Transcript NBC B.D. DOKTORA TEZİ TASLAK ÇALIŞMASI

KBRN TEHDİDİNE YÖNELİK TIBBİ
MÜDAHALE PROSEDÜRLERİ VE HASTANE
YAPILANMASI
HAZIRLIK…
 Bireysel
 Birimsel/Kurumsal
 Bölgesel-Kentsel
 Ulusal
 Uluslar arası
DEĞERLENDİRME PLANLAMA
TATBİKAT
EĞİTİM
2
Olağan dışı durumlarda müdahale
hazırlığı
Olayın büyüklüğü
Kaynakların durumu
 Kaynakları maksimum kapasitede kullanma
 Bu kapasitenin öngörülmesi
 Hızla bu kapasiteye ulaşılması
 Bu kapasitenin ne kadar sürdürülebileceği….
3
KBRN ajanları ve tehdidi
• KBRN ajanları (Kitle İmha Silahları)
– Nükleer Silah, radyasyon kazaları,
nükleer santraller,
– Biyolojik silahlar ve toksinler
– Kimyasal silahlar ve kimyasal kazalar,
4
KBRN Ajanları ve Tehdidi
 Kaza ve sızıntılar
– Kaza (üretim, depolama, transport)
– Sabotaj
– Üretim tesislerine taarruz
– Doğal afetler
 KBRN Silahları
– KBRN terörizmi
– KBRN ajanlarının savaşta
kullanımı
5
KBRN Savunması
KBRN savunmasının amacı; düşmanın KBRN harp
maddeleri ile zehirli endüstriyel maddeleri kullanma
tehdidini ve taarruzlarını karşılayarak bertaraf
edebilecek uygun teçhizat, malzeme ve eğitimli
insan gücünü sağlamaktır.
6
KBRN Savunması
KBRN savunmasının beş temel unsuru vardır;
a. Tespit, teşhis ve izleme
b. İkaz ve rapor etme
c. Fiziksel korunma
ç. Tehlike yönetimi
d. Tıbbi önlemler ve sıhhi destek
7
Tıbbi KBRN Savunması
• Olası bir KBRN olayından sonra
hastanelerin temel görevi; yaralıları ve
sağlık personelini KBRN ajanlarının zararlı
etkilerinden korumak, yaralılara triyaj,
ilkyardım ve dekontaminasyon yapılmasını
sağlamak, kullanılan ajanı tespit ve teşhis
etmek, yaralıların ileri tanı ve tedavi
işlemlerini gerçekleştirmektir
8
Tıbbi KBRN Savunması
OLAY ÖNCESİ
*RİSK
YÖNETİMİ
KBRN OLAYI
KBRN OLAYI SONRASI
HASTANE ÖNCESİ
HASTANE AŞAMASI
*ARAMA-KURTARMA
* TIBBİ YARDIM
ZAMAN
9
KBRN OLAYINDA VERİLECEK CEVAP
 Olay Öncesi Hazırlık
 Olay Yerinde Müdahale
 Olay Sonrası Yanıt
 Tanıma ve Saptama
 Korunma
10
OLAY ÖNCESİ HAZIRLIK
 Acil müdahale planları
• Tıbbi müdahale timleri
• Koruyucu ekipman ve tıbbi materyallerin
temini
 Laboratuvar
• Mikrobiyoloji/Biyokimya/Kimya Laboratuvarı
• Referans Laboratuvar
 Haberleşme ve işbirliği
 Tıbbi İstihbarat
 Eğitim
• Sağlık Personeli
• Toplum
11
OLAY ÖNCESİ HAZIRLIK
MALZEME
İlaç
Tıbbi teçhizat ve malzeme
Tıbbi olmayan malzeme
Kişisel koruyucu malzeme
Deteksiyon malzemesi
Dekontaminasyon malzemesi
12
OLAY ÖNCESİ HAZIRLIK
İLAÇ










MALZEME
Otoenjektör (2mg atropin sülfat+220 mg obidoksim klorür
Diazepam ampul 10 mg
Atropin sülfat ampul (0.5-1 mg)
Sodyum nitrit ampul % 3’lük 10 mg
Amil nitrit ampul
Sodyum tiyosülfat (%25’lik) ampul 20 ml
Pridostigmin bromür tablet (30 mg)
Diazepam tablet 5 mg
Siprofloksasin tablet 500 mg / doksisiklin tablet 100 mg
Potasyum iyodür tablet
13
OLAY ÖNCESİ HAZIRLIK
MALZEME
TIBBİ CİHAZ ve MALZEME
Klasik Acil ve ilkyardım cihaz ve
malzemeleri ile elektroşok ve kardiyak
monitorizasyon cihazları …
14
OLAY ÖNCESİ HAZIRLIK
MALZEME
TIBBİ OLMAYAN MALZEME
Çarşaf, battaniye, makas, sıvı sabun, su
hortumu ve diğer ekipmanlar.
