Transcript Misje zewnętrzne Wojska Polskiego w latach 1989

Misje zewnętrzne Wojska Polskiego
w latach 1989 - 2011
Dr Sławomir Sadowski
(Instytut Nauk Politycznych
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego)
Geneza misji pokojowych
Idea operacji wojskowych, których celem było utrzymanie lub przywrócenie
pokoju pojawiła się tuż po I wojnie światowej, kiedy to zwaśnione strony
rozdzielone były siłami międzynarodowymi.
• Prusy Wschodnie – 1919 – 1920
• Górny Śląsk – 1920 – 1922
Od 1945 r., w nowej prawnie uregulowanej sytuacji, na podstawie Karty
Narodów Zjednoczonych misje pokojowe przywrócono po II wojnie
światowej. Pierwszą misją pokojową ONZ było nadzorowanie wypełniania
porozumienia rozejmowego pomiędzy Izraelem a Egiptem, Izraelem,
Jordanią, Libanem i Syrią w 1948 r. (Operacja UNTSO )
• Wojsko Polskie po raz pierwszy współorganizowało operację
obserwacyjną w 1953 r. w Korei
• Pierwszą operacją pokojową z udziałem Polski było uczestnictwo w
rozdzieleniu wojsk izraelsko – arabskich na Synaju w 1973 r..
Operacja (misja) pokojowa
Operacje pokojowe – to zapobieganie,
ograniczanie, łagodzenie i zakańczanie działańwojennych między państwami albo wewnątrz państwa
poprzez pokojową interwencję strony
trzeciej, zorganizowaną i kierowaną
przez organizację międzynarodową przy
użyciu personelu wojskowego,
policyjnego i cywilnego do
przywrócenia i utrzymania pokoju.
Operacje pokojowe prowadzone są na
podstawie prawnej, której źródłem jest
rezolucja Organizacji Narodów
Zjednoczonych, czy też z jej
upoważnienia, innej organizacji
międzynarodowej. Operacje te
prowadzone są zawsze w celu wsparcia,
zapewnienia lub utrzymania pokoju.
Siły pokojowe
to część sił zbrojnych państw oddanych do dyspozycji ONZ lub innej
uprawnionej organizacji międzynarodowej w celu przeprowadzenia
konkretnych operacji pokojowych. Siły te powoływane są w trybie
doraźnym przez Zgromadzenie Ogólne lub Radę Bezpieczeństwa ONZ,
zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych lub uprawnione organy
innych organizacji międzynarodowych.
W założeniach ONZ, siły pokojowe stanowią – dla państw w nich
uczestniczących – nieprzymusowy instrument kontroli konfliktów
zbrojnych.
W latach 1948 - 2011 przeprowadzono 72 operacje pokojowe z
powołaniem tego typu sił przez ONZ, w których wzięło udział ponad
750 tysięcy osób pochodzących z ponad 110 krajów. Życie straciły 2
272 osoby, w tym 1 816 żołnierzy.
Koszt operacji w latach 1948 - 2005 wyniósł 52 mld $.
Ponadto około 40 operacji pokojowych przeprowadziły inne
organizacje międzynarodowe z upoważnienia ONZ.
Wojskowa misja obserwacyjna
to działania na rzecz pokoju,
których zadaniem jest
monitorowanie zawieszenia
broni i odwrotu wojsk w
strefie konfliktu oraz
patrolowanie granic i stref
zdemilitaryzowanych przez
nieuzbrojonych oficerów
oznakowanych symbolami
ONZ.
Operacja stabilizacyjna
Działanie o charakterze
wojskowym, którego celem
jest przywrócenie pokoju i
ustabilizowanie sytuacji
politycznej, gospodarczej i
militarnej w strefie konfliktu
zbrojnego wewnętrznego lub
międzynarodowego. Stanowi
działanie inne niż wojna , ale z
użyciem instrumentarium
walki zbrojnej. Prowadzona
może być z upoważnienia RB
ONZ lub przez koalicję
międzynarodową.
Liczba misji z udziałem żołnierzy WP w latach 1989 – 2011
W tym okresie żołnierze WP uczestniczyli w 82 różnych operacjach zewnętrznych
organizowanych przez różne podmioty, w różnej skali.
25
20
15
10
5
0
89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 11
Liczba misji pokojowych i obserwacyjnych ONZ z
udziałem żołnierzy WP
10
9
8
7
OO ONZ
6
OP ONZ
5
O NATO
4
OBWE
3
UE
2
1
0
89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Liczba żołnierzy w misjach zewnętrznych WP
w latach 1989 - 2011
4000
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Liczebność operacji pokojowych i stabilizacyjnych w
latach 1989 - 2011
16
14
12
10
8
6
4
2
0
do 100
do 500
do 999
ponad 1000
Liczebność i liczba operacji zewnętrznych WP w latach
1989 - 2011
30
25
6000
20
4000
15
2000
10
0
5
0
Aktualne operacje zewnętrzne WP
Czas
Misja
Od 1999 KFOR (Kosovo Force)
Od 2004
ISAF (International
Security Assistance Force)
EUFOR Althea (Europian
Od 2004 Union Force in Bosnia and
Herzegovina)
Państwo
Organizator
Typ
Kosowo
NATO
pokojowa
Afganistan
Bośnia i
Hercegowina
NATO
UE
pokojowa
wojenna
pokojowa
Stan
osobowy
230 Ż
2600 Ż
50 Ż
Czas
Typ
Stan
osobowy
ONZ
komisyjna
2O
ONZ
obserwacyjna
1O
Państwo
Organizator
Korea Południowa
Korea Północna
MINURSO (Mission des Nations unies
Od 1991 pour l'Organisation d'un Référendum Sahara Zachodnia
au Sahara Occidental)
Od 1953
Misja
NNSC (Neutral Nations Supervisory
Commission)
Od 1999
UNMIK (United Nations Interim
Administration Mission in Kosovo)
Kosowo
ONZ
obserwacyjna
1O
Od 2003
UNAMA (United Nations Assistance
Mission in Afghanistan)
Afganistan
ONZ
obserwacyjna
1O
Od 2004
ONUCI (Opération des Nations Unies
en Côte d'Ivoire)
Wybrzeże Kości
Słoniowej
ONZ
obserwacyjna
2O
Od 2004
UNMIL (United Nations Mission in
Liberia)
Liberia
ONZ
obserwacyjna
2O
Od 2008
EUMM Georgia (European Union
Monitoring Mission in Georgia)
Gruzja
UE
obserwacyjna
15 O
ONZ
obserwacyjna
3O
ONZ
obserwacyjna
2O
MONUSCO (Mission de l'Organisation
Demokratyczna
Od 2010 des Nations Unies pour la stabilisation
Republika Konga
en RD du Congo)
Od 2011
UNMISS (United Nations Mission in
South Sudan)
Sudan
Południowy
Czas
Misja
Państwo
Organiza
tor
Typ
Stan
osobowy
2012 Baltic Air Policing
Estonia,
NATO
Litwa, Łotwa
policyjna
99 Ż
NTM-A (NATO
Od
Traning Mission –
2009
Afghanistan)
Afganistan
NATO
szkoleniowa
70 Ż
UE
policyjna
EUNAVFOR
(Atalanta
Od
Wielka
Europian Union Naval
2009
Brytania
Force Somalia Operation Atalanta)
2Ż
Dziękuję za uwagę