Transcript prawa człowieka cz v - Wydział Prawa i Administracji

PREZENTACJA NA PRAWACH RĘKOPISU
PRZEZNACZONA JAKO POMOC
DLA SŁUCHACZY STUDIUM
ADMINISTRACJI WPiA UAM
Cz. 5
WYSOKI KOMISARZ
DS. PRAW CZŁOWIEKA
Zdzisław Kędzia




USTANOWIENIE STANOWISKA
STATUS WYSOKIEGO KOMISARZA
EWOLUCJA PROGRAMU PRAW CZŁOWIEKA
ONZ
PLAN DZIAŁANIA WYSOKIEGO KOMISARZA Z
2005 R.

Powołanie: Sekretarz Generalny za zgodą
Zgromadzenia Ogólnego

Okres nominacji: cztery lata, z możliwością jednego
ponownego powołania

Kryteria: “… osoba o wysokich kwalifikacjach
moralnych, cechująca się osobistą uczciwością,
posiadająca doświadczenie, włączając w to dziedzinę
praw człowieka, a także ogólną wiedzę i zrozumienie
rozmaitych kultur, konieczne dla sprawowania
obowiązków w sposób bezstronny, obiektywny, nieselektywny i efektywny [...]”


Ogólne ramy działania “… będzie działał w
ramach Karty Narodów Zjednoczonych,
Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i
innych międzynarodowych instrumentów
praw człowieka i międzynarodowego
prawa…”
Status:
◦ WK jest “… funkcjonariuszem Narodów
Zjednoczonych, który ponosi główną
odpowiedzialność za działania Narodów
Zjednoczonych w dziedzinie praw człowieka...”
◦ Ranga z-cy Sekretarza Generalnego
◦ działa “… pod kierunkiem i w ramach kompetencji
Sekretarza Generalnego”

Szczególne kompetencje (sfery
odpowiedzialności) WK (par.4):
◦ promocja i ochrona praw człowieka
◦ reakcja na wyzwania dla praw człowieka
◦ koordynacja i adaptacja do potrzeb systemu
ochrony praw człowieka ONZ

Inicjatywa działań:

Formy działania:

Sprawozdawczość:
◦ z własnej inicjatywy, aby promować i chronić prawa
człowieka, gdziekolwiek to jest potrzebne
◦ zadania powierzone przez kompetentne organy
ONZ
◦ pozostawione decyzji WK
◦ RPCz, ZO, RGS
1994 - 1997
1977 – 2002
2002 - 2003
2003 - 2004
2004- 2008
Navanethem Pillay
2008 -
LOKACJE

GENEWA

NOWY jORK

WSZYSTKIE REGIONY NA POZIOMIE
REGIONALNYM I KRAJOWYM
Wysoka Komisarz
Asystent SG
dla Praw Człowieka
Biuro NJ
Departament
Badań i Prawa
do Rozwoju
Branża
Rozwoju i
Spraw
Ekonomicznych
i Socjalnych
Departament
Traktatów
Branża
Rządów Prawa
i
Niedyskryminacji
Zarządzanie
i Administracja
Biuro Wykonawcze
Zastępca
Wysokiego Komisarza
Departament
Operacji w Terenie i
Pomocy Technicznej
Departament
Rady Praw
Człowieka
Africa
Ameryka,
Europa
Centralna Azja
NHRI
Azja, Pacyfik
Środk. Wschód
Półn. Afryka
OPERACJE
OPERACJE
OPERACJE
Narodowe
Instytucje
Praw
Człowieka
Operacje
Pokojowe
i Szybkie
Reagowanie
Departament
Specjalnych
Procedur
PACOWNICY
31 grudnia 2010 r.

1,005 pracowników ogółem

465 (46 %) w terenie

520 (52 %) w Genewie

20 (2 %) w Nowym Jorku

Biuro Wysokiego Komisarza wspiera dodatkowo:
◦ Ok. 840 specjalistów w dziedzinie praw człowieka
służących w 14 operacjach pokojowych ONZ
◦ 16 doradców praw człowieka umiejscowionych w
Krajowych Biurach ONZ
 od
legislacji do implementacji
 od reakcji do prewencji
 od funkcji sekretarskich do
aktywnej promocji i ochrony
 od formalnej kontroli do
technicznej współpracy
 z centrali do operacji w terenie
 od izolacji do partnerstwa
WYZWANIE: przepaść pomiędzy standardami a sytuacją praw
człowieka w świecie
Rafał Lemkin w odpowiedzi prezydentowi Rooseveltowi w
kontekście Konwencji o Ludobójstwie :
„’Cierpliwość’ jest słowem, którego można użyć,
kiedy ktoś oczekuje na wyznaczenie terminu
spotkania, na alokację środków budżetowych lub na
budowę drogi. Czy jednak słowo „cierpliwość” nie
jest obrazą rozumu i natury, jeśli stryczek jest już na
szyi ofiary, a uduszenie jest kwestią chwili?”
S. Power, „A Problem from Hell.” America and the Age of
Genocide.