15
OLAY ÖNCESİ HAZIRLIK
MALZEME
KİŞİSEL KORUYUCU MALZEME





Koruyucu dekontaminasyon giysisi
KBRN koruyucu maske ve filtresi
KBRN Koruyucu eldiven
Koruyucu gözlük
Koruyucu bot kılıfı
16
OLAY ÖNCESİ HAZIRLIK
MALZEME
DEKONTAMİNASYON MALZEMESİ
 Dekontaminasyon tozu
 Dekontaminasyon sistemi (mobil-sabit)
 Sodyum hipoklorit solüsyonu
17
Dekontaminasyon
18
Dekontaminasyon
19
OLAY ÖNCESİ HAZIRLIK
MALZEME
DETEKSİYON MALZEMESİ
 Kimyasal Ajan tespit cihazı
 Kimyasal ajan tespit kağıdı
 Radyakmetre
 Dozimetre
 Biyolojik-kimyasal ajan tespit kiti
20
OLAY YERİNDE MÜDAHALE
• KBRN silahlarıyla yapılacak bir atak;
– Lokal olarak kalabilir,
– Tüm ülkeye yayılabilir.
• Olaya karşı ilk yanıt;
– Yerel kurum ve kuruluşlardan gelecektir.
• Kayıpların ve ölümlerin en aza indirilmesi,
• Yaralıların olay yerinden uzaklaştırılması,
• Tedavi ve bakımlarının yapılması,
– Yerel kuruluşların yetersiz kaldığı durumlarda,
merkezi yönetim.
21
Triaj…
EMS
NATO
SEMBOL
Anstabil Acil
Kırmızı
T1
Stabil Acil
Sarı
T2
Acil Değil
Yeşil
T3
Yaya
Ölü
Ümitsiz
Siyah
T4
Haç
TANIMLAMA
Unstabil
Urgent
Urgent
Non
Urgent
Expectant
22
Ambulans Personeli
İTFAİYE & S.S PERSONELİ
ILIK BÖLGE
SICAK BÖLGE
İTFAİYE&AMBULANS PERSONELİ
(YÜKSEK DÜZEYDE KOYUCU ELBİSE)
SAĞLIK PERSONELİ
KİMYASAL &
BİYOLOJİK
OLAY
1. DERECE
KİRLENENLERİN
DEKONTAMİNE
EDİLDİĞİ ALAN
SOGUK BÖLGE
AMBULANS PERSONELİ
(DÜŞÜK DÜZEYDE
KORUYUCU ELBİSE VE
ELDİVEN)
BÜTÜN VAKALAR
İTFAİYE&
AMBULANS
PERSONELİ
İTFAİYE&
SİVİL SAVUNMA
PERSONELİ
YÜZEYEL
DEKONTAMİNASYON
TRİAJ
ALANINA
VAKANIN
TAŞINMASI
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ
PERSONEL DEKON.
RÜZGAR YÖNÜ
Sıcak Hat
2. DERECE
KİRLENENLERİN
DEKONTAMİNE
EDİLDİĞİ ALAN
AMBULANS
PERSONELİ
İKİNCİ TRİAJ &
GÖZLEM
3. DERECE
KİRLENENLERİN
DEKONTAMİNE
EDİLDİĞİ ALAN
Kirli/Temiz Hattı
23
OLAY SONRASI YANIT
A. Sivil Otorite
1. Başbakanlık
2. Belediye Başkanlıkları (itfaiye, metro, su ve
kanalizasyon)
B. Askeri Kuruluşlar (GATA, KBRN Okulu)
C. Üniversiteler ve Eğitim Kurumları:
D. Uluslararası Kuruluşlar (WHO,OPCW, NATO, CDC, vs)
24
OLAY SONRASI YANIT
A.
