Transcript W1 - ODORY - OLFAKTOMETRIA

ANALIZA SENSORYCZNA
Wprowadzenie
ANALIZA
ORGANOLEPTYCZNA
Pojęcia “analiza sensoryczna”
i “ocena organoleptyczna” oznaczają
oceny właściwości badanych próbek
za pomocą jednego lub kilku zmysłów
stosowanych jako aparat pomiarowy.
Nie są synonimami!
ANALIZA SENSORYCZNA
ODORYMETRIA
OLFAKTOMETRIA
Analiza sensoryczna to pomiary
wykonywane w sposób gwarantujący
powtarzalność i odtwarzalność
wyników.
Odorymetria, olfaktometria - część
analizy sensorycznej, która zajmuje się
zapachem (ang. “odour”, franc.“odeur”)
i związkami zapachowymi (ang.
“odorant”, franc. “substance
odorante”).
Dokładność metody pomiaru – stopień zgodności wartości rzeczywistej ze średnią arytmetyczną
wyników uzyskanych dla oznaczanej wielkości.
Precyzja metody pomiaru
– stopień zgodności między wynikami uzyskanymi w określonych
warunkach z wielokrotnych pomiarów tej samej wielkości.
Powtarzalność
– precyzja pomiaru wykonywanego przez tego samego analityka
przy użyciu tego samego sprzętu pomiarowego.
Odtwarzalność
– precyzja pomiarów wykonywanych przez różnych analityków
w odmiennych warunkach otoczenia.
Dokładność i precyzja metody pomiaru są parametrami niezależnymi od siebie nawzajem.
Metoda może być mało precyzyjna, gdy uzyskane wyniki mają duży rozrzut, ale mimo to dokładna.
Gdy rozrzut wyników jest nieduży, ale ich średnia jest odległa od wartości prawdziwej, metoda jest
precyzyjna, ale niedokładna.
Duża dokładność, mała precyzja
Duża precyzja, mała dokładność
http://pl.wikipedia.org/wiki/Dok%C5%82adno%C5%9B%C4%87_i_precyzja_metody_pomiaru
Osiągnięcie powtarzalności i odtwarzalności
wyników analizy sensorycznej jest możliwe
dzięki stosowaniu precyzyjnie ustalonych
(znormalizowanych)
procedur badawczych.
http://www.pkn.pl/index.php?sid=o_pkn
Wyróżnia się następujące typy norm:
- norma terminologiczna - norma dotycząca terminów,
zawierająca zwykle także ich definicje,
- norma podstawowa - norma obejmująca szeroki zakres zagadnień
lub zawierająca ogólne postanowienia dotyczące jednej, określonej dziedziny,
- norma badań - norma dotycząca metod badań, w niektórych przypadkach
uzupełniona innymi postanowieniami dotyczącymi badań,
np. pobieranie próbek, kolejność badań,
- norma wyrobu - norma określająca wymagania, które powinny być spełnione
przez wyrób lub grupę wyrobów w celu zapewnienia jego funkcjonalności,
- norma procesu - norma określająca wymagania, które powinny być spełnione
przez proces w celu zapewnienia jego funkcjonalności,
- norma usługi - norma określająca wymagania, które powinny być spełnione
przez usługę w celu zapewnienia jej funkcjonalności,
- norma interfejsu - norma określająca wymagania dotyczące kompatybilności
wyrobów lub systemów w miejscu ich łączenia,
- norma danych (do dostarczenia) - norma zawierająca wykaz właściwości,
dla których powinny być podane wartości lub inne dane w celu dokładnego
określenia wyrobu, procesu lub usługi.
Wyróżnia się następujące typy norm:
- norma terminologiczna - norma dotycząca terminów,
zawierająca zwykle także ich definicje,
- norma podstawowa - norma obejmująca szeroki zakres zagadnień
lub zawierająca ogólne postanowienia dotyczące jednej, określonej dziedziny,
- norma badań - norma dotycząca metod badań, w niektórych przypadkach
uzupełniona innymi postanowieniami dotyczącymi badań,
np. pobieranie próbek, kolejność badań,
- norma wyrobu - norma określająca wymagania, które powinny być spełnione
przez wyrób lub grupę wyrobów w celu zapewnienia jego funkcjonalności,
- norma procesu - norma określająca wymagania, które powinny być spełnione
przez proces w celu zapewnienia jego funkcjonalności,
- norma usługi - norma określająca wymagania, które powinny być spełnione
przez usługę w celu zapewnienia jej funkcjonalności,
- norma interfejsu - norma określająca wymagania dotyczące kompatybilności
wyrobów lub systemów w miejscu ich łączenia,
- norma danych (do dostarczenia) - norma zawierająca wykaz właściwości,
dla których powinny być podane wartości lub inne dane w celu dokładnego
określenia wyrobu, procesu lub usługi.
https://sklep.pkn.pl/
(otwórz hiperłącze)
https://sklep.pkn.pl/
Część norm europejskich (EN) i międzynarodowych (ISO)
nie została jeszcze uznana za PN-EN lub PN-ISO.
Przykład dotyczący węchu, smaku i smakowitości:
Część norm europejskich (EN) i międzynarodowych (ISO)
nie została jeszcze uznana za PN-EN lub PN-ISO.
Przykład dotyczący węchu, smaku i smakowitości:
Część norm europejskich (EN) i międzynarodowych (ISO),
dotyczących analizy sensorycznej
i uznanych za PN-EN lub PN-ISO
nie ma wyrazów „ANALIZA SENSORYCZNA” w tytule.
Przykład:
Część norm europejskich (EN) i międzynarodowych (ISO),
dotyczących analizy sensorycznej
i uznanych za PN-EN lub PN-ISO
nie ma wyrazów „ANALIZA SENSORYCZNA” w tytule.
Przykład:
Polska miała znaczący wkład
w normalizację procedur analizy sensorycznej.
D. J. Tilgner,
Analiza organoleptyczna żywności,
WPLiS, Warszawa 1957
N. Baryłko-Pikielna,
Zarys analizy sensorycznej żywności,
WNT, Warszawa 1975
Metody analizy sensorycznej. Analiza jakości cząstkowej i całkowitej metodą
punktową, PN-64/A-04022, PKN, Warszawa 1964
Artykuły żywnościowe. Metody sprawdzania wrażliwości sensorycznej
w zakresie smaku i węchu, PN-65/A-04021, PKN, Warszawa 1965
Analiza sensoryczna. Zasady ogólne, PN-66/A-0402, PKN, Warszawa 1966
Analiza sensoryczna. Nazwy i określenia, PN-71/A-04025, PKN, Warszawa 1971
Woda i ścieki. Oznaczanie zapachu, smaku i posmaku, PN-72/C-04557, PKN,
Warszawa 1972.
Sformułowanie wielu ważnych norm europejskich
i międzynarodowych było poprzedzone opracowaniem
różnych norm i wytycznych narodowych, takich jak:
Olfaktometria, NVN 2829 (norma holenderska).
Olfaktometrie. Bestimmung der Geruchsintensität, VDI-Richtlinien 3882, Blatt 1 (1989).
Wirkung und Bewertung von Geruchen; Wirkung und Bewertung von Gerüchen.
Ermittlung von Belästigungsparametern durch Befragungen Wiederholte
Kurzbefragung von ortsansässigen Probanden, VDI-Richtlinien 3883, Blatt 2
(1993).
Bestimmung von Geruchstoffimmissionen durch Begehungen Ferstellung und
Beurteilung von Geruchsimmision, VDI-Richtlinien 3949 (1991).
Ferstellung und Beurteilung von Geruchsimmision (Geruchsimmisions Richtlinie).
Ministerium fur Umwelt, Raumordung und Landwirtschaft des Landes NordheimWestfalen, 1993.
Z punktu widzenia zainteresowań
Pracowni Zapachowej Jakości Powietrza
szczególnie ważna jest norma:
PN-EN 13725:2007
Jakość powietrza.
Oznaczanie stężenia zapachowego
metodą olfaktometrii dynamicznej