Fotometria, systemy hematologiczne

Download Report

Transcript Fotometria, systemy hematologiczne

Elektroniczna aparatura medyczna
cz. 2
1
Aparatura laboratoryjna
PN-EN 61010-1:2011E
Wymagania bezpieczeństwa dotyczące elektrycznych
przyrządów pomiarowych, automatyki i urządzeń laboratoryjnych - Część 1: Wymagania ogólne
PN-EN 61010-2-010:2006P
Wymagania bezpieczeństwa dotyczące elektrycznych
przyrządów pomiarowych, automatyki i urządzeń laboratoryjnych - Część 2-010: Wymagania szczegółowe dotyczące urządzeń
laboratoryjnych przeznaczonych do nagrzewania materiałów
2
PN-EN 61010-2-020:2008P
Wymagania bezpieczeństwa dotyczące elektrycznych
przyrządów pomiarowych, automatyki i urządzeń laboratoryjnych - Część 2-020: Wymagania szczegółowe dotyczące wirówek
laboratoryjnych
PN-EN 61010-2-040:2007P
Wymagania bezpieczeństwa dotyczące elektrycznych
przyrządów pomiarowych, automatyki i urządzeń laboratoryjnych - Część 2-040: Wymagania szczegółowe dotyczące sterylizatorów i
urządzeń do mycia i dezynfekcji stosowanych do obróbki
materiałów medycznych
3
PN-EN 61010-2-051:2006P
Wymagania bezpieczeństwa dotyczące elektrycznych
przyrządów pomiarowych, automatyki i urządzeń laboratoryjnych - Część 2-051: Wymagania szczegółowe dotyczące laboratoryjnych
urządzeń do mieszania i miksowania
PN-EN 61010-2-061:2006P
Wymagania bezpieczeństwa dotyczące elektrycznych
przyrządów pomiarowych, automatyki i urządzeń laboratoryjnych - Część 2-061: Wymagania szczegółowe dotyczące laboratoryjnych
spektrometrów z termicznym rozpylaniem i jonizacją
4
PN-EN 61010-2-081:2005P
Wymagania bezpieczeństwa dotyczące elektrycznych
przyrządów pomiarowych, automatyki i urządzeń laboratoryjnych - Część 2-081: Wymagania szczegółowe dotyczące
automatycznych i półautomatycznych urządzeń laboratoryjnych
przeznaczonych do analiz i innych zastosowań
PN-EN 61010-2-091:2013-04E
Wymagania bezpieczeństwa dotyczące elektrycznych
przyrządów pomiarowych, automatyki i urządzeń laboratoryjnych - Część 2-091: Wymagania szczegółowe dotyczące kabin
rentgenowskich
5
PN-EN 61010-2-101:2005P
Wymagania bezpieczeństwa dotyczące elektrycznych
przyrządów pomiarowych, automatyki i urządzeń laboratoryjnych - Część 2-101: Wymagania szczegółowe dotyczące urządzeń
medycznych przeznaczonych do diagnozy in vitro (IVD)
PN-EN 61010-2-201:2013-12E
Wymagania bezpieczeństwa dotyczące elektrycznych
przyrządów pomiarowych, automatyki i urządzeń laboratoryjnych - Część 2-201: Wymagania szczegółowe dotyczące urządzeń
sterowania
6
Spektroskopia
- dział nauki zajmujący się badaniem struktury energetycznej
(budowy i właściwości) substancji.
Odbywa się to poprzez obserwację i analizę rozkładu energii czyli
widm promieniowania emitowanego, pochłanianego lub
rozpraszanego przez dany obiekt fizyczny.
Absorpcjometria dotyczy w tym wypadku badania i pomiaru
absorpcji promieniowania w zakresie od ultrafioletu do
podczerwieni.
7
Fotometria absorpcyjna
Równoległa wiązka promieniowania monochromatycznego o
natężeniu f0 przechodząc prostopadle przez próbkę o grubości
warstwy d ulega częściowemu odbiciu na granicy ośrodków (fr).