Sivil Otorite
1. Başbakanlık
a. Başbakanlık bağlı kuruluşları:
• Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü
• Türkiye Kızılay Genel Başkanlığı
• MİT (Milli İstihbarat Teşkilatı) Genel Sekreterliği
b. İçişleri Bakanlığı
• Emniyet Genel Müdürlüğü
• Sivil Savunma Genel Md.lüğü
25
OLAY SONRASI YANIT
c. Sağlık Bakanlığı
• Devlet Hastaneleri
• Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
• Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü (112
Acil Servis)
d. Dışişleri Bakanlığı
e. Bayındırlık Bakanlığı
f. Ulaştırma Bakanlığı
26
OLAY SONRASI YANIT
• Tanıma ve Saptama
– Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkez
Başkanlığı
– TÜBİTAK Başkanlığı
– Üniversiteler, özellikle Tıp, Biyoloji ve Kimya Fakülteleri
– Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına bağlı Veteriner
Kontrol ve Araştırma Enstitüsü Müdürlükleri (Adana,
Ankara, Elazığ, Erzurum, İstanbul, İzmir, Konya ve
Samsun)
– GATA KBRN BD. Başkanlığı
27
Hastane Tıbbi KBRN Savunma Teşkilatı
BAŞTABİP
HASTANE
TIBBİ KBRN
SAVUNMA KURULU
HASTANE
TIBBİ KBRN
KOORDİNATÖRÜ
HASTANE KBRN TIBBİ MÜDAHALE EKİBİ
* ÖRNEKLEME VE SAPTAMA
* TRİYAJ VE KBRN İLK YARDIMI
* TIBBİ DEKONTAMİNASYON
28
HASTANELERDE KBRN YAPILANMASI
HASTANE KBRN TEŞKİLAT ŞEMASI
Hast.KBRN Sav.
Sorumlusu
KBRN Tıbbi
Müdahale ekibi
Hast.KBRN
Savunma
Koordinatörü
Hast.KBRN
Savunma
Kurulu
KBRN Savunma
Birimleri
Acil
Odası
Özel tedavi
odası
Dekontaminasyon
Birimi
Depolama
Merkezi
İzolasyon-Karantina
Odası
Deteksiyon
Laboratuvarı
29
KBRN Tıbbi Müdahale Ekibi
TEŞKİLAT
Ekip
Komutanı
KBRN Destek
Ünitesi
Güv.Gör.
Svl.Sav.
Tıbbi Müdahale ve
İlkyardım Grubu
Tbp.
Hemş.
Deteksiyon ve
Numune Alma Gr.
Tbp.
Lab./Tekn.
Triyaj Grubu
Tbp.
ATT/Hemş.
Dekontaminasyon
Grubu
Svl.Sav.
30
Tıbbi KBRN Savunması
Hastane tıbbi KBRN koordinatörü;
a. Planı hazırlar, ekibi oluşturur
b. Eğitim ve tatbikat
c. Planın aktivasyonu
ç. Tespit, teşhis ve örnekleme
d. Acil servis hazırlığı
31
Tıbbi KBRN Savunması
Hastane tıbbi KBRN Müdahale Ekip Komutanı;
a. İlaç, antidot, koruyucu donanım, deteksiyon
cihazları
b. Sabit/mobil dekontaminasyon sistemi
c. Kamu kurum ve kuruluşları ile koordinasyon
ç. Olay sonrası taşıt ve araç trafiği
d. Referans laboratuvar
e. Planı aktive etmek
32
Hastane Tıbbi KBRN Savunma Müdahalesi
* Tıbbi KBRN savunma planının başlatılması
* Hastane bölgesinde emniyet ve korunma tedbirlerinin
alınması
* Örnekleme ve saptama
* Triyaj
* KBRN ilk yardımı
* Tıbbi dekontaminasyon
* İleri tetkik ve tedavi
* KBRN yaralılarının tahliyesi
* Defin işlemleri
33
Avian İnfluenza ve Türkiye
Şehir
Olgu Sayısı
Ölüm
Ağrı (Doğubayazıt)
8
4
Van
Eskişehir
2
1
-
Şanlıurfa
1
-
34
Avian İnfluenza ve Türkiye
• 24 saat çalışma esasına göre kriz merkezi
oluşturuldu.
• Kuş gribi ve bulaş yolları ile ilgili broşür ve
posterler hazırlanıp dağıtıldı.
• Ulusal TV kanallarında duyurular yapıldı.
• Kriz merkezi ile ulusal, Dışişleri Bakanlığı
kanalı ile de uluslar arası bildiriler yapıldı.