Wyniki Światowego Szczytu w 2005 r.
„Plan Działania Urzędu Wysokiego
Komisarza: Ochrona i Umocowanie” z 2005
r.
Raport Sekretarza Generalnego „Ku
większej wolności” (In larger freedom)

Trzy podstawowe idee:
◦ ochrona praw osób szczególnie
narażonych na naruszenia ich praw
oraz ofiar naruszeń
◦ podniesienie znaczenia praw
człowieka w systemie ONZ
◦ wzmocnienie Urzędu Wysokiego
Komisarza




Uznanie praw człowieka, obok pokoju i
zrównoważonego rozwoju za jeden z
trzech filarów Narodów Zjednoczonych
Proklamacja odpowiedzialności za
ochronę (the responsibility to protect)
Awans praw człowieka w strukturze
instytucjonalnej Narodów Zjednoczonych
– ustanowienie Rady Praw Człowieka
Wzmocnienie Urzędu Wysokiego
Komisarza ds. Praw człowieka –
podwojenie regularnego budżetu w ciągu
pięciu lat


Ogólny cel zmian – zamknięcie luki
pomiędzy retoryką praw człowieka a
praktyką ich implementacji
Plan Działania: „Co powstrzymuje nas przed
zamknięciem luki pomiędzy retoryką praw
człowieka a realiami? Wyzwania w tym
zakresie mogą zostać podzielone na dwie
kategorie: (a) wyzwania wobec praw
człowieka płynące z sytuacji, wzorców lub
okoliczności, które prowadzą do gwałcenia
praw; (b) wyzwania implementacyjne, które
przejawiają się w bardziej konkretnych
przeszkodach w realizacji praw człowieka.”
Wyzwania strukturalne: ubóstwo i
globalne nierówności - dyskryminacja –
konflikty zbrojne i przemoc –
niekaralność sprawców naruszeń –
deficyty demokracji, a także słabe
instytucje
Luki implementacyjne: luki w wiedzy –
braki w instytucjach i zdolnościach do
działania – brak woli politycznej i
zagrożenia bezpieczeństwa

Biura regionalne: Południowa Afryka (Pretoria) ,
Wschodnia Afryka (Addis Abeba), Zachodnia Afryka

Regionalne Centra Praw Człowieka: Centralna
Afryka (Yaoundé)

Biura krajowe: Burundi, Angola, Togo, DRK, Uganda

Operacje pokojowe ONZ: Sudan, Wybrzeże Kości
Słoniowej, Etiopia/Erytrea, Liberia, Sierra Leone


Biura regionalne: Środkowy Wschód i
Północna Afryka oraz Zatoka Perska (Bejrut)
Regionalne Centra Praw Człowieka: Region
Arabski i Południowo-Zachodnia Azja
(Qatar)

Biura krajowe: Palestyna

Operacje Pokojowe ONZ: Irak




Biura regionalne: Pacyfik (Suva), Azja
Południowo-Wschodnia (Bangkok)
Biura Krajowe: Kambodża, Nepal
Operacje Pokojowe ONZ: Afganistan,
Timor-Leste
Doradcy ds. Praw Człowieka: Sri Lanka



Biura regionalne: Azja Centralna, Biuro w
Nowym Jorku
Biura krajowe: Federacja Rosyjska, Kosowo
Doradcy ds. Praw Człowieka: Południowy
Kaukaz (Gruzja)


Biura regionalne: Ameryka Łacińska i Karaiby
(Santiago)
Biura krajowe: Kolumbia, Meksyk, Boliwia,
Gwatemala

Operacje pokojowe ONZ: Haiti

Doradcy ds. Praw Człowieka: Gujana, Ekwador



JAK MOŻNA ZDEFINIOWAĆ WSPÓŁCZESNE
WYZWANIA DLA PRAW CZŁOWIEKA?
CZY MIĘDZYNARODOWA WSPÓLNOTA JEST
ODPOWIEDNIO WYEKWIPOWANA, ABY
ODPOWIEDZIEĆ NA TE WYZWANIA?
W JAKIE DODATKOWE ŚRODKI
WYPOSAŻYŁBYŚ WYSOKIEGO KOMISARZA,
ABY UCZYNIĆ JEGO URZĄD BARDZIEJ
EFEKTYWNY?