Transcript EXTreTOT

Rechtevenredig
Rechtevenredig
Definitie: x en y zijn rechtevenredig:
Als x twee keer zo groot, dan y ook twee
keer zo groot. (x en y zijn grootheden.)
Rechtevenredig
7
6
5
4
y
Grafiek y vertikaal,
x horizontaal:
De grafiek is
een rechte lijn
door de oorsprong
(het punt 0,0)
3
2
1
0
0
1
2
3
4
x
oorsprong
Omgekeerd evenredig
Omgekeerd evenredig
Definitie: x en y zijn Omgekeerd evenredig
Als x twee keer zo groot,
dan y twee keer zo klein.
(x en y zijn grootheden.)
Omgekeerd evenredig
Grafiek y vertikaal,
x horizontaal:
De grafiek is een
hyperbool
6
5
y
4
3
2
1
0
0
1
2
3
x
4
5
6
Omgekeerd evenredig
voorbeeld:
een fietser rijdt 10 km .
Twee maal zo
hogesnelheid geeft
twee maal zo korte
tijd
Formule:
10
tijd 
snelheid
Grafiek
2,5
2
tijd
1,5
1
0,5
0
0
10
20
30
40
snelheid
50
60
70
Omgekeerd evenredig
Formule
a is constant
a
y
x
Vergelijk de formules
• Rechtevenredig
• Omgekeerd
evenredig
y  ax
1
y  a
x
Toepassen recht- en omgekeerd evenredig
ρ*L
R=
A
Dit is de formule waar je de weerstand van een draad mee kan
berekenen. L is lengte van draad, A is doorsnede van draad, ρ is
soortelijke weerstand van draad.
http://phet.colorado.edu/sims/resistance-in-a-wire/resistance-in-a-wire_en.html
Toepassen recht- en omgekeerd evenredig
ρ*L
R=
A
R = rechtevenredig met …………… als ………… en ………… constant zijn
R = rechtevenredig met …………… als ………… en ………… constant zijn
R = omgekeerd evenredig met ……. als …………. en ………….constant zijn
Toepassen recht- en omgekeerd evenredig
Algemene gaswet :
P = druk Pa (N/m2)
R = gasconstante 8,314 J.mol-1.K-1
n = hoeveelheid gas in mol
T = absolute temperatuur in Kelvin
V = volume (m3)
http://phet.colorado.edu/simulations/sims.php?sim=Gas_Properties
R  n T
p
V
Toepassen recht- en omgekeerd evenredig
Algemene gaswet :
Herschrijf de formule:
R=
n=
T=
V=
R  n T
p
V
Toepassen recht- en omgekeerd evenredig
Algemene gaswet :
R  n T
p
V
p is rechtevenredig met
als
en
constant zijn
p is rechtevenredig met
als
en
constant zijn
p is omgekeerd evenredig met
als
en
constant zijn
Opgave 6:
Druk (p) en volume (V) zijn omgekeerd evenredig.
Een gas wordt samengeperst. De temperatuur blijft constant. De zuiger lekt niet.
Hieronder zie je meetwaarden. Ga na of V en p omgekeerd evenredig zijn.
Dit doen we door te kijken of V rechtevenredig is met 1/p. Vul de rechterkolom in.
Volume V (m3) Druk p (Pa)
1,2.10-3
4,4. 104
0,9 .10-3
5,9. 104
0,6.10-3
8,7. 104
0,4.10-3
13,2. 104
0,3.10-3
17,5. 104
1/p (Pa-1)
Teken de grafiek
1/p verticaal en V horizontaal.