35
Avian İnfluenza ve Türkiye
• Sağlık Bakanlığı’nın uzmanları ve bilim
adamları olay bölgelerine gönderildi.
• Bölge hastaneleri gerekli tıbbi
ekipman ve ilaçlar ile donatıldı.
• Hastalardan alınan örnekler
laboratuvarlara ulaştırıldı ve sonuçları
bölgelere bildirildi.
• DSÖ’den uzmanlar davet edildi.
36
Avian İnfluenza ve Türkiye
• Verilen yanıtın hızı ve koordinesi
alınan başarıda kritik öneme sahipti.
– Bir gün içinde hasta örnekleri toplandı,
ambalajlandı ve İngiltere’deki referans
laboratuvara gönderildi.
– Sonuçlar 24 saat içinde çıktı.
– İlk olgudan sonra bir gün içinde 100.000
tedavi dozluk oseltamivir temin edildi ve
şüpheli hastaların tedavisine başlandı.
37
SONUÇ
• Gerekli uygulamalar
– Tüm aşamalarda yasal
uygulamaların iyi bilinmesi
– Sivil – asker ve diğer kurumlar
arasında koordinasyonların iyi
planlanması
– Halkın sorumluluk ve katılımının
sağlanması
– İzolasyon ve karantina önlemleri
38
SONUÇ
Türkiye;
• Avian İnfluenza olgularına karşı hızlı
ve etkili bir yanıt vermiştir,
• Bir biyoterörizm olayına karşı
verilecek cevap için uygulamalı
tatbikat yapmıştır.
39
SONUÇ
Olayın bir KBRN olayı olabileceğinin haber verilmesi
Hastane yetkilileri
Sağlık Bakanlığı yetkilileri
İçişleri Bakanlığı
Kriz Yönetim Merkezi’nin kurulması
Adalet
Bakanlığı
Cumhuriyet
Başsavcılığı
soruşturması
İl Sivil
Savunma
Müdürlüğü
İl Valiliği Kriz
Yönetim
Merkezi
Belediye
Başkanlığı ile
Koordinasyon
İtfaiye
Müdürlüğü
Ölen kişilere
otopsi
yapılması
Sağlık Bakanlığı
Kriz Yönetim Merkezi’nin kurulması
Başbakanlığa bilgi verilmesi
Dekontaminasyon
Emniyet Genel
Müdürlüğü:
İstihbarat
Giriş çıkış kontrolü
İl Sağlık
Müdürlüğü
Su ve
Kanalizasyon
İdaresi
Müdürlüğü
Numune
Toplanması
(Su, Toprak,
Hava ve Kan)
Karantina ve
Koruyucu
Önlemlerin
Alınması
İçme suyu
kontrolü
Örneklerin
İncelenmesi
Bölge izolasyonu
Proflaksi işlemleri
İçişleri Bakanlığı Kriz Yönetim Merkezinde
Olayın ve Yapılanların Değerlendirilmesi
Adalet Bakanlığı
İçişleri Bakanlığı
Başbakanlığa
bilgi verilmesi
MİT’in
görevlendirilmesi
Bağlısı
Hastaneler ve
Acil Üniteleri
Refik Saydam
Hıfzıssıhha
Enstitüsü
Diğer Kurum ve
Kuruluşların bilgilendirilmesi
GATA K.lığı
Konu ile ilgili
bildirimler,
Personel eğitimi,
Tanı ünitelerinin
uyarlanması,
Tedavi ve yatak
kapasitelerinin
Arttırılması,
İlaç stoklarının
değerlendirilmesi
Aşılama
Sağlık Bakanlığı Kriz Yönetim Merkezinde
Olayın ve Yapılanların Değerlendirilmesi
Gerekirse Askeri Kuruluşlara
bilgi verilmesi
Sağlık
Müdürlüğü
Genelkurmay
Başkanlığı
KBRN Okulu ve
Eğitim Mrk.
K.lığı
KBRN B.D. Başkanlığı
Mikrobiyoloji ve Kl.Mik.A.D. Bşk.lığı
İnfeksiyon Hst. Ve Kl.Mik.A.D. Bşk.lığı
İsrtihbarat
Başkanlığı
Benzer olaylara karşı
önlem alınması
Karantina
Koruyucu önlemler
Hastanelerin
değerlendirilmesi
40
“When observation is concerned,
change favors the prepared mind”
“Gözlemler kaygı verici hale gelirse,
Şans hazırlıklı beyinlerin yanındadır”
41