Transcript Od czego zależy sukces Regionalnej Strategii Innowacyjności?
Od czego zależy sukces Regionalnej Strategii Innowacyjności ?
Elżbieta Książek
25 marca 2010 Warsztaty Regionalnego Komitetu Sterującego ds. Regionalnej Strategii Innowacyjności
Plan prezentacji
1. Co oznacza dla nas sukces RIS?
• W tym powtórka – Co to jest RIS? 2.
3.
• oraz Jak się wdraża RIS?
Różne rozumienie sukcesu RIS w Europie Osiągnięcia RIS w Europie - przykłady 4. Mierniki sukcesu 5. Wnioski
Co oznacza sukces RSI?
• Mini burza mózgów
Powtórzenie – po co RIS?
Konkurencyjny region
Cel Dobrobyt
Źródło: Saxon Brettel Warsztaty MLP
Gospodarka regionu Konkurencyjność Produktywność Zatrudnienie Źródła konkurencyjności Badania i rozwój Struktura gospodarcza Środowisko Rozwój MŚP Działalność innowacyjna Centra decyzyjne Inwestycje zewnętrzne Infrastruktura i zasoby ludzkie Instytucje i Kapitał społeczny Dostępność regionu Wykwalifikowane kadry Struktura społeczna Kultura regionu
Powtórzenie
Co to jest RIS?
• Regionalna Strategia Innowacji – • Eksperyment społeczny • „Operacjonalizacja’’ koncepcji wspólna wizja jako siła napędowa polityki oraz działań, – zaangażowanie odpowiednich aktorów (ludzi oraz instytucji) w proces tworzenia polityki innowacyjnej, regionalnego systemu innowacji • Przedsiębiorstwa są najważniejsze • RIS – bardziej proces
długookresowej polityki regionu???
w koncepcji systemu innowacji i polityki innowacyjnej, a nie projekt/dokument etc.
RIS jako początek procesu rozwijania
Powtórzenie -
Etapy RIS (typowe projekty) Etap 0 Konsensus Etap 1 Analizy Etap 2 Strategia oraz Plan Działań Implementacja ~12 miesięcy ~12 miesięcy ~8 miesięcy
Akcje pilotażowe ???
Wdrażanie RIS – idealny model
Diagnoza sytuacji Definicja strategii i planu działań Monitoring i ewaluacja Wdrażanie polanu działań
Dyskusja - dekonstrukcja
• Jaki jest cykl wdrażania RIS?
• Jakie są oczekiwane efekty?
• Jaki jest budżet wdrażania?
• Jaki mamy wpływ na programy finansujące?
• Jakie korekty możemy wprowadzać?
Dyskusja - rekonstrukcja
• Co można zrobić?
• Czy można zarządzać nie całkiem zależnymi elementami?
Różne rozumienie sukcesu RIS
• Zmiana
regionu
w bardziej innowacyjny •
Wdrożenie
planu działań RIS • Stworzenie konsekwentnej i spójnej
polityki innowacji
• Podniesienie
kapitału społecznego
RIS dla • Poprawa
systemu innowacji
?
Czynniki sukcesu
Czynniki sukcesu
• Warunki brzegowe • Proces • Aktorzy • Zasoby
Czynniki sukcesu
Warunki brzegowe
• Typowe warunki brzegowe – Stan gospodarki, kapitału społecznego – Potencjał innowacyjny firm – Potencjał intelektualny B+R – Atrakcyjność regionu itp..
• Potencjał polityczny regionu: – Autonomia regionu – Dojrzałość w prowadzeniu polityki innowacyjnej – Potencjał instytucjonalny – tworzenie polityki – Potencjał instytucjonalny – dostarczanie wsparcia i usług – Otwartość na uczenie się
Czynniki sukcesu
Proces RIS
• Przywództwo proces • Elastyczność i wzięcie odpowiedzialności za i improwizacja • Nacisk aktorów na wykazanie wyników
you measure is what you get)
(
what
• Umiejętne radzenie sobie z polityką– dyplomacja, wciąganie w proces, ‘apolityczność’ • Wiara w wizję i potrzebę zmian • Konsekwencja i stabilność
Wiedza dla dobrej implementacji
• Znajomość różnych
narzędzi
innowacyjnej polityki
– Mechanizmów – Wad i zalet
• Korzystanie z
doświadczeń
innych • Śledzenie
trendów • Ewaluacja
* Assessment of the Community regional innovation and technology transfer strategies, Luxemburg, 2001
Wnioski z oceny projektów RITTS w Europie* • • •
Jeśli chodzi o przełożenie wyników analiz w politycznie zaaprobowaną koncepcję innowacji oraz efektywną politykę – niewiele regionów może się pochwalić dojściem do tego poziomu,
RIS jest ambitnym programem regionów
, zawierającym wiele komplementarnych wobec siebie celów, które wzięte razem są poza zasięgiem większości
Bardziej stosownym pytaniem jest:
region poprawił swoją sytuację w porównaniu do pozycji wyjściowej”? ‘Jak daleko
Najczęstsze problemy wdrażania
• Ciągłość procesu, ‘utworzenie cyklu polityki’ • Brak wizji , całościowej odpowiedzialności za wdrażanie strategii • Brak koordynacji strukturalnych : RIS a strategia rozwoju oraz programowanie i wdrażanie funduszy • Wiele działań wprowadzono w życie ALE brak strategicznej perspektywy oraz trwałości • Wiele działań dla infrastruktury brak perspektywy kapitału społecznego
