Transcript Globalisering H2: De wereld, een mozaiek van regio`s

Klimaatverandering
 ANW module klimaatverandering
 Leerjaar 2012 - 2013
Inleiding
- Introductiefilmpje DVD versterkt broeikaseffect
- laten zien website www.expeditiebroeikaswereld.nl
- In computerruimte werken aan opdrachten bij het
onderdeel “broeikaseffect” van de website
expeditiebroeikaswereld
Huiswerk:




L tekst “broeikaseffect”
M opdracht 1 t/m 7 bij “broeikaseffect”
Lz tekst “klimaat A-Z”
M opdracht 1 t/m 7
H3 Klimaatverandering in
perspectief
Oriëntatie
 Welke gevolgen kan klimaatverandering in de 21e eeuw
hebben voor de mens?
Inleiding H3
 Klassikaal lezen inleiding blz.88
3.1 De geschiedenis herhaalt zich?
2. Invloed natuurlijke factoren
Vulkanisme:
 stof
 Reflectie
 luchttemperatuur lager
Zeestromen:
 B.v. El Nino
 Tijdelijke klimaatverandering
 Neerslagpatronen verstoord
Zonneactiviteit:
 Cyclus van 11 jaar
 Zon actief bij veel zonnevlekken
 Meer straling, warmer op aarde
KNMI
 1e helft 20e eeuw:
 hogere temperatuur door:
 Geringe vulkanische activiteit
 Toename zonneactiviteit
 Warm water Grote Oceaan
 2e helft 20e eeuw:
 Hogere temperatuur ondanks:
 Meer vulkaanuitbarstingen
 Zelfde zonneactiviteit
 Fig 3.5
Huiswerk:
 Lz par 3.1 De geschiedenis herhaalt zich tot De rol van
de mens
 M 6, 7 b t/m e, 8, 9, 10
3. Rol mens
Opkomst en ontwikkeling landbouw
 Ontbossing
 V.a. 8.000 jr geleden: Natuurlijke bossen en graslanden
verdwenen
 Minder CO2 omgezet in O2
 Toename natte rijstteelt en irrigatie (fig 3.6)
 Bij rotting komt methaan vrij
 Meer methaan in atmosfeer
 Sterk broeikasgas (21 keer sterker dan CO2)
Bevolkingsgroei en industrialisatie
 Door bevolkingsgroei gestegen energieverbruik
 Industriële revolutie: toename verbranding fossiele
brandstoffen
Toenemende mate verstedelijking







Invloed temp op stadsklimaat:
1 minder (regen)water
2 warmte in steen
3 kleiner albedo
4 vliegverkeer uitlaatgassen
5 hoger energieverbruik / eigen warmte
6 verwarming / airconditioning
Huiswerk volgende keer:
 Lz par 3.1 De rol van de mens
 M 11 t/m 17
3.2 Gevolgen klimaatverandering
voor laaggelegen kustgebieden
 Landen die onder of dicht bij de zeespiegel liggen zullen
de gevolgen van klimaatverandering als eerste merken.
 Nederland
 Bangladesh
Risico’s klimaatverandering
 IPCC: Intergovernmental Panel on Climate Change
 Onderdeel VN
 In kaart brengen van de risico’s van
klimaatverandering
 Honderden deskundigen uit diverse landen
IPCC: Evaluatie wetenschappelijk
onderzoek:






Waterbalans: smelten landijs / uitzetten zeewater
Ecosystemen: bedreiging biodiversiteit
Kwetsbaarheid kustgebieden: erosie, overstroming
Landbouw en visserij: productiviteit
Industrie: relatie versterkt broeikaseffect
Gevaren voor de gezondheid
Computermodellen






Scenario’s, voorspellingen
Inschatten risico’s klimaatverandering
Klimaatmodel Michael Mann basis IPCC
Hockeystickgrafiek (fig 3.11):
Suggestieve grafiek
Twijfel aan zeer sterk aandeel van de mens
Fig 3.12 en 3.13
 Scenario’s ondanks onzekerheden basis klimaatbeleid
 Bij maatregelen kijken naar haalbaarheid plannen
 Forecasting: het voorspellen van toekomstige
ontwikkelingen op grond van historische trends
 Backcasting: het formuleren van een
toekomstverwachting die moet leiden tot het trekken
van conclusies voor het heden
DVD Geotopics klimaatverandering
Bangladesh
Gevolgen klimaatverandering
Bangladesh
 Meer overstromingen door:
 Zeespiegelstijging
 Hogere afvoer en grotere verschillen in het debiet van
rivieren
 Toenemende kans op tropische stormen
 Veel schade aan landbouwgronden
 Groot aantal slachtoffers
Kosten
 Met internationale hulp (kleinschalige)
waterprojecten uitvoeren tegen overstromingen
 Rekening houden met lokale situatie (fig 3.19)
Moesson
 Meeste overlast in de zomer tijdens het regenseizoen
 Moessons zorgen voor veel neerslag en overstroming
rivieren
 Tropische stormen zorgen voor vloedgolven langs
kust
Huiswerk:
 L par 3.1
 Lz par 3.2
 M 19 t/m 23
Gevolgen klimaatverandering voor
Nederland
 deltacommissie
 Filmpje http://www.deltacommissie.com/film
Gevolgen Nederland
 Voorspellingen KNMI:
 Stijging zeespiegel tot 2100: 35 – 85 cm
 Stijging temp: 2 – 4 ºC
 Toenemende kans op overstromingen
 Verzilting landbouwgrond kustgebieden
 Nadelige gevolgen voor drinkwaterwinning door
stijging zoutwaterspiegel
Maatregelen Nederland:
 Kustverdediging
 Deltawerken
 Dijkaanleg
 Zeedijken; kustgebieden
 Rivierdijken; binnenwateren
 Dijkverzwaring en dijkverhoging
 A.g.v. hogere waterstanden rivieren
 Zandsuppleties langs kust om kustlijn te handhaven
Maatregelen Nederland:
 Ruimte voor de rivier
 Veiligheid en behoud ruimtelijke kwaliteit
 Bergen overtollig water
 Bouwen op plaatsen waar geen overstromingen
kunnen worden verwacht
 Toewijzen overloopgebieden
 Aanleg nevengeulen
 Herinrichting rivierengebied
Huiswerk:






L par 3.1
Lz par 3.2
M 24 t/m 28 en extra opdracht (nu in de les):
Ga naar www.deltacommissie.nl .
Bekijk de samenvatting en aanbevelingen.
Vat kort aanbeveling 9, 10 en 11 van de
Deltacommissie samen. Deze gaan over het
rivierengebied, de Rijnmond en het IJsselmeergebied.
Par 3.3 Positieve en negatieve
gevolgen van klimaatverandering
 Zelf doorlezen en presentatie voorbereiden a.h.v. fig
3.20
 M 29 t/m 38