelijk doorgegeven worden
• Transparantie: zorgbeleid voor iedereen duidelijk
Groepsopdracht:
7 uitgangspunten van HGW
• Werk per tafelgroep.
• In de enveloppe vind je per uitgangspunt één puzzel op A4 –
formaat.
• Elke puzzel bestaat uit 8 stukjes. Eén stukje met het uitgangspunt +
7 uitspraken, stellingen, vaststellingen die iets te maken hebben met
dat uitgangspunt.
• Leg eerst de “namen van de uitgangspunten” klaar op de tafel.
Voorzie voldoende ruimte voor 7 A4 – puzzels.
• Elk puzzelstukje wordt voorgelezen voor de hele groep. Er wordt
samen beslist bij welk uitgangspunt het hoort. Het puzzelstukje
wordt er voorlopig bijgelegd. Zo worden alle puzzelstukjes bekeken.
• Tussendoor of helemaal op het einde worden de stukjes bij mekaar
gepuzzeld als controle.
Groepsopdracht: HGW op onze school
• In jullie omslag vinden jullie een bundeltje.
• Hierop staan de verschillende
uitgangspunten van HGW.
• Noteer per uitgangspunt wat we al doen
op school.
• Noteer per uitgangspunt wat we nog meer
kunnen doen op onze school.
Fasen zorgcontinuüm uitgediept
zorgvisie
Fase 0: brede
basiszorg
Fase 1: verhoogde
zorg
Fase 2: uitbreiding van
zorg
Fase 3: overstap naar
school op maat
Fase 0
Fase 0: brede basiszorg
• Bovenaan in het zorgcontinuüm staat de brede
basiszorg. De brede basiszorg die je als leerkracht
aan alle leerlingen biedt, vergelijken we met de
zorg van ouders voor hun kinderen.
Zoals een ouder zorgt voor zijn kind, zo zorg ook
jij als leerkracht voor je leerlingen: je houdt
rekening met de verschillen tussen je leerlingen.
Fase 1
Fase 1: verhoogde zorg
• Voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften voorzie
je als leerkracht verhoogde zorg. Bij voorkeur realiseer je
die zorg binnen de klascontext. Je wordt daarbij
ondersteund door het zorgteam. Leerlingen en hun ouders
zijn als ervaringsdeskundigen nauw betrokken. Op die
manier kunnen de leerlingen het gemeenschappelijke
curriculum blijven volgen. Je werkt nauw samen met het
CLB om leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften op
te volgen, voor hen specifieke interventies uit te werken en
die met de leerkracht te overleggen.
Fase 2
Fase 2: uitbreiding van zorg
• Voor een kleiner aantal leerlingen volstaat de verhoogde
zorg uit fase 1 niet. Ouders, leerkrachten, de leerling zelf of
het CLB kunnen dit signaleren aan het zorgteam. Het
zorgteam overlegt met alle betrokkenen en zoekt welke
bijkomende ondersteuning nodig is voor de verdere
begeleiding van die leerling. Je vraagt als school, mits
toestemming van de ouders, aan het CLB om die
leerlingenintensiever te begeleiden. Tijdens het
multidisciplinair overleg bespreek je samen met het CLB
de aanpak van de onderwijs- en opvoedingsbehoeften van
de leerling en de ondersteuningsbehoeften van de ouders
en de leerkracht.
Fase 3
Fase 3: overstap naar school op maat
• Het kan zijn dat het zorgaanbod van je school en
eventuele ondersteuning door externen onvoldoende
antwoord bieden op de onderwijsbehoeften van de
leerling. Je school heeft bijvoorbeeld onvoldoende
draagvlak om adequaat in te gaan op de zorgvraag en de
vraag om nog meer aanpassingen. Het gaat over een
leerling voor wie een individueel handelingsplan en
individueel curriculum noodzakelijk zijn. Een overstap naar
een school op maat, met een meer specifiek aanbod, kan
een zinvol alternatief zijn.
Aandacht!
ZORG
GELIJKE ONDERWIJSKANSENBELEID

leerproblemen & - stoornissen

socio-economische status
= achtergrond
verankering in het schoolwerkplan :
inspanningsverplichting voor elke school !
Aandacht! Blz. 26
ZORG
GELIJKE ONDERWIJSKANSENBELEID


Spiraal van armoede
NIEUW !
Geen opgelegde thema’s meer
Geen apart actieplan
Geen verplichting om een driejarige
cyclus te draaien
Geen leidraad voor scholen en aldus
vrije invulling.
Reguliere inspectie neemt in een focus
gelijke onderwijskansen mee
Schoolwerkplan
1° de omschrijving van het pedagogisch project zijnde het geheel van
fundamentele uitgangspunten dat door het schoolbestuur voor de
school wordt vastgelegd;
2°de organisatie van de school en voornamelijk de indeling in
leerlingengroepen;
3° de wijze waarop het leerproces van de leerlingen wordt beoordeeld
en hoe daarover wordt gerapporteerd;
4° de voorzieningen in het gewoon onderwijs voor leerlingen met een
handicap of die leer bedreigd zijn, inclusief de samenwerkingsvormen
met andere scholen van gewoon en/of buitengewoon onderwijs;
WIJZIGING
5° de wijze waarop de school via haar zorg- en gelijke
onderwijskansenbeleid werkt aan de optimale leer- en
ontwikkelingskansen van al haar leerlingen.
Analyseer de
noden en
behoeften van je
leerlingenpopulatie
Kies doelen die
aansluiten bij die
behoeften
Kies acties die
aansluiten bij je
doelen
Heb bij evaluatie
oog voor de SES
lln
Hoe kijkt de inspectie naar het
schoolfunctioneren?
CONTEXT
INPUT
PROCES
OUTPUT
Het CIPO - kader
48
Kwaliteitswijzer
Ondersteuning
Doelgerichtheid
Weten wat je wil bereiken
Organisatie en hulp
De school stelt operationele korte –
en/of lange termijndoelen voorop om
de gelijke onderwijskansen van alle
leerlingen en in het bijzonder de
leerlingen die SES – lestijden
genereren, te garanderen.
De schoolorganisatie faciliteert het
bereiken van de vooropgestelde
doelen binnen het Zorg en GOK –
beleid. De acties (op leerling-,
leerkrachten – en schoolniveau die
de school uitwerkt sluiten aan op de
vooropgestelde doelen.
Doeltreffendheid
Ontwikkeling
Resultaat halen
Nog beter willen worden
De school evalueert de effecten
van de acties en van de
schoolorganisatorische
maatregelen binnen haar Zorg –
en GOK - beleid
De school heeft in haar
professionaliseringsbeleid
aandacht voor de
deskundigheidsbevordering van
alle teamleden in functie van het
schooleigen Zorg – en GOK beleid
Henk De Reviere
49
Groepsopdracht: de 4 fasen




Neem de vier webschema’s uit enveloppe.
Lees alle items op de vier webschema’s.
Begrijp je alle items op de vier webschema’s?
Welk webschema behoort bij
fase 0, fase 1, fase 2 en fase 3? Noteer dit.
Structuur
Groepsopdracht:
voorbeelden 4 fasen
 Werk per tafelgroep.
 Neem de witte kaartjes uit enveloppe.
 Op de witte kaartjes staan uitspraken, situaties,
mini – cases.
 Situeer elke uitspraak in de juiste fase van het
zorgcontinuüm.
 Verschillende uitspraken lokken discussie uit.
Beargumenteer je keuze.
 Noteer zoveel mogelijk concrete voorbeelden van
onze school per fase.
Doelstellingen
• Kennis maken met het nieuwe vademecum zorg.
We gaan dit doen:
- door er in te grasduinen
- door te herhalen
- elke personeelsvergadering doen we een deeltje en
er zijn verschillende groepsopdrachten
• Het verschil inzien tussen Zorg en GOK
• Inzien hoe we aan het gelijke onderwijskansenbeleid
kunnen werken op school
• Het zorgcontinuüm leren kennen om het zorgbeleid op
school uit te bouwen