Pozostała część przechodzi przez próbkę, gdzie częściowo ulega
pochłonięciu (absorpcji).
8
Absorpcja promieniowania
- pochłanianie promieniowania elektromagnetycznego przez
materię. Na skutek absorpcji natężenie wiązki światła padającego
na ośrodek ulega zmniejszeniu.
Każda z substancji pochłania charakterystyczne dla siebie
długości fali. Zdarza się, że dotyczy to jednej z długości wówczas
możemy mówić o absorpcji selektywnej.
To jaka długość fali będzie pochłaniana zależy od rodzaju
substancji z jaką mamy do czynienia.
Jeśli substancje absorbują fale o tej samej długości to różnią się
one intensywnością w pochłanianiu.
9
Absorpcja promieniowania
Pomiary absorpcji promieniowania wykonuje się zwykle wobec
próbki uznanej za zerową, bądź też wobec próbki wzorcowej.
Zatem odbita lub rozproszona część promieniowania ( i tak mała fr
<< f0) jest stała i może być w dalszych rozważaniach pominięta.
10
Absorpcja promieniowania
Bouguer oraz Lambert w XVIII wieku stwierdzili, że natężenie
promieniowania przechodzącego przez ośrodek absorbujący
zmniejsza się w stosunku geometrycznym, podczas gdy grubość
warstwy rośnie w stosunku arytmetycznym.
Czyli względne osłabienie promieniowania jest proporcjonalne do
przyrostu warstwy.
d


 k0  dx
Po dokonaniu całkowania w granicach f0, f1 oraz 0, d oraz po
zmianie podstawy logarytmu z naturalnego na dziesiętny
otrzymamy:
f1
 log  k  d
f0
11
Stosunek f0/f1 oznacza jaka część promieniowania zostaje
przepuszczona przez ośrodek absorbujący i nosi nazwę transmisji:
f1
T
f0

I 
 T  
I0 

Natomiast absorbancja jest to wielkość fizyczna służąca do
określenia ilości zaabsorbowanego promieniowania:
f1
A   log   logT
f0
czyli:
A  k d
k – stała proporcjonalności (współczynnik pochłaniania
promieniowania, nazywany współczynnikiem absorpcji)
12
Prawo Lambert'a-Beer'a
określa natomiast zależność współczynnika k od stężenia c oraz
rodzaju substancji, a ściślej współczynnika absorbancji a, dla danej
substancji zależnego jedynie od długości fali promieniowania :
k  a   c
Stąd dalej otrzymamy prawo Bouguer'a-Lambert'a-Beer'a:
A  a  d  c
Dotyczy ono przypadku, gdy w próbce znajduje się jedna
substancja absorbująca.
13
Jeżeli w próbce jest n substancji o stężeniach c1 ... cn i
współczynnikach absorbancji a1 ... an, wówczas absorbancja
podlega prawu addytywności:
i n
A   Ai
i 1
Prawo addytywności absorbancji obowiązuje, gdy w próbce nie
zachodzą żadne reakcje między zawartymi w niej substancjami.
14
W analityce medycznej najczęściej mamy do czynienia z badaniem
próbek w postaci roztworów złożonych z rozpuszczalnika i
substancji rozpuszczonych o stężeniach c1 ... cn tworzących
mieszaninę jednorodną.
W takim przypadku grubość warstwy d jest jednakowa dla
wszystkich substancji:
i n
A  d   ai    ci
i 1
Powyższe zależności są spełnione przy założeniu, że strumień
padający na badaną próbkę jest monochromatyczny.
15
Celem zastosowania metody fotometrii absorpcyjnej w ilościowej
analizie chemicznej jest określenie wartości stężenia substancji.
Możemy to zrealizować:
1. Bezpośrednio z prawa Bouguer’a-Lambert’a-Beer’a znając
współczynnik absorbancji, z zależności:
c
A
a   d
16
2. Metodą porównawczą, wówczas gdy dysponujemy
wzorcem badanej substancji:
A  a  d  c
stąd:
Aw  a  d  cw
A
c  cw
Aw
3. Z krzywej wzorcowej, wówczas gdy zależność między
stężeniem, a absorbancją jest nieliniowa.
17
Jednowiązkowy stałostrumieniowy fotometr
absorpcyjny
I = k f F
zaś
gdzie: kf - czułość fotoogniwa
U(f )= -P100  I
zatem: U = k F
gdzie: k = - kf . P100 - stała przetwarzania
18
Po to, by właściwie zmierzyć transmisję próbki należy
uwzględnić czynniki zakłócające pomiar.
Zakłócenia dla transmisji bliskich zera (przesłona P2 w pozycji
zasłaniającej strumień świetlny):
– strumień rozproszony lub zewnętrzny docierający do
fotoelementu,
– zerowy (ciemny) prąd fotoelementu,
– prądy i napięcia niezrównoważenia wzmacniaczy układu
elektronicznego.
19
Na wyjściu układu elektronicznego powstaje napięcie:
U(T = 0)=U0  0V
Aby je doprowadzić np. do 0 V wprowadza się regulację zera
wzmacniacza potencjometrem P0, doprowadzając to napięcie do
wartości zerowej U = 0V (T = 0, A = ).
20
Przyczyny zakłóceń dla transmisji bliskich jedności (przesłona
odsłonięta, w torze umieszczona kuweta odniesienia KO z
roztworem o zerowym stężeniu badanej substancji:
– zmiana nastawianej długości fali promieniowania
monochromatycznego,
– zmiana strumienia świetlnego emitowanego przez żarówkę na
skutek zmian napięcia zasilającego oraz (lub) temperatury
włókna żarówki,
– zmiany strumienia świetlnego powodowane zmianą tłumienia
filtru optycznego lub reemisji siatki dyfrakcyjnej na skutek
zmian temperatury zewnętrznej,
– zmiany wzmocnienia układu elektronicznego.
21
Skutkiem występowania tych zakłóceń na wyjściu układu
elektronicznego powstaje napięcie:
U(T = 1)=U1  1V
Aby doprowadzić to napięcie np. do 1 V wprowadza się regulację
wzmocnienia wzmacniacza przy pomocy potencjometru P100,
doprowadzając to napięcie do wartości zerowej U = 1V (T = 1, A = 0).
22
Przykład fotodiody zintegrowanej z wzmacniaczem - OPT201 :
23
Podstawowy układ połączeń:
Zastosowanie zewnętrznego
rezystora sprzężenia zwrotnego:
24
Zerowy (ciemny) prąd fotoelementu:
25
Zakresy długości fal elektromagnetycznych promieniowania
optycznego:
Zakres
promieniowania
Długość fali
w [nm]
Zakres
promieniowania
Długość fali
w [nm]
UV
VIS
UV-C
UV-B
UV-A
100-280
280-315
315-380
380-780
IR
IR-A
IR-B
IR-C
780-1400
1400-3000
300010000
26
Spektrofotometr Spekol 1
Spektrofotometr Spekol 1, produkcji CARL ZEISS JENA, jest
jednowiązkowym stałostrumieniowym spektrofotometrem,
pracującym w zakresie długości fal od 330 do 850 nm. Rolę
monochromatora pełni lustrzana siatka dyfrakcyjna.
Za pomocą odpowiedniego układu mechanicznego można obracać
lustrem z siatką dyfrakcyjną i dzięki temu zmieniać długość fali
promieniowania padającego na badaną próbkę.
Rolę fotodetektora pełni ogniwo selenowe, umieszczone w
zewnętrznej przystawce. Powstały w nim prąd jest przetwarzany na
napięcie, które jest wzmacniane i mierzone przez woltomierz
wyskalowany w jednostkach transmisji i absorbancji.
27
Spektrofotometr Spekol 1 - schemat blokowy
28
Spektrofotometr Spekol 1 - wnętrze
29
Źródłem promieniowania jest lampa wolframowa. Miernik jest
wyskalowany w jednostkach absorbancji oraz transmisji.
Promieniowanie wychodzące ze szczeliny wejściowej
monochromatora jest przez kolimator kierowane w postaci
równoległej wiązki na odbiciową siatkę dyfrakcyjną gdzie zachodzi
rozszczepienie światła.
Następny kolimator kieruje promienie odbite od siatki na
płaszczyznę szczeliny wyjściowej monochromatora. Wybieranie
żądanej długości fali odbywa się przez obrót siatki (zmiana kąta
padania) za pomocą pokrętła 4.
Pokrętło jest wyskalowane w nanometrach (10–9 m), co pozwala na
bezpośredni odczyt długości fali.
30
Spektrofotometr Spekol 1 – schemat płyty czołowej
2 – potencjometr „0”, 3 – potencjometr „100”,
4 – pokrętło monochromatora,
5 – otwieranie i zamykanie szczeliny wyjściowej,
6 – fotoogniwo, 7 – przesuwny uchwyt z próbką badaną i porównawczą
31
Spekol 1300
1.
Wyświetlacz i
klawiatura.
2.
Komora pomiarowa.
3.
Dźwignia zmiany
kuwet.
1
2
3
32
Akcesoria
Lampy halogenowe, deuterowe
Filtry optyczne
Kuwety pomiarowe.
33
JASCO V-650 PC Spektrofotometr UV-VIS
Dwuwiązkowy spektrofotometr do zastosowań badawczych.
Wyposażenie dodatkowe: przystawki termostatowane, zmieniacze
kuwet, przystawki odbiciowe itp.
Oprogramowanie pracujące w środowisku Windows: analiza
ilościowa, pomiary w funkcji długości falowej, w funkcji czasu, dla
stałej długości falowej, pełna obróbka danych m.in.: powiększanie
(zoom), nakładanie widm, wybór ekstremów, obliczanie
pochodnych, wygładzanie itd., analiza widm, zarządzanie plikami,
tworzenie raportów itd.
http://www.medson.pl
34
SPEKTROFOTOMETR Metertech SP-8001
Uniwersalny, dwuwiązkowy spektrofotometr UV-VIS na zakres 200 1100 nm. Dostępne są następujące tryby pomiarów: fotometryczny,
pomiar widma, pomiar w funkcji czasu, kinetyka oraz oznaczanie
ilościowe.
Spektrofotometr może być dodatkowo wyposażony w różne przystawki
np.: przystawki termostatowane ogniwami Peltiera, przystawki
termostatowane wodą, zmieniacze kuwet, przystawki przepływowe.
35
http://www.medson.pl
Reflektometria
Teoretycznie reflektancję definiuje się jako stosunek strumienia
promieniowania monochromatycznego Fr odbitego od substancji
rozpraszającej do strumienia promieniowania padającego na próbkę F0
36
Zakładając, że:
- na warstwę barwną pada monochromatyczne promieniowanie
dyfuzyjne (rozproszone we wszystkich kierunkach),
- warstwa barwna jest tak gruba, że dalsze jej zwiększanie nie ma
znaczącego wpływu na reflektancję,
- cząsteczki pigmentu w warstwie barwnej są zorientowane
bezładnie, dzięki czemu strumień wychodzący z warstwy jest
dyfuzyjnie rozproszony,
- reemisja promieniowania jest odbierana kierunkowo,
- odczynnik, którym wysycone jest pole testowe, oddziaływuje
tylko z jednym składnikiem nakładanej próbki,
37
wówczas między reflektancją R(), a stężeniem badanego składnika
istnieje zależność:
1  R   b  b  c  X c 
0
1
2  R 
38
Powyższe wyrażenie stanowi teoretyczną podstawę rozwiązań
reflektometrycznych mierników służących do pomiaru stężenia
substancji przy użyciu tak zwanych testów suchych.
Długość fali stosowanego promieniowania zależy od rodzaju
pasków, w większości glukometrów wykorzystywane jest
promieniowanie świetlne z zakresu czerwieni i podczerwieni (600
do 800 nm).
Pomiar parametrów płynów ustrojowych przy pomocy testów
suchych jest wykonywany najczęściej w oparciu o zmianę
zabarwienia pola odczytowego testu na skutek oddziaływania
oznaczanej substancji.
Zmiana zabarwienia wywoływana jest reakcją chemiczną,
najczęściej reakcją utleniania i redukcji, która przebiega w polu
odczytowym testu suchego między reagentami, a oznaczanym
związkiem chemicznym.
39
Paski testowe służące do pomiaru stężenia glukozy w pełnej krwi,
są paskami, na których znajduje się pole odczynnikowe
zawierające system reagujący, składający się z oksydazy Dglukozy, peroksydazy oraz chromogennego indykatora.
Stężenie glukozy w badanej próbce określa się na podstawie
intensywności zabarwienia pola odczytowego paska.
Metoda pomiaru stężenia danej substancji za pomocą tzw. suchych
testów diagnostycznych polega na :
 naniesieniu oznaczanej próbki na pole odczytowe paska,
 odczekaniu dokładnie określonego czasu potrzebnego dla zajścia
reakcji chemicznych,
 odczytaniu zmiany zabarwienia.
40
Obiektywizacja i zwiększenie dokładności odczytu pasków
testowych wymaga zastosowania urządzeń pomiarowych, tzw.
czytników testów suchych, w których najczęściej stosuje się
przetworniki reflektancyjne:
41
W spektrofotometrze Spekol ustawiamy odpowiednią długość fali,
– nanosimy próbkę na pasek testowy w chwili t = 0 s,
– po upływie t = 10 s delikatnie osuszamy pasek i wkładamy do
przetworniku reflektancyjnego współpracującego z fotometrem,
– pierwszy pomiar UR(λ) dla długości fali λ = 550 nm
wykonujemy dla t = 120 s,
– kolejne pomiary UR(λ) w zakresie 550 do 750 nm wykonujemy
w odstępach czasowych t = 5 s.
42
Krew jako zawiesina wielofazowa
Krew składa się z cieczy zwanej osoczem oraz elementów
(komórek) tworzących fazy stałe zwanych krwinkami.
Krwinki stanowią około 45% objętościowych krwi i dzielą się
na czerwone, białe oraz płytkowe.
Uwzględniając, że wymiary krwinek mieszczą się w przedziale
1 mm (krwinki płytkowe) do 20 mm (monocyty), można
klasyfikować krew jako zawiesinę wielofazową, w której fazy
stałe tworzą krwinki natomiast fazą ciekłą jest układ koloidalny
- osocze.
43
Krew jako zawiesina wielofazowa
Stosunek koncentracji RBC : PLT : WBC wynosi około 1000 :
100 : 1. Przy odległościach między krwinkami porównywalnych
z ich wymiarami trudno jest znaleźć metodę pomiarową
charakteryzującą się odpowiednią rozdzielczością.
Dlatego też wszystkie znane procedury pomiarowe, jako jeden z
ich elementów zawierają rozcieńczanie krwi.
Duży stosunek koncentracji krwinek czerwonych do białych przy
porównywalnej ich objętości uniemożliwia pomiar koncentracji
krwinek białych. Wykorzystuje się fakt braku odporności błony
komórkowej krwinek czerwonych na substancje rozpuszczające
związki tłuszczowe (detergenty).
44
Definicje podstawowych parametrów
hematologicznych oraz ich pochodnych
45
Mikroskopowa metoda pomiaru koncentracji
krwinek czerwonych
Polega na liczeniu krwinek czerwonych w rozcieńczonej roztworem
izotonicznym próbce krwi, które dokonuje się pod mikroskopem w
specjalnej komorze pomiarowej. Obarczona jednak znacznym błędem
(10 do 15%).
46
Metoda konduktometryczna impulsowa pomiaru
koncentracji krwinek
Krew rozcieńcza się roztworem izotonicznym o przewodności
właściwej około 15 mS/cm i umieszcza w naczyńku pomiarowym, w
którym zanurza się czujnik pomiarowy z systemem elektrod E0–E1
47
Podstawą zasady pomiarowej jest wykorzystanie zjawiska
bardzo dużej rezystancji błon komórkowych względem
otaczającego je środowiska.
Przebieg napięcia przy przepływie krwinek przez otwór
pomiarowy:
48
Pomiaru koncentracji krwinek dokonuje się przez ich zliczenie w
określonej objętości zawiesiny Vd, przy zadanym progu
komparacji UK.
Koncentrację krwinek w zawiesinie określamy z zależności
przedstawionej w tabeli powyżej.
Z powodu niewystarczającej rozdzielczości czujników
pomiarowych, krew rozcieńcza się w stopniu R. Zależność
między koncentracjami krwinek w rozcieńczonej zawiesinie
(RBCz, WBCz), a koncentracjami we krwi (RBC, WBC) jest
następująca:
RBCz  R RBC  RBC;
WBCz  RWBC WBC
RRBC, RWBC – stopień rozcieńczenia krwi do pomiaru koncentracji
krwinek czerwonych i białych
49
Równania przetwarzania czujników koncentracji krwinek:
NRBCz  R RBC  VdRBC  RBC
NWBCz  RWBC  VdWBC  WBC
VdRBC, VdWBC – dozowana objętość rozcieńczonej krwi.
Korzystając z zależności odwrotnej, na podstawie pomiaru NRBCz
oraz NWBCz można obliczyć RBC i WBC.
Uśredniając wartość N amplitud pochodzących od przepływu
krwinek czerwonych otrzymamy:
1 N
1 N
mU    U n k  kU   vn  k  kU  MCV
N n1
N n 1
mU – średnia amplituda N impulsów, MCV – średnia objętość
krwinek czerwonych.
50
Pomiar stężenia hemoglobiny metodą fotometrii
absorpcyjnej
Podstawą jest prawo Bouguera–Lamberta–Beera:
A  a  d  c
A – absorbancja, a() – wagowy współczynnik absorbancji, d –
grubość warstwy absorbującej, c – stężenie wagowe.
Pomiaru stężenia hemoglobiny dokonuje metodą
cyjanhemiglobinową się przy długości fali promieniowania
świetlnego  = 540 nm.
Ponieważ absorbancja cyjanhemiglobiny w krwi dla tej długości
fali jest bardzo duża, próbkę rozcieńcza się odpowiednim
odczynnikiem.
51
Przy założeniu stałości natężenia promieniowania (F0 = const.)
padającego na kuwetę pomiarową natężenie promieniowania F za
kuwetą jest zależne jedynie od stężenia cyjanhemiglobiny.
Wynik stężenia hemoglobiny:
F
1

HGB  
 log
ad R
 F0 
F – natężenie promieniowania
monochromatycznego za kuwetą pomiarową,
F0 – natężenie promieniowania przed kuwetą
pomiarową,
R – stopień rozcieńczenia próbki krwi
a – wagowy współczynnik absorbancji,
d – grubość warstwy absorbującej.
52
Schemat blokowy przygotowania próbki krwi do pomiarów HGB,
WBC, RBC oraz HCT
53
Rozcieńczanie próbki krwi
Podstawową przyczyną konieczności wykonywania czynności
rozcieńczania jest niedostateczna rozdzielczość znanych
metod pomiarowych.
Z powodu znacznych różnic w koncentracji poszczególnych
rodzajów krwinek zakres stosowanych w systemach
hematologicznych rozcieńczeń jest bardzo szeroki i wynosi od
1:200 do 1:80000 części objętościowych.
54
Definicja stopnia rozcieńczenia:
V
R1 
V  V1
gdzie: V - objętość krwi, V1 - objętość roztworu rozcieńczającego
Rozcieńczenia mniejsze niż 1:10000 wykonuje się w dwóch
cyklach rozcieńczeń pojedynczych, pobierając do drugiego
rozcieńczenia objętość Vr z rozcieńczenia pierwszego:
Vr
R2 
Vr  V2
gdzie: V2 - objętość roztworu rozcieńczającego
Rozcieńczenie końcowe wynosi wówczas:
R  R1  R2
55
Np.:
Pobieramy próbkę o objętości 40 l, dodajemy 10 ml roztworu
izotonicznego:
40
40
1
R1 


40  10000 10040 251
Pobieramy próbkę o objętości 40 l rozcieńczenia pierwszego,
dodajemy 10 ml roztworu izotonicznego :
40
40
1
R2 


40  10000 10040 251
Otrzymujemy rozcieńczenie końcowe :
1
R  R1  R2 
 1 : 63001  1 : 63000
63001
56
Dozowniki nastawne:
57
Proste rozcieńczanie: np. rozcieńczenie 1:10 (1/10) surowicy
wskazuje, że użyto 1 część surowicy i 9 części rozcieńczalnika
(np.0,9 % NaCl). Surowica stanowi 10-tą część całości. Aby
otrzymać 1 ml tak rozcieńczonej surowicy trzeba wziąć 100 µl
surowicy i 900 µl roztworu soli fizjologicznej.
Seryjne rozcieńczanie: może być zdefiniowane jako
wielokrotne narastające rozcieńczenie, w którym otrzymujemy
roztwory od najbardziej stężonego do najbardziej
rozcieńczonego. Początkowo wykonujemy je tak samo jak proste
rozcieńczenie a każde następne wykonujemy z uprzednio
otrzymanego.
58
Rozcieńczenia seryjne są bardzo przydatne, gdy objętość
roztworu i/lub rozcieńczalnika powinna być jak najmniejsza w
otrzymanym roztworze końcowym o najmniejszym stężeniu.
Na przykład, próbka surowicy może być rozcieńczona 1:2, 1:4,
1:8 następnie 1:16, 1:32 itd. Do wykonania pierwszego
rozcieńczenia 1:2 nabieramy 100 µl surowicy ( lub dowolnego
roztworu ) i dodajemy 100 µl roztworu soli fizjologicznej ( lub
dowolnego rozcieńczalnika ).
Mieszamy roztwór, a następnie pobieramy 100 µl tak
rozcieńczonego roztworu do następnej probówki. Dodajemy 100
µl rozcieńczalnika, mieszamy i otrzymaliśmy roztwór
rozcieńczony 1:4.
Rozcieńczenie to nazywane jest często rozcieńczeniem
geometrycznym.
59
Schemat seryjnego rozcieńczania:
60
Obliczanie wartości średniej:
1
m
N
N
x
i 1
i
odchylenia standardowego:
N
sd 
 x  m 
i 1
2
i
N 1
i współczynnika zmienności:
sd
cv 
100 %
m
61
Przebieg procesu pomiarowego stężenia hemoglobiny i koncentracji
krwinek białych w półautomacie hematologicznym:
62
Ze względu na stopień automatyzacji procesu pomiarowego
systemy hematologiczne można podzielić na:
- półautomaty hematologiczne, składające się z dwóch urządzeń:
układu rozcieńczającego i jednostki pomiarowej,
- automaty hematologiczne, w których układ rozcieńczający i
jednostka pomiarowa stanowią całość funkcjonalną.
63
Analizator hematologiczny
22/20/Vet Clindiag Systems
http://www.clindiag.be
Analizator hematologiczny
MEK-8222 5-DIFF z
podajnikiem
http://www.nihonkohden.com
64