RIS Western Scotland W poszukiwaniu „głębii przyczynowej’ INNOWACJE JAKO ACHIPELAG Widoczne elementy Brak wykorzystania wiedzy Mało nowych firm Zamknięty model firm Wyspy
--- ‘Poziom morza
Połączenia Brak strategicznego planowania Niewykorzystywanie nowych technologii Połączenia podwodne Głębokie przyczyny Statyczne praktyki biznesowe Podstruktura Strategiczny problem
Nieinnowacyjna kultura
Tektonika
Przykłady efektywnych strategii
Kraj Basków - od kryzysu do zaawansowanego technologicznie regionu Gipuzkoa (Donostia) Powierzchnia 7.234 km 2 Ludność 2.1 M Bizkaia (Bilbao) 4,6% Bezrobocie (2008) PKB na głowę Nakłady na B+R W tym przemysł 128 % UE 1,65% PKB 1,34% PKB
•
Od 1979 szeroka autonomia Capital: Araba
•
Do 2009 ciągłość polityczna rządów
•
Od załamania przemysłu ciężkiego do nowych sektorów gospodarki (Vitoria Gasteiz)
•
Od 25% bezrobocia w latach 90tych do 4,6% 2008
•
Od braku tradycji naukowych do czołowych ośrodków w Europie
Kraj Basków - rozwój polityki 1980-2010
pulled by firms ’ demand • 2001- 2010 • S&T POLICY ORIENTED TO MARKET RESULTS • Demand pull & supply push the Technological Infrastructure Guardianship decree (UET) First steps of Support to R&D technological Strategy
SOCIAL I NNOVATION PLAN 06-09 Technology and
Przykład kontynuacji RIS – Dolna Austria Development of the RIS NÖ Strategy
•Achieving consensus
on the orientation of the RIS Strategy Lower Austria
•Definition of 5
strategic corner pillars for RIS Lower Austria
•Definition of role
allocation of the regional actors Implementation of the RIS NÖ Strategy Development of the holistic Regional Innovation System
•Start of
implementation of strategic corner pillars
•Start and realisation of
projects that complement the corner pillars
•Orientation of the Obj. 2
New and INTERREG IIIa Programme towards the Regional Innovation Strategy Lower Austria
•Intensification of
cooperation of enterprises, research and administration in Lower Austria in the field of innovation
•Sharpening the
innovation profile of Lower Austria and international positioning of the region Vision: Establishment of NÖ as benchmark for European „Top“ innovation regions
•Establishment of
Lower Austrian innovation system as European benchmark
•Positioning and Lead
of Lower Austria for an innovation strategy „Vienna Region“ 1997 1999 2001 2004 2008
Przykład kontynuacji RIS – Development of the RIS NÖ Strategy Implementation of the RIS NÖ Strategy
• Achieving consensus
on the orientation of the RIS Strategy NÖ
• Definition of 5
strategic corner pillars for RIS Lower Austria Development of the holistic Regional Innovation System
• Start of
implementation of strategic corner pillars (soft measures)
• Start and realisation of
projects that complement the corner pillars
• Intensification of
cooperation of enterprises, research and administration in the field of innovation Dolna Austria VISION: Establishment of Lower Austria among the TOP EU Innovative Regions Vision: Establishment of NÖ as benchmark for European „Top“ innovation regions
•Consolidation of Lower Austria’s innovation system as European benchmark • Establishment of
Lower Austrian innovation system as European benchmark (Best Practices)
• Definition of roles
and responsibilities within the regional support system
• Orientation of regional
schemes and the Obj. 2 new Programme towards the Regional Innovation Strategy Lower Austria
• Sharpening the
innovation profile of Lower Austria
• International
positioning of Lower Austria as lead in Innovation“
•Sustainable (economic and) innovation policy – HR/society, environment, regional added value •Improving the Innovation Assessment Methodology Lower Austria (I-AM Lower Austria)
1997 1999 2001 2004 2008 2013
Włączania w główny nurt programów Standaryzacja i ciągłe doskonalenie Analizy obecnej sytuacji Opracowanie strategii i narzędzi Weryfikacja wyników akcji pilotażowych Decyzja o kontynuacji i ew. zmianach Testowanie strategii i narzędzi poprzez Akcje pilotażowe
Dolna Austria – czynniki sukcesu
• Konsekwentna konsytuacja RIS od 1997, ci sami ludzie • Wsparcie polityczne – ministerstwo i Komitet Sterujący RIS • Ciągłe sieciowanie i dialog • Konkretne środki na implementacje – własne i fundusze strukturalne • Jasny podział zadań i odpowiedzialności pomiędzy aktorami • Nakierowanie na klienta – MŚP • Eksperymentowanie, wyciąganie wniosków
Przykład RIS – Dolna Austria
Najnowsze priorytety:
• Kapitał ludzki w przedsiębiorstwach • Holistyczne wspieranie MŚP • Benchmarking z innymi regionami
Dolna Austria – „Asystent Innowacji’’
• Cel – wzmocnienie zdolności i kultury innowacji w MŚP • Zatrudnienie absolwenta uczelni do konkretnego projektu innowacyjnego w przedsiębiorstwie: – Projekt B+R – Usprawnienie organizacyjne – Informacja i komunikacja • Finansowanie (max 15 miesięcy) • Koszt zatrudnienia ‘asystenta’ (50% w pierwszych 8 mmiesiącach, 35% następnych 7) max. ok. 20 tyś euro • Obowiązkowe szkolenie – specjalny kurs podyplomowy (100%) • Trener (zewnętrzny ekspert) dla projektu i asystenta (50%, max. 2.620 euro) • Monitoring przez zewnętrznego konsultanta – 100 %
Przykłady przedsięwzięć
Castilla y Leon Sieć agentów innowacji LEGITE
• Grupa docelowa
– tradycyjne MŚP w peryferyjnych miejscach regionu
• Cel
– promocja innowacyjnych technik i procesów
• Agenci z struktur zakorzenionych w tych regionach – Informacja o programach wsparcia – Poszukiwanie partnerów – Audyty strategiczne i technologiczne – Analiza ekonomiczno-finansowa projektów innowacyjnych – Poszukiwanie finansowania • Współpraca z instytutami naukowymi – Wizyta agenta – identyfikacja problemu/potrzeby – Dyskusja problemu z instytutami – Instytut proponuje konkretne rozwiązanie • Współpraca sieciowa i problemy/rozwiązania na poziomie regionu
‘Vouchery badawcze’ dla MŚP
• Limburgia (NL)
Cel – pobudzenie współpracy
MŚP i ‘dostawcami wiedzy’ (nie
finansowanie badań dla MŚP)
• Wartość voucheru – 3 dni pracy eksperta – Brak formalności, wybór z ‘książki telefonicznej’ – ‘Agenci’ regionalnej agencji rozwoju • Pierwszy kontakt, diagnoza problemu, identyfikacja eksperta • ‘Podobne’ Instrumenty finansowanie badań dla MŚP
Cel -
finansowanie badań dla MŚP)
– Często większa wartość – MŚP aplikuje o voucher (‘uproszczona’ procedura) Problem oraz `partner badawczy w gestii MŚP
MADRI+D
MADRI+D
MADRI+D
• Portal + sieć instytucji – Nagroda IRE • Wspólna marka • Transfer technologii – B2B, uczelnie-przemysł • Doradztwo, szkolenia • ‘Technology Watch’ • Wirtualny inkubator • Itd....
Uniwersytet w Umeå
Studenci w przedsiębiorstwach – program Biura Relacji Zewnętrznych • Cele – Wzmocnienie konkurencyjności firm – Zwiększenie zatrudnialności absolwentów • Proces: Rozmowy (wizyty) z przedsiębiorstwami – Opracowanie projektów (konsultanci UU) – nabór studentów • Prace magisterskie: – Analizy rynku dla nowych produktów – Ulepszenie istniejących produktów – Redukcja zużycia energii – Analiza satysfakcji z pracy – Nowe metody produkcji – Relacje z klientami
Peloponez (Grecja)
Peloponez (Grecja) • • •
Ludność 700.000 ( 6.5% ludności kraju) of the country’s population 15.000 metrów kwadratowych (11,7 % powierzchni kraju) PKB 80% of the średniej krajowej - 50% średniej UE
• •
Produkcja 30% PKB, 40% zatrudnienia Usługi 46% PKB, 40% zatrudniania
Program innowacyjny Peloponezu • • • •
Specjalizacja
– – – –
Oliwa Wino Suszone owoce Ser Feta – 4 typowe produkty Biznes Plany promocji produktów Wsparcie firm :
–
Pakowanie, ISO, HACCP, marketing Klastry
– – –
1 krok 2 krok 3 krok – wspólna promocja i marketing – kanały dystrybucji – innowacyjne produkty – megaklaster – promocja marki regionu
• •
Podsumowanie
Mix polityki
– – – – – –
Warunki brzegowe (infrastruktura, system fiskalny i wsparcia) Kapitał społeczny i kultura innowacji Instrumenty finansowe Wsparcie miękkie (szkolenia, doradztwo) Sieci współpracy, przepływy w systemie innowacji Produkcja wiedzy Lepsze procesy tworzenia i wdrażania polityki Współpraca, podział ról, przywództwo
– – – –
Monitoring i ewaluacja polityki (i ich stosowanie w praktyce) Inteligentne praktyki benchmarking Długoterminowe wizje (foresight) Zaangażowanie partnerów społeczno-gospodarczych
Dziękuję za uwagę